Geologische tijdschaal en ouderdomsbepaling
13 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het gevolg van epirogenese tijdens een klimaatopwarming?

  • De zee overspoelt een groot deel van het land. (correct)
  • Erosie vermindert door stijgende waterstanden.
  • De kustlijn schuift zeewaarts.
  • De lithosfeer stijgt door afgenomen gewicht.

Welke van de volgende termen beschrijft een plooing waarbij gesteentelagen naar beneden plooien?

  • Sincline (correct)
  • Horizontale plooing
  • Foutieve plooing
  • Anticline

Wat gebeurt er met sedimenten tijdens erosie?

  • Kleine korrelgrootte sedimenten worden het eerst afgezet.
  • Alle sedimenten worden gelijkmatig afgezet.
  • Grote korrelgrootte sedimenten worden verder zeewaarts meegenomen.
  • Sedimenten met grote korrelgrootte worden op land afgezet. (correct)

Wat is er nodig voor regressie van de kustlijn?

<p>Klimaatafkoeling of stijging van de lithosfeer. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat resulteert in een plooienbundel?

<p>Een opeenvolging van plooien. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat stelt het principe van de superpositie vast?

<p>De onderste lagen zijn ouder dan de lagen erboven. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk type ouderdomsbepaling maakt gebruik van radioactieve elementen?

<p>Absolute ouderdomsbepaling (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft een discordantie in gesteentelagen?

<p>Een onderbreking in de sedimentaire afzettingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is kenmerkend voor gidsfossielen?

<p>Ze hebben een beperkte tijd geleefd en verspreiden zich over een groot gebied. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke ouderdomsbepaling is niet geschikt voor recente afzettingen?

<p>Radiometrische datering (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met $C14$ in een dood organisme?

<p>$C14$ vervalt en verandert in $N14$. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de drie hoofdvormen van tektonische deformaties van de aardkorst?

<p>Epirogene, plooien en breuken. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de functie van een stratigrafische kaart?

<p>Het toont de ouderdom van gesteentelagen aan de oppervlakte. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Relatieve ouderdomsbepaling

Methode om de ouderdom van gesteentelagen te bepalen door te vergelijken met andere lagen, zonder absolute tijdswaarden.

Principe van oorspronkelijke horizontaliteit

Gesteentelagen worden horizontaal afgezet onder invloed van de zwaartekracht.

Principe van superpositie

De onderste gesteentelagen zijn ouder dan de bovenliggende.

Absolute ouderdomsbepaling

Methode om de exacte ouderdom van gesteente of fossielen te bepalen met behulp van radioactieve elementen.

Signup and view all the flashcards

C14-datering

Methode om organische materialen te dateren (tot ca. 50.000 jaar oud), gebaseerd op de vervaltijd van radioactief koolstof-14.

Signup and view all the flashcards

Gidsfossielen

Fossielen die over een beperkte periode hebben geleefd en zich over een groot gebied hebben verspreid, gebruikt om gesteentelagen te dateren.

Signup and view all the flashcards

Tektonische gebeurtenis

Gebeurtenis die de gesteentestructuur van de aardkorst verandert, zoals plooien of breuken, die relatieve ouderdom kunnen bepalen.

Signup and view all the flashcards

Discordantie

Onderscheidende lijn tussen verschillende gesteentelagen met verschillende ouderdommen, door een erosie-gebeurtenis.

Signup and view all the flashcards

Epirogeense beweging

Het op en neer bewegen van de lithosfeer, wat leidt tot zeetransgressies en -regressies.

Signup and view all the flashcards

Zeetransgressie

De zee overspoelt meer land, door een daling van de lithosfeer of klimaatopwarming.

Signup and view all the flashcards

Zeeregressie

De zee trekt zich terug, de kustlijn schuift zeewaarts. Dit gebeurt bij een stijging van de lithosfeer of klimaatafkoeling.

Signup and view all the flashcards

Syncline

Gevouwen gesteentelagen die naar beneden plooien.

Signup and view all the flashcards

Anticline

Gevouwen gesteentelagen die naar boven plooien.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Relatieve ouderdomsbepaling

  • Geologische tijdschaal: Geeft de relatieve ouderdom van gesteentelagen aan.
  • Principe van oorspronkelijke horizontaliteit: Gesteentelagen worden horizontaal afgezet door zwaartekracht.
  • Principe van superpositie: De onderste lagen zijn ouder dan de bovenliggende lagen.
  • Tektonische gebeurtenissen: Breuken of geplooide/gebroken lagen wijzen op tektonische activiteit later dan de afgezet lagen.
  • Erosie: Een stijgende zeespiegel leidt tot een discordantie (een scheidinglijn) tussen oude en nieuwe lagen.
  • Intrusie: Magmatisch materiaal dringt de aardkorst binnen.
  • Biologische evolutie: Fossiele resten geven informatie over de ouderdom. Oudere gesteentelagen bevatten eenvoudiger levensvormen, jongere gesteente meer complexe vormen. Gidsfossielen leefden beperkt in de tijd en verspreiden zich over grote gebieden (bv. ammonieten, trilobieten).

Absolute ouderdomsbepaling

  • Methode: Radioactieve elementen worden gebruikt om de absolute ouderdom te bepalen.
  • Toepasbaarheid: Geschikt voor gesteenten ouder dan 100.000 jaar.
  • C14-datering: Voor recente afzettingen (organische resten, bv menselijke resten, fossiel hout [steenkool]): makkelijker inzetbaar dan andere methoden. Niet stabiel; vervalt tot N14. C12 is wel stabiel.
  • Toepassingsgebied C14-datering: Organische weefsels.
  • Tijdsbereik C14-datering: Beperkt bereik terug in de tijd.
  • C14-proces: Levende organismen nemen continu koolstof op uit atmosfeer. Na dood neemt geen koolstof meer op, en C14 vervalt.
  • Voorbeeld: Ötzi, een goed bewaard gebleven lijk, is meer dan 5300 jaar oud.

Stratigrafische en andere kaarten

  • Stratigrafische kaart: Geeft de ouderdom van gesteentelagen aan die aan de oppervlakte liggen.
  • Geologische tijdschaal: Geven de tijdperiodes weer.
  • Lithologische kaart: Geeft de soorten gesteente aan de oppervlakte weer.
  • Pedologische kaart: Geeft de bodemsamenstelling (bv. zand, leem, klei) weer.

Invloed platentektoniek

  • Vervormingen: De aardkorst ondergaat grote vervormingen door platentektoniek.
  • Tektonische deformaties: Drie hoofdvormen:
    • Epirogenese (op/neer): Beweging van de lithosfeer op en neer, resulterend in transgressie (zee overstroomt land) en regressie (zee trekt zich terug).
    • Plooien: Lagen buigen langs elkaar.
      • Syncline: Lagen buigen naar beneden.
      • Anticline: Lagen buigen naar boven.
      • Plooienbundel: Een reeks van plooien.
    • Breuken: Breuken in gesteente.

Erosie en sedimentatie

  • Erosie en afbraak: Gesteenten boven water worden door erosie afgebroken.
  • Sedimentatie: Het afgebraken materiaal wordt afgevoerd en afgezet als sediment.
  • Korrelgrootte: Korrelgrootte van sedimenten hangt samen met de afstand tot de kustlijn (grotere korrels dichter bij het land).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Test je kennis over relatieve en absolute ouderdomsbepaling van gesteenten. Dit quiz behandelt principes zoals superpositie en originele horizontaliteit, evenals technieken zoals radiometrische datering. Een must voor geologie studenten!

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser