Podcast
Questions and Answers
Фармакокинетикаға не кіреді?
Фармакокинетикаға не кіреді?
Дәрілерді тіл астына енгізу кезіндегі ерекшелікті анықтаңыз.
Дәрілерді тіл астына енгізу кезіндегі ерекшелікті анықтаңыз.
Парентералды енгізу жолы қайсысы?
Парентералды енгізу жолы қайсысы?
Дәрілердің асқазан арқылы сіңуінің негізгі механизмі қандай?
Дәрілердің асқазан арқылы сіңуінің негізгі механизмі қандай?
Signup and view all the answers
Клиренс дегеніміз не?
Клиренс дегеніміз не?
Signup and view all the answers
Рецепторлар деп нені атаймыз?
Рецепторлар деп нені атаймыз?
Signup and view all the answers
Агонистер деп нені белгілейміз?
Агонистер деп нені белгілейміз?
Signup and view all the answers
Антагонизмді қалай сипаттаймыз?
Антагонизмді қалай сипаттаймыз?
Signup and view all the answers
Полипрагмазия дегеніміз не?
Полипрагмазия дегеніміз не?
Signup and view all the answers
Дәрілердің организмге тигізетін әсерлерінің түрлері қандай?
Дәрілердің организмге тигізетін әсерлерінің түрлері қандай?
Signup and view all the answers
Дәрілердің жағымсыз әсерлері қандай мөлшерлер аралығында пайда болады?
Дәрілердің жағымсыз әсерлері қандай мөлшерлер аралығында пайда болады?
Signup and view all the answers
Дәрінің организмнің жеке қасиеттерімен байланысты жағымсыз әсері қалай аталады?
Дәрінің организмнің жеке қасиеттерімен байланысты жағымсыз әсері қалай аталады?
Signup and view all the answers
Кумуляцияның түрлері қандай ақпарат береді?
Кумуляцияның түрлері қандай ақпарат береді?
Signup and view all the answers
Баланы дәріні қабылдау арқылы кемтар болып тууы қандай терминмен аталады?
Баланы дәріні қабылдау арқылы кемтар болып тууы қандай терминмен аталады?
Signup and view all the answers
«Үйреніп кетушілік» ұғымының мәні неде?
«Үйреніп кетушілік» ұғымының мәні неде?
Signup and view all the answers
«Тахифилаксия» термині нені білдіреді?
«Тахифилаксия» термині нені білдіреді?
Signup and view all the answers
«Дәріге тәуелділік» ұғымын сипаттайтын анықтама қандай?
«Дәріге тәуелділік» ұғымын сипаттайтын анықтама қандай?
Signup and view all the answers
Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі қандай?
Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі қандай?
Signup and view all the answers
Жергілікті анестетиктер жүйке жүйесінің қай деңгейінде әсер етеді?
Жергілікті анестетиктер жүйке жүйесінің қай деңгейінде әсер етеді?
Signup and view all the answers
Қандай дәрі жергілікті анестезияның күрделі эфирлер тобына жатады?
Қандай дәрі жергілікті анестезияның күрделі эфирлер тобына жатады?
Signup and view all the answers
Инфильтрациялық анестезияға қандай дәрілер қолданылар?
Инфильтрациялық анестезияға қандай дәрілер қолданылар?
Signup and view all the answers
Дәріге адреналин гидрохлоридін қосудың мақсаты не?
Дәріге адреналин гидрохлоридін қосудың мақсаты не?
Signup and view all the answers
Таниннің стоматологияда қолданылу мәні қандай?
Таниннің стоматологияда қолданылу мәні қандай?
Signup and view all the answers
Study Notes
Фармакокинетика
- Дәрілердің организмдегі қозғалысын зерттейтін ғылым саласы
- Оған: дәрілердің сіңуі, таралуы, метаболизмі және шығарылуы кіреді.
Дәрілерді ауыз арқылы қабылдау
- Асқорытатын жол арқылы сіңеді.
- Бауырдан өтеді.
- Әсер етуі баяу болуы мүмкін, бірақ көк тамырға салғанға қарағанда, тұрақты.
- Науқастың есін жоғалтқан жағдайда қолдану мүмкін.
Дәрілерді тіл астына қабылдау
- Тез сіңіріледі.
- Асқорыту ферменттерінің әсерінен бұзылмайды.
- Бауырға соқпай, тікелей қан айналымына түседі.
Парентералды енгізу жолдары
- Бұлшықетке (инъекция)
- Көк тамырға (инфузия)
- Тікелей тінге
Дәрілерді бұлшықетке енгізу
- Әсері баяу дамиды.
- Көк тамырға енгізуге қарағанда ақырын, бірақ біркелкі сіңіріледі.
Дәрілердің асқазан арқылы сіңу механизмі
- Белсенді емес диффузия.
Биотиімділік
- Дәрінің қан плазмасында бос түрде қаншалықты айналып жүрген мөлшері.
Метаболизмдік трансформация
- Тотығу, тотықсыздану, гидролиз сияқты процестер.
Клиренс
- Белгілі бір уақытта дәріден тазаратын қан плазмасының шартты көлемі.
Бүйректің қосылыстардың сіңірілуіндегі рөлі
- Бұл жөнінде нақты информация жоқ.
Дәрінің резорбтивті әсері
- Дәрілік зат жалпы қан айналымына түскеннен кейін дамитын әсер.
Фармакодинамика
- Дәрілердің әсер ету механизмін және фармакологиялық әсерлерін зерттейді.
Рецепторлар
- Дәрілермен әрекеттесетін клетканың макромолекулалары.
Дәрілер құрамындағы таңдамалы рецепторлармен әрекеттесуі
- Дәрінің белгілі бір рецептормен таңдамалы әсер етуі.
Агонистер
- Арнайы рецепторлармен байланысып биологиялық әсер тудыратын дәрілер.
Дәрілер әсерлерінің түрлері
- Химиялық, фармакологиялық, биологиялық, тікелей/жанама, негізгі/қосалқы.
Дәрілік заттар әсерлерінің түрлері
- Синергизм (тегістеу).
Антагонизм
- Бір дәрінің екінші дәрінің әсерін жоюы.
Полипрагмазия
- Науқас бір уақытта бірнеше дәрі қолданатын жағдай.
Арнайы жағымсыз әсерлер
- Емдік мөлшерден асқан жағдайда дәрілік заттардың пайда болатын жанама әсерлері.
Таңдамалы емес әсер
- Организмнің жеке қасиеттерімен байланысты жағымсыз әсер.
Кумуляция
- Организмде дәрілік заттардың жинақталуы.
Тератогендік әсер
- Жүктіліктің 3-8 апталарында дәрі қабылдағаннан баланың ауытқулары.
Үйреніп кетушілік
- Дәріны қайталап қолданғанда әсерінің азаюы.
Тахифилаксия
- Үйреніп кетушіліктің тез дамитын түрі.
Дәріге тәуелділік
- Дәріны қайталап қолдануға құштарлық.
Жергілікті анестетиктер
- Кокаин, Дикаин, Анестезин, Промекаин, Новокаин, Бупивакаин, Лидокаин, Тримикаин.
Жергілікті анестетиктердің әсер ету механизмі
- Потенциалға тәуелді натрий каналдарының тежелуі.
Жергілікті анестетиктердің әсер ету деңгейі
- Сезімтал жүйке ұштарына және жүйке талшықтарына әсер етеді, қозудың таралуына кедергі жасайды.
Күрделі эфирлер тобынан жергілікті жансыздандыратын дәрілер
- Новокаин.
Инфильтрациялық анестезияға қолданылатын дәрілер
- Новокаин, Бупивикаин.
Анестезияның барлық түрлеріне қолданылатын дәрі
- Лидокаин (ксикаин, ксилокаин).
Новокаин қасиеттері
- Анестезияның барлық түрінде тиімділігі жоғары.
- Әсер ету ұзақтығы 30 мин-1 сағ.
- Уыттылығы төмен.
Бупивикаин қолданылуы
- Инфильтрациялық, өткізгіштік (жұлын анестезиясы)
Анестезиннің шектеулері
- Тек беткейлік анестезияда қолданылады.
Суда нашар еритін жергілікті анестетик
- Анестезин.
Ұзақ әсер ететін жергілікті анестетик
- Бупивакаин (Маркаин).
Интралигаментарлы анестезияға қолданылатын анестетиктер
- Мепивакаин, Артикаин, Лидокаин.
Ұлпа ішілік анестезияға қолданылатын анестетиктер
- Новокаин (Прокаин), Бупивакаин (Меркаин).
Тістің қатты тіндерінің терминалды анестезиясына қолданылатын препараттар
- Лидокаин, Тетракаин, Пиромекаин.
Адреналиннің жергілікті анестетиктермен бірге қолданылуы
- Вазоконстриктор ретінде (тамыр тарылтушы) қолданылады.
- Дәрінің уыттылығын төмендетеді және әсерін ұзартуға көмектеседі.
Сульфаниламидтермен біріктірілгенде антибактериальды әсері төмендейтін анестетик
- Новокаин (Прокаин).
Тұтқыр дәрілердің фармакологиялық әсерлері
- Қан тоқтату
- Тіндерді тығыздау
- Қорғаныш қасиет
- Ауырсыну мен тітіркенуді азайту
Тұтқыр дәрілердің әсер ету механизмі
- Белоктармен реакцияға түсу
- Протеиндердің денатурациясы
- Жүйке ұштарының сезімталдығын азайту
- Қан тамырларын тарылту
- Жасуша мембраналарының өткізгіштігін азайту.
Таниннің стоматологиядағы қолданылуы
- Коагулянт ретінде
- Қабынуға қарсы
- Тітіркенуді басу
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл тест фармакокинетиканың негіздерін, дәрілердің организмдегі қозғалысын, олардың сіңу, таралу, метаболизм және шығарылу процестерін қамтиды. Дәрілердің әртүрлі енгізу жолдары мен әсер ету механизмдері туралы білімдеріңізді тексеріңіз.
