Genealogia języka polskiego
40 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Skąd pochodzi nazwa 'Polanie'?

  • Od gór
  • Od rzek
  • Od pól uprawnych (correct)
  • Od lasów
  • Polanie zamieszkiwali obszar Wielkopolski.

    True

    Jakie inne dialekty były spokrewnione z językiem polskim?

    Litewski, staropruski, czeski i wschodnie.

    Polanie to plemię, które związane było z ______.

    <p>pól</p> Signup and view all the answers

    Dopasuj plemiona do ich charakterystycznych cech:

    <p>Polanie = Związani z uprawami pól Borowiacy = Zamieszkujący tereny leśne Górale = Mieszkający w górach Piastowie = Dynastia władców Polan</p> Signup and view all the answers

    W którym wieku prawdopodobnie żyli Polanie?

    <p>IX wiek</p> Signup and view all the answers

    Polanie byli jedynie plemieniem rolniczym.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jakie miasto było centrum Polan?

    <p>Gniezno</p> Signup and view all the answers

    Jakie plemiona były wspomniane jako bliskie sobie?

    <p>Chorwaci i Serbowie</p> Signup and view all the answers

    Katoliccy Chorwaci i Serbowie używali tego samego alfabetu.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jakie katastrofy miały wpływ na rozwój terytorialny w IX wieku?

    <p>katastrofa polityczna</p> Signup and view all the answers

    Chorwaci korzystali z _____ i wschodni cześć ziem.

    <p>zmodyfikowanego alfabetu cyrylickiego</p> Signup and view all the answers

    Dobierz wydarzenia do odpowiednich terminów:

    <p>Powstanie plemienia = IX wiek Upadek Wielkomorawskiego = X wiek Rozwój terytorialny = Katastrofa polityczna Użycie cyrylicy = Chorwaci i Serbowie</p> Signup and view all the answers

    Jakie ziemie zostały podbite po upadku Wielkomorawskiego?

    <p>Ziemie czeskie</p> Signup and view all the answers

    Ziemie nad Dunajem były kontrolowane przez Serbów i Chorwatów od IX wieku.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jaką formę gramatyczną miały mowy, które były wymienione?

    <p>rzeczownik, przymiotnik, rodzajnik</p> Signup and view all the answers

    Jakie czynniki miały ograniczony wpływ na rozpowszechnianie innowacji w przeszłości?

    <p>Granice polityczne</p> Signup and view all the answers

    Przeszkody naturalne, takie jak górki i rzeki, nie miały żadnego wpływu na tworzenie dialects.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jakie są przykłady wariantów językowych w kontekście zawodowym?

    <p>Gwara górnicza, gwara taksówkarska</p> Signup and view all the answers

    W czwartym wieku p.n.e. nastąpiła ekspansja plemion ______________.

    <p>praindoeuropejskich</p> Signup and view all the answers

    Dopasuj warianty językowe do ich charakterystyki:

    <p>Gwara uczniowska = Specyfika kontaktów młodzieżowych Gwara górnicza = Terminologia związana z wydobyciem Gwara taksówkarska = Lingo kierowców taksówek Gwara studencka = Język używany w środowisku akademickim</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych wariantów językowych należy do grupy gwar zawodowych?

    <p>Gwara górnicza</p> Signup and view all the answers

    Dialekty są zawsze zrozumiałe dla wszystkich grup społecznych.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Zjawisko rozdrobnienia języka indoeuropejskiego ma swoje korzenie w _________ i _____________.

    <p>ekspansji, migracji</p> Signup and view all the answers

    Jakie języki należą do grupy indoeuropejskiej?

    <p>Hindi, bengali, urdu</p> Signup and view all the answers

    Wszystkie grupy językowe indoeuropejskie mają praojczyznę w Europie.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jakie języki są znane w postaci pisanej i literackiej w V wieku n.e.?

    <p>Języki italikie</p> Signup and view all the answers

    Podczas wielkiej ekspansji terytorialnej w V wieku n.e. wystąpiła znaczna __________ w języku polskim.

    <p>jednolitość</p> Signup and view all the answers

    Dopasuj poniższe grupy językowe do ich regionów:

    <p>Hindi = Indie Bengali = Bangladesz Perski = Iran Urdu = Pakistan</p> Signup and view all the answers

    Jaką rolę pełniły języki w postaci mówionej i ludowej?

    <p>Jako forma codziennej komunikacji</p> Signup and view all the answers

    Słowo 'mówiona' odnosi się do języków, które są używane tylko w formalnych sytuacjach.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Która z grup językowych nie należy do rodziny indoeuropejskiej?

    <p>Baskijski</p> Signup and view all the answers

    Jakie plemię stało się podstawą dla narodu polskiego w IX wieku?

    <p>Lechici</p> Signup and view all the answers

    Granice pierwszych plemion zajmowały obszar na zachód od rzeki Bug.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Jakie poczucie wspólnoty istotnie wpłynęło na narodziny poczucia tożsamości narodowej w Polsce?

    <p>poczucie wspólnoty losu historycznego</p> Signup and view all the answers

    Obszar ziem polskich odgrywał kluczową rolę w plemiennych ________.

    <p>działaniach</p> Signup and view all the answers

    Dopasuj poniższe plemiona do ich charakterystyki:

    <p>Lechici = Podstawa tożsamości polskiej Słowianie = Wspólny przodek wielu narodów Goci = Wędrowne plemię z zachodniej Europy Wandalowie = Znani z podbojów w Afryce</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych czynników nie wpływał na powstanie granic polskich plemion?

    <p>Teoria ekonomiczna</p> Signup and view all the answers

    Dialekty lechickie przyczyniły się do kształtowania się poczucia wspólnoty narodowej.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nazwa 'Polska' wywodzi się od ________.

    <p>plemienia Lechitów</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Genealogia języka polskiego

    • Język polski należy do rodziny języków indoeuropejskich, a wewnątrz niej do grupy języków słowiańskich.
    • Jego najbliższymi krewnymi są języki słowiańskie zachodnie, takie jak czeski, słowacki i łużycki.
    • Dalej jest spokrewniony z językami słowiańskimi wschodnimi (rosyjskim, ukraińskim, białoruskim) i południowymi (bułgarskim, serbskim, chorwackim).
    • Podkreślane są bliskie relacje języka polskiego z językiem czeskim, wykazujące podobieństwa zarówno w wymowie, gramatyce, jak i słownictwie (np. istotne podobieńtwa w rodzajnikach, przymiotnikach, rzeczownikach).
    • Język polski jest jeszcze bardziej spokrewniony z językiem słowackim.
    • Istnieje ścisły związek języka polskiego z językiem łużyckim, używanym przez ludy łużyckie mieszkające w Niemczech.

    Powstanie języka polskiego

    • Plemiona polskie, w tym Polanie, zasiedliły obszar Wielkopolski w IX wieku.
    • Polanie mieszkańcy nad Wartą, w otoczeniu lasów – mieli silny wpływ na powstanie i rozwój języka polskiego.
    • Uważa się, że nazwa "Polanie" pochodzi od pól uprawnych.
    • Plemiona takie jak Chorwaci i Serbowie, osiedliły się na obszarze przyszłej Polski w drugim lub trzecim wieku naszej ery.
    • Świadczy o tym obecność dialektów czeskich i niemieckich w języku polskim.
    • W drugiej połowie IX wieku ziemie plemienia Polan zostały podbite przez Wielkomorawskie, a po jego upadku w X wieku przeszły pod panowanie czeskie
    • Zjawisko to wpłynęło na rozwój języka polskiego, a konkretnie na utrwalenie obecnych cech gramatycznych mowy.
    • Na gruncie języka polskiego dostrzegalne są wyraźne ślady odrębności dwóch grup dialektycznych: dalekich (słowiańsko południowych) i bliższych (słowiańsko zachodnich, w szczególności czeskich).
    • Po połączeniu tych dwóch odrębnych pierwotnie grup dialektów powstał "dialekt polski" - język polski, który znamy.

    Czynniki wpływające na kształtowanie języka polskiego

    • Granice polityczne i administracyjne, które ograniczyły rozprzestrzenianie się innowacji językowych.
    • Ograniczenie rozwoju języka polskiego przez naturalne bariery, takie jak puszcze, góry, rzeki czy bagna.,
    • Ograniczone rozprzestrzenianie się języka polskiego powstało na skutek procesu społecznego i specjalizacji zawodowej .
    • Ukształtowały się lokalne odmiany języka - gwara uczniowska, studencka, górnicza, kolejarzy, taksówkarzy i innych.
    • Wpływ dialektalnych różnic na język polski.
    • Wspólne doświadczenia historyczne plemion polan, ich poczucie wspólnoty losu, ukształtowały świadomość narodową, co przełożyło się na rozwoj języka polskiego.
    • Współczesny język polski jest wielokulturowy, jest wynikiem połączenia oddziaływań językowych z różnych okresów i kultur, co daje mu bogactwo i złożoność.
    • Podkreśla się znaczenie wpływu języków obcych, w tym języka łacińskiego, na rozwój polszczyzny, głównie w zakresie pojęć kulturowych i naukowych.
    • Wskazuje się na związek języka polskiego ze słowiańskimi, germańskimi i bałtyckimi językami regionu, co wynika z bliskich kontaktach kulturowych i historycznych.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Quiz badający pochodzenie i ewolucję języka polskiego. Dowiedz się o jego bliskich krewnych oraz wpływie różnych języków słowiańskich. Sprawdź swoją wiedzę na temat historii języka i jego powstania.

    More Like This

    Introduction to Polish Language Quiz
    10 questions
    Polish Language Basics
    6 questions

    Polish Language Basics

    WellInformedOctagon avatar
    WellInformedOctagon
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser