Excel 10-сынып

Excel – бұл деректерді кесте түрінде өңдеуге арналған бағдарлама. Оның көмегімен математикалық есептерді шығару, диаграммалар құру, деректерді талдау сияқты әрекеттерді орындауға болады.

Excel-де жұмыс істеу үшін пайдаланылатын негізгі элемент. Жолдар мен бағандардың қиылысуы арқылы түзіледі.

Ұяшықтың орнын анықтайтын әріптер мен сандар тіркесімі. Мысалы: А1, B2, C3

Бірнеше ұяшықтың бірігуі. Мысалы: A1:C3

Excel-де жасалған файл. Бір немесе бірнеше жұмыс парағынан тұрады.

Жұмыс кітабының бөлігі. Деректер енгізілетін кестелерді қамтиды.

Excel-дегі әрбір кестенің бағанының аты. Латын алфавитінің үлкен әріптерімен белгіленеді.

Excel-дегі әрбір кестенің жолы. Сандармен белгіленеді.

Excel-дің ішкі тілі. Автоматтандыру, қайталау әрекеттерін орындауға, пайдаланушыларға көмек беруге арналған.

MS Excel кестелік мәліметтерді өңдеуге арналған, сондықтан ол электрондық кесте деп аталады.

Excel кестесіндегі әрбір кішкентай бөлік. Оның өзіне тән адресі, мәні және пішімі болады.

Сандық мәліметтерді ұяшықтарға енгізу кезінде ұяшықтардың оң жақ шекарасына орналасқан, олардың санау пішімі.

Ақша сомасын жазуға арналған пішім. Мысалы: 12 345 ₸, 1 000 000 ₸.

Уақыт мезгілін жазуға арналған пішім. Мысалы: 12:00, 14:30, 18:55.

Мәтіндік жолдарды енгізуге арналған пішім. Ұяшықтағы мәтін сол жақ шекарасына орналасады.

Excel программасындағы сандық мәндерді, сандардың орналасуын, символдардың санын, фонның түсін, жақтауды өзгерту.

Есептеулерді жүзеге асыру үшін қолданылатын формулалар, олар тұрақты сандардан, ұяшықтарға сілтемелерден және Excel функцияларынан тұрады.

Ұяшықтарды ерекшелеп алу үшін қолданылатын ерекше жазу әдісі. Мысалы: A1, B10, C5.

Формула көшірілген кезде сілтеменің адресі автоматты түрде өзгереді, оның орнында ұяшықтың салыстырмалы орналасуы ескеріледі.

Формула көшірілген кезде сілтеменің адресі өзгермейді. Ұяшық тұрақты болып қалады.

Формулаларды редактерлеу кезінде сілтеменің адрестеу әдісін өзгерту үшін қолданылатын перне.

Ұяшықтардың мәндерін, ұяшық пішімін, формулаларды автоматты түрде енгізу әдісі. Эсептеуді жеңілдетеді.

Сандық мәліметтерді автоматты түрде енгізу. Ұяшықтың төменгі оң жақ бұрышындағы қара шаршы.

Жаңа ұяшықтарға формулалармен автоматты түрде толтыру. Салыстырмалы сілтемелер ауыстырылады.

Excel-де есептеулерді жүзеге асыру үшін қолданылатын арнайы функциялар. Формулаларда қолданылады.

Формулалар жолының астында ашылатын терезе, ол функциялар тізімін ұсынады.

Функциялар шеберінде функциялардың тобын топтастырады.

Функция атын формулалар жолына енгізгеннен кейін, функциялардың аргументін енгізу үшін ашылатын терезе.

Функциялар шеберінде функциялардың тізімінің жанында орналасқан, функциялар туралы қысқаша ақпарат беретін.

Функциялардағы міндетті енгізілетін параметрлер жартылай қалың қаріппен жазылады.

Функциялардағы міндетті түрде енгізілетін шама. Мысалы, 2 санды қосу үшін функцияға 2 сан берілуі керек.

Функциялардың нәтижесі.

Қаржылық есептерде кеңінен қолданылатын функциялардың бір түрі

Қосындылау, орташа, дисперсия және т.б. сияқты функциялардың жиынтығы, олардың параметрлері сандар жиынтығы болып табылады.

Excel-де барлық сандарды қосуға арналған функция.

Excel-де сандардың жиынтығынан ең үлкен санды табуда қолданылатын функция.

Excel-де сандардың жиынтығынан ең кіші санды табуда қолданылатын функция.

Excel-де сандардың жиынтығынан арифметикалық орташаны есептеуде қолданылатын функция.

Excel-де сандардың жиынтығындағы сандардың санын есептеуде қолданылатын функция.

Excel-де ұяшықтарды өзгертуден қорғау үшін қолданылатын құрал. Қорғауды енгізгеннен кейін, тек қорғалмаған ұяшықтарға өзгертулер енгізуге болады.

Диаграмманы құру үшін қажетті деректер диапазонын анықтайтын қадам. Мәліметтер массив форматында болса, "Мәліметтер диапазоны" қыстырмасымен істейтін болады, ал жазбалар әр бағанда орналасса, "Қатар" қыстырмасымен істейтін болады.

Диаграмма шеберінің соңғы сатысы, ол диаграмманы жаңа параққа немесе бар парақтағы белгілі бір орынға орналастыруға мүмкіндік береді.

Диаграмманы жасағаннан кейін оны өзгертуге мүмкіндік беретін қадам. Диаграмманың тақырыбын, осьті, тор сызықтарын, маркерлерді және басқа элементтерді өзгертуге болады.

Excel-де кестелерді баспаға дайындау. Бұл режимде кестені түзете алмайсыз, бірақ оның баспаға шығарылуын алдын ала қарауға болады.

Excel кестесін мәліметтер базасы ретінде қарастыруға болады, себебі онда өзара байланысты кестелермен жұмыс істеуге арналған функциялар бар.

Мәліметтер базасының құрамдас бөлігі, ол әрбір жазбаның белгілі бір қасиетін сипаттайды.

Мәліметтер базасындағы әрбір жол, ол бір объекті туралы толық ақпаратты ұсынады.

Мәліметтер базасындағы жазбаларды белгілі бір өріс бойынша реттеу.

Мәліметтер базасынан белгілі шарттарды қанағаттандыратын жазбаларды таңдау.

Мәліметтер базасын сүзгілеуде қолданылатын құрал. Ол әрбір баған үшін сүзгілеу параметрлерін қолдануға мүмкіндік береді.

Диаграмма құру процесінің екінші сатысы, ол деректерді таңдау және диаграмманың алдын ала бейнесін көруді қамтиды.

Диаграмма шеберінің үшінші сатысы, ол диаграмманың атын, осьтің атауларын, тор сызықтарын және басқа параметрлерді орнатуға мүмкіндік береді.

Диаграмманы құру процесінің бесінші сатысы, ол диаграмманы жаңа параққа немесе бар парақтағы белгілі бір орынға орналастыруға мүмкіндік береді.

Диаграмма шеберіндегі "Ары қарай" батырмасы келесі қадамға өтуді білдіреді.

Диаграмма шеберіндегі "Дайын" батырмасы диаграмманы құру процесін аяқтайды.

Деректер базасындағы барлық жазбалардың және сүзгіленген жазбалардың санын көрсетеді.

Деректер базасындағы жазбаларды іздеу және таңдау үшін қолданылатын әдіс. Ол деректер базасынан белгіленген шарттарға сәйкес жазбаларды бөліп алуға мүмкіндік береді.

Сүзгілеу шарттарын анықтау үшін жеке парақта жасалатын сүзгі түрі. Бұл сізге күрделі іздеу шарттарын орнатуға мүмкіндік береді және нәтижелерді кез келген параққа орналастыруға рұқсат береді.

Құрама кестелер мен диаграммалар құру арқылы деректерді талдау процесі. Мәліметтерді топтастырып, жинақтау арқылы пайдалы талдаулар алады.

Мәліметтердің түрлі бөліктерін қарапайым және анық түрде визуалды бейнелеу. Әдетте деректерді талдау мен баяндау үшін қолданылады.

Мәліметтер базасындағы деректердің ерекшеліктері бойынша топтастырудың тез әдісі. Деректердің қысқаша мазмұнын көрсетеді.

Құрама кестелер мен диаграммалар құруға арналған қадамдық шебер. Мәліметтерді топтастыру мен талдау процесін жеңілдетеді.

Құрама кесте немесе диаграмма құру кезінде анықталатын аймақтар. Әрбір аймаққа мәліметтер базасындағы бір өріс сәйкестендіріледі.

Ұяшықтағы формула негізінде есептелген мән. Формуланың есептеу нәтижесін көрсетеді.

Егер ұяшықтың мәні сол ұяшыққа тәуелді болса, онда ол циклдік сілтеме деп аталады. Бұл жағдайда формула мәнді өзі есептейді, бұл шексіз циклға әкеп соқтырады.

Формуланың есептеу кезінде қате пайда болған жағдайда Excel ұяшыққа қате туралы ақпаратты көрсетеді. Бұл қатенің себебін анықтауға көмектеседі.

Формуланың есептелуіне байланысты пайда болатын қате. Бұл жағдайда формула дұрыс мәнді есептей алмайды.

Формуланы жазу кезінде ұяшықтың сілтемесінің басқа ұяшыққа тәуелділігі. Егер формуланың есептеуі бірнеше ұяшыққа байланысты болса, онда ол тәуелді деп аталады.

Формуланың есептеуіне әсер ететін ұяшық. Егер формуланың есептеуі бірнеше ұяшыққа байланысты болса, онда ол мәндері қолданылған ұяшық әсер етуші деп аталады.