Empresyonizm Sanat Akımı

Empresyonizm

• Empresyonizm, duyular aracılığıyla algılanan izlenimlerin doğrudan doğruya yansıtıldığı bir sanat akımıdır.
• Doğadaki unsurların sanatçıda yarattığı izlenimi, nesnenin kendisi yerine, yansıtmayı amaçlar.
• Natüralizmden (objektif) sübjektivizme (öznel) geçişi temsil eder.
• Türk Dil Kurumu'na göre, doğanın izlenimini, ayrıntılara bağlı kalmadan, doğrudan sanatçıya verdiği tepkilere göre yansıtan akım olarak tanımlanır.
• Objeye dayalı objektif sanat anlayışından, sanatçının objeyi algılayışına odaklanan sübjektif bir anlayışa geçer.
• Sanatçı, doğayı ayna gibi yansıtmak yerine, duyguları aracılığıyla algıladığı doğanın izlenimini yansıtır.

Empresyonizmin Özellikleri

• Natüralizmde nesne-görünen önemliyken, Empresyonizmde nesnenin süje (sanatçı) tarafından algılanışı ön plandadır.
• Doğaya ve günlük yaşama odaklanır, ancak nesneler aracılığıyla kişisel algıyı merkez alır.
• 20. yüzyıl sanatında nesnenin anlamı/gerçekliği öne çıktığı gibi; Empresyonizm de, modern sanatın ilk büyük devrimci akımıdır.

Empresyonizmin Gelişimi

• 19. yüzyıl Avrupa sanatında Gerçekçilik akımı, Rönesans'tan gelen klasik tarza karşı çıkarak, sanatçının kişisel tanıklığına dayanan, güncel yaşamı konu alan bir yaklaşım getirmiştir.
• Klasisizm ile Realizm arasında tartışmalar yaşanmıştır.

Empresyonizmi Etkileyen Akımlar ve Sanatçılar

• Romantizm: Sanatçının doğaya sübjektif bir bakış açısıyla yaklaşması; renk ve lekenin önem kazanması etkili olmuştur.
• İngiliz Resim Okulu: Rengi ve lekeyi ön plana çıkaran sanatçıların etkisi; nesnenin sınırlarının bulanıklaşması belirgindir.
• Realizm: Günlük yaşam ve insanı konu alan gerçekçi tavrı etkilemiştir.
• Barbizon Okulu: Doğa tematik eserler, Empresyonizm'in önemli öncüleri arasında yer alır.
• Sanatçılar: Pierre-Auguste Renoir, Claude Monet, Velazquez, Goya, Delacroix, Turner, John Constable, vb.

Romantizm

• Klasisizme karşı çıkar, subjektif duygu ve hayalleri ön plana koyar.

• Sanatçının iç dünyası ve özgürlüğü, ortaya konan eserlerin temelini oluşturur.

• Sanatçı, eserlerinde kişisel görüşlerini dile getirir.

• Bireysellik ve toplumsallık bir arada vurgulanır.

• Romantizm, Empresyonizm'in öncülerinden biridir ve kişisel algının sanat eserlerinde önemli hale gelmesini sağlamıştır.

• Empresyonistik eserlerde, Manet'in Saman Yığınları örneğinde olduğu gibi, konunun önemiyle birlikte, perspektif gibi bazı geleneksel kuralların önemi azalır

Empresyonizme Öncülük Eden Sanatçılar

• Romantizm ve diğer sanat akımlarının temsilcileri arasında; Delacroix, Velazquez gibi sanatçılar, renk ve konudaki yenilikleriyle öncü olmuşlardır.