Geosystemy i Ekosystemy
45 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z poniższych aspektów systemu odpowiada za ewolucję i zmienność w czasie?

  • Statyczny
  • Przestrzenny
  • Kinetyczny
  • Dynamiczny (correct)
  • Co to jest struktura organizująca system wg Bojarskiego?

  • Aspekt rodzajowo-ilościowy struktury liczebnej typów komponentów
  • Aspekt formy kształtu elementów
  • Aspekt kinetyczny przepływu informacji (correct)
  • Aspekt przestrzenny rozmieszczenia komponentów
  • Aspekt łącznikowy relacji sąsiedztwa
  • Które z podanych elementów są składowymi geosystemu wg Krauklisa?

  • Skały, powietrze, woda, organizmy żywe
  • Przestrzenne, łącznikowe, rodzajowo-ilościowe
  • Inercyjne, mobilne, biotyczne (correct)
  • Statyczne, kinetyczne, dynamiczne
  • Co jest głównym odróżnieniem geosystemu od ekosystemu?

    <p>Geosystemy skupiają się na elementach abiotycznych, a ekosystemy na biotycznych. (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest główny cel badań terenowych w kontekście geosystemów?

    <p>Analiza procesów i mechanizmów zachodzących w geosystemie (C)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych elementów należą do struktury porządkującej system wg Bojarskiego?

    <p>Rodzaje i liczebność komponentów składowych (B)</p> Signup and view all the answers

    W kontekście geosystemów, czym jest populacja?

    <p>Grupa osobników jednego gatunku zamieszkujących wspólny obszar (D)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych działań NIE są częścią badań terenowych w geosystemach?

    <p>Eksperymenty laboratoryjne (C)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest maksymalna suma opadów dla stref z deficytem wilgoci?

    <p>1000 mm (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie formacje przyrodnicze występują w strefie borealnej?

    <p>Borealne lasy iglaste bez wiecznej zmarzliny (D)</p> Signup and view all the answers

    Czym jest piętrowość w obszarach górskich?

    <p>Zmianami temperatury i wilgotności w zależności od wysokości (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie ograniczenia występują dla granicy wiecznego śniegu?

    <p>Zależy od warunków termicznych i intensywności opadów (C)</p> Signup and view all the answers

    Co charakteryzuje ekosystem strefy umiarkowanej w Polsce?

    <p>Lasy liściaste (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są podstawowe procesy funkcjonowania geokompleksów?

    <p>przemieszczanie mas powietrza (C), denudacja (D)</p> Signup and view all the answers

    Który z podanych systemów przyrodniczych jest całkowicie niezależny od otoczenia?

    <p>system izolowany (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie parametry charakteryzują funkcjonowanie układów przyrodniczych?

    <p>tendencja do zmian, amplituda lokalnych zmian, rytm zmian (D)</p> Signup and view all the answers

    Co jest konieczne do zaistnienia potoków energii i materii?

    <p>możliwość przemieszczania się cząstek materialnych (D)</p> Signup and view all the answers

    Czy jakie cechy charakteryzują koncepcję homogenicznych ciał przestrzennych Hassego i Neumeistera?

    <p>obserwacje i podział potoków materialnych, badanie transformacji energii (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie trudności występują w metodach badań funkcjonowania geokompleksów?

    <p>trudności metodyczne, rzadka sieć stacji prowadzących obserwacje (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są etapy wyróżniane w procesie kartowania polowego?

    <p>analiza istniejących źródeł, kartowanie terenowe, prace kameralne (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest główne założenie badań terenowych w kontekście przebiegu zjawisk i zmian środowiska?

    <p>uchwycenie rytmiki przebiegu zjawisk (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są główne sposoby regulacji stanu systemu?

    <p>Unikanie zakłóceń oraz regulacja przez kompensację (C)</p> Signup and view all the answers

    Co to oznacza, że system jest wysoce złożony?

    <p>Sprzężeń jest więcej niż n(n-1) (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaką właściwość określa całościowość systemu krajobrazowego?

    <p>Stopień zintegrowania składników systemu (C)</p> Signup and view all the answers

    Co jest przeciwieństwem całościowości w kontekście systemów?

    <p>Niezależność (A)</p> Signup and view all the answers

    Co to znaczy, że krajobraz jest elementem otwartym?

    <p>Pobiera substancje o wysokim stopniu uporządkowania (A)</p> Signup and view all the answers

    Jak całościowość zmienia się w obrębie systemów roślinnych?

    <p>Spada na wyższych stopniach hierarchii (B)</p> Signup and view all the answers

    Co ma bezpośredni związek ze stabilnością systemu?

    <p>Organizacja systemu (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaki wymiar złożoności odnosi się do interakcji współczesnych i odłożonych w czasie?

    <p>Czasowy (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest znaczenie negentropijności w kontekście systemu krajobrazowego?

    <p>Obniża entropię całego systemu (B)</p> Signup and view all the answers

    Czym charakteryzuje się probabilistyczność systemu?

    <p>Określaniem stanu w chwili T2 z pewnym prawdopodobieństwem (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są zależności w jednostce dowolnego poziomu taksonomicznego?

    <p>Zależy od sposobu integracji jednostek niższego rzędu (B)</p> Signup and view all the answers

    Czym charakteryzują się otwarte systemy według omawianych właściwości krajobrazu?

    <p>Wymieniają energię i materiały z otoczeniem (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie właściwości są kluczowe dla funkcjonowania systemu krajobrazowego?

    <p>Otwartość, całościowość, złożoność i hierarchiczność (C)</p> Signup and view all the answers

    Co oznacza, że każdy poziom hierarchiczny ma własne prawa?

    <p>Wprowadza nową jakość do systemu (B)</p> Signup and view all the answers

    Jak systemy w hierarchii mogą być ze sobą powiązane?

    <p>Mogą oddziaływać niezależnie od zajmowanego miejsca w hierarchii (A)</p> Signup and view all the answers

    Co skutkuje wzrostem całościowości jednostek w systemie?

    <p>Zwiększenie liczby cykli materialno-energetycznych (B)</p> Signup and view all the answers

    Których z poniższych metod badawczych nie stosuje się podczas analizy potencjału krajobrazu?

    <p>Badania statystyczne (D)</p> Signup and view all the answers

    Potencjał środowiska przyrodniczego zależy od:

    <p>Wszystkie powyższe (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaki typ potencjału opisuje zdolność krajobrazu do przeciwdziałania zmianom struktury i funkcjonowania?

    <p>Samoregulacyjny-odpornościowy (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z poniższych przykładów nie należy do świadczeń regulacyjnych w kontekście usług ekosystemowych?

    <p>Produkcja pierwotna (C)</p> Signup and view all the answers

    Co decyduje o intensywności funkcjonowania geosystemu?

    <p>Dostawa energii, głównie energii słonecznej (D)</p> Signup and view all the answers

    Jaki typ potencjału opisuje zdolność krajobrazu do zaspokajania potrzeb człowieka, takich jak produkcja żywności, wody i surowców?

    <p>Zasobowo-użytkowy (C)</p> Signup and view all the answers

    W jakim celu stosuje sie prace kameralne w badaniu potencjału krajobrazu?

    <p>Analizę danych zebranych w terenie (B)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych zdań NIE jest poprawne w kontekście potencjału środowiska przyrodniczego?

    <p>Określenie potencjału pełnego jest łatwe i dostępne w każdym przypadku (D)</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Aspekty systemu

    Elementy systemu podzielone na statyczne, kinetyczne, i dynamiczne.

    Struktura porządkująca systemu

    Statyczny aspekt systemu obejmujący struktury przestrzenne, łącznikowe, formy i liczebność komponentów.

    Struktura organizująca systemu

    Kinetyczny aspekt systemu odnawiający dynamikę między komponentami.

    Geosystem

    Funkcjonalno-systemowa jednostka z połączeniami komponentów przez procesy naturalne.

    Signup and view all the flashcards

    Ekosystem

    Jednostka składająca się z biocenozy i biotopu; powiązane życie i środowisko.

    Signup and view all the flashcards

    Komponenty geosystemu

    Skały, powietrze, woda i organizmy jako podstawowe elementy geosystemu.

    Signup and view all the flashcards

    Populacja

    Grupa osobników jednego gatunku zamieszkujących wspólny obszar.

    Signup and view all the flashcards

    Badania terenowe

    Analiza źródeł i obserwacje w terenie dla kartowania i lokalizacji obiektów.

    Signup and view all the flashcards

    Suma opadów

    Całkowita ilość opadów w danym obszarze, nie przekraczająca 1000 mm.

    Signup and view all the flashcards

    Strefowość radiacji

    Zjawisko związane z różnym natężeniem nasłonecznienia w pasach geograficznych.

    Signup and view all the flashcards

    Piętrowość gor

    Zjawisko zmiany temperatury i wilgotności w miarę wzrostu wysokości nad poziomem morza.

    Signup and view all the flashcards

    Granica wiecznego śniegu

    Wysokość, powyżej której śnieg się nie topnieje, zależna od klimatu.

    Signup and view all the flashcards

    Strefy przyrodnicze

    Obszary geograficzne o specyficznych warunkach klimatycznych i biologicznych.

    Signup and view all the flashcards

    Jezioro

    Naturalne zbiornik wodny z organizmami i wodą.

    Signup and view all the flashcards

    Procesy geokompleksów

    Podstawowe zmiany zachodzące w systemie geologicznym.

    Signup and view all the flashcards

    Systemy przyrodnicze

    Układy, które wymieniają energię i materię.

    Signup and view all the flashcards

    Parametry funkcjonowania układów

    Czynniki charakteryzujące zmiany w układach przyrodniczych.

    Signup and view all the flashcards

    Potoki energii i materii

    Przemieszczanie się substancji i energii między geosystemami.

    Signup and view all the flashcards

    Koncepcja homogenicznych ciał

    Jednorodne struktury do badań materialnych i energetycznych.

    Signup and view all the flashcards

    Badania geokompleksów

    Procesy badawcze analizujące funkcjonowanie geosystemów.

    Signup and view all the flashcards

    Etapy kartowania polowego

    Kroki w procesie zbierania danych w terenie.

    Signup and view all the flashcards

    Potencjał krajobrazu

    Możliwości ukryte w krajobrazie, które wymagają udziału człowieka do realizacji.

    Signup and view all the flashcards

    Potencjał środowiska przyrodniczego

    Zasoby i walory krajobrazu mogące zaspokajać potrzeby człowieka teraz i w przyszłości.

    Signup and view all the flashcards

    Potencjały częściowe

    Trudności w określeniu pełnego potencjału, dzielą się na samoregulacyjny, zasobowy i percepcyjny.

    Signup and view all the flashcards

    Usługi ekosystemowe

    Korzyści płynące z ekosystemu dla ludzi, takie jak żywność i regulacja klimatu.

    Signup and view all the flashcards

    Samoregulacyjno-odpornościowy

    Zdolność krajobrazu do przeciwdziałania zmianom spowodowanym przez czynniki zewnętrzne.

    Signup and view all the flashcards

    Zasobowo-użytkowy

    Zdolność krajobrazu do zaspokajania energetycznych i materialnych potrzeb człowieka.

    Signup and view all the flashcards

    Funkcjonowanie geosystemu

    Wymiana materii, energii i informacji z otoczeniem, co wpływa na zmiany wewnątrz geokompleksu.

    Signup and view all the flashcards

    Intensywność funkcjonowania

    Zależność działania geosystemu od dostawy energii, głównie słonecznej.

    Signup and view all the flashcards

    Niezależność

    Przeciwieństwo całościowości, które utrudnia mówienie o systemie.

    Signup and view all the flashcards

    Całościowość systemu

    Holistyczne pojmowanie przyrody, które jest kluczowe dla analizy systemów krajobrazowych.

    Signup and view all the flashcards

    Hierarchia w systemach roślinnych

    Całościowość spada przy przechodzeniu od populacji do krajobrazu roślinnego.

    Signup and view all the flashcards

    Hierarchiczność systemu

    Zależności między jednostkami na różnych poziomach taksonomicznych w systemie.

    Signup and view all the flashcards

    Organizacja systemu

    Uporządkowanie elementów systemu, które wpływa na stabilność przy oddziaływaniach zewnętrznych.

    Signup and view all the flashcards

    Probabilistyczność systemu

    Możliwość przewidywania stanu systemu na podstawie znajomości wcześniejszego stanu z pewnym prawdopodobieństwem.

    Signup and view all the flashcards

    Regulacje w systemie

    Możliwość oddziaływania systemów niezależnie od zajmowanego miejsca w hierarchii.

    Signup and view all the flashcards

    Nowa jakość w systemach

    Każdy poziom hierarchiczny ma własne prawa, które są odrębne i nie wynikają z niższych poziomów.

    Signup and view all the flashcards

    Granica dolnego zasięgu lasów

    Minimalna ilość opadów potrzebna dla rozwoju drzew w Tybecie wynosząca 5000 m.

    Signup and view all the flashcards

    Regulacja systemu

    Oddziaływanie na proces w celu zmniejszenia odchyleń od pożądanego przebiegu.

    Signup and view all the flashcards

    Unikanie zakłóceń

    Strategia regulacji poprzez minimalizowanie zakłóceń, np. zwierzęta budują nory.

    Signup and view all the flashcards

    Złożoność systemu

    Więcej niż n-1 sprzężeń między n elementami w systemie.

    Signup and view all the flashcards

    Otwartość termodynamiczna

    Warunki dla zorganizowania i złożoności systemu, polegające na wymianie substancji z otoczeniem.

    Signup and view all the flashcards

    Składniki systemu krajobrazowego

    Elementy, które tworzą system krajobrazowy i wpływają na jego dynamikę.

    Signup and view all the flashcards

    Probabilistyczność i hierarchiczność

    Właściwości systemu krajobrazowego związane z przewidywalnością i układami komponentów.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Geografia Krajobrazu - Wykład 1

    • Ekologia krajobrazu to kompleksowa dziedzina geografii fizycznej, zajmująca się badaniem krajobrazów.
    • Krajobraz to złożony system oddziaływań, obejmujący wszystkie formy materii, od nieożywionej, przez organiczną, do ludzkiej.
    • Krajobraz charakteryzuje się zdolnością do samoregulacji i ewoluuje w czasie.
    • Składa się z powiązanych ekosystemów.

    Teoria Systemów

    • Teoria Bertalanffiego opisuje system jako zbiór elementów powiązanych ze sobą i otoczeniem.
    • Elementy to pojedyncze obiekty w systemie, a podsystemy to ich grupy.
    • Otoczenie to składniki nie wchodzące w skład systemu, ale wpływają na niego.
    • Charakteryzacja elementu/podsystemu (wewnątrz /zewnątrz) może różnić się.

    Dwa Rodzaje Cech Elementów/Podsystemów

    • Cechy addytywne są takie same zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz systemu. Sumują się one.
    • Cechy konstytutywne zależą od relacji między elementami systemu. Nie wystarcza poznanie samych elementów.

    Aspekty Systemu

    • Statyczny - budowa struktury systemu.
    • Kinetyczny - przepływ materii, energii i informacji między elementami.
    • Dynamiczny - zmienność w czasie oraz ewolucja systemu.

    Bojarski- Struktura Porządkująca System

    • Struktura porządkująca systemu - statyczna - struktura systemu.

    Składowe Geosystemu wg Krauklisa

    • Inercyjne - szkielet geosystemu.
    • Mobilne - oddziaływania zewnętrzne i wewnętrzne.
    • Biotyczne - determinujące aktywność i plastyczność geosystemu.

    Populacja

    • Grupa osobników jednego gatunku zamieszkujących wspólny obszar.

    Potencjał - Możliwości Krajobrazu

    • Wszystkie zasoby i walory, które mogą być wykorzystywane przez człowieka aktualnie i w przyszłości.
    • Zależy on od struktury, sposobu funkcjonowania oraz geokompleksów sąsiednich.
    • Stopnia antropopresji.

    Potencjały Częściowe

    • Określenie potencjału pełnego jest utrudnione ze względu na brak danych.
    • Wspomniane możliwości można podzielić na kategorie.

    Usługi Ekosystemowe

    • Świadczenia zaopatrzeniowe.
    • Świadczenia regulacyjne.
    • Świadczenia wspierające.
    • Świadczenia kulturowe.

    Funkcjonowanie

    • To wszelkie zmiany stanu geokompleksów, cykliczne i ewolucyjne.
    • Polega na wymianie materii, energii i informacji z otoczeniem.
    • Intensywność funkcjonowania zależy od dostępu do energii (głównie słonecznej).

    Metody i Problemy Badawcze

    • Zastosowanie różnych metod badań funkcjonowania geokompleksów.
    • Problemy badawcze związane z funkcjonowaniem geokompleksów (trudności metodyczne, rzadka sieć stacji badań, powtarzalność i weryfikacja narzędzi).
    • Badania terenowe.
    • Analiza danych i opracowane map.

    Badania Geokompleksów (Terenu)

    • Analiza istniejących informacji, rekonesans terenowy, fotodokumentacja.
    • Interakcje z ludnością lokalną, badania laboratoryjne.
    • Zestawienie danych i sporządzanie map.

    Geokompleksy

    • Istotną rolę odgrywają rytmiczne zmiany w geosystemach.

    Struktura i Organizacja Systemów

    • Systemy przyrodnicze, np. krajobrazy, cechuje otwartość, całościowość i organizacja.
    • Są one złożone, probabilistyczne i hierarchiczne.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Sprawdź swoją wiedzę na temat geosystemów i ekosystemów. Pytania dotyczą różnych aspektów tych systemów, w tym ich struktury, funkcji oraz ograniczeń. Idealny test dla studentów geografii oraz ekologii.

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser