Ekonomiya Ng Bansa

Study Notes

Ekonomiya Ng Bansa

Kahulugan ng Ekonomiya

Sistema ng produksyon, distribusyon, at pagkonsumo ng mga kalakal at serbisyo.
Tumutukoy sa paraan ng paggamit ng mga yaman ng bansa.

Mga Sangay ng Ekonomiya

Agrikultura: Pagsasaka, pangingisda, at pag-aalaga ng hayop.
Industriya: Pagtukoy sa mga gawaing pang-produksyon tulad ng pabrika at konstruksyon.
Serbisyo: Mga industriya na nag-aalok ng serbisyo tulad ng edukasyon, kalusugan, at transportasyon.

Mga Salik na Nakakaapekto sa Ekonomiya

Likas na Yaman: Mga yaman tulad ng mineral, lupa, at tubig.
Kakayahan ng Manggagawa: Kasanayan at edukasyon ng mga tao sa paggawa.
Teknolohiya: Antas ng teknolohiya na ginagamit sa produksyon.
Pamahalaan: Mga polisiya at regulasyon na ipinapatupad ng gobyerno.

Pagsusuri ng Ekonomiya

Makroekonomiya: Pagsusuri sa kabuuang ekonomiya ng bansa (GDP, inflation, unemployment).
Mikroekonomiya: Pagsusuri sa mga indibidwal na pamilihan at desisyon ng mga mamimili at producer.

Mga Uri ng Ekonomiya

Tradisyonal na Ekonomiya: Nakabatay sa nakagawian at tradisyon.
Market Economy: Batay sa supply at demand, kung saan ang presyo ay naitatakda ng merkado.
Command Economy: Kontrolado ng gobyerno ang produksyon at distribusyon ng mga yaman.
Mixed Economy: Pinagsamang elemento ng market at command economy.

Pangunahing Layunin ng Ekonomiya

Pag-unlad: Pagtaas ng antas ng kabuhayan ng mga mamamayan.
Paghahati ng Yaman: Pantay-pantay na distribusyon ng mga yaman at oportunidad.
Sustainability: Pangangalaga sa kapaligiran habang nag-uunlad ang ekonomiya.

Mga Isyu sa Ekonomiya

Kahirapan: Mataas na antas ng tao na walang sapat na kita.
Unemployment: Kawalan ng trabaho ng mga tao kahit may kakayahan.
Inflation: Pagtaas ng presyo ng mga bilihin at serbisyo.
Globalisasyon: Pagsasama-sama ng mga ekonomiya ng iba’t ibang bansa.

Ekonomiya ng Pilipinas

Kahalagahan ng Agrikultura: Malaking bahagi ng populasyon ay nakadepende dito.
Pag-unlad ng Industriya: Pagsisikap na iangat ang sektor ng manufacturing.
Serbisyo: Lumalaking BPO (Business Process Outsourcing) na industriya.
Mga Hamon: Kahirapan, korapsyon, at kakulangan sa imprastruktura.

Kahulugan ng Ekonomiya

Sistema na nag-uugnay sa produksyon, distribusyon, at pagkonsumo ng mga kalakal at serbisyo.
Tumutukoy sa wastong paggamit ng mga yaman ng bansa.

Mga Sangay ng Ekonomiya

Agrikultura: Saklaw ang pagsasaka, pangingisda, at pag-aalaga ng hayop.
Industriya: Kinabibilangan ng mga gawaing pang-produksyon gaya ng pabrika at konstruksyon.
Serbisyo: Mga industriya na nagbibigay ng serbisyo, tulad ng edukasyon, kalusugan, at transportasyon.

Mga Salik na Nakakaapekto sa Ekonomiya

Likas na Yaman: Kabilang ang mineral, lupa, at tubig bilang mga pangunahing yaman ng bansa.
Kakayahan ng Manggagawa: Ang kasanayan at edukasyon ng mga manggagawa ay mahalaga sa produksyon.
Teknolohiya: Nakakaapekto sa antas ng produksyon at pagiging epektibo sa mga industriya.
Pamahalaan: Ang mga polisiya at regulasyon ng gobyerno ay may malaking epekto sa ekonomiya.

Pagsusuri ng Ekonomiya

Makroekonomiya: Nakatuon sa kabuuang ekonomiya, kabilang ang GDP, inflation, at unemployment rate.
Mikroekonomiya: Nag-aaral ng indibidwal na pamilihan at mga desisyon ng mamimili at producer.

Mga Uri ng Ekonomiya

Tradisyonal na Ekonomiya: Nakabase sa mga kaugalian at tradisyon ng komunidad.
Market Economy: Pinapagana ng supply at demand, kung saan ang presyo ay itinatakda ng merkado.
Command Economy: Ang gobyerno ang namamahala sa produksyon at distribusyon ng mga yaman.
Mixed Economy: Pagsasama ng mga elemento mula sa market at command economy.

Pangunahing Layunin ng Ekonomiya

Pag-unlad: Pagtaas ng antas ng kabuhayan ng mga mamamayan.
Paghahati ng Yaman: Tungkulin ang pantay-pantay na distribusyon ng mga yaman at oportunidad.
Sustainability: Paglago ng ekonomiya kasabay ng pangangalaga sa kapaligiran.

Mga Isyu sa Ekonomiya

Kahirapan: Isang mataas na porsyento ng populasyon ang walang sapat na kita.
Unemployment: Pagtukoy sa kawalan ng trabaho ng mga tao, kahit na sila ay may kakayahan.
Inflation: Pagtaas ng presyo ng mga bilihin at serbisyo na nagdudulot ng pagbawas ng halaga ng pera.
Globalisasyon: Ang pag-usbong ng ugnayan at interaksyon ng iba't ibang ekonomiya sa buong mundo.

Ekonomiya ng Pilipinas

Kahalagahan ng Agrikultura: Maraming tao ang umaasa dito bilang pangunahing hanapbuhay.
Pag-unlad ng Industriya: Pagsisikap na paunlarin ang sektor ng manufacturing para sa mas mataas na produksyon.
Serbisyo: Pagsikat ng industriya ng BPO na nag-aambag sa ekonomiya.
Mga Hamon: Kahirapan, korapsyon, at limitadong imprastruktura ang pangunahing hadlang sa pag-unlad.

Description

Tuklasin ang mga pangunahing konsepto ng ekonomiya ng bansa, tulad ng sistema ng produksyon, distribusyon, at pagkonsumo ng mga kalakal. Alamin ang mga sangay ng ekonomiya at ang mga salik na nakakaapekto dito upang mas maunawaan ang kabuuang ekonomiya at ang mga bahagi nito.