Podcast
Questions and Answers
Welke van de volgende gassen dragen bij aan het warmte-effect van de aarde?
Welke van de volgende gassen dragen bij aan het warmte-effect van de aarde?
Wat is de belangrijkste rol van zuurstof (O2) voor het leven op aarde?
Wat is de belangrijkste rol van zuurstof (O2) voor het leven op aarde?
Welke van de volgende is NIET een van de drie aardatmosferen?
Welke van de volgende is NIET een van de drie aardatmosferen?
Welke organismen hebben bijgedragen aan de vorming van de huidige zuurstofrijke atmosfeer?
Welke organismen hebben bijgedragen aan de vorming van de huidige zuurstofrijke atmosfeer?
Signup and view all the answers
Wat is dendrochronologie?
Wat is dendrochronologie?
Signup and view all the answers
Welke bewering over varven is JUIST?
Welke bewering over varven is JUIST?
Signup and view all the answers
Welke informatie kan men verkrijgen door pollenanalyse?
Welke informatie kan men verkrijgen door pollenanalyse?
Signup and view all the answers
Wat zijn ijsboorkernen?
Wat zijn ijsboorkernen?
Signup and view all the answers
Welke informatie kunnen ijsboorkernen ons geven?
Welke informatie kunnen ijsboorkernen ons geven?
Signup and view all the answers
Wat is de obliquiteit?
Wat is de obliquiteit?
Signup and view all the answers
Welke factor heeft het grootste effect op de kans op een ijstijd?
Welke factor heeft het grootste effect op de kans op een ijstijd?
Signup and view all the answers
Wat is thermohaliene circulatie?
Wat is thermohaliene circulatie?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er met de concentratie CO2 tijdens een overgang van een ijstijd naar een tussenijstijd?
Wat gebeurt er met de concentratie CO2 tijdens een overgang van een ijstijd naar een tussenijstijd?
Signup and view all the answers
Wat is de hoofdoorzaak van de huidige klimaatverstoring?
Wat is de hoofdoorzaak van de huidige klimaatverstoring?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende is NIET een belangrijke oorzaak van opwarming van de aarde?
Welke van de volgende is NIET een belangrijke oorzaak van opwarming van de aarde?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende is een belangrijk gevolg van klimaatverandering?
Welke van de volgende is een belangrijk gevolg van klimaatverandering?
Signup and view all the answers
Volgens welk principe zijn de onderste lagen van een gesteentepakket altijd ouder dan de bovenste lagen?
Volgens welk principe zijn de onderste lagen van een gesteentepakket altijd ouder dan de bovenste lagen?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende processen heeft invloed op de vorming van de ondergrond en leidt NIET tot horizontale afzetting van sedimenten?
Welke van de volgende processen heeft invloed op de vorming van de ondergrond en leidt NIET tot horizontale afzetting van sedimenten?
Signup and view all the answers
Hoe wordt de absolute ouderdom van gesteentelagen bepaald?
Hoe wordt de absolute ouderdom van gesteentelagen bepaald?
Signup and view all the answers
Wat zijn gidsfossielen?
Wat zijn gidsfossielen?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen over koolstofdatering is JUIST?
Welke van de volgende beweringen over koolstofdatering is JUIST?
Signup and view all the answers
Waarom is de hydrosfeer belangrijk voor de aarde?
Waarom is de hydrosfeer belangrijk voor de aarde?
Signup and view all the answers
Welke bewering over het ontstaan van water op de aarde is JUIST?
Welke bewering over het ontstaan van water op de aarde is JUIST?
Signup and view all the answers
Wat is het verband tussen het ontstaan van de geosfeer en de hydrosfeer?
Wat is het verband tussen het ontstaan van de geosfeer en de hydrosfeer?
Signup and view all the answers
Flashcards
Principes van relatief dateren
Principes van relatief dateren
Ouderdomsbepaling gebaseerd op horizontale afzetting, superpositie en gidsfossielen.
Principe van oorspronkelijke horizontaliteit
Principe van oorspronkelijke horizontaliteit
Stenen worden door zwaartekracht horizontaal afgezet.
Principe van superpositie
Principe van superpositie
In een ongestoorde laag, zijn onderste lagen ouder dan bovenste.
Gidsfossielen
Gidsfossielen
Signup and view all the flashcards
Absoluut dateren
Absoluut dateren
Signup and view all the flashcards
Koolstofdatering
Koolstofdatering
Signup and view all the flashcards
Geosfeer
Geosfeer
Signup and view all the flashcards
Hydrosfeer
Hydrosfeer
Signup and view all the flashcards
Atmosfeer
Atmosfeer
Signup and view all the flashcards
Troposfeer
Troposfeer
Signup and view all the flashcards
Aardatmosferen
Aardatmosferen
Signup and view all the flashcards
Cyanobacteriën
Cyanobacteriën
Signup and view all the flashcards
Dendrochronologie
Dendrochronologie
Signup and view all the flashcards
Varvenchronologie
Varvenchronologie
Signup and view all the flashcards
Pollenanalyse
Pollenanalyse
Signup and view all the flashcards
IJsboorkernen
IJsboorkernen
Signup and view all the flashcards
Obliquiteit
Obliquiteit
Signup and view all the flashcards
Excentriciteit
Excentriciteit
Signup and view all the flashcards
Precessie
Precessie
Signup and view all the flashcards
Albedo
Albedo
Signup and view all the flashcards
Koolstofcyclus
Koolstofcyclus
Signup and view all the flashcards
Klimaatverstoring
Klimaatverstoring
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Geologische Tijdschaal
- Relatieve datering: Methode om de ouderdom van gesteenten te bepalen, gebaseerd op drie principes:
- Principe van oorspronkelijke horizontaliteit: Gelaagde stenen worden horizontaal afgezet.
- Principe van superpositie: De onderste lagen zijn ouder dan de bovenste.
- Principe van biologische evolutie: Gebruiken van gidsfossielen, organismen die in een specifieke periode hebben geleefd.
- Absolute datering: Methode om de absolute ouderdom van gesteenten te bepalen in jaren, door de vervaltijd van radioactieve elementen te meten.
- Koolstofdatering: Methode die gebruikmaakt van de radioactiviteit van koolstof om de ouderdom van organisch materiaal (zoals beenderen of stenen) te achterhalen. Hoger koolstofgehalte geeft aan jonger materiaal. Lager koolstofgehalte aangeeft ouder materiaal.
De Vier Sferen
- Geosfeer: Ontstaan van de aarde 4,8 miljard jaar geleden uit een gas- en stofwolk. Zware elementen zakten naar de kern en lichte elementen naar het oppervlak.
- Hydrosfeer: Water kwam op aarde via botsingen tussen planetoïden en de proto-aarde. Een proef met een namaakmeteoriet heeft aangetoond dat een deel van het water in gesmolten gesteente bleef na een botsing.
- Atmosfeer: Luchtlaag om de aarde, met verschillende lagen zoals de troposfeer, stratosfeer.
- Belangrijke gassen: CO2 en methaan absorberen warmte.
- Andere belangrijke gassen: stikstof en zuurstof. Stikstof beschermt tegen UV-straling en zuurstof is essentieel voor leven.
- Cyanobacteriën zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van zuurstof en de vorming van een ozonlaag.
- Biosfeer: Stromatolieten (kolonies bacteriën) zijn de oudste bekende fossielen, gedateerd op 3,7 miljard jaar.
Quartaire Klimaatveranderingen
- Reconstrueren van het verleden: Verschillende methoden om klimaat uit het verleden te reconstrueren:
- Dendrochronologie: Analyseert jaarringen van bomen om klimaatafwijkingen te bepalen
- Varvenchronologie: Geeft informatie over klimaat door middel van sedimentlagen in meren.
- Pollenanalyse: Onderzoek van pollen in sediment om veranderingen in vegetatie en klimaat vast te stellen.
- Ijs als paleothermometer: Onderzoek van ijsboorkernen bevat informatie over samenstelling en temperatuur van het verleden. Zuurstofisotopen verhouding levert informatie over verleden klimaat.
- Quartaire klimaatveranderingen: Factoren die klimaatveranderingen beïnvloeden.
- Aardbewegingen: Obliquiteit (helling aardas), excentriciteit (orbitaal-vorm) en precessie (tolbeweging) beïnvloeden het zonlicht dat op aarde valt en hebben invloed op het klimaat.
- Thermohaliene circulatie: Deze oceaanstroom beïnvloedt klimaat, door transport van warmte vanuit tropen. Kouder, zouter water in de Noordelijke Atlantische Oceaan zakt naar beneden en speelt een belangrijke rol in de globale verspreiding van warmte.
- Albedo: Reflectie van zonlicht op aarde door bedekkingen, ijsbergen etc.
- Koolstofcyclus: De hoeveelheid CO2 in de atmosfeer varieert over ijstijden en tussenijstijden.
- Klimaatverstoring: De huidige klimaatverandering wordt veroorzaakt door menselijke activiteiten, die tot meer broeikasgassen leiden.
- Gevolgen: Stijgende temperaturen, meer stormen, bosbranden en overstromingen.
- Oorzaken: Aangiften van menselijke activiteit; stijging broeikasgassen, vooral CO2, vanuit economische productie.
- Toekomst: Scenario's zijn onderverdeeld in verschillende manieren om klimaatverandering bij te sturen met focus op economische groei (zonder duurzaamheid), of op duurzame wegen.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.