El Filibusterismo Kabanata 16

Kabanata 16: Ang Kapighatian ng Isang Intsik

• Si Quiroga, isang Intsik na mangangalakal, ay nagdaos ng engrandeng hapunan sa kanyang tindahan.
• Layunin ng hapunan ay itaguyod ang kanyang ambisyong magtayo ng konsulado para sa mga Intsik sa Pilipinas.
• Dumalo sa hapunan ang mga paring Kastila, opisyal ng gobyerno, sundalo, at mangangalakal.
• Ang kapaligiran ng hapunan ay puno ng kasiyahan, alak, usok ng sigarilyo, at dekorasyong Intsik.
• Abala si Quiroga sa pagtiyak na walang nananakaw at sa pagbati sa mga bisita.
• Nabanggit ang pagkawala ng tatlong mamahaling pulseras na ibinigay ni Quiroga sa isang babae na kaibigan ng makapangyarihang opisyal.
• Nalubog si Quiroga sa utang kay Simoun ng siyam na libong piso dahil sa pangyayaring ito.
• Nag-alok si Simoun na babawasan ang utang ng dalawang libong piso kung itatago ni Quiroga ang mga armas sa kanyang bodega.
• Plano ni Simoun na gamitin ang mga armas para magdulot ng kaguluhan para maghuli ng maraming tao.
• Kikita si Quiroga sa pagpapalaya ng mga mapipiit at posibleng makuha ang kanyang inaasam na konsulado.
• Napilitan si Quiroga na pumayag sa plano ni Simoun dahil sa takot at ambisyon.
• Ang ibang mga bisita ay abala sa usapan tungkol sa kalakalan, pamahalaan, at mga patakaran.
• Nagtalakay ang mga pari tungkol sa isang misteryosong palabas sa Quiapo na pinamamahalaan ni Mr. Leeds.

Kabanata 17: Ang Perya

• Inilarawan ang makulay at masiglang tanawin ng perya sa Quiapo, na puno ng tao mula sa iba't ibang antas ng lipunan.
• Ang liwanag ng buwan at mga parol ay nagbibigay-buhay sa gabi ng kasiyahan.
• Dumalo sa perya ang mga kawani ng gobyerno, sundalo, pari, estudyante, Intsik, dalaga, at iba pang mamamayan.
• Tuwang-tuwa si Padre Camorra sa mga magagandang babae.
• Si Ben-Zayb ay nag-aalangan sa sobrang kasayahan ng pari.
• Napansin ni Padre Camorra si Paulita Gomez, kasama si Isagani at Doña Victorina.
• Labis ang paghanga sa kagandahan ni Paulita.
• Naiinis si Isagani dahil tinitignan ang kanyang kasintahan.
• Dumaan sina Padre Camorra at Ben-Zayb sa isang tindahan ng mga kahoy na rebulto na naglalarawan ng iba't ibang uri ng tao sa lipunan.
• Nakita nila ang isang rebulto na kahawig ni Padre Camorra, na naging dahilan ng biro at tawanan.
• Napansin din nila ang isang mulatong rebulto na kamukha ni Simoun.
• Pinagtawanan nila ang pagliban ni Simoun sa perya at nag-isip ng mga dahilan.

Kabanata 18: Mga Pandaraya

• Si Mr. Leeds ay isang Amerikanong salamangkero na nagtanghal sa harap ng mga kilalang tauhan.
• Pinayagan ni Mr. Leeds ang mga bisita na suriin ang kanyang kagamitan bago at pagkatapos ng palabas.
• Sinubukang tuklasin ni Ben-Zayb ang lihim ng palabas subalit nabigo.
• Ipinakita ni Mr. Leeds ang isang lumang kahon na sinabing galing sa piramid sa Ehipto.
• Sa pagsambit ng salitang "Deremof," lumitaw ang ulo ni Imuthis, isang karakter mula sa sinaunang Ehipto.
• Ikinuwento ni Imuthis ang kanyang trahedya: pinaratangang taksil ng mga pari at pinaslang upang patahimikin.
• Habang nagkukuwento, tumitig ang ulo kay Padre Salvi, inaakusahan siya.
• Tinawag si Padre Salvi na "mamamatay-tao" at "hipokrito," na nagdulot ng takot at pagkahimatay sa pari.
• Nagkagulo sa silid matapos ang insidente, at ipinagbawal ni Don Custodio ang palabas dahil ito ay "imoral."
• Tumakas si Mr. Leeds papuntang Hong Kong dahil sa pagbabawal ng gobyerno.

Kabanata 19: Ang Mitsa

• Nagngingitngit sa galit si Placido Penitente matapos siyang insultuhin sa klase, kaya't nag-walkout siya.
• Nakasalubong niya sina Padre Sibyla at Don Custodio at naisip na ihagis si Padre Sibyla sa ilog.
• Nadatnan niya ang inang si Kabesang Andang na kararating mula Batangas.
• Inilahad ni Placido ang desisyong tumigil sa pag-aaral.
• Hindi pa rin napapayag si Placido, kaya siya'y muling lumabas nang hindi kumain.
• Nakapagdesisyon siyang tumakas patungong Hong Kong para magsimula ng bagong buhay.
• Nakita niya si Simoun sa perya at ibinahagi ang kanyang hinaing at plano.
• Isinama siya ni Simoun sa karwahe, at dinala sa tagong lugar para ipakilala siya sa mga kasali sa planong rebolusyon.
• Nalaman ni Placido na may planong himagsikan sina Simoun.
• Umalis si Placido na balisa.
• Pumayag si Placido na humingi ng tulong sa prokurador ng Agustino.

Kabanata 20: Ang Nagpapalagay

• Si Don Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo ay isang tanyag na personalidad na umangat dahil sa pagpapakasal sa isang mayamang mestiza.
• Pinupuri siya dahil sa kanyang mataas na posisyon at pakikialam sa mga usapin ng bayan.
• Inatasan si Don Custodio na magdesisyon tungkol sa pagtatayo ng Akademya ng Wikang Kastila.
• Sinubukan ni Don Custodio na makipag-usap sa iba't ibang tao para maghanap ng solusyon.
• Nabunyag ang kanyang karanasan sa Espanya, kung saan naranasan niyang hindi pansinin dahil sa kakulangan sa edukasyon.
• Naniniwala si Don Custodio na ang mga Pilipino ay likas na tagasunod lamang at hindi dapat maghangad ng higit pa upang mapanatili ang kaayusan.
• Nakapagdesisyon siya at masayang isinulat ang kanyang desisyon.

Kabanata 21: Mga Anyo ng Taga-Maynila

• Marangyang pagtatanghal ng "Les Cloches de Corneville" sa Teatro de Variedades.
• Napag-alaman nina Camaroncocido at Tiyo Kiko na ang malaking kita ay mapupunta sa mga pari dahil sa kanilang impluwensya.
• Hati ang opinyon ng mga tao tungkol sa palabas: tutol ang mga pari dito habang ang iba ay sumusuporta.

Kabanata 22: Ang Palabas

• Dumating ang Kapitan Heneral sa teatro.
• Si Pepay ay nasa palko na ibinigay ni Makaraig upang maimpluwensyahan si Don Custodio.
• Nagalit si Isagani nang makita si Paulita kasama si Juanito Pelaez.
• Si Padre Irene ay nakilala si Serpolette bilang isang dating kakilala mula sa Europa.
• Patuloy na tinuligsa ni Ben Zayb ang palabas.
• Napansin ng mga manonood ang bakanteng palko ni Simoun.
• Napag-usapan ng mga estudyante ang desisyon ni Don Custodio na ipailalim ang akademya sa mga Dominikano ng Unibersidad ng Sto. Tomas.

Kabanata 23: Isang Bangkay

• Si Simoun ay naglakad-lakad sa paligid at nakita sa iba't ibang lugar kasama ang iba't ibang tao sa iba't ibang oras.
• Si Basilio ay abala sa pag-aaral at pag-aalaga kay Kapitan Tiago.
• Hinikayat ni Simoun si Basilio na sumama sa himagsikan at iligtas si Maria Clara.
• Pumanaw na si Maria Clara.
• Umalis si Simoun habang si Basilio ay nagmuni-muni sa mapait na kapalaran ng mga tauhan.

Kabanata 24: Mga Pangarap

• Naglakad si Isagani sa Malecon de Manila upang makipagkita kay Paulita.
• Dumating sina Paulita kasama si Donya Victorina.
• Nagkaroon ng pagkakataon sina Isagani at Paulita na mag-usap.
• Ibinahagi nila ang kanilang mga pangarap.
• Nagdududa si Paulita sa mga pangarap na ito.

Kabanata 25: Tawanan at Iyakan

• Nagdaos ng piging ang mga mag-aaral sa Panciteria Macanista de Buen Gusto bilang "pagdiriwang."
• Nabanggit ni Tadeo na mas mainam sana kung si Basilio ang inimbitahan.
• Inialay ng mga mag-aaral ang iba't ibang pagkain sa mga kilalang personalidad.

Kabanata 26: Mga Paskil

• Maagang nagising si Basilio upang asikasuhin ang kanyang mga pasyente sa ospital at lisensiyatura sa Pamantasan.
• Binalaan si Basilio ng isang propesor na sirain ang anumang dokumentong maaaring magpahamak sa kanya.
• Nahuli si Basilio ng mga guwardiya dahil kasama ang kanyang pangalan sa listahan ng mga pinaghihinalaang may kinalaman sa paskil.
• Sa sasakyan, ipinagtapat ni Basilio kay Makaraig ang kanyang sadya.

Kabanata 27: Ang Pari at ang Estudyante

• Nagkaroon ng mahalagang pag-uusap si Padre Fernandez at Isagani.
• Diretsahang ipinahayag ni Isagani na ang mga pari ay humahadlang sa edukasyon ng mga Pilipino.
• Binatikos ni Isagani ang mga pari, na ayon sa kanya, ay hindi tinupad ang kanilang tungkulin na magbigay ng tamang edukasyon.
• Kinilala ni Padre Fernandez ang kanyang pagkatalo sa argumento ni Isagani.

Kabanata 28: Pagkatakot

• Ayon kay Ben-Zayb, magdudulot ng kaguluhan ang edukasyon.
• Dahil sa takot, hindi nagpakita ang mga pari sa tindahan ni Quiroga, na nagtungo kay Simoun para magtanong tungkol sa mga armas.
• Nakita ni Quiroga na armado si Ben-Zayb, kaya nagtago siya.
• Kumalat ang balitang magsasanib ang mga mag-aaral at tulisan.
• Isang sundalo ang nagkamali at sinalakay ang mga batang nag-aagawan ng barya.
• Nagkaroon ng mga hinala na si Padre Salvi o Quiroga ang nasa likod ng mga paskil. Inibalita ni Padre Irene kay Tiago ang pagkamatay ni Juli.
• Nagkaroon ng kaguluhan dahil sa pag-aagaw ng salapi sa isang binyagan.

Kabanata 29: Ang Huling Pati-ukol kay Kapitan Tiago

• Si Padre Irene ay hinirang bilang tagapamahala ng testamento ni Kapitan Tiago.
• Inalis ni Kapitan Tiago ang pamana kay Basilio subalit ibinalik ito ni Padre Irene.
• Nagkaroon ng pagtatalo tungkol sa damit na isusuot ni Kapitan Tiago sa libing.
• Lumaganap ang balitang nagpakita ang kaluluwa ni Kapitan Tiago.
• Naging marangya at engrande ang libing ni Kapitan Tiago.

Kabanata 30: Si Juli

• Nabalitaan ni Juli ang pagkakapiit ni Basilio.
• Nagdesisyon si Juli na maghanap ng paraan upang mailigtas si Basilio.
• Nagdalawang-isip si Juli na lumapit kay Padre Camorra.
• Inabuso ni Padre Camorra si Juli.
• Tumalon si Juli mula sa bintana ng kumbento.
• Si Tandang Selo ay labis na nasaktan sa pagkamatay ng kanyang apo.