dag 2: Plato en Eros

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is volgens Plato de definitie van filosofie?

Een volledige afwijzing van kennis

Onwetendheid over het universum

Een streven naar wijsheid (correct)

Wijsheid zelf

Wie was de eerste die zich bewust was van het feit dat hij filosoof was?

Plato (correct)

Nietzsche

Socrates

Aristoteles

Wat verwacht Plato van filosofen na hem?

Dat zij zijn filosofische overtuiging kritisch evalueren (correct)

Dat zij hun eigen filosofie creëren

Dat zij zijn filosofische overtuiging exact kopiëren

Dat zij zijn filosofische overtuiging verwerpen

Wie is een filosoof die ergens anders eindigde dan wat Plato zei?

Nietzsche Signup and view all the answers

Wat vinden we terug bij alle filosofen besproken in het boek?

Een kritische evaluatie van Plato's werken Signup and view all the answers

Wie noemt eros de eerste god?

Parmenides Signup and view all the answers

Volgens welke filosoof zijn haat en liefde de elementaire krachten die de natuurprocessen besturen?

Empedocles Signup and view all the answers

Wie wil weten wat liefde is?

Plato Signup and view all the answers

Wie heeft de conceptuele ruimte afgebakend om over liefde te filosoferen?

Plato Signup and view all the answers

Over welke thema’s wordt er eigenlijk altijd naar Plato gerefereerd?

Over alle centrale thema’s binnen de filosofie Signup and view all the answers

Wat is volgens Plato het hoofddoel van filosofie?

Het streven naar wijsheid Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van het woord eros volgens Plato?

Seksueel verlangen en/of seksuele begeerte Signup and view all the answers

Wat zegt Plato over de relatie tussen filosofie en seksueel verlangen?

Filosofie is een vorm van verlangen, maar gericht op iets anders dan seks Signup and view all the answers

Wat is de visie van Plato op de filosoof?

Een filosoof is iemand die een hoger verlangen heeft dan seksueel verlangen Signup and view all the answers

Wat is het hoofdthema van de Symposion van Plato?

De relatie tussen liefde en seksueel verlangen Signup and view all the answers

Wat is de kern van de relatie tussen filosofie en eros volgens het beschreven standpunt?

Filosofie vloeit voort uit eros. Signup and view all the answers

Welke termen worden in het beschreven standpunt niet als synoniemen beschouwd?

Filosofie en wijsbegeerte Signup and view all the answers

Waar is eros volgens het beschreven standpunt aanwezig?

Overal, inclusief in onze voortplanting, onderwijs, kunst en politiek Signup and view all the answers

Wie waren niet welkom op een symposium?

Kinderen, slaven en vrouwen Signup and view all the answers

Wie waren er verantwoordelijk voor het opdienen op een symposium?

Slaven Signup and view all the answers

Wat was de taak van de symposiarch?

Het bepalen van het programma Signup and view all the answers

Wat waren de belangrijkste activiteiten op een symposium?

Conversatie, poëzie en drinken Signup and view all the answers

Wat was de functie van de vrouwen op een symposium?

ze hielpen bij het opdienen Signup and view all the answers

Wie vertelt het verhaal van de drinkpartij in Symposion?

Een van de gasten op de drinkpartij Signup and view all the answers

Waarom komen de mannen samen in Symposion?

Om de overwinning van Agathon te vieren Signup and view all the answers

Wat is fictief in Symposion?

Het winnen van Agathon en het moment van de drinkpartij Signup and view all the answers

Wanneer won Agathon eigenlijk de prijs in het festival van Lennaia?

Zestien jaar eerder dan beschreven door Plato Signup and view all the answers

Wie waren de gasten op de drinkpartij in Symposion?

Enkel mannen Signup and view all the answers

Hoe worden de eerste socratische dialogen van Plato gekenmerkt?

Als simpel en direct Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de logica van tegengestelden zoals gebruikt door Socrates?

Het gebruikt twee elementen van een oppositie om tot de waarheid te komen Signup and view all the answers

Wat is kenmerkend voor de manier waarop het verhaal in Symposion wordt verteld?

Het wordt onrechtstreeks aan ons verteld door middel van een fictief gesprek Signup and view all the answers

Wat is een van de kenmerken van de eros-begrip van Plato?

Het is een concept dat een kortsluiting geeft in zijn werken Signup and view all the answers

Wat is karakteristiek voor de logica van tegengestelden in Symposion?

Het wordt niet gebruikt in Symposion Signup and view all the answers

Wat is de rol van Eros tussen goddelijk en sterfelijk?

Een communicatie tussen het goddelijke en het sterfelijke Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen Eros en het streven naar onsterfelijkheid?

Eros is een kracht die zoekt naar onsterfelijkheid door schoonheid Signup and view all the answers

Wat is de rol van Eros in de filosofie?

Eros is een kracht die de filosofie inspireert Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen Eros en schoonheid?

Eros zoekt schoonheid Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen Eros en de dood?

Na de dood leeft de mens voort in wat hij door Eros heeft geproduceerd Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen Eros en de ladder van Plato?

Eros is een tussenstap op de ladder van Plato Signup and view all the answers

Wat is het mogelijke doel van Diotima's instructie over de relatie tussen A en -A?

Om het bestaan van een derde element te bewijzen Signup and view all the answers

Wat is een van de kenmerken van Diotima's rol in Symposion?

Zij is een voorbeeld van vrouwelijkheid, maar zonder stem Signup and view all the answers

Wat kan worden gezegd over de sociale status van vrouwen in de oudheid?

Zij waren geen sociale dieren en hadden geen toegang tot het politieke leven Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen Diotima en Socrates?

Socrates was een leerling van Diotima Signup and view all the answers

Wat is een van de belangrijkste aspecten van Diotima's lessen over Eros?

De relatie tussen Eros en de derde element tussen A en -A Signup and view all the answers

Welke conclusie kan worden getrokken uit Diotima's idee over het noch-noch?

Dat er een derde categorie bestaat tussen twee tegenstellingen Signup and view all the answers

Wat impliceert Plato's idee over de filosofie?

Dat filosofen zelfbewust zijn van hun onwetendheid Signup and view all the answers

Welkeafilosofische stroming wordt aangeduid met het idee van het noch-noch?

Non-binair denken Signup and view all the answers

Wat is het doel van Diotima's instructie over de relatie tussen twee tegengestelden?

Om het nog-nog te laten zien als een derde categorie Signup and view all the answers

Wat impliceert Plato's idee over de filosofie in relatie tot wijsheid en onwetendheid?

Dat filosofen tussen wijsheid en onwetendheid zweven Signup and view all the answers

Wat is een fout aan het begrip platonische liefde?

Dat er een grens bestaat tussen het lichamelijke en het intellectuele. Signup and view all the answers

Wat is het kenmerk van platonische liefde in de moderne opvatting?

Een vorm van liefde die mogelijk is zonder seksuele verlangens. Signup and view all the answers

Hoe zag Plato de relatie tussen vriendschap en liefde?

Als twee verschillende dingen. Signup and view all the answers

Wat is een implicatie van het begrip platonische liefde in de moderne opvatting?

Dat het mogelijk is om lief te hebben zonder het lichaam erbij te betrekken. Signup and view all the answers

Wat is het probleem met het begrip platonische liefde in relatie tot Plato's filosofie?

Dat het een verkeerde interpretatie is van Plato's ideeën over eros. Signup and view all the answers

Study Notes

Plato over Liefde en Eros

Het hoofdstuk behandelt Plato's mening over liefde en eros aan de hand van de dialoog Symposium.

Filosofie volgens Plato

Plato legt de basis voor alle klassieke definities van filosofie met zijn omschrijving: "Filosofie is noch wijsheid noch onwetendheid, maar iets daartussen; met name streven naar wijsheid."
Hij is de eerste die zich als filosoof beschouwt.

Invloed van Plato op Latere Filosofen

Plato's filosofische overtuiging diende als basis voor latere filosofen.
Zij moesten zich baseren op zijn filosofie, maar ook kritisch ermee omgaan en proberen deze te "vermoorden" door er neue inzichten aan toe te voegen.
Dit is terug te zien bij filosofen als Nietzsche, die vertrekt vanuit Plato maar tot heel anders eindigt.
Alle besproken filosofen in het boek hebben hun kritiek op Plato gegeven en hebben zijn werken aangepast aan hun eigen werken.

Het begrip Eros in de Oud-Griekse Filosofie

Parmenides beschouwt Eros als de eerste god.
Volgens Empedocles zijn haat en liefde de fundamentale krachten die de natuurprocessen besturen.

Plato's Concept van Eros

Plato wil begrijpen wat liefde is, in tegenstelling tot andere filosofen.
Het erosbegrip van Plato heeft de conceptuele ruimte afgebakend om over liefde te filosoferen.
Plato's werk heeft een grote invloed op de filosofie, omdat hij ofwel de juiste vragen stelde ofwel de juiste formulering vindt voor de vragen die zijn voorgangers probeerden te stellen.
Zijn werk wordt niet alleen voor liefde, maar ook voor alle andere centrale thema's binnen de filosofie gerefereerd.

Plato's Visie op Eros

In Plato's Symposion wordt niet over liefde gesproken zoals wij die kennen, maar over eros.
Eros verwijst naar seksueel verlangen en/of seksuele begeerte.
Volgens Plato is filosofie geen overwinning van het intellect op seksueel verlangen.
Enerzijds is filosofie zelf een vorm van eros, maar dan gericht op iets anders dan seks.

Filosofie en Eros

Filosofie is niet het tegenhouden van eros, maar vloeit voort uit eros.
Eros is een algemene drijfveer die aanwezig is in verschillende aspecten van het leven, zoals:
- Voortplanting
- Onderwijs
- Kunst
- Politiek
- Filosofie
Het woord 'filosofie' en 'wijsbegeerte' zijn geen synoniemen.
Filosofie komt voort uit een 'verlangen' naar wijsheid, terwijl 'wijsbegeerte' een 'vriendschap' voor wijsheid impliceert.

Het Symposion in de Oudheid

Een symposion was geen wetenschappelijke bijeenkomst, maar een sociale gelegenheid waar drankmisbruik en excessen gebruikelijk waren.
Het was een exclusieve mannenbijeenkomst, waar kinderen, slaven en vrouwen niet welkom waren.
Slaven werden ingezet om het eten en drinken op te dienen, terwijl vrouwen in de keuken werkzaam waren.
Soms werden vrouwen uitgenodigd om te dansen, maar zij waren niet gelijkberechtigd aan de mannen.
Tijdens het symposion werden er verschillende activiteiten uitgevoerd, zoals eten, drinken, conversatie en het opvoeren van poëzie.
Een speciale functionaris, de symposiarch, was verantwoordelijk voor het programma en het bepalen van de hoeveelheid wijn (en water) die zou worden genuttigd.

De dialoog over eros in Symposion

De dialoog beschrijft een喝partij die door iemand wordt naverteld die aanwezig was tijdens de feestelijkheid maar halverwege in slaap viel.
Tijdens deze drankpartij komen Socrates en andere Atheense mannen samen om de overwinning van Agathon in een literaire wedstrijd te vieren.

De historische context

Agathon won zestien jaar eerder dan Plato beweerde dat de drinkpartij plaatsvond de prijs in het festival van Lennaia.
De drinkpartij is een fictie en ook het moment waarop de drinkpartij plaatsvond is een fictie.

Literaire complexiteit in Plato's werk

De literaire complexiteit is typerend voor de middel-/maturiteitsperiode van Plato.
In deze periode verschijnen complexere dialogen, zoals Symposion, waarin het verhaal onrechtstreeks aan de lezer wordt verteld.

Het erosbegrip van Plato

Het erosbegrip geeft een kortsluiting in Plato's werken weer.
In eerdere dialogen gebruikte Socrates de logica van tegengestelden om zijn gesprekspartners tot de waarheid te laten komen.

Logica van tegengestelden

Deze logica is gebaseerd op twee elementen van elke oppositie die het geheel van de mogelijkheden uitsluiten.
Een negatie van een van de opties bevestigt de andere optie.
Dit kan worden uitgedrukt als: A is ofwel B of -B, als het B niet kan zijn, dan is het -B.

Plato's afwijkende aanpak in Symposion

In Symposion gebruikt Plato's Socrates deze logica van tegengestelden echter niet.

Eros en seksuele begeerte

Eros is seksueel verlangen of seksuele begeerte, wat noodzakelijk is voor voortplanting en onsterfelijkheid.
Het gaat om een tussenruimte waar tegengestelden elkaar tegenkomen.

De rol van Eros

Eros fungeert als communicator tussen het goddelijke en het sterfelijke.
Het is een geest die als verpersoonlijking van Eros optreedt.
Eros is een productieve kracht, die nieuwe dingen kan verwekken met "het lichaam of de ziel".

Het doel van Eros

Mensen zoeken, als ze in de handen zijn van eros, onsterfelijkheid door schoonheid te maken.
In eros zit de mogelijkheid tot menselijke onsterfelijkheid.

De erfenis van Eros

Na de dood leeft de mens voort in wat hij door eros heeft geproduceerd.

Cultivatie van verlangen

Verlangen kan worden gecultiveerd en geïntensiveerd.

Plato's ladder

Plato's ladder begint met de liefde voor lichamelijke schoonheid en eindigt met het perfecte beeld van schoonheid.

Diotima

Diotima is een vrouw die mogelijk nooit heeft bestaan en geen stem krijgt in Symposion.
Volgens Socrates heeft Diotima hem alle kennis over Eros en eros bijgebracht.

Diotima's Leer

Diotima zou Socrates hebben geleerd dat tussen A en -A een derde element ligt.

Diotima als Ideaalbeeld

Diotima is een door mannen geïdealiseerd voorbeeld van de vrouw: geduldig, plezierig, vlekkeloos en zonder stem.
Vrouwen werden door mannen niet gezien als sociale dieren en hadden geen toegang tot het politieke leven.

Binary Thinking vs. Non-Binary Thinking

Binary thinking implies that something is either mortal, impatient, or bad, or it is immortal, patient, or good.
Diotima proposes a third option, a "noch-noch" (neither-nor), suggesting that something can be between these binary extremes.
According to Plato, philosophy is a middle ground between unattainable wisdom and self-aware ignorance.
This perspective represents non-binary thinking, where there is a spectrum of possibilities rather than simple opposites.

Het begrip platonische liefde

Het moderne begrip van platonische liefde is niet in lijn met Plato's ideeën over eros.
Platonische liefde is het resultaat van een censuur van alle niet-christelijke elementen in Plato's filosofie.

Het onderscheid tussen vriendschap en liefde

Volgens Plato zijn vriendschap en liefde (eros) twee verschillende dingen.
Er zijn twee foutieve aannames in het begrip platonische liefde:
Het bestaan van een grens tussen het lichamelijke en het intellectuele.
De mogelijkheid dat ons lichaam niet betrokken is als we van iemand houden.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Dit hoofdstuk behandelt Plato's gedachten over liefde en eros in het licht van de filosofie. Het beschrijft hoe Plato de basis legt voor klassieke definities van filosofie.