География ғылымы және зерттеу объектілері

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Download our mobile app to listen on the go

Get App

Questions and Answers

Төмендегі географиялық зерттеу объектілерін олардың қызметтерімен сәйкестендіріңіз:

Географиялық карта-сызбаларды қолдану = Географиялық нысандар мен құбылыстарды визуализациялау Географиялық дерек көздері = Зерттеулер мен ақпаратты жинау көлемі Қазақстан аумағының геологиялық тарихы = Тектоникалық құрылымдардың зерттелуі Қазақтың халықтық географиялық терминдері = Мәдениеттің географиялық аспектілерін көрсету

География ғылымының дамуындағы негізгі кезеңдерді сәйкес келетін сипаттамалармен сәйкестендіріңіз:

Зерттеудің далалық әдістері = Тікелей бақылау мен мәлімет жинау Географиялық номенклатура = Географиялық деректердің жүйеленуі Географиялық нысандарды көрсету тәсілдері = Картография әдістері мен техникалары Қазақстанның басты орографиялық нысандары = Географиялық құрамды анықтайтын ерекшеліктер

Географиялық зерттеу әдістерін олардың сипаттамаларымен сәйкестендіріңіз:

Даллалық әдістер = Табиғи ортада нақты зерттеу жүргізу Картография = Карталардың және сызбалардың дайындалуы мен зерттелуі Географиялық номенклатура нысандары = Топографиялық және геометриялық белгілерді дәл анықтау Ландшафттық талдау = Ландшафттар мен олардың компоненттерін жүйелі зерттеу

География ғылымының ұғымдарын Қазақстанмен байланыстырыңыз:

Қазақстанның басты орографиялық нысандары = Алтай, Тянь-Шань, Үлкен және Кіші Қаратау Географиялық номенклатура = Географиялық атаулар мен терминдердің жүйесі Географиялық карта = Қазақстан картасында географиялық ақпаратты көрсету Географиялық дерек көздері = Зерттеулер үшін мәліметтер базалары мен ресурс көздері Signup and view all the answers

Географиялық түсініктер мен олардың анықтамаларын сәйкестендіріңіз:

Географиялық нысандар = Жер бетіндегі тұрақты немесе уақытша сипаттамалар Процесстер = Географиялық көрініс немесе өзгерістер Құбылыстар = Табиғи немесе әлеуметтік-саяси әрекеттер Географиялық карта-сызбалар = Географиялық деректердің графикалық бейнесі Signup and view all the answers

Географиялық номенклатураның негізгі мақсаты неде?

Географиялық деректерді жүйелеу (A) Signup and view all the answers

Қазақстан аумағындағы орографиялық нысандардың ерекшелігі неде?

Олардың тектоникалық құрылымының әсері (B) Signup and view all the answers

Географиялық карта-сызбаларды қолдану не үшін қажет?

Географиялық құбылыстарды бейнелеу үшін (D) Signup and view all the answers

Зерттеудің даллалық әдістерінің негізгі мақсаты қандай?

Далалық жағдайларды бақылау және деректер жинау (A) Signup and view all the answers

Қазақтың халықтық географиялық терминдерінің ерекшелігі неде?

Олар географиялық нысандардың тарихи атауларын қамтиды (B) Signup and view all the answers

Flashcards are hidden until you start studying

Study Notes

Географиялық зерттеу объектілері

Географиялық зерттеу объекттері - Жер мен оның компоненттері (атмосфера, гидросфера, литосфера, биосфера) және олардың арасындағы өзара әрекеттесу
Жер бетіндегі физикалық-географиялық және әлеуметтік-экономикалық құбылыстардың кеңістіктегі таралуын зерттеу
Географиялық территорияларды зерттеу

География ғылымының дамуы

География ғылымының бастаулары ежелгі дүниеде ( ежелгі Египет, Қытай, Индия )
Ежелгі грек және рим ғалымдарының еңбектері ( Геродот, Страбон, Птолемей, )
Орта ғасырларда араб ғалымдарының еңбектері
Жаңа заман кезеңінде географияның дамуына з ор қосқан ғалымдар (Васко да Гама, Фернандо Магеллан )
XIX ғасырда география ғылымының жан-жақты дамуы ( А.Гумбольдт, К.Риттер, )

Географиялық дерек көздері

Географиялық карталар
Жерсеріктік суреттер
Аэрофотосуреттер
Статистикалық деректер
Географиялық экспедициялардың нәтижелері

Зерттеудің даллалық әдістері

Салыстырмалы әдіс
Картографиялық әдіс
Жүйелік әдіс
Моделілеу
Статистикалық әдістер

Географиялық карта-сызбаларды қолдану

Географиялық карталар Жер бетінің кішірейтілген моделі
Географиялық карталар жер бетіндегі объектілердің таралуын көрсету үшін қолданылады.
Географиялық карталар көптеген ғылыми және тәжірибелік мақсаттарда қолданылады.

Географиялық номенклатура географиялық деректерді ұйымдастыру

Географиялық номенклатура - жер бетіндегі объектілердің атауларын ұйымдастыру жүйесі.
Географиялық номенклатура біркелкілік және дәлдік қағидаттарына негізделеді.
Географиялық номенклатура карталарды оқуға және халықаралық деңгейде деректер алмасуға мүмкіндік береді.

Қазақтың халықтық географиялық терминдері

Қазақ тілінде жер бетіндегі объектілердің атауларын көрсететін көптеген халықтық терминдер бар.
Мысалы, тау, өзен, көл, орман, дала және т.б.
Қазақ халықтық терминдері жер бетіндегі объектілердің сипаттамаларын дәл көрсетеді

Географиялық нысандарды, үдерістер мен құбылыстарды картадан көрсету тәсілдері

Точкалық тәсіл: қалалар, таулар, көлдер
Сызықтық тәсіл: өзендер, жолдар
Аумақтық тәсіл: ормандар, далалар

Географиялық номенклатура нысандарын көрсету тәсілдері

Текстолық тәсіл: тау атауы, өзен атауы
Графикалық тәсіл: символдар, шамалар, түстер
Сандық тәсіл: координаттар

Қазақстан аумағының геологиялық тарихы және тектоникалық құрылымы

Қазақстан аумағында әр кезең жанартау атқылаулары мен жер сілкіністері болып тұрған.
Қазақстан аумағы тектоникалық құрылымдарға байланысты әр түрлі геологиялық құрылымдармен сипатталады.
Қазақстан аумағында көптеген пайдалы қазбалар бар

Қазақстанның басты орографиялық нысандарды Қазақ оронимдері

Тянь-Шань, Алтай, Сарыарқа, Қаратау, Ұлытау
Жетісу Алатауы, Тарбағатай
Алтай тау жоталарында биік шөлдер бар.

Географиялық зерттеу нысандары

География ғылымы Жердің табиғи және қоғамдық кешендерін, олардың бір-бірімен байланысын зерттейді.
Географияның зерттеу нысаны – Жер беті, оның табиғи және қоғамдық кешендері мен құбылыстары, олардың өзара байланысы.