Электр-магниттик индукция

Электр-магниттик индукция

• Электр талаасы заряддалган кыймылсыз бөлүкчөлөр, магнит талаасы кыймылдагы заряддалган бөлүкчөлөрдүн, башкача айтканда электр тогунун натыйжасы.
• Электр жана магнит талааларынын ортосундагы тыгыз өз ара байланыш, бири-бирине таасир этет.
• 1820-жылы Даниялык физик Эрстед ток бар өткөргүчтүн айланасында магнит талаасы бар экенин аныктады.
• Англиялык физик М. Фарадей токтун магнит талаасынын таасиринен пайда болорун белгиледи.

Индукциялык ток

• Фарадей 1831-жылы туюк өткөргүчтө кыймылдагы магнит талаасынын таасири астында токтун пайда болушун далилдеген.
• Кыймылдагы магнит талаасынын таасири менен пайда болгон ток индукциялык ток деп аталат.
• Туюк контурга магнит киргизүү же чыгаруу индукциялык токту жаратууга жетишет.
• Магнит катушкага жакындаганда токтун багыты өзгөрөт, андан алыстаганда дагы өзгөрөт.
• Индукциялык токтун күчү магниттин күчүнө, кыймылынын ылдамдыгына жана катушканын оромуна байланыштуу.

Индукция кубулушу

• Индукциялык токту алуу үчүн магнит гана эмес, ошондой эле магнит кыймылда болушу керек.
• Магнит катушкага жакындаганда ток пайда болот, алыстаганда карама-каршы ток пайда болот.
• Электр-магниттик индукция кубулушу электр энергиясынын өндүрүшүндө кеңири колдонулууда.

Фарадей Майкл

• Англиялык физик, электр-магниттик индукция кубулушун таап, илимге жаңы концепциялар киргизген.
• 1833-жылы электролиз закондорун (Фарадей закондору) ачты, анод, катод жана электроддор түшүнүктөрүн киргизди.
• Диамагнетизм (1845), парамагнетизм (1847) ачылган, "магнит талаасы" терминин киргизди.
• А. Эйнштейн Фарадейдин талаа жөнүндө идеясын Ньютондон кийинки эң маанилүү ачылыштардын бири деп эсептеген.

Ленц эрежеси

• Magnetтики туюк катушкага жакындатуу же алыстатуу индукциялык токторду алып келет.
• Гальванометр токтун багытын аныктоого жардам берет.
• Магниттин уюлу катушка жакындатылганда, ар башка багыттагы уюлдар пайда болот, бул ток магнит талаасынын кыймылына каршы аракет кылышын көрсөтөт.

Бул тест электр-магниттик индукциянын негизги концепцияларын камтыйт. Сиз Фарадейдин мыйзамын, индукциялык токту жана магнит талааларынын өз ара байланышын изилдейсиз. Тест физика жана электрдик кубулуштар жөнүндө түшүнүктү кеңейтүүгө жардам берет.