Философия негіздері
59 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Зенонның қандай апорийлерінің авторы ретінде танымал?

  • Тасбақа (correct)
  • Ликей
  • Камилла
  • Жебе (correct)

Герберт Маркузе енгізген ұғымдар қандай?

  • Табиғатпен үйлесімділік
  • Көп өлшемді адам
  • Бір өлшемді қоғам (correct)
  • Әділдік

Ахимса заңы қандай философияға жатады?

  • Буддизм
  • Конфуцишілдік
  • Даосизм
  • Джайнизм (correct)

Аристотельдің философиялық мектебі қалай аталады?

<p>Ликей (B)</p> Signup and view all the answers

Метафизика қандай мәселелерді зерттейді?

<p>Физикалық әлемнен тыс жатқан болмыстың іргелі мәселелері (A)</p> Signup and view all the answers

Этика қандай философия бағытын зерттейді?

<p>Мораль мен өнегелік (B)</p> Signup and view all the answers

Буддизмнің төрт ізгілікті ақиқат ілімі неге негізделеді?

<p>Страдаш (D)</p> Signup and view all the answers

Философияның білім мен оның табиғатын зерттейтін бағыты қандай?

<p>Эпистемология (A)</p> Signup and view all the answers

Қоғамды, қоғамдық үрдістер мен әлеуметтік институттарды зерттейтін философия бағыты қалай аталады?

<p>Социология (C)</p> Signup and view all the answers

Даму және өзгерістер заңдылықтарын зерттейтін философия бағыты қандай?

<p>Диалектика (D)</p> Signup and view all the answers

Джон Локктың философиясы қандай концепцияға негізделген?

<p>Эмпиризм (C)</p> Signup and view all the answers

И.Канттың философиясындағы қандай ұғым моральдық заңдарды көрсетеді?

<p>Категориялық императив (D)</p> Signup and view all the answers

Ф.Ницшенің мәдениетте көрсеткен екі бастамасы қандай?

<p>Аполлоншылдық және дионисшылдық (C)</p> Signup and view all the answers

Эмпирикалық танымның негізі неде жатыр?

<p>Сезім мен қабылдауда (A)</p> Signup and view all the answers

Рационализмнің негізгі әдісі қандай?

<p>Синтез және анализ (A)</p> Signup and view all the answers

Агностицизмнің негізгі сипаты неде?

<p>Дүние шындығына ықпал ете алмау (C)</p> Signup and view all the answers

Прагматизм философиясының негізін қалаушы кім?

<p>Чарльз Пирс (C)</p> Signup and view all the answers

Экзистенциализм философиясында қандай ұғым кеңінен қолданылады?

<p>Абсурд (D)</p> Signup and view all the answers

Шопенгауэрдің пікірінше, уайым мен ауруды әкелетін ерік қандай?

<p>Иррационалды ерік (B)</p> Signup and view all the answers

Утилитаризм қандай этикалық бағытты білдіреді?

<p>Әрекеттердің нәтижесінің пайдалығын бағалау (D)</p> Signup and view all the answers

Деонтологияның негізгі қағидасы неде?

<p>Парыз бен міндеттерді орындауға негізделу (D)</p> Signup and view all the answers

Гедонизмнің негізгі тұжырымы қандай?

<p>Ләззатқа қол жеткізу және азаптан қашу (A)</p> Signup and view all the answers

Иммануил Канттың этикасының орталық категориясы қандай?

<p>Категорикалық императив (C)</p> Signup and view all the answers

Шәкәрім Құдайбердіұлының іліміндегі негізгі ақиқаттар қандай?

<p>Махаббат, білім, еркіндік (D)</p> Signup and view all the answers

Абайдың «бес дұшпаны» неден тұрады?

<p>Жалқаулық, надандық, зорлық, ашу-ыза, тұрпайылық (D)</p> Signup and view all the answers

Жан Бодриярдың «симулякр» тұжырымын сипаттаңыз.

<p>Тек формасы немесе белгілері бар заттар (B)</p> Signup and view all the answers

Гиллер мен Дельёздың «ризома» тұжырымы нені білдіреді?

<p>Мәселелер мен идеялардың желілік құрылымы (D)</p> Signup and view all the answers

А.Камю абсурд дегенді қалай түсіндіреді?

<p>Шындықтың болмауы, мән іздеу жағдайы (B)</p> Signup and view all the answers

Деконструкция тұжырымын кім ұсынған?

<p>Жак Деррида (B)</p> Signup and view all the answers

Деконструкцияның негізгі принципі не?

<p>Мәдениет пен тілдің шектеулерін айқындау (D)</p> Signup and view all the answers

Гегельдің сұлулық түсінігі қалай сипатталады?

<p>Идеяның кейінгі нақты формада көрінуі (C)</p> Signup and view all the answers

И.Кант бойынша сұлулықтың қандай типтері бар?

<p>Әсемдік, моральдық, практикалық (D)</p> Signup and view all the answers

Жан-Жак Руссоның адамға қатысты тұжырымы қандай?

<p>Адам қоғамның әсерімен жаман болады (D)</p> Signup and view all the answers

Т.Гоббс бойынша мемлекеттің құрылуына дейінгі қоғамның күйі қандай?

<p>Анархия, қауіпті жағдай (C)</p> Signup and view all the answers

С.Хантингтонның пікірінше, қай мәдениет Батыс үшін жаңа жаһандық қауіпке айналды?

<p>Ислам (B)</p> Signup and view all the answers

Асан Қайғы философиясындағы идеалды адам қандай сипаттамаларға ие?

<p>Әділетті, ақылды, батыр (A)</p> Signup and view all the answers

Ю.Хабермас қоғамдағы консенсусқа қандай тәсілмен қол жеткізу керек деп есептейді?

<p>Ашық және тең диалогпен (C)</p> Signup and view all the answers

Томас Мордың утопиялық социализміндегі негізгі идеясы қандай?

<p>Кемшіліктерді жою және әлеуметтік теңдік (B)</p> Signup and view all the answers

Рене Декарттың философиясындағы негізгі принцип қандай?

<p>Рационализм және күдік (B)</p> Signup and view all the answers

Канттың категориялық императивінің негізгі мәні неде?

<p>Моральдық міндеттілік (C)</p> Signup and view all the answers

Философияда позитивизмнің негізін қалаған ғалым кім?

<p>Огюст Конт (A)</p> Signup and view all the answers

Экзистенциализм философиялық бағытына қандай ұғымдар тән?

<p>Жалғыздық, еркіндік, жауапкершілік (C)</p> Signup and view all the answers

Гегельдің ғылымға енгізген термині қандай?

<p>Абсолютті рух (A)</p> Signup and view all the answers

Фрэнсис Бэконның «Білім - ол күш» деген тұжырымының мағынасы неде?

<p>Білімнің өмір сүру мен дамудағы рөлі (D)</p> Signup and view all the answers

Шпенглердің өркениетке берген анықтамасы қандай?

<p>Мәдениет пен табиғаттың бірлестігі (B)</p> Signup and view all the answers

Деконструкция ұғымын кім ұсынған?

<p>Ж.Деррида (A)</p> Signup and view all the answers

«Құдай өлді» тұжырымының авторы кім?

<p>Фридрих Ницше (D)</p> Signup and view all the answers

Прагматизм философиялық ағымы шындықтың қандай қасиеттерін мойындамайды?

<p>Объективтілігін (A)</p> Signup and view all the answers

Канттың «Практикалық ақыл-ойға сын» еңбегінің басты тақырыбы қандай?

<p>Мораль (A)</p> Signup and view all the answers

С.Кьеркегор бойынша адам болмысының қанша кезеңі бар?

<p>Үш (D)</p> Signup and view all the answers

Абайдың 'Адам баласының ең жаманы – талапсыздық' деген сөзі қай қара сөзінде айтылған?

<p>38 қара сөзінде (D)</p> Signup and view all the answers

Шәкәрім бойынша ұжданды қалыптастыратын үш қасиет не?

<p>Ақыл, білім, шыншылдық (C)</p> Signup and view all the answers

Эмпиризм ілімінің негізін салушы кім?

<p>Ф.Бэкон (D)</p> Signup and view all the answers

Декарттың философиясындағы екі субстанция қандай?

<p>Рух және материя (D)</p> Signup and view all the answers

Аристотельдің 'Музыка туралы үлкен кітаптың' авторы?

<p>Аристотель (D)</p> Signup and view all the answers

Т.Гоббстың әлеуметтік теориясында 'Левиафан' қандай ұғымды білдіреді?

<p>Мемлекет (C)</p> Signup and view all the answers

Декарттың шынайы білімнің қайнар көзі не?

<p>Ойлау (A)</p> Signup and view all the answers

Абайдың 'Әділдік жоқ жұртта береке-бірлік болмайды' деген сөзі кімнің?

<p>Абай Құнанбаев (C)</p> Signup and view all the answers

Қос ақиқат концепциясы не үшін маңызды?

<p>Сенім мен білім ақиқаты үшін (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Утилитаризм

Әрекеттердің нәтижесінің пайдалылығына негізделген этика бағыты, еңбек, адамдардың ең көп бақытқа жетуі мүмкін әрекеттерді таңдау керек деген тұжырыммен.

Деонтология

Адамның қоғам және басқаларға деген парызын қарастыратын этикалық ілім, ол адамның нәтижеге қарағанда міндеттер мен принциптерге сәйкес әрекет етуі керек деген тұжырыммен сипатталады.

Этика

Биология мен қоғамдық құндылықтардың өзара байланысын қарастыратын ілім, ол адамның моральдік мәселелерін талқылау, түсіну және шешуге бағытталған.

Гедонизм

Адамның өмірінің мақсаты ләззатқа қол жеткізу және азаптан аулақ болу деген тұжырым ұстанатын этикалық ілім.

Signup and view all the flashcards

Категорикалық императив

Иммануил Канттың ұсынған моралдік заңы, оның негізгі идеясы - адам өзіне қойған талаптарды барлық адамдарға да қоюы керек.

Signup and view all the flashcards

Шәкәрімнің үш ақиқаты

Шәкәрім Құдайбердіұлының философиясында адамның өмірінің негізгі мәнін білдіретін үш ақиқат: махаббат, білім және еркіндік.

Signup and view all the flashcards

Шәкәрімнің ғылымдары

Шәкәрім Құдайбердіұлының білім жүйесіне ұсынған ғылымдар - философия және логика.

Signup and view all the flashcards

Абайдың бес дұшпаны

Абай Құнанбаевтың адамгершілік тұрғысынан зиянды деп атаған бес дұшпан: надандық, жалқаулық, зорлық, ашу-ыза, тұрпайылық

Signup and view all the flashcards

Абайдың бес асыл ісі

Абай Құнанбаевтың адамгершілік тұрғысынан асыл деп атаған бес іс: талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым

Signup and view all the flashcards

Ақыл мен сана

Шәкәрім Құдайбердіұлының пікірінше адамның іргелі қасиеті - ақыл мен сана.

Signup and view all the flashcards

Зенонның апорийлері

Зенонның «Дихотомия», «Ахиллес және тасбақа», «Жебе», «Стадион» сияқты апорийлері ерекше ойлаудың шегін көрсетеді.

Signup and view all the flashcards

Бір өлшемді қоғам және адам

«Бір өлшемді қоғам» және «бір өлшемді адам» деген ұғымдар масс мәдениет пен капитализмнің әсерінен туындаған біртектілік пен жеке тұлғаның өзіндік ерекшеліктерін жоғалтуы туралы айтады.

Signup and view all the flashcards

Атомизмді кім негіздеді?

Левкипп пен Демокрит дүниені бөлінбейтін, кішкентай бөлшектерден - атомдардан тұрады деп санаған. Бұл атомизмнің бастауы болды.

Signup and view all the flashcards

Даосизмнің негізгі қағидасы

Даосизм - табиғатпен үйлесімді өмір сүруге, табиғи заңдылықтарды басшылыққа алуға бағытталған философиялық ілім.

Signup and view all the flashcards

Философиялық дүниетанымның басталуы

Грек философиясы Мифологиялық дүниетанымнан философиялыққа ауысудағы ең айқын көрсеткіш болып саналады.

Signup and view all the flashcards

Төрт ізгілікті ақиқат

Буддизмнің «төрт ізгілікті ақиқат» ілімі адамның қайғысын, қайғының себебін, қайғыдан босанудың жолын және босануға жеткізетін жолды анықтайды.

Signup and view all the flashcards

Ахимса

Джайнизмде тірі жанға зиян келтірмеу - ең басты қағида. Бұл ахимса деп аталады.

Signup and view all the flashcards

Ведалар

Ведалар- көне индуизмнің діни және философиялық мәтіндерінің жинағы.

Signup and view all the flashcards

«Ли» және «фа»

Конфуций «ли» ритуалы арқылы әлеуметтік тәртіп пен ізгілікті сақтауды, «фа» заңы арқылы әділдік пен теңдікті қамтамасыз етуді дәріптеген.

Signup and view all the flashcards

Деконструкция дегеніміз не?

Деконструкция - бұл мәтіннің құры шығындарын ашу және дәстүрлі түсініктерді қайта қарау процесі.

Signup and view all the flashcards

Деконструкцияның негізгі принципі қандай?

Деконструкцияның негізгі принципі - мәдениет пен тілдің шектеулерін анықтау.

Signup and view all the flashcards

Гегельдің сұлулық туралы түсінігі қандай?

Гегельдің сұлулық туралы түсінігі бойынша, сұлулық алдымен идея, ол кейінірек нақты формада көрінеді.

Signup and view all the flashcards

И.Кант бойынша «Асқақат» түрлері қандай?

И.Кант бойынша, «асқақат» әсемдік, моральдық және практикалық сұлулық түрлеріне бөлінеді.

Signup and view all the flashcards

Томас Гоббстың негізгі тұжырымы қандай?

Томас Гоббстың әлеуметтік келісім теориясы бойынша, адамдар қоғамда бірге өмір сүру үшін өз еркіндіктерінен бас тартады.

Signup and view all the flashcards

Жан-Жак Руссо адамға қатысты не деп ойлайды?

Жан-Жак Руссоның айтуынша, адам табиғатта жаман емес, бірақ қоғамның ықпалымен жаман болады.

Signup and view all the flashcards

Ш.Монтескьенің билік туралы тұжырымы қандай?

Ш.Монтескьенің билік туралы тұжырымы - биліктің бөлінуі принципі. Бұл принципке сәйкес, биліктің үш түрі - заң шығару, атқару және сот билігі - бір-бірімен теңгеріліп тұруы керек.

Signup and view all the flashcards

Джон Стюарт Миллдің философиясының негізгі идеясы?

Джон Стюарт Миллдің философиясы либералдық және утилитаризмді негіздейді. Ол жеке адамның еркіндігі мен бақытқа жету құқығын қорғауды мақсат еткен.

Signup and view all the flashcards

Асан Қайғының ілімінің негізгі мәселесі?

Асан Қайғының ілімінің негізгі мәселесі - адамның өмірі мен қоғамдағы әділеттілік.

Signup and view all the flashcards

Дүниетаным

Дүниені түсіну және қабылдау тәсілі, адамның әлемге деген көзқарасы.

Signup and view all the flashcards

Категориялық императив

Барлық адамдар үшін әмбебап моральдық заң, өзіңе жасағың келмейтін нәрсені басқаға да жасама.

Signup and view all the flashcards

Идеализм

Идеялар мен рухани құбылыстар шынайылықтың негізінде тұрады.

Signup and view all the flashcards

Идеализм

Идеялар мен рухани құбылыстар шынайылықтың негізінде тұрады.

Signup and view all the flashcards

Материализм

Заттар, материя және табиғаттың бастапқы рөлі.

Signup and view all the flashcards

Прагматизм

Шынайылық тек пайдалы нәтижелер беретін нәрсе ғана.

Signup and view all the flashcards

Скептицизм

Білу мүмкіндігінен күдіктену, сенімсіздік.

Signup and view all the flashcards

Асқақ адам

Фридрих Ницше ұсынған, адамның қоғамнан бөлініп шығып, өзінің жеке басын ашуы.

Signup and view all the flashcards

Джон Локк

Жаңа заман философиясының негізгі өкілі, ол адам санасын бос тақтаға теңестірген. Бұл теория бойынша адам туа біткен біліммен емес, тәжірибе арқылы білім алады.

Signup and view all the flashcards

Монодизм

Лейбництің философиялық концепциясы, оның негізі - көптіктің бірлігі. Бұл концепция барлық нәрсенің жалғыз бір бастаудан шыққанын айтады.

Signup and view all the flashcards

Эмпирикалық зерттеу

Ф. Бэконның ғылыми әдісі, онда эксперименттер мен бақылаудың маңызды ролі бар. Бұл әдіс ғылымдағы логикалық ойлаудың өзектілігін көрсетеді.

Signup and view all the flashcards

Рационалды зерттеу әдісі

Декарттың ойлау әдісі. Ол талдау (бөліп қарастыру) мен синтезді (бөліктерден бүтінді құрастыру) бір-біріне байланыстыратын логикалық ойлау жолын ұсынған.

Signup and view all the flashcards

Рационализм

17-18 ғасырлардағы негізгі философиялық ағым. Оның негізі - ақыл-ойдың танымдағы рөліне қойылатын басымдылық.

Signup and view all the flashcards

Джон Локк

Жаңа заман философы, ол туа біткен идеялар тұжырымдамасын жоққа шығарған. Оның пікірінше, адамның білімі тәжірибесін байланысты.

Signup and view all the flashcards

Сыни кезең

И. Канттың негізгі ойлау сатысы, онда білім, мораль және табиғат мәселелері танылады.

Signup and view all the flashcards

Априорлы форма

И. Канттың алдыңғы тәжірибеге байланысты негізгі ұғымдар. Бұл ұғымдар таным процесін түсінуге көмектеседі.

Signup and view all the flashcards

"Адам бол" принципі

И. Канттың гуманистік тұжырымдамасы, ол адамның өмір мақсатын белгілейді.

Signup and view all the flashcards

С.Кьеркегордың адам болмысының үш кезеңі

С.Кьеркегордің адамның өмірлік жолы туралы тұжырымдамасы, оның бойынша адам өзінің рухани дамуында үш сатыдан өтеді.

Signup and view all the flashcards

«Оян, қазақ» ұранының авторы

«Оян, қазақ!» бұл - қазақ халқын оятуға шақырған ұран

Signup and view all the flashcards

«Бүкілтүркілік Түркістан» идеясын бастаған

Ахмет Байтұрсынов бүкіл түркі әлемін біріктіру идеясын ұсынған

Signup and view all the flashcards

«Әділдік жоқ жұртта береке-бірлік болмайды» деген сөздің авторы

Абайдың «Қара сөздерінде» айтылған маңызды тұжырым, әділсіздік адамдар арасындағы татулық пен берекені жояды дегенді білдіреді.

Signup and view all the flashcards

«Техника философиясы» терминін қолданысқа енгізген

Г.Г.Джиденко техниканың ғылыми философиялық жағын зерттеуді бастаушы

Signup and view all the flashcards

«Актанта» тұжырымының авторы

Ж.Бенвена әдеби шығармалардағы кейіпкерлердің әрекеттері мен қатынастарын талдау үшін пайдаланылатын «Актанта» терминін ұсынған

Signup and view all the flashcards

Адам жасаған немесе өзгертулер енгізген және оның қызметінің нәтижесі болып табылатын, мәдени, тарихи немесе ғылыми маңызға ие зат

Адамдардың мәдениеттік дүниесі, маңызды және ұрпақтан ұрпаққа берілетін нәрселер.

Signup and view all the flashcards

Ф.Бэкон негізін салған ілім

Ф.Бэкон адамның сезім арқылы білім алуы туралы ұғымды негіздеген

Signup and view all the flashcards

Жаңа европалық рационализмнің негізін қалаушы

Рене Декарт рационализмді дамытуға үлес қосқан, ол ойлау арқылы шындықты табуға болады деп санаған

Signup and view all the flashcards

Декарттың пікірі бойынша, шынайы білімнің қайнар көзі

Декарт ойлауды білімнің негізі деп санаған, шындыққа жетудің басты жолы

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Philosophy Study Notes

  • Key figures and their works: Important philosophers and their significant works are discussed. Key figures such as Plato, Aristotle, Kant, Nietzsche, Marx, Freud, and more, are mentioned.

  • Schools of thought: Major philosophical schools of thought, like materialism, idealism, existentialism, pragmatism, and others, are explored.

  • Key concepts and terms: Concepts like "ontology," "epistemology," "ethics," "metaphysics," "logic," "aesthetics," and numerous other crucial philosophical terms are explained.

  • Historical context: The development and progression of philosophy from ancient times to modern periods, including shifts and prominent trends in thought, are discussed.

  • Philosophical method: Different approaches to philosophical inquiry and reasoning, such as dialectics, logical analysis, and critical thinking, are outlined.

  • Key figures and their works (Continued): Additional important philosophers and their works are expanded upon. This section builds on the initial list of important figures and the exploration of their ideas.

  • Specific philosophical issues: Addresses different philosophical themes such as ethics, the nature of reality, the meaning of existence, knowledge, the human condition, aesthetics, the mind-body problem, and political philosophy and more.

  • Historical periods: Key periods in philosophy, such as ancient Greek philosophy, the Enlightenment, 20th-century existentialism, etc., are noted, along with the key features and thinkers from each.

  • Cultural influences: Examines how cultural contexts shaped and influenced philosophical thought.

  • Philosophical movements: Looks at particular philosophical movements and trends, including their historical context, key figures, and core ideas.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Description

Бұл тест философияның негізгі бағыттарын, ілімдерін және ұғымдарын зерттеуге арналған. Аристотель, буддизм, метафизика және этика сияқты маңызды тақырыптарды қамтиды. Сұрақтар арқылы философияның терең мағынасы мен адамзат үшін мәнін түсінуге болады.

More Like This

Introduction to Philosophy Quiz
8 questions
Understanding Philosophy Overview
24 questions
Branches of Philosophy Quiz
13 questions

Branches of Philosophy Quiz

TalentedPhotorealism avatar
TalentedPhotorealism
Use Quizgecko on...
Browser
Browser