Fazy procesu twórczego i model 4P

Fazy procesu twórczego

• Przygotowanie/preparacja (Preparation): Gromadzenie informacji i przygotowanie do rozwiązania problemu.
• Inkubacja (Incubation): Nieświadome przetwarzanie informacji, często podczas przerwy od aktywnej pracy.
• Oświecenie (Illumination): Nagłe pojawienie się pomysłu lub rozwiązania ("moment aha!").
• Weryfikacja (Verification): Ocena i dopracowanie pomysłu, ocena jego wartości i użyteczności.

Model 4P kreatywności

• Osoba (Person): Cechy indywidualne twórcy (osobowość, zdolności, motywacja).
• Proces (Process): Mechanizmy i etapy prowadzące do powstania twórczego wytworu.
• Produkt (Product): Rezultat procesu twórczego, oceniany pod kątem nowości i wartości.
• Presja otoczenia (Press): Wpływ środowiska, kultury i otoczenia na proces twórczy.

Dwumodalna teoria myślenia (Ken Robinson)

• Myślenie dywergencyjne/rozbieżne (Divergent Thinking): Generowanie wielu różnorodnych pomysłów na rozwiązanie problemu.
• Myślenie konwergencyjne/zbieżne (Convergent Thinking): Łączenie różnych pomysłów w celu znalezienia najlepszego rozwiązania.

Elastyczność poznawcza (Cognitive Flexibility)

• Zdolność do adaptacyjnego przełączania się między różnymi zadaniami, strategiami myślenia lub perspektywami.

Inkubacja

• Faza procesu twórczego, gdzie problem jest odłożony, co pozwala na nieświadome przetwarzanie informacji i nagłe olśnienia.

Wgląd (Insight)

• Nagłe zrozumienie lub rozwiązanie problemu, często po okresie inkubacji.

Kreatywność (Creativity)

• Zdolność do generowania nowych, zaskakujących i wartościowych pomysłów lub artefaktów.

P-kreatywność (P-creativity)

• Tworzenie nowych pomysłów dla jednostki.

H-kreatywność (H-creativity)

• Tworzenie nowych pomysłów, które są nowe w skali historycznej.

Przestrzeń konceptualna (Conceptual Space)

• Zbiór możliwych pomysłów lub rozwiązań w danej dziedzinie, ograniczony przez obowiązujące zasady i ograniczenia.

Teoria Kreatywności Margaret Boden

• Eksploracyjna kreatywność (Exploratory Creativity): Odkrywanie nowych pomysłów poprzez badanie istniejącej przestrzeni konceptualnej.
• Transformacyjna kreatywność (Transformational Creativity): Przekształcanie przestrzeni konceptualnej poprzez zmianę jej zasad.
• Kombinatoryczna kreatywność (Combinatorial Creativity): Tworzenie nowych pomysłów poprzez łączenie istniejących elementów.

Algorytmiczne podejście do kreatywności

• Analiza procesów twórczych za pomocą modeli komputerowych i algorytmów.