Geologische Tijdschaal Quiz

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke periode uit het Mesozoïcum werd gekenmerkt door een opsplitsing van het supercontinent Pangea?

  • Perm
  • Trias (correct)
  • Jura
  • Krijt

Welke gebeurtenis aan het einde van het Krijt leidde tot de uitsterving van de dinosaurussen?

  • Een meteorietinslag (correct)
  • Een grote overstroming
  • Een vulkaanuitbarsting
  • Een ijstijd

Welke geologische periode markeert de geboorte van de moderne mens?

  • Kwartair (correct)
  • Kenozoïcum
  • Paleozoïcum
  • Mesozoïcum

Wat bestudeert de paleogeografie?

<p>De bewegingen van aardplaten (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor heeft de meeste invloed gehad op de vorming van het huidige Nederlandse landschap?

<p>IJstijden (B)</p> Signup and view all the answers

Welke term verwijst naar de studie van alle processen die de verschillende landschappen op aarde vormgeven?

<p>Geomorfologie (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het uitgangspunt van het actualiteitsprincipe?

<p>Natuurlijke processen in het verleden verliepen op dezelfde manier als nu (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over de aarde tijdens het Krijt is juist?

<p>Er waren veel meer soorten op aarde dan nu (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de primaire oorzaak van de vorming van plooiingsgebergten zoals de Alpen?

<p>De samendrukking van aardplaten die met elkaar in botsing komen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gebergten zijn ontstaan tijdens de Alpine plooiingsfase?

<p>De Alpen, de Pyreneeën en de Himalaya (B)</p> Signup and view all the answers

Welke geologische processen zijn verantwoordelijk voor de vorming van horsten en slenken?

<p>Rek in de aardkorst die leidt tot breuken (C)</p> Signup and view all the answers

Welke geologische processen zijn betrokken bij de vorming van de Andes?

<p>De botsing van een continentale en een oceanische plaat (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende gebergten is niet ontstaan tijdens de Hercynische plooiingsfase?

<p>De Pyreneeën (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen de vorming van plooiingsgebergten en horsten en slenken?

<p>Plooiingsgebergten worden gevormd door compressie, terwijl horsten en slenken ontstaan door rek in de aardkorst. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een mogelijke reden waarom een gebergte kan worden gevormd door subductie, zonder dat er een botsing tussen twee continentale platen is?

<p>De subducterende plaat heeft een grotere dichtheid dan de plaat waar het onder schuift. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke geologische periode was verantwoordelijk voor de vorming van het Scandinavisch hoogland?

<p>De Caledonische plooiingsfase (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste oorzaak voor de vorming van magma bij divergente plaatgrenzen?

<p>De afnemende druk op de mantel door de uit elkaar bewegende platen. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke geologische verschijnselen ontstaan doordat oceanische platen wegduiken in de mantel?

<p>Alle bovenstaande opties zijn correct. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen is JUIST over (mid)oceanische ruggen?

<p>(Mid)oceanische ruggen worden gevormd door vulkanisme, veroorzaakt door divergente plaatgrenzen. (C)</p> Signup and view all the answers

Bij een botsing tussen twee continentale platen ontstaat een:

<p>Plooingsgebergte. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk proces zorgt ervoor dat een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt?

<p>Subductie. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is de oceanische korst bij subductie 'zwakker' dan continentale korst?

<p>Oceanische korst is zwaarder dan continentale korst. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een 'trog' in de context van convergente plaatgrenzen?

<p>Een langgerekte kloof in de oceaan, aan de grens van twee convergerende platen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen is ONJUIST over divergentie?

<p>Divergentie leidt tot het ontstaan van gebergten zoals de Himalaya. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat voor type vulkaan ontstaat er door effusieve erupties?

<p>Schildvulkaan (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een caldera?

<p>Een komvormige diepte die is ontstaan door een instorting van een magmakamer (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van stratovulkanen?

<p>Ze bestaan uit afwisselende lagen gestolde lava en los materiaal. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zorgt voor een explosieve eruptie?

<p>Een hoog watergehalte in het magma (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom ontstaan stratovulkanen voornamelijk bij subductiezones?

<p>Door de aanwezigheid van water in de onderduikende platen. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende factoren beïnvloedt het type vulkaan?

<p>Alle bovenstaande opties (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er wanneer een deel van het magma bij een explosieve eruptie als taaie lava naar buiten stroomt?

<p>De lava stroomt langzaam en komt niet ver van de uitbarsting. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over spleeterupties is correct?

<p>Spleeterupties produceren meestal relatief dunne lava. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over aardbevingen is correct?

<p>Aardbevingen kunnen zowel door de zwaartekracht als door opstijgend magma worden veroorzaakt. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een hypocentrum?

<p>De plaats in de aardkorst waar de aardbeving plaatsvindt. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende situaties kan leiden tot een aardbeving?

<p>De vorming van een vulkaan. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn aardbevingen bij transforme en convergente plaatgrenzen vaak ernstiger dan bij divergente plaatgrenzen?

<p>Omdat de platen bij convergente en transforme plaatgrenzen tegen elkaar schuiven, waardoor meer spanning opgebouwd wordt. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen over aardbevingen en vulkanisme is correct?

<p>Aardbevingen kunnen een indicatie zijn van een naderende vulkaanuitbarsting. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de onderstaande stellingen beschrijft het best waar een aardbeving plaatsvindt?

<p>Een aardbeving vindt plaats in het hypocentrum, onder het aardoppervlak. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste oorzaak van de schade die veroorzaakt wordt door een aardbeving?

<p>De kracht van de aardbeving. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende is GEEN factor die bijdraagt aan de opbouw van spanning bij breuken en plaatgrenzen?

<p>Windkracht. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de twee belangrijkste oorzaken van de vorming van slenken in Europa?

<p>De botsing van de Euraziatische en Afrikaanse platen en de dalende stukken aardkorst die de mantelgesteente doen opveeren. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn riftschouders?

<p>De stukken aardkorst die omhooggeduwd worden door de dalende stukken aardkorst in een riftvallei. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering over riftvalleien en bekkens is juist?

<p>Rifvalleien zijn bekkens, maar bekkens zijn niet altijd riftvalleien. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het verschil tussen horsten en riftschouders?

<p>Horsten zijn de opheffingen langs de slenken, terwijl riftschouders de opheffingen zijn langs de riftvalleien. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende geologische kenmerken zijn te vinden in een riftvallei?

<p>Riftschouders en bekkens (C)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende kenmerken is typisch voor een jong gebergte?

<p>Steile hellingen en scherpe pieken (A)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering over de Dode Zee is juist?

<p>De Dode Zee is een voorbeeld van een slenk. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om het verschil te kennen tussen jonge en oude gebergten?

<p>Omdat ze anders geologisch gevormd zijn en dus verschillende kenmerken hebben. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Perm

De laatste periode van het Paleozoïcum, gekenmerkt door massaal uitsterven van soorten.

Mesozoïcum

Tijdperk na het Paleozoïcum, met de heerschappij van dinosaurussen, inclusief Trias, Jura en Krijt.

Pangea

Een supercontinent dat bestond aan het begin van het Mesozoïcum en begon uiteen te vallen in kleinere continenten.

Krijt

Periode aan het einde van het Mesozoïcum, gekenmerkt door hoge temperaturen en de massale uitsterving van soorten door een asteroïde-inslag.

Signup and view all the flashcards

Kenozoïcum

Het tijdperk na het Mesozoïcum, gekenmerkt door de evolutie van moderne dier- en plantensoorten.

Signup and view all the flashcards

Kwartair

De laatste periode van het Kenozoïcum, waar de moderne mens ontstond.

Signup and view all the flashcards

Paleogeografie

De studie van de aardplaten en de evolutie van gebergten en oceanen in het verleden.

Signup and view all the flashcards

Actualiteitsbeginsel

Het principe dat huidige natuurprocessen ook in het verleden op dezelfde manier plaatsvonden.

Signup and view all the flashcards

Divergente plaatgrenzen

Plaatgrenzen waar platen uit elkaar bewegen, wat ruimte creëert voor magma.

Signup and view all the flashcards

Effusieve erupties

Relatief rustige uitbarstingen van dunne lava.

Signup and view all the flashcards

Schildvulkanen

Brede vulkanen met een flauwe helling, gevormd door effusieve erupties.

Signup and view all the flashcards

Mid-oceanische rug

Onderzeese bergketens gevormd door oprijzend magma bij divergente plaatgrenzen.

Signup and view all the flashcards

Spleetvulkanen

Vulkanen die ontstaan uit langgerekte spleten bij spleeterupties.

Signup and view all the flashcards

Convergente plaatgrenzen

Plaatgrenzen waar platen naar elkaar toe bewegen, met effecten afhankelijk van dichtheid.

Signup and view all the flashcards

Subductie

Process waarbij een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt.

Signup and view all the flashcards

Stratovulkanen

Kegelvormige vulkanen met steile hellingen, gevormd door explosieve erupties.

Signup and view all the flashcards

Caldera

Lege magmakamer die instort, vaak gevuld met water.

Signup and view all the flashcards

Plooiingsgebergte

Gebergte dat ontstaat wanneer twee continentale platen naar elkaar toe bewegen en elkaar omhoog duwen.

Signup and view all the flashcards

Trog

Langgerekte kloof in de oceaan die ontstaat bij subductie van platen.

Signup and view all the flashcards

Explosieve erupties

Krachtige uitbarstingen met hoge gasdruk en taaie lava.

Signup and view all the flashcards

Oceanische korst

Korst met een hogere dichtheid die onder de continentale korst kan duiken.

Signup and view all the flashcards

Type plaatgrens

Bepaalt het soort vulkanisme en eruptie.

Signup and view all the flashcards

Continentale korst

Korst die minder dicht is dan oceanische korst en niet kan subduceren.

Signup and view all the flashcards

Pyroklastica

Losse materialen die bij explosieve erupties ver weg worden geworpen.

Signup and view all the flashcards

Gebergtevorming

Het proces waarbij gebergten ontstaan door aardplaten interacties.

Signup and view all the flashcards

Compressie

Het samendrukken van aardplaten, leidend tot plooiingsgebergten.

Signup and view all the flashcards

Rek

Het uit elkaar trekken of breken van de aardkorst.

Signup and view all the flashcards

Hercynische plooiingsfase

Gebergten gevormd tussen 390 en 300 miljoen jaar geleden.

Signup and view all the flashcards

Caledonische plooiingsfase

Gebergten zoals het Scandinavisch hoogland gevormd tussen 520 en 395 miljoen jaar geleden.

Signup and view all the flashcards

Horsten en slenken

Structuren in de aardkorst ontstaan door rek en breuk.

Signup and view all the flashcards

Slenken

Delen van de aardkorst die naar beneden zijn gezakt door breuken.

Signup and view all the flashcards

Horsten

Delen van de aardkorst die omhoog komen naast zakkende slenken.

Signup and view all the flashcards

Riftvalleien

Lange dalingsgebieden in de aardkorst die ontstaan door rekken en breken.

Signup and view all the flashcards

Riftschouders

Opgeheven delen van de aardkorst naast riftvalleien.

Signup and view all the flashcards

Bekkens

Dalingsgebieden waar sedimenten zich ophopen, inclusief slenken.

Signup and view all the flashcards

Jonge gebergten

Gebergten die nog steeds in vorming zijn en scherpe pieken hebben.

Signup and view all the flashcards

Oude gebergten

Gebergten die zijn verouderd en afgevlakt door erosie.

Signup and view all the flashcards

Mantelpluim

Ondergrondse opstijgende vuren die de aardkorst verhit en zwakker maken.

Signup and view all the flashcards

Aardbeving

Schoksgewijze beweging van de aardkorst langs een breuk of plaatgrens.

Signup and view all the flashcards

Hypocentrum

De plek onder het aardoppervlak waar een aardbeving plaatsvindt.

Signup and view all the flashcards

Epicentrum

De plek op het aardoppervlak direct boven het hypocentrum.

Signup and view all the flashcards

Spanning

De kracht die zich opbouwt door beweging van tectonische platen.

Signup and view all the flashcards

Subductiezones

Gebieden waar één plaat onder een andere duikt, vaak oorzaak van sterke bevingen.

Signup and view all the flashcards

Vulkanisme

Activiteit van vulkanen, vaak gepaard met aardbevingen door druk van magma.

Signup and view all the flashcards

Erosie

Verwering en slijtage van gesteenten door natuurlijke elementen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Geologische Tijdschaal

  • De aarde is 4,6 miljard jaar oud.
  • De geschiedenis van de aarde is onderverdeeld in vier grote tijdperken.
  • Elk tijdperk bestaat uit meerdere perioden, gekenmerkt door geologische gebeurtenissen, klimaat en levensvormen.
  • Het Carboon (350 miljoen jaar geleden) was een tijdperk met tropisch laaglandmoeras in Nederland.
  • Er werden dikke veenpakketten gevormd, die later steenkool en aardgas werden.
  • Tijdens het Perm (299-252 miljoen jaar geleden) vormden alle continenten samen het supercontinent Pangea.
  • Er waren grote temperatuurverschillen en droge perioden.
  • Nederland lag aan de rand van een ondiepe zee.
  • Een grote uitstervingsgolf (96% zeedieren en 75% landdieren) vond plaats aan het einde van het Perm.
  • Dit werd waarschijnlijk veroorzaakt door grootschalige vulkaanuitbarstingen en de toename van broeikasgassen.
  • Het Mesozoïcum was het tijdperk van de dinosaurussen.
  • Het Mesozoïcum bestond uit de perioden Trias, Jura en Krijt.
  • Aan het einde van het Trias begonnen de continenten uiteen te vallen.

Actualiteitsbeginsel

  • Aardwetenschappers gebruiken het actualiteitsbeginsel.
  • Dit betekent dat natuurlijke processen in het verleden hetzelfde verliepen als nu.

Platentektoniek

  • De aardkorst bestaat uit platen die bewegen.
  • Platen bewegen uit elkaar (divergente plaatgrenzen), naar elkaar toe (convergente plaatgrenzen) of langs elkaar (transform-plaatgrenzen).
  • Divergente plaatgrenzen resulteren in mid-oceanische ruggen en continentale breuken.
  • Convergente plaatgrenzen resulteren in de formatie van gebergten en subductie.
  • Transform-plaatgrenzen resulteren in aardbevingen.
  • De platen bewegen door factoren zoals de zwaartekracht (slab pull), de warmte in de mantel en de druk (ridge push).

Opbouw van de Aarde

  • De aarde bestaat uit lagen met variërende dichtheden.
  • Aardlagen: Aardkern (ijzer), Mantelle laag, en Aardkorst.
  • De Aardkorst is opgebouwd uit de lithosfeer (vast gesteente)
  • In de asthenosfeer (gedeelte van de mantel, half vloeibaar) is het gesteente stroperig waardoor de aardplaten kunnen bewegen.

Vulkaanisme

  • Vulkaanisme is de verzamelnaam van alle vulkanische verschijnselen.
  • Lava is het vloeibare magma op het aardoppervlak.
  • Magma ontstaat door het smelten van gesteente in de mantel.
  • Lava en opstijgend magma zijn verantwoordelijk voor de formatie van vulkanen, maar hoe de vulkaanvorm is hangt af van het type vulkaan.
  • Explosieve erupties resulteren in stratovulkanen, terwijl effusieve erupties resulteren in schildvulkanen.

Aardbevingen

  • Aardbevingen zijn schoksgewijze bewegingen in de aardkorst langs een breuk of een plaatgrens.
  • Aardbevingen worden gemeten aan de hand van de momentmagnitudeschaal.
  • Een grote magnitude betekent veel energie vrijgemaakt.
  • Seismologen meten aardbevingen met seismografen.
  • De plek waar de aardbeving plaatsvindt is het hypocentrum.
  • De plek aan de oppervlakte er recht boven is het epicentrum.
  • Aardbevingen kunnen tsunamis veroorzaken als ze op de oceaanbodem voorkomen.

Gesteentevorming

  • Gesteente kringen rond (stollingsgesteenten, sedimentgesteente, metamorfe gesteenten)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser