Podcast
Questions and Answers
Озон қабатының шоғырланған биіктігі қанша шақырым?
Озон қабатының шоғырланған биіктігі қанша шақырым?
Тропосфераның жоғарғы шегарасы 20 км.
Тропосфераның жоғарғы шегарасы 20 км.
False
Термосфераның жоғарғы шегарасындағы температура қандай градус?
Термосфераның жоғарғы шегарасындағы температура қандай градус?
+1000°C
Жер атмосферасында секундына пайда болатын озонның мөлшері -- ______ тонна.
Жер атмосферасында секундына пайда болатын озонның мөлшері -- ______ тонна.
Signup and view all the answers
Атмосфера қабаттарын дұрыс сәйкестендіріңіз:
Атмосфера қабаттарын дұрыс сәйкестендіріңіз:
Signup and view all the answers
Күннің әсерінен термосферада пайда болатын құбылыс қалай аталады?
Күннің әсерінен термосферада пайда болатын құбылыс қалай аталады?
Signup and view all the answers
Озон қабаты ультракүлгін сәулелерді жұтпайды.
Озон қабаты ультракүлгін сәулелерді жұтпайды.
Signup and view all the answers
Атмосфера массасының негізгі бөлігі шоғырланған қабат қандай?
Атмосфера массасының негізгі бөлігі шоғырланған қабат қандай?
Signup and view all the answers
Тропосфера қабатының поляр маңындағы шегарасы -- ______ км.
Тропосфера қабатының поляр маңындағы шегарасы -- ______ км.
Signup and view all the answers
Стратосфераның ауа құрамында не аз?
Стратосфераның ауа құрамында не аз?
Signup and view all the answers
Жер шарындағы ірі тақталардың саны қанша?
Жер шарындағы ірі тақталардың саны қанша?
Signup and view all the answers
Платформа, жер шарындағы қозғалмалы бөлік болып табылады.
Платформа, жер шарындағы қозғалмалы бөлік болып табылады.
Signup and view all the answers
Материктердің көлденең бағытта қозғалатынын айтқан неміс ғалымы кім?
Материктердің көлденең бағытта қозғалатынын айтқан неміс ғалымы кім?
Signup and view all the answers
Жер қыртысының жарықтары арқылы жоғары көтерілген бөлігі -- ___.
Жер қыртысының жарықтары арқылы жоғары көтерілген бөлігі -- ___.
Signup and view all the answers
Материктердің соқтығысуынан пайда болған тауларды сәйкестендіріңіз:
Материктердің соқтығысуынан пайда болған тауларды сәйкестендіріңіз:
Signup and view all the answers
Литосфералық тақталардың жылдық қозғалысы қанша?
Литосфералық тақталардың жылдық қозғалысы қанша?
Signup and view all the answers
Субдукция - жер қыртысының жоғарғы көтерілетін қозғалысы.
Субдукция - жер қыртысының жоғарғы көтерілетін қозғалысы.
Signup and view all the answers
Платформалардың бүркеніш жабуы бар шеткі бөліктері қандай аталады?
Платформалардың бүркеніш жабуы бар шеткі бөліктері қандай аталады?
Signup and view all the answers
Геосинклиналды аймақтағы баяу тербелудің созылу аумағы -- ___ км.
Геосинклиналды аймақтағы баяу тербелудің созылу аумағы -- ___ км.
Signup and view all the answers
Жер шарындағы ең ірі материк қайсы?
Жер шарындағы ең ірі материк қайсы?
Signup and view all the answers
Жанартаудың атқылағаны туралы тарихи деректер кездеспеген жанартау қандай?
Жанартаудың атқылағаны туралы тарихи деректер кездеспеген жанартау қандай?
Signup and view all the answers
Көмей дегеніміз жанартаудың жоғары бөлігінде боатын шұңғыма.
Көмей дегеніміз жанартаудың жоғары бөлігінде боатын шұңғыма.
Signup and view all the answers
Атмосфераның жоғары бөлігіндегі иондары басым, молекуласы аз ауа қандай?
Атмосфераның жоғары бөлігіндегі иондары басым, молекуласы аз ауа қандай?
Signup and view all the answers
Ғарыш пен жердің арасындағы зат алмасу үдерісі жүретін қабық — ________.
Ғарыш пен жердің арасындағы зат алмасу үдерісі жүретін қабық — ________.
Signup and view all the answers
Төмендегі атмосфера қабаттарын жеке сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:
Төмендегі атмосфера қабаттарын жеке сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:
Signup and view all the answers
Сөнбеген жанартаулар қандай ерекшелігімен сипатталады?
Сөнбеген жанартаулар қандай ерекшелігімен сипатталады?
Signup and view all the answers
Кратер жанартаудың сөнген бөлігін білдіреді.
Кратер жанартаудың сөнген бөлігін білдіреді.
Signup and view all the answers
Атмосфераны зерттеген француз ғалымы кім?
Атмосфераны зерттеген француз ғалымы кім?
Signup and view all the answers
«Великан» гейзері __________ орналасқан.
«Великан» гейзері __________ орналасқан.
Signup and view all the answers
Төмендегі газдарды олардың сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:
Төмендегі газдарды олардың сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:
Signup and view all the answers
Study Notes
География ғылымының дамуы
- Алғашқы географиялық жазбалар антикалық дәуірде пайда болып, жерді өңдеуге, суару жүйелеріне, өсімдіктер мен жануарларды қолға үйретуге арналған.
- Клавдий Птолемей, б.з.б. II ғасырда өмір сүрген грек ғалымы, IV ғасырда Әлем картасын жасауға негіз болған.
- Герадот, Пифей, Аристотель секілді ғалымдар жердің шар тәріздес екенін дәлелдеп, жер мен мұхит туралы жазбалар қалдырған.
- Эратосфен география ғылымына «география» терминін енгізген.
- Махмұд Қашғари дүниежүзінің дөңгелек картасы арқылы түркі халықтарының қалалары мен жер бедеріне сипаттама берген.
- Орта ғасырда араб географтары, әсіресе, Масуди мен әл-Бируни, геодезия және география ғылымына үлкен үлес қосқан.
Атақты саяхатшылар мен олардың саяхаттары
- Марко Поло 1271 жылы Венециядан Қытайға саяхат жасап, Азияның оңтүстігін жағалап, еліне теңіз жолымен оралған.
- Афанасий Никитин Марко Полодан 200 жылдан кейін Шығыс елдерінде саяхат жасап, Персия және Үндістанды аралаған.
- Христофор Колумб 1492 жылы 3 тамызда Испаниядан Үндістанға теңіз жолын ашу мақсатында саяхатқа шыққан.
- Фернан Магеллан 1519 жылы Испаниядан оңтүстік Америка жағалауын айналып өтіп, Магеллан бұғазы арқылы мұхит асып өту жоспарын іске асырған.
Жердің құрылымы және атмосфера
- Жер қыртысы – литосфера; жердің ортаңғы қабаты – мантия; орталығында орналасқан қабат – ядро.
- Атмосфера – жерді қоршап тұрған газ қабаты; атмосфера қабатының құрамдары – оттегі, азот, көмірқышқыл газы және басқа газдар.
- Жер қыртысының түрлері – материктік және мұхиттық.
- Жанартаулардың атқылауы жердің қыртысының жылу көздерінен табиғи құбылыс.
- Жер платформалары – континенттер мен теңіздердің тұрақты бөліктері.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Бұл тест география ғылымының дамуын және атақты саяхатшылардың маңызды саяхаттарын қамтиды. Алғашқы жазбалардан бастап, әйгілі ғалымдар мен саяхатшылардың әсері туралы сұрақтарға жауап беріңіз. Географияның тарихы мен оның зерттелуіндегі тұлғаларды біліңіз.