Физика 10-сынып - Механика

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Физиканың негізгі аспектілерінің бірі неден тұрады?

  • Энергия мен қозғалыс
  • Тек материя мен қозғалыс
  • Материя, қозғалыс, энергия, кеңістік және уақыт (correct)
  • Кеңістік және уақыт

Ньютонның үшінші заңы не туралы айтады?

  • Бір объект екінші объектіге күшпен әсер етеді, екінші объект бірінші объектіге тең және қарама-қарсы күшпен әсер етеді (correct)
  • Қозғалыс тек бір бағытта болуы мүмкін
  • Кез келген объектің инерциялық күші бар
  • Бір объект mass + acceleration формуласына сәйкес қозғалады

Термодинамика заңдарының бірі энергияның жойылмайтынын қайсысы сипаттайды?

  • Бірінші заң (correct)
  • Үшінші заң
  • Екінші заң
  • Классикалық механика

Кинетикалық энергияның формуласы қандай?

<p>$ rac{1}{2}mv^2$ (A)</p> Signup and view all the answers

Электр зарядтарының арасындағы күші қалай анықталады?

<p>Кулон заңы бойынша (D)</p> Signup and view all the answers

Электромагниттік индукция дегеніміз не?

<p>Магнит өрісінің өзгеруі нәтижесінде өткізгіште электр тоғының пайда болуы (A)</p> Signup and view all the answers

Ыстық энергияның берілуінің қай түрі конвекция болып табылады?

<p>Сұйықтар мен газдар арқылы (A)</p> Signup and view all the answers

Энергияның механикалық түрі қандай құрамдастардан тұрады?

<p>Кинетикалық және потенциальдық энергия (D)</p> Signup and view all the answers

Ферромагнетик, парамагнетик және диамагнетик қандай магниттік қасиеттерге ие?

<p>Ферромагнетиктер тұрақты магниттік қасиетке ие. (C)</p> Signup and view all the answers

Снелл заңы бойынша, жарықтың өту бұрылған кезде қандай қатынас орындалады?

<p>Түсу бұрышы преломление бұрышына пропорционал. (B)</p> Signup and view all the answers

Кванттық механиканың негізгі ұғымдары қандай?

<p>Кванттық күй, волновая функция, принцип неопределенности. (A)</p> Signup and view all the answers

Оптикалық құралдардың ішінде қандай элементтер бар?

<p>Зеркала, призмалар, линзалар. (B)</p> Signup and view all the answers

Плазма физикасы нені зерттейді?

<p>Плазмалық денелер мен газдардың әсерлесуін. (D)</p> Signup and view all the answers

Астрофизика қандай процестерді зерттейді?

<p>Физикалық процестерді әртүрлі планеталар мен аспан денелерінде. (B)</p> Signup and view all the answers

Неліктен лазерлер кванттық механиканың нәтижесі ретінде саналады?

<p>Олар кванттық энергияны күшейтетін механизмдерге негізделген. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Ферромагнетиктер деген не?

Магниттік өріс әсеріне қатты сезімтал болып, өздері де күшті магниттік өріс тудыратын заттар. Мысалы, темір, никель, кобальт.

Парамагнетиктер деген не?

Магниттік өріс әсеріне әлсіз сезімтал болатын заттар. Олар сыртқы магниттік өріс бағытында әлсіз магниттенуге бейім.

Диамагнетиктер деген не?

Магниттік өріс әсеріне қарсылық көрсететін, яғни өзінің магниттік моменті сыртқы магниттік өріс бағытына қарама-қарсы бағытталған заттар.

Оптика деген не?

Жарықтың табиғатын, қасиеттерін, таралуын және заттармен өзара әрекеттесуін зерттейтін физиканың бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Жасырынғанда не болады?

Екі ортаның шекарасынан жарықтың бағытын өзгертуі.

Signup and view all the flashcards

Кванттық механика деген не?

Атом мен ядроның құрылысын, олардың қасиеттерін, атомда болатын процестерді зерттейтін физиканың бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Астрофизика деген не?

Жұлдыздардың, галактикалардың және басқа да ғарыштық нысандардың физикалық процестерін зерттейтін физиканың бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Физика деген не?

Затты, қозғалысты, энергияны, кеңістікті және уақытты зерттейтін табиғат ғылымы. Табиғаттың негізгі заңдарын түсінуге тырысады.

Signup and view all the flashcards

Механика деген не?

Объектілердің қозғалысын және олардың бір-бірімен әрекеттесуін зерттейді. Күш, масса, үдеу, импульс, энергия – маңызды ұғымдар.

Signup and view all the flashcards

Инерция заңы (Ньютонның 1-ші заңы)

Сыртқы күштер әсер етпесе, дене тыныштық күйінде немесе бірқалыпты түзусызықты қозғалыста болады.

Signup and view all the flashcards

Ньютонның 2-ші заңы

Денеге әсер ететін күш дененің массасына және оның үдеуіне тең (F = ma).

Signup and view all the flashcards

Ньютонның 3-ші заңы

Егер А денесі В денесіне күшпен әсер етсе, онда В денесі де А денесіне тең және қарама-қарсы бағытта күшпен әсер етеді.

Signup and view all the flashcards

Термодинамика деген не?

Жүйенің ішкі энергиясын өзгертетін жылу мен температураның әсерін зерттеу.

Signup and view all the flashcards

Электромагнетизм деген не?

Электр мен магниттік құбылыстарды зерттейтін ғылым саласы.

Signup and view all the flashcards

Кулон заңы

Екі нүктелік заряд арасындағы әрекеттесу күші зарядтардың көбейтіндісіне тура пропорционал және олардың ара қашықтығының квадратына кері пропорционал.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Общая физика

  • Физика – бұл зат, қозғалыс, энергия, кеңістік және уақытты зерттейтін табиғи ғылым.
  • Ол табиғаттың негізгі заңдарын түсінуге тырысады.
  • Физика инженерлік, астрономия, медицина және компьютерлік ғылымдар сияқты әртүрлі салаларда кеңінен қолданылады.
  • Физикадағы негізгі ұғымдар механика, термодинамика, электромагнетизм, оптика және кванттық механиканы қамтиды.

Механика

  • Объектілердің қозғалысын және олардың арасындағы өзара әрекеттесуді зерттейді.
  • Негізгі түсініктер: күш, масса, үдеу, импульс, энергия.
  • Инерция заңы (Ньютонның бірінші заңы): егер сыртқы күштер әсер етпесе, дене тыныштықта немесе бірқалыпты түзу сызықты қозғалыста болады.
  • Ньютонның екінші заңы: дененің үстінен әрекет ететін күш оның массасы мен үдеуінің көбейтіндісіне тең (F = ma).
  • Ньютонның үшінші заңы: егер А денесі Б денесіне күшпен әсер етсе, онда Б денесі А денесіне шамасы тең және бағыты жағынан қарама-қарсы күшпен әсер етеді.
  • Механикалық қозғалыстың түрлері: түзу сызықты, қисық сызықты, айналмалы.
  • Энергия: жұмыс істеу қабілеттілігі.
  • Энергия түрлері: кинетикалық, потенциалдық, механикалық.
  • Сақталу заңдары: энергияны, импульсті, импульс моментінің сақталу заңдары.

Термодинамика

  • Жылуды, температураны және олардың жүйелерге әсерін зерттейді.
  • Негізгі түсініктер: жылу сыйымдылығы, температура, ішкі энергия, энтропия.
  • Термодинамика заңдары:
    • Бірінші заң: энергия жасалып немесе жоғалтылмайды, тек бір түрден екіншісіне айналады.
    • Екінші заң: оқшауланған жүйенің энтропиясы әрқашан артады немесе кері қайтымды процестерде тұрақты болады.
    • Үшінші заң: абсолюттік нөлде идеал кристалдың энтропиясы нөлге тең.
  • Жылу процестерінің түрлері: изотермиялық, изохориялық, изобарлық, адиабаталық.
  • Жылу берілуі: жылу өткізгіштігі, конвекция, сәуле шығару.

Электромагнетизм

  • Электр және магнит құбылыстарын зерттейді.
  • Негізгі түсініктер: электр заряды, электр өрісі, магнит өрісі, ток, кернеу.
  • Кулон заңы: екі нүктелік зарядтар арасындағы өзара әрекеттесу күші зарядтар көбейтіндісіне тура пропорционал және арақашықтықтың квадратына кері пропорционал.
  • Ампер заңы: екі ток жүріп жатқан өткізгіштер арасындағы өзара әрекеттесу күші әрбір өткізгіштің тогына тура пропорционал және арақашықтыққа кері пропорционал.
  • Электромагниттік индукция: өткізгіште магнит ағынының өзгеруімен электр тогы пайда болатын құбылыс.
  • Магниттік қасиеттері бар материалдар: ферромагнетиктер, парамагнетиктер, диамагнетиктер.

Оптика

  • Жарықтың жүріс-тұрысын зерттейді.
  • Негізгі түсініктер: жарық, толқындар, шағылу, сыну, интерференция, дифракция, дисперсия.
  • Шағылу заңы: түсу бұрышы шағылу бұрышына тең.
  • Сыну заңы: жарық бір ортадан екінші ортаға өткенде түсу бұрышы мен сыну бұрышы арасындағы қатынас (Снелл заңы).
  • Әртүрлі оптикалық құралдар түрлері: линзалар, айналар, призмалар.

Кванттық механика

  • Зат және энергияның атом және субатомдық деңгейіндегі қасиеттерін зерттейді.
  • Негізгі түсініктер: кванттық күй, толқындық функция, белгісіздік принципі, энергияның квантталуы.
  • Кванттық механиканың қолданылуы: жартылай өткізгіштер, лазерлер, ядролық энергия, микроэлектроника.

Физиканың қосымша салалары

  • Астрофизика: Ғаламдағы физикалық процестерді зерттеу.
  • Плазма физикасы: плазма құбылыстарын зерттеу.
  • Қатты денелер физикасы: қатты денелердің қасиеттерін зерттеу.
  • Ядролық физика: атом ядросын зерттеу.
  • Бөлшек физикасы: фундаментальды бөлшектерді зерттеу.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser