Podcast Beta
Questions and Answers
Eikozanoidler hangi moleküllerden türetilir?
Eikozanoidleri oluşturan ana gruplar arasında hangisi yer almaz?
Prostaglandin kelimesinin kökeni nereye dayanmaktadır?
Eikozanoidlerin biyolojik etkileri nasıl tanımlanır?
Signup and view all the answers
Eikozanoidlerin enzim türüne göre ayrıldığı gruplardan hangisi doğrudur?
Signup and view all the answers
Seminal sıvıda ilk olarak izole edilen bileşen hangisidir?
Signup and view all the answers
Prostaglandinlerin sentezinde inhibisyon yapan ilaçlar hangi yılda bulunmuştur?
Signup and view all the answers
Prostaglandin konusundaki çalışmaları ile Nobel ödülü kazanan araştırmacılardan biri kimdir?
Signup and view all the answers
Prostaglandinlerin doğal sentezlendiği yerlerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi prostaglandinlerle ilgili doğru bir ifade değildir?
Signup and view all the answers
Siklooksijenaz enzimleri, aşağıdaki ürünlerden hangilerini üretir?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi lipoksijenaz enzimleri tarafından üretilen bir bileşiktir?
Signup and view all the answers
COX-1 ve COX-2 enzimleri hangi ürünlerin oluşmasında rol oynar?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki maddelerden hangisi prostanoidler arasında yer almaz?
Signup and view all the answers
Siklooksijenaz enzimlerinin en önemli ürünleri hangileridir?
Signup and view all the answers
PGE’lerin, hangi sinir sistemindeki etkisi sempatik adrenerjik sinir uçlarında NE salınımını inhibe etmektir?
Signup and view all the answers
PGE1'nin yağ dokusunda nasıl bir etkisi vardır?
Signup and view all the answers
PGF2α'nın etkileri arasında hangisi bulunur?
Signup and view all the answers
Hangi hormonlar ön hipofizden salınımında PGE’lerin etkili olduğu hormonlar arasında yer almaz?
Signup and view all the answers
Kolinerjik sinir uçlarında asetilkolin salgılanmasını hangi madde genel olarak artırır?
Signup and view all the answers
Hangi prostaglandin, obstetrik amaçlarla terapötik abortus ve doğum indüksiyonu için kullanılır?
Signup and view all the answers
Aşağıdakilerden hangisi lökotrien reseptör blokörlerinden biridir?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki maddelerden hangisi bronkokonstriktör ve kapiler permeabilite artışına sebep olur?
Signup and view all the answers
Hangi ilaç, tromboksan sentaz inhibisyonu yaparak etkili olur?
Signup and view all the answers
Hangi molekül, proinflamatuar ve hiperaljezik özellikleri ile bilinir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Eikozanoidler
- Eikozanoidler, 20 karbonlu yağ asitlerinden türeyen güçlü biyolojik etkinliğe sahip endojen maddelerdir.
- Eikozanoidler, oluşumlarında yer alan enzime göre üç ana kategoriye ayrılır: Siklooksijenaz ürünleri, Lipoksijenaz ürünleri ve 450 monoksijenaz ürünleri.
Tarihçe
- Prostaglandin terimi, prostat bezinden gelmektedir.
- İlk olarak 1935'te Ulf von Euler tarafından seminal sıvıda izole edilmiştir.
- Daha sonra, birçok dokuda sentezlendiği ve fizyolojik fonksiyonları olduğu keşfedilmiştir.
- 1971'de aspirinin ve benzeri ilaçların PG sentezini inhibe ettiği keşfedilmiştir.
- 1982'de PG ile ilgili çalışmalarından dolayı Sune K. Bergström, Bengt I. Samuelsson ve John R. Vane Nobel Ödülü'nü almıştır.
Siklooksjjenaz Ürünleri
- Prostanoidler: Prostaglandinler, Prostasiklin ve Tromboksanlar
- Siklooksijenaz enzimleri (COX-1 ve COX-2) ile üretilirler.
Lipoksijenaz Ürünleri
- Lökotrienler: LTA4, LTB4, LTC4, LTD4, LTE4
- Lipoksijenaz enzimleri ile üretilirler.
Eikozanoidlerin Etkileri
-
Sinir Sistemi:
- PGE'ler antikonvülsan
- PGF2α konvülsan
-
Endokrin Sistem:
- PG'ler ön hipofizden TSH, ACTH, GH, LH, FSH salınımını artırır.
- PGE1'in yağ dokusunda güçlü bir antilipolitik etkisi vardır.
-
Periferik Sinir Sistemi:
- PGE'ler sempatik adrenerjik sinir uçlarında NE salıverilmesini inhibe eder. PGF2alfa ise stimüle eder.
- Kolinerjik sinir uçlarında ise asetilkolin salgılanmasını genellikle artırırlar.
- PGE ve LTB4'ün ağrıya sebep olabildiği ve bradikinin tarafından oluşturulan ağrıyı potansiyelize ettiği gözlenmiştir.
İlaç Olarak Kullanılan Prostaglandinler
- Dinoproston, dinoprost, karboprost: Obstetri: Terapötik abortus, doğum indüksiyonu ve diğer obstetrik amaçlarla kullanılır.
- Alprostadil (PGE1): Ductus arteriosus açıklığının devamı, periferik vasküler hastalıkların tedavisi ve impotans tedavisi için kullanılır.
- Mizoprostol, rioprostil, enprostil (PGE1): Ülser: Mide asit ve pepsin salgısını azaltır, sitoprotektif etki gösterir.
- Epoprostenol sodyum (PGI2): Diyaliz ve kalp cerrahisi: Pıhtı oluşumunu engeller, periferik vasküler hastalıkların tedavisinde kullanılır.
- Latanoprost (PGF2α): Göz: Lokal uygulama ile göz içi basıncını düşürür.
Lökotrienlerin Rol Oynadığı Hastalıklar
- Bronşiyal astım
- Psöriyazis
- Ülseratif ve diğer kolon hastalıkları
Lökotrien Reseptör Blokörleri
- Zafirlukast, montelukast: Bronşiyal astım tedavisi
Eikozanoid Sentezini ve Reseptörlerini Bloke Eden İlaçlar
-
Sentez İnhibitörleri:
- Fosfolipaz A2 inhibisyonu: Glukokortikoidler
- Siklooksijenaz inhibisyonu: Aspirin, indometazin ve diğer NSAI ilaçlar
- Tromboksan sentaz inhibisyonu: Dazoksiben
- Lipoksijenaz inhibisyonu: Sulfasalazin, zilotan
-
Reseptör Blokörleri:
- PG reseptör blokörleri
- TXA2 reseptör blokörleri
- LT reseptör blokörleri
Eikozanoidlerin Etki Güçleri
-
En güçlü:
- Ülserojen: PAF
- Antiagregan: PGI2
- Bronkokonstriktör ve kapiler permeabilite artışı yapan: LTD4
- Kemotaktik: LTB4
- Proinflamatuar ve hiperaljezik: PGE2
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Bu quiz, eikozanoidlerin biyolojik rolleri ve tarihçesi hakkında bilgi vermektedir. Eikozanoidlerin ana türleri ve enzimleri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, önemli keşifler ve Nobel Ödülleri'nin arka planı da ele alınmaktadır.
