9. Inflacja

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Co ilustruje pierwotna krzywa Phillipsa?

Związek między wzrostem wynagrodzeń nominalnych a inflacją

Związek między produkcją a inflacją

Związek między bezrobociem a konsumpcją

Związek między stopą inflacji a stopą bezrobocia (correct)

Co oznacza stagflacja?

Wysoka inflacja z niskim wzrostem gospodarczym

Niska inflacja i niskie bezrobocie

Wysoka inflacja i wysokie bezrobocie (correct)

Wysoki wzrost gospodarczy z równoczesnym bezrobociem

Jakie zjawiska zaobserwowano w latach 70. XX wieku, które wpłynęły na krzywą Phillipsa?

Spadek wynagrodzeń nominalnych

Szoki naftowe prowadzące do stagflacji (correct)

Zjawisko hiperinflacji

Równoczesny spadek stóp bezrobocia

Jakie są dwa typy krzywej Phillipsa?

Krótko- i długookresowa Signup and view all the answers

Co utrzymuje się w długim okresie w kontekście bezrobocia i inflacji?

Brak odwrotnej zależności między inflacją a bezrobociem Signup and view all the answers

Co to jest inflacja?

Proces wzrostu ogólnego poziomu cen Signup and view all the answers

Czym jest dezinflacja?

Proces spadku stopy inflacji Signup and view all the answers

Jakie dobra i usługi mają największy udział w strukturze polskiego koszyka konsumcyjnego w 2024 roku?

Żywność i napoje bezalkoholowe Signup and view all the answers

Co to jest CPI?

Wskaźnik cen towarów konsumpcyjnych Signup and view all the answers

Jakie są rodzaje inflacji ze względu na stopień nasilenia?

Inflacja pełzająca, umiarkowana, galopująca, hiperinflacja Signup and view all the answers

Jakie czynniki powodują inflację popytową?

Wzrost popytu zagregowanego szybciej niż produkcja Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie deflatora PKB?

Porównuje PKB nominalne do PKB realnego Signup and view all the answers

Jakie było przeciętne zwiększenie ogólnego wskaźnika cen towarów i usług w 2024 roku?

103,1 Signup and view all the answers

Co powoduje inflację kosztową?

Wzrost cen surowców, takich jak ropa naftowa Signup and view all the answers

Jak inflacja wpływa na funkcje cen?

Utrudnia odróżnienie zmian relacji cen od ogólnego poziomu cen Signup and view all the answers

Jaki był najwyższy wskaźnik inflacji w Polsce w 1990 roku?

1183,1% Signup and view all the answers

Jakie skutki gospodarcze przynosi inflacja?

Wzrost kosztów prowadzenia działalności Signup and view all the answers

Co oznacza 'koszt zmiany menu' w kontekście inflacji?

Koszty związane z dostosowaniem cen towarów Signup and view all the answers

Jak inflacja wpływa na redystrybucję dochodów?

Przenosi dochody od pożyczkodawców do pożyczkobiorców Signup and view all the answers

Jakie są skutki wprowadzenia reform ekonomicznych w 1990 roku w Polsce?

Wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych Signup and view all the answers

Jakie zjawisko ilustruje krzywa Phillipsa?

Zależność między stopą inflacji a bezrobociem Signup and view all the answers

Study Notes

Podstawowe pojęcia

Inflacja - proces wzrostu ogólnego poziomu cen
Deflacja - proces spadku ogólnego poziomu cen
Dezinflacja - proces spadku stopy inflacji

Wskaźniki cen

CPI (Consumer Price Index) - wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacja konsumenta)
PPI (Producer Price Index) - indeks cen producenta
Deflator PKB - stosunek PKB nominalnego do PKB realnego

Struktura polskiego koszyka dóbr konsumpcyjnych (2024 r.)

Żywność i napoje bezalkoholowe - 27,6%
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe - 5,7%
Odzież i obuwie - 3,9%
Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii - 20,4%
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego - 5,0%
Zdrowie - 5,4%
Transport - 9,2%
Łączność - 4,3%
Rekreacja i kultura - 6,3%
Edukacja - 0,9%
Restauracje i hotele - 5,6%
Inne towary i usługi - 5,8%

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w X 2024 r.

Ogólem (X 2024) - 105,0; (I-X 2024) - 100,3, (I-X 2023) - 103,4
Żywność i napoje bezalkoholowe (X 2024) - 104,9; (I-X 2024) - 100,7; (I-X 2023) - 103,1
Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (X 2024) - 109,7; (I-X 2024) - 100,3; (I-X 2023) - 104,6
Transport (X 2024) - 99,6; (I-X 2024) - 98,6; (I-X 2023) - 98,6

Rodzaje inflacji

Ze względu na stopień nasilenia:
- pełzająca (do 5%)
- umiarkowana (5-10%)
- galopująca (ponad 10%)
- hiperinflacja (np. ponad 1000%)

Rodzaje inflacji - przyczyny

Inflacja popytowa - zagregowany popyt wzrasta szybciej niż produkcja. Typowa przyczyna - szybki wzrost podaży pieniądza
Inflacja kosztowa - wywołana wzrostem kosztów produkcji, np. wzrostem płac szybszym od wzrostu wydajności pracy, wzrostem cen ropy naftowej

Skutki inflacji

Ceny przestają w odpowiedni sposób spełniać funkcję informacyjną, problemy z odróżnieniem zmian relacji cen od zmian ogólnego poziomu cen.
Redystrybucja dochodów (np. od pożyczkodawców do pożyczkobiorców, z powodu nielogicznego wzrostu cen)
Wzrasta niepewność, osłabia to aktywność gospodarczą, bo rachunek ekonomiczny jest bardziej skomplikowany.
Koszty zdzieranych zelówek - ucieczka od pieniądza, bo wzrasta koszt utrzymywania pieniądza
Wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej (koszty zmiany menu)
Drenaż podatkowy - rośnie opodatkowanie, gdy nie ma odpowiedniego mechanizmu indeksacji progów podatkowych

Stopa inflacji (CPI) w Polsce w ujęciu rok do roku - przełom lat 1989/1990

Wymienione są dane o stopie inflacji w Polsce za poszczególne miesiące 1989 i 1990 roku.

Skutki wprowadzenia reform (wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w 1990 r.)

Podane są dane miesięczne o wzroście cen w Polsce w 1990 roku.

Krzywa Phillipsa

Zależność między stopą inflacji i bezrobociem
A.W. Phillips przeanalizował dane statystyczne dla Wielkiej Brytanii z lat 1861-1957.

Pierwotna krzywa Phillipsa

Wykres zależności między stopą inflacji i stopą bezrobocia

Losy krzywej Phillipsa

W latach 60. XX wieku uważano, że niższa stopa bezrobocia może być uzyskana kosztem wyższej stopy inflacji
Lata 1973 i 1979 - szoki naftowe i stagflacja
Stagflacja - jednoczesne występowanie wysokich stóp inflacji i bezrobocia

Krótkookresowa (SPC) a długookresowa (LPC) krzywa Phillipsa

Wykres przedstawiający relację między stopą inflacji i stopą bezrobocia w krótkim i długim okresie.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.