Podcast
Questions and Answers
Wat is het gevolg van epirogenese tijdens een klimaatopwarming?
Wat is het gevolg van epirogenese tijdens een klimaatopwarming?
Welke van de volgende termen beschrijft een plooing waarbij gesteentelagen naar beneden plooien?
Welke van de volgende termen beschrijft een plooing waarbij gesteentelagen naar beneden plooien?
Wat gebeurt er met sedimenten tijdens erosie?
Wat gebeurt er met sedimenten tijdens erosie?
Wat is er nodig voor regressie van de kustlijn?
Wat is er nodig voor regressie van de kustlijn?
Signup and view all the answers
Wat resulteert in een plooienbundel?
Wat resulteert in een plooienbundel?
Signup and view all the answers
Wat stelt het principe van de superpositie vast?
Wat stelt het principe van de superpositie vast?
Signup and view all the answers
Welk type ouderdomsbepaling maakt gebruik van radioactieve elementen?
Welk type ouderdomsbepaling maakt gebruik van radioactieve elementen?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft een discordantie in gesteentelagen?
Wat beschrijft een discordantie in gesteentelagen?
Signup and view all the answers
Wat is kenmerkend voor gidsfossielen?
Wat is kenmerkend voor gidsfossielen?
Signup and view all the answers
Welke ouderdomsbepaling is niet geschikt voor recente afzettingen?
Welke ouderdomsbepaling is niet geschikt voor recente afzettingen?
Signup and view all the answers
Wat gebeurt er met $C14$ in een dood organisme?
Wat gebeurt er met $C14$ in een dood organisme?
Signup and view all the answers
Wat zijn de drie hoofdvormen van tektonische deformaties van de aardkorst?
Wat zijn de drie hoofdvormen van tektonische deformaties van de aardkorst?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft de functie van een stratigrafische kaart?
Wat beschrijft de functie van een stratigrafische kaart?
Signup and view all the answers
Study Notes
Relatieve ouderdomsbepaling
- Geologische tijdschaal: Geeft de relatieve ouderdom van gesteentelagen aan.
- Principe van oorspronkelijke horizontaliteit: Gesteentelagen worden horizontaal afgezet door zwaartekracht.
- Principe van superpositie: De onderste lagen zijn ouder dan de bovenliggende lagen.
- Tektonische gebeurtenissen: Breuken of geplooide/gebroken lagen wijzen op tektonische activiteit later dan de afgezet lagen.
- Erosie: Een stijgende zeespiegel leidt tot een discordantie (een scheidinglijn) tussen oude en nieuwe lagen.
- Intrusie: Magmatisch materiaal dringt de aardkorst binnen.
- Biologische evolutie: Fossiele resten geven informatie over de ouderdom. Oudere gesteentelagen bevatten eenvoudiger levensvormen, jongere gesteente meer complexe vormen. Gidsfossielen leefden beperkt in de tijd en verspreiden zich over grote gebieden (bv. ammonieten, trilobieten).
Absolute ouderdomsbepaling
- Methode: Radioactieve elementen worden gebruikt om de absolute ouderdom te bepalen.
- Toepasbaarheid: Geschikt voor gesteenten ouder dan 100.000 jaar.
- C14-datering: Voor recente afzettingen (organische resten, bv menselijke resten, fossiel hout [steenkool]): makkelijker inzetbaar dan andere methoden. Niet stabiel; vervalt tot N14. C12 is wel stabiel.
- Toepassingsgebied C14-datering: Organische weefsels.
- Tijdsbereik C14-datering: Beperkt bereik terug in de tijd.
- C14-proces: Levende organismen nemen continu koolstof op uit atmosfeer. Na dood neemt geen koolstof meer op, en C14 vervalt.
- Voorbeeld: Ötzi, een goed bewaard gebleven lijk, is meer dan 5300 jaar oud.
Stratigrafische en andere kaarten
- Stratigrafische kaart: Geeft de ouderdom van gesteentelagen aan die aan de oppervlakte liggen.
- Geologische tijdschaal: Geven de tijdperiodes weer.
- Lithologische kaart: Geeft de soorten gesteente aan de oppervlakte weer.
- Pedologische kaart: Geeft de bodemsamenstelling (bv. zand, leem, klei) weer.
Invloed platentektoniek
- Vervormingen: De aardkorst ondergaat grote vervormingen door platentektoniek.
-
Tektonische deformaties: Drie hoofdvormen:
- Epirogenese (op/neer): Beweging van de lithosfeer op en neer, resulterend in transgressie (zee overstroomt land) en regressie (zee trekt zich terug).
-
Plooien: Lagen buigen langs elkaar.
- Syncline: Lagen buigen naar beneden.
- Anticline: Lagen buigen naar boven.
- Plooienbundel: Een reeks van plooien.
- Breuken: Breuken in gesteente.
Erosie en sedimentatie
- Erosie en afbraak: Gesteenten boven water worden door erosie afgebroken.
- Sedimentatie: Het afgebraken materiaal wordt afgevoerd en afgezet als sediment.
- Korrelgrootte: Korrelgrootte van sedimenten hangt samen met de afstand tot de kustlijn (grotere korrels dichter bij het land).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Test je kennis over relatieve en absolute ouderdomsbepaling van gesteenten. Dit quiz behandelt principes zoals superpositie en originele horizontaliteit, evenals technieken zoals radiometrische datering. Een must voor geologie studenten!