Podcast
Questions and Answers
Фернан Магелланның экспедициясы шыққан ел қайсы?
Фернан Магелланның экспедициясы шыққан ел қайсы?
Фернан Магелланның экспедициясы 1520 жылы өткен су айдынының атауы қандай?
Фернан Магелланның экспедициясы 1520 жылы өткен су айдынының атауы қандай?
Кім 1856-1857 жылдары Іле өлкесін зерттеген танымал географ?
Кім 1856-1857 жылдары Іле өлкесін зерттеген танымал географ?
Қазақстанның климаттық жағдайы туралы алғаш жазылған еңбек қандай?
Қазақстанның климаттық жағдайы туралы алғаш жазылған еңбек қандай?
Signup and view all the answers
Николай Алекеевич Северцовтың зерттеген объектілері қайсы?
Николай Алекеевич Северцовтың зерттеген объектілері қайсы?
Signup and view all the answers
Қазақстанның қазіргі кезеңдегі география ғылымын кімдер басқарады?
Қазақстанның қазіргі кезеңдегі география ғылымын кімдер басқарады?
Signup and view all the answers
Жезді кен орны соғыс жылдары қандай өнім дайындады?
Жезді кен орны соғыс жылдары қандай өнім дайындады?
Signup and view all the answers
Табиғи нысандар туралы мәліметтер шығаратын журналдардың атаулары қандай?
Табиғи нысандар туралы мәліметтер шығаратын журналдардың атаулары қандай?
Signup and view all the answers
Экспедициялық зерттеулер не үшін жүргізіледі?
Экспедициялық зерттеулер не үшін жүргізіледі?
Signup and view all the answers
Бақылау әдісі қандай жіктелуге ие?
Бақылау әдісі қандай жіктелуге ие?
Signup and view all the answers
Глобус не болып табылады?
Глобус не болып табылады?
Signup and view all the answers
Қазақстандағы графикалық суреттердің ежелгі үлгілері қай жерде табылған?
Қазақстандағы графикалық суреттердің ежелгі үлгілері қай жерде табылған?
Signup and view all the answers
Картаны түсіну не туралы негізгі тәсілдерді меңгеруді білдіреді?
Картаны түсіну не туралы негізгі тәсілдерді меңгеруді білдіреді?
Signup and view all the answers
Шартты белгі дегеніміз не?
Шартты белгі дегеніміз не?
Signup and view all the answers
Географиялық номенклатура не үшін қажет?
Географиялық номенклатура не үшін қажет?
Signup and view all the answers
География ғылымының негізін қалаушы грек ғалымының аты кім?
География ғылымының негізін қалаушы грек ғалымының аты кім?
Signup and view all the answers
Картаны оқу процесі не туралы?
Картаны оқу процесі не туралы?
Signup and view all the answers
Саяси география қандай бағыттағы зерттеулермен айналысады?
Саяси география қандай бағыттағы зерттеулермен айналысады?
Signup and view all the answers
Антикалық кезеңде пайда болған географиялық құжаттар неге негізделген?
Антикалық кезеңде пайда болған географиялық құжаттар неге негізделген?
Signup and view all the answers
Поляр сызығының солтүстігінде орналасқан ең үлкен көлді атаңыз.
Поляр сызығының солтүстігінде орналасқан ең үлкен көлді атаңыз.
Signup and view all the answers
В.П.Максаковский географиялық атауларды қалай бағалайды?
В.П.Максаковский географиялық атауларды қалай бағалайды?
Signup and view all the answers
Христофор Колумб экспедициясының бастапқы мақсаты қандай болды?
Христофор Колумб экспедициясының бастапқы мақсаты қандай болды?
Signup and view all the answers
«Дүниежүзінің дөңгелек картасы» еңбегін жазған ғалым кім?
«Дүниежүзінің дөңгелек картасы» еңбегін жазған ғалым кім?
Signup and view all the answers
Батыс Еуропаның жағалауларында жүзіп, өз көргендерін сипаттаған ғалым кім?
Батыс Еуропаның жағалауларында жүзіп, өз көргендерін сипаттаған ғалым кім?
Signup and view all the answers
Табиғаттың өзгеруін зерттеу үшін қандай жолдарды қолдану керек?
Табиғаттың өзгеруін зерттеу үшін қандай жолдарды қолдану керек?
Signup and view all the answers
Study Notes
География Ғылымы
- География ғылымының атауын грек ғалымы Эратосфен белгілеген.
- Заманауи география Жер бетінің табиғаты мен даму заңдылықтарын, табиғи үдерістерін және шаруашылығы мен тұрғындарының бір-бірімен тығыз байланысын зерттейді.
- Саяси география мемлекеттерді және оның тұрғындарын зерттейді.
- Табиғат материалдық өндірістің көзі және тіршіліктің ортасы болып табылады.
- Адам табиғаттың бір бөлшегі және оны өзгертуші.
- Табиғаттың жеке құрамдас бөліктерін зерттеп, оның қасиетін, ерекшелігін және кеңістіктегі өзгерісін білуге болады.
География Ғылымының Дамуы
- Антикалық кезеңде жерді өңдеу, суармалы жерлер, жабайы өсімдіктер мен жануарларды қолға үйрету мәселелеріне арналған алғашқы географиялық құжаттар пайда болды.
- IV ғасырда Птолемейдің материалдары негізінде Әлем картасы жасалды.
- Пифей Батыс Еуропаның жағалауларындағы өз саяхаттары туралы жазбалар қалдырды.
- Пифей айдың әсерімен мұхит суының толысуы мен қайтуын түсіндірген алғашқы ғалым.
- Махмұд Қашғари «Дүниежүзінің дөңгелек картасы» атты еңбегінде түркі халықтарының қалаларына және жер бедеріне сипаттама берген.
- Христофор Колумб 1492 жылы 3 тамыз күні Пиреней түбегінен Үндістанға дейін теңіз жолын ашу үшін саяхатқа шықты.
- Христофор Колумбтың экспедициясының құрамында «Санта-Мария», «Пинте», «Нинья» кемелері болды
- Фернан Магеллан 1519 жылы 20 қыркүйекте испан экспедициясын басқарып, Оңтүстік Америка жағалауын айналып өтіп, Магеллан бұғазы арқылы басқа мұхитқа өтті.
- Магеллан 1520 жылы 28 қарашасында дүниежүзін айналып шыққан алғашқы экспедиция басшысы ретінде ешбір еуропалықтың кемесі жүзіп өтпеген Тынық мұхитқа кірді.
- Магеллан экспедициясының нәтижесінде Жер дөңгелек пішінді екені дәлелденді.
- XVII ғасырда Сібір арқылы Оңтүстік-шығысқа, Орта Азия, Үндістан, Моңғолия, Қытайға саяхат жасаған орыс саяхатшылары болды.
- П.П.Семенов 1856-1857 жылдары Іле өлкесін зерттеді және Тянь-Шань тауына екі рет саяхат жасап, география қоғамының дамуына үлес қосты.
- Ш.Ш.Уәлихановтың Қашқарияға аттанған саяхатына 160 жыл толды (2016 жыл маусым).
- Николай Алексеевич Северцов он жылдан астам уақыт бойы Орта Азия мен Қазақстанды зерттеді.
Қазақстандағы Ғылыми Зерттеулер
- М.Д.Пономарев пен В.Н.Барсук «Қазақстанның климаттық жағдайы» атты еңбек жазды.
- Соғыс жылдарында Жезді кен орны брондық болат дайындауға пайдаланылды.
- Соғыстан кейінгі кезеңде география ғылымы ауыл шаруашылығын зерттеуге бағытталды.
- «Табиғат» және «Турист» басылымдары табиғи нысандар туралы қызықты мәліметтер жариялайды.
Географиялық Зерттеу Әдістері
- Экспедициялық зерттеулер ғалымдардың географиялық нысандар мен табиғи үдерістерді зерттеу үшін жүргізетін жұмыстарды білдіреді.
- Экспедициялық зерттеулер жер бедерін, топырақты, карстық құбылысты, климатты, өзендер мен көлдерді, өсімдіктер мен жануарлар дүниесін, халқы мен оның шаруашылығын зерттейді.
- Тарихи әдіс жердің және онда тіршілік етіп жатқан адамзаттың даму тарихын зерттейді.
- Бақылау әдісі үздіксіз немесе кезеңдік, аудандық және маршруттық, дистанциялық немесе стационарлық болып жіктеледі.
- Географиялық модельдеудің мысалы ретінде глобус жатады.
- Балқаш, Түркістан, Маңғыстау өңірлерінде ежелгі графикалық суреттер табылған.
Картография және Географиялық Деректер Қоры
- Масштаб картадағы нысандардың арасындағы қашықтықтың жергілікті жердегі қашықтықтан қанша есе кіші екендігін көрсетеді.
- Шартты белгі - картаны оқуға арналған «әліппе».
- Картада қылқан жапырақты орман жасыл шыршамен белгіленеді.
Географиялық Номенклатура
- Географиялық номенклатура - оқушыларға географиялық нысандардың тізімі.
- Географиялық атаулар мектеп географиясының және география ғылымының арнайы тілі деп бағаланады.
Картамен Жұмыс
- Картаны түсіну - картаның түрлері, шартты белгілері және қалай қолдану керектігін білу.
- Картаны оқу - шартты белгілер арқылы табиғаттағы құбылыстарды, олардың арасындағы қарым-қатынасты және адамның іс-әрекеттерін анықтау.
- Картаны білу - оқып жатқан география курсындағы нысандардың жеке пішінін және аттарын, салыстырмалы өлшемін, орналасқан жерін жатқа білу.
- Таймыр - Поляр сызығының солтүстігіндегі ең үлкен көл.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
География ғылымы Жер бетінің табиғаты мен адам әрекетінің арасындағы қатынастарды зерттейді. Бұл салада саяси география мен табиғи үдерістердің өзара байланысы маңызды рөл атқарады. Антикалық кезеңнен бастап география ғылымы дамып келеді, көптеген маңызды зерттеулер мен карталар жасалған.
