Fizika 9-cu sinif - Çəkilmə və Qüvvələr

Gravity and Forces

What is Gravity?

• Gravity is a force that attracts two objects with mass towards each other
• It is a universal force that affects everything with mass or energy
• Gravity is a weak force, but it is always attractive (never repulsive)

Characteristics of Gravity

• Gravity is a non-contact force (objects don't need to touch)
• Gravity depends on the mass of the objects and the distance between them
• The more massive the objects, the stronger the gravitational force
• The closer the objects, the stronger the gravitational force

Gravity and Weight

• Weight is the force exerted on an object by gravity
• Weight is measured in Newtons (N) and depends on the mass of the object and the gravitational force
• The more massive the object, the greater its weight
• The stronger the gravitational force, the greater the weight

Gravity and Falling Objects

• Objects fall towards the ground due to gravity
• The acceleration due to gravity is 9.8 m/s² (on Earth)
• The force of gravity acting on an object is equal to its weight
• The weight of an object is proportional to its mass and the local gravitational field strength

Gravity in Everyday Life

• Gravity holds us on the ground
• Gravity keeps the Earth and other planets in orbit around the Sun
• Gravity holds the atmosphere around the Earth
• Gravity affects the tides and the water cycle

Cəzb Edən Qüvvə və Qüvvələr

Cəzb Edən Nədir?

• Cəzb edən qüvvə iki kütləli obyektin biri-birinə tərəf çəkən qüvvədir
• Universal qüvvədir və kütlə və enerjiyə malik olan hər şeyə təsir edir
• Cəzb edən qüvvə zəif qüvvədir, ancaq həmişə cəzb edən (heç vaxt itkiyalı deyil)

Cəzb Edən Xüsusiyyətləri

• Cəzb edən qüvvə kontakt olmayan qüvvədir (obyektlər toxunmaq məcburi deyil)
• Cəzb edən qüvvə obyektlərin kütləsi və onlar arasında olan məsafəyə bağlıdır
• Obyektlər kütləsi çox olduqca, cəzb edən qüvvə güclüdür
• Obyektlər arasında olan məsafə az olduqca, cəzb edən qüvvə güclüdür

Cəzb Edən və Çəki

• Çəki obyekt üzərində cəzb edən qüvvə tərəfindən edilən qüvvədir
• Çəki Nyutonlarda (N) ölçülür və obyektin kütləsi və cəzb edən qüvvəyə bağlıdır
• Obyektin kütləsi çox olduqca, onun çəkisi böyükdür
• Cəzb edən qüvvə güclü olduqca, çəki böyükdür

Cəzb Edən və Düşən Obyektlər

• Obyektlər yerə düşməsinə cəzb edən qüvvə səbəb olur
• Yer üzərində cəzb edən qüvvənin işi 9,8 m/s²-dir
• Obyekt üzərində cəzb edən qüvvənin işi onun çəkisinə bərabərdir
• Obyektin çəkisi onun kütləsinə və yerli cəzb edən sahəsinin gücünə proporsionaldır

Cəzb Edən və Həyatımız

• Cəzb edən qüvvə bizi yerə yapışdırır
• Cəzb edən qüvvə Yer və digər planetləri Günəş ətrafında orbitə saxlayır
• Cəzb edən qüvvə Yer ətrafında atmosferi saxlayır
• Cəzb edən qüvvə dalğalar və su dövrünə təsir edir

Qravitasiya

• Qravitasiya obyektləri bir-birinə doğru çəkir
• Bu, kütlə və enerjiyə malik olan hər şeyi təsir edən universal qüvvədir

Qravitasiyanın Xüsusiyyətləri

• Qravitasiya həmişə cəzbedicidir, heç vaxt itkiyicidir
• Qravitasiya elektromaqnitizm və güclü/nüvə qüvvələri kimi fundamental qüvvələrə nisbətən zəif qüvvədir
• Qravitasiya obyektləri yerə yerləşdirir və onların orbitlərində saxlayır

Ümumi Qravitasiya Qanunu

• Sir İsaak Nyuton tərəfindən formalaşdırılmışdır
• Hər bir nöqtə kütləsinin bütün digər nöqtə kütlələrinə təsir edən qüvvə olduğunu bildirir
• Qravitasiya qüvvəsi iki kütlənin məhsuluna şəkilləşdirir və onlara qədər olan məsafənin kvadratına tərsinə proportsionaldır

Yerin Qravitasiyası

• Yerdə qravitasiya təqribən 9.8 m/s² (metr/saniyə kvadrat) təşkil edir
• Buna görə də, Yerin səthinə obyektlər Yer kürəsinin mərkəzinə 9.8 m/s² sürətləridirlər

Kainatdakı Qravitasiya

• Qravitasiya planetləri Günəş ətrafında onların orbitlərində saxlayır
• Qravitasiya ulduzları birləşdirir və onların qalaktikalar içində hərəkətini tənzimləyir
• Qravitasiya kainatın formalaşmasını və quruluşunu təmin edir

Qravitasiya və Kütlə

• Obyektlərin kütləsi çoxolsa, qravitasiya qüvvəsi də müvafiq olaraq güclənir
• Obyektlər bir-birinə yaxınlaşdıqca, qravitasiya qüvvəsi də müvafiq olaraq güclənir

Çəkilmənin nə olduğunu öyrənin, onun xüsusiyyətlərini və qüvvələrə olan təsirini. Bu testinizi fizika bilgilərinizi yoxlamaq üçündür.