Erfelijkheid en Genetica

Erfelijkheid en Genetica

• Erfelijkheid is het overdragen van eigenschappen aan nakomelingen via genen.
• Variatie is het verschil tussen nakomelingen en tussen nakomelingen en ouders.
• Genetica is de studie van erfelijkheid en genetische variatie.
• Het genotype is het gehele samenstel van erfelijke factoren van een levend wezen.
• Het fenotype omvat alle eigenschappen en kenmerken, zowel geërfde als door het milieu gevormde, van een levend wezen.

Genen en Chromosomen

• Een genoom is de totale hoeveelheid erfelijke informatie.
• Een gen is een afgebakende hoeveelheid erfelijke informatie, bestaande uit een specifieke nucleotidevolgorde.
• Locus is de plaats van een gen op een chromosoom.
• Een allel is een verschillende versie van een gen.
• Dominante allelen komen volledig tot expressie, recessieve allelen niet.
• Somatische cellen hebben 44 autosomen en 2 sekschromosomen, terwijl gameeten 22 autosomen en 1 sekschromosoom hebben.

Geslachtelijke en Ongeslachtelijke Voortplanting

• Geslachtelijke voortplanting is de voortplanting met 2 ouders, waarbij de nakomeling een unieke combinatie van genen heeft van beide ouders.
• Ongeslachtelijke voortplanting is de voortplanting met exacte genetische kopieën als nakomelingen.
• Ongeslachtelijke voortplanting kan plaatsvinden via budding, regeneratie, parthenogenesis.

Mitose en Meiose

• Mitose produceert identieke dochtercellen.
• Meiose produceert cellen met de helft van het aantal chromosomen.
• Chromosomen verdubbelen wanneer ze zich aan het einde van de metafase splitsen.
• DNA repliceert tijdens de s-periode van interfase.

Chromosomen en Karyotype

• Diploïde cellen hebben 46 chromosomen, terwijl haploïde cellen 23 chromosomen hebben.
• Autosomale chromosomen zijn alle chromosomen behalve de sekschromosomen.
• Homologe chromosomen zijn twee chromosomen met dezelfde lengte, positie van het centromeer en vlekkenpatroon.
• X en Y chromosomen zijn de geslachtschromosomen, waarbij vrouwen een XX en mannen een XY combinatie hebben.
• Een karyotype is een afbeelding van chromosomen in paren, startende met het langste chromosoom.

Bevruchting en Levenscycli

• Bevruchting is het proces waarbij een haploïde zaadcel en een haploïde eicel combineert tot een diploïde zygote.
• Er zijn 3 soorten levenscycli te onderscheiden: bij mensen en dieren, bij planten en sommige algen, en bij zwammen en sommige protisten en algen.

Erfelijkheid, variatie en genetica worden behandeld in deze quiz. Leerconcepten zoals genotype, fenotype en levenscyclus worden getest.