Endocrien Systeem

Study Notes

Here are the study notes for the text:

Het endocriene systeem bestaat uit alle organen en weefsels die hormonen produceren
Hormonen zijn chemische boodschappers die informatie overbrengen van de ene cel naar de andere
Er zijn vier mechanismen van celcommunicatie: direct contact, neurale signalisatie, endocriene signalisatie en paracriene/autocriene signalisatie

Hormonen kunnen worden ingedeeld in drie chemische klassen: peptiden en proteïnen, aminozuurderivaten en steroïden
Peptiden en proteïnen: ADH, insuline, GH; glycoproteïnen: LH, TSH
Aminozuurderivaten: catecholamines (tyrosine), schildklierhormonen (tyrosine), melatonine (tryptofaan)
Steroïden: geslachtssteroïden (testis, ovarium, placenta), corticosteroïden (adrenale cortex)

Hormonen kunnen worden ingedeeld in twee types: lipofiele en hydrofiele hormonen
Lipofiele hormonen: steroïdhormonen en schildklierhormonen; binden aan intracellulaire receptoren en beïnvloeden genexpressie
Hydrofiele hormonen: peptiden, proteïnen en catecholamines; binden aan membranereceptoren en initiëren signaaltransductiepaden

De hypofyse en hypothalamus vormen een belangrijk controlecentrum voor fysiologische functies
De hypofyse bestaat uit twee delen: de adenohypofyse en de neurohypofyse
De adenohypofyse produceert verschillende hormonen, waaronder GH, PRL, TSH, FSH, LH en ACTH

Schildklier: produceert thyroïdhormonen en calciotonine
Bijschildklieren: produceert parathormoon
Bijnieren: produceert corticosteroïden en catecholamines
Pancreas: produceert insuline en glucagon
Gonaden: produceert geslachtssteroïden
Epifyse (pijnappelklier): produceert melatonine### 6.1 De schildklier
De schildklier ligt juist onder de adamsappel en secreteert thyroidhormonen (T4 en T3) en calcitonine.
Thyroidhormonen reguleren carbohydraat- en vetmetabolisme.
Bij hypothyroïdie hebben volwassenen een lage productie van thyroxine, wat kan leiden tot vermoeidheid, kou, overgewicht en een lage stofwisseling.
Bij hyperthyroïdie hebben volwassenen een hoge thyroxineproductie, wat kan leiden tot een hoge stofwisseling, nervositeit en gewichtsverlies.

Thyroïdhormonen werken synergetisch met andere hormonen om voldoende cellulaire energie te voorzien.
Belangrijk voor normale ontwikkeling en reproductie.
Trigger voor metamorfose in amfibieën en sommige vissen.

Selectie naar snel-groeiende rassen in pluimveeteelt: correcte balans schildklierhormonen is belangrijk.
Te weinig schildklierhormonen: dieren groeien niet goed en bevatten meer vet.
Te veel schildklierhormonen: dieren hebben weinig vet maar ook weinig spieren.

De bijschildklieren zijn 4 kleine klieren gehecht aan de schildklier.
Produceren parathormoon (PTH) in respons op dalende Ca2+-concentratie in bloed.
PTH stimuleert osteoclasten om calcium fosfaatkristallen op te lossen in beenmatrix en stelt Ca2+ dan vrij in het bloed.

De bijnieren liggen boven de nieren.
Medulla (bijniermerg) secreteert catecholamines (A en NA).
Cortex secreteert steroïdhormonen, zoals glucocorticoïden (cortisol) en mineralocorticoïden (aldosterone).

De pancreas ligt onder de maag.
Verbonden met duodenum via pancreatische ductus = exocriene klier: verteringsenzymen & HCO3-.
Eilandjes van Langerhans liggen verdeeld over pancreas en regelen bloedglucose-waarden door twee antagonistische werkende hormonen: insuline en glucagon.

Type I (insulin-dependent diabetes): individu mist insuline-secreterende β-cellen, behandelen met dagelijke insuline injecties.
Type II (non-insulin-dependent diabetes): meeste patiënten hebben normale insuline-bloedwaarden, maar laag aantal insuline-receptoren.

De ovaria en testes produceren geslachtssteroïden die de reproductie regelen.
Oestrogeen en progesteron zijn "vrouwelijke" hormonen, terwijl androgenen "mannelijke" hormonen zijn.

De pijnappelklier is gelegen in het dak van de 3de ventrikel van de hersenen.
Secreteert melatonine, dat de biologische klok reguleert en synchroniseert verschillende lichaamsprocessen met het circadiaan ritme.