География ғылымының дамуы мен саяхатшылар
30 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Озон қабатының шоғырланған биіктігі қанша шақырым?

  • 18-26 км (correct)
  • 10-50 км
  • 5-10 км
  • 50-55 км
  • Тропосфераның жоғарғы шегарасы 20 км.

    False

    Термосфераның жоғарғы шегарасындағы температура қандай градус?

    +1000°C

    Жер атмосферасында секундына пайда болатын озонның мөлшері -- ______ тонна.

    <p>100</p> Signup and view all the answers

    Атмосфера қабаттарын дұрыс сәйкестендіріңіз:

    <p>Тропосфера = Жер бетіне жақын орналасқан қабат Стратосфера = Озон қабатының орналасқан орны Мезосфера = 80 км биіктікке дейін таралу Термосфера = Иондалған газды қабат</p> Signup and view all the answers

    Күннің әсерінен термосферада пайда болатын құбылыс қалай аталады?

    <p>Поляр шұғыласы</p> Signup and view all the answers

    Озон қабаты ультракүлгін сәулелерді жұтпайды.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Атмосфера массасының негізгі бөлігі шоғырланған қабат қандай?

    <p>Тропосфера</p> Signup and view all the answers

    Тропосфера қабатының поляр маңындағы шегарасы -- ______ км.

    <p>8-9</p> Signup and view all the answers

    Стратосфераның ауа құрамында не аз?

    <p>Оттек</p> Signup and view all the answers

    Жер шарындағы ірі тақталардың саны қанша?

    <p>7</p> Signup and view all the answers

    Платформа, жер шарындағы қозғалмалы бөлік болып табылады.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Материктердің көлденең бағытта қозғалатынын айтқан неміс ғалымы кім?

    <p>Альфред Вегенер</p> Signup and view all the answers

    Жер қыртысының жарықтары арқылы жоғары көтерілген бөлігі -- ___.

    <p>Төбе</p> Signup and view all the answers

    Материктердің соқтығысуынан пайда болған тауларды сәйкестендіріңіз:

    <p>Гималай = Үндістан мен Азия тақталары Алтай = Қатпарлы-жақпарлы таулы өлке Филадельфия = Жер қыртысының жарықтары арқылы жоғарғы көтерілген бөлігі Альпілер = Еуропалық тақталардың соқтығысуы</p> Signup and view all the answers

    Литосфералық тақталардың жылдық қозғалысы қанша?

    <p>2-5 см</p> Signup and view all the answers

    Субдукция - жер қыртысының жоғарғы көтерілетін қозғалысы.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Платформалардың бүркеніш жабуы бар шеткі бөліктері қандай аталады?

    <p>Тақта</p> Signup and view all the answers

    Геосинклиналды аймақтағы баяу тербелудің созылу аумағы -- ___ км.

    <p>10-12</p> Signup and view all the answers

    Жер шарындағы ең ірі материк қайсы?

    <p>Еуразия</p> Signup and view all the answers

    Жанартаудың атқылағаны туралы тарихи деректер кездеспеген жанартау қандай?

    <p>Сөнген жанартау</p> Signup and view all the answers

    Көмей дегеніміз жанартаудың жоғары бөлігінде боатын шұңғыма.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Атмосфераның жоғары бөлігіндегі иондары басым, молекуласы аз ауа қандай?

    <p>Ионосфера</p> Signup and view all the answers

    Ғарыш пен жердің арасындағы зат алмасу үдерісі жүретін қабық — ________.

    <p>Атмосфера</p> Signup and view all the answers

    Төмендегі атмосфера қабаттарын жеке сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:

    <p>Тропосфера = Сұйық және қатты күйінде кездесетін ауа бөлшектері Ионосфера = Иондардың басымдығы Атмосфера = Жерді қоршайтын ауа қабаты Гейзер = Арагідік атқылайтын булы фонтан</p> Signup and view all the answers

    Сөнбеген жанартаулар қандай ерекшелігімен сипатталады?

    <p>Атқылау жиі болады</p> Signup and view all the answers

    Кратер жанартаудың сөнген бөлігін білдіреді.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Атмосфераны зерттеген француз ғалымы кім?

    <p>А.Лавуазье</p> Signup and view all the answers

    «Великан» гейзері __________ орналасқан.

    <p>Камчатка</p> Signup and view all the answers

    Төмендегі газдарды олардың сипаттамаларына сәйкестендіріңіз:

    <p>Оттегі = Тіршіліктің негізгі компоненті Азот = Атмосферада ең көп кездесетін газ Көміртегі диоксиді = Тыныс алу мен фотосинтез процесінде маңызды Озон = Ультракүлгін сәулелерді сіңіреді</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    География ғылымының дамуы

    • Алғашқы географиялық жазбалар антикалық дәуірде пайда болып, жерді өңдеуге, суару жүйелеріне, өсімдіктер мен жануарларды қолға үйретуге арналған.
    • Клавдий Птолемей, б.з.б. II ғасырда өмір сүрген грек ғалымы, IV ғасырда Әлем картасын жасауға негіз болған.
    • Герадот, Пифей, Аристотель секілді ғалымдар жердің шар тәріздес екенін дәлелдеп, жер мен мұхит туралы жазбалар қалдырған.
    • Эратосфен география ғылымына «география» терминін енгізген.
    • Махмұд Қашғари дүниежүзінің дөңгелек картасы арқылы түркі халықтарының қалалары мен жер бедеріне сипаттама берген.
    • Орта ғасырда араб географтары, әсіресе, Масуди мен әл-Бируни, геодезия және география ғылымына үлкен үлес қосқан.

    Атақты саяхатшылар мен олардың саяхаттары

    • Марко Поло 1271 жылы Венециядан Қытайға саяхат жасап, Азияның оңтүстігін жағалап, еліне теңіз жолымен оралған.
    • Афанасий Никитин Марко Полодан 200 жылдан кейін Шығыс елдерінде саяхат жасап, Персия және Үндістанды аралаған.
    • Христофор Колумб 1492 жылы 3 тамызда Испаниядан Үндістанға теңіз жолын ашу мақсатында саяхатқа шыққан.
    • Фернан Магеллан 1519 жылы Испаниядан оңтүстік Америка жағалауын айналып өтіп, Магеллан бұғазы арқылы мұхит асып өту жоспарын іске асырған.

    Жердің құрылымы және атмосфера

    • Жер қыртысы – литосфера; жердің ортаңғы қабаты – мантия; орталығында орналасқан қабат – ядро.
    • Атмосфера – жерді қоршап тұрған газ қабаты; атмосфера қабатының құрамдары – оттегі, азот, көмірқышқыл газы және басқа газдар.
    • Жер қыртысының түрлері – материктік және мұхиттық.
    • Жанартаулардың атқылауы жердің қыртысының жылу көздерінен табиғи құбылыс.
    • Жер платформалары – континенттер мен теңіздердің тұрақты бөліктері.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Бұл тест география ғылымының дамуын және атақты саяхатшылардың маңызды саяхаттарын қамтиды. Алғашқы жазбалардан бастап, әйгілі ғалымдар мен саяхатшылардың әсері туралы сұрақтарға жауап беріңіз. Географияның тарихы мен оның зерттелуіндегі тұлғаларды біліңіз.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser