Dwingend Recht en Aanvullende Bepalingen

Rechtssubjecten en Regelingen

• Rechtssubjecten hebben de keuze om de aanvullende bepalingen van de wet te volgen of om een afwijkende overeenkomst te sluiten.
• Wetgever laat hen geen keuze voor bepaalde regels.

Dwingend Recht

• Regels die openbare orde en goede zeden aanbelangen:
  • Geheel van beginselen en voorschriften die de essentiële belangen van de staat of gemeenschap raken.
  • Fundamentele principes van een in een bepaalde maatschappij algemeen aanvaarde moraal.
• Regels die sommige groepen zwakkere personen beschermen:
  • Minderjarigen, geesteszieken, de consument.

Indelingen van het Recht

• Objectief Recht vs. Subjectief Recht:
  • Objectief Recht: geheel van normen die de menselijke activiteiten, de onderlinge verhouding tussen mensen en hun verhouding tot de gemeenschap richten.
  • Subjectief Recht: aanspraken die een persoon tegenover een ander laat gelden.
• Publiek Recht vs. Privaat Recht:
  • Publiek Recht: regelt de algemene belangen.
  • Privaat Recht: regelt de verhouding tussen de burgers onderling.
• Supranationaal Recht vs. Nationaal Recht:
  • Supranationaal Recht: verdragen, recht dat boven onze nationale wetgeving staat.
  • Nationaal Recht: rechtsregels die tot stand komen door federale overheid, gemeenschappen en gewesten, provincies en gemeenten.

Bronnen van het Recht

• Materiële Rechtsbronnen:
  • Op zoek gaan naar een inspiratiebron die de inhoud van de rechtsregels bepaalt.
• Formele Bronnen:
  • Zoeken naar de reden waarom sommige regels als rechtsregels te beschouwen zijn.
  • Gaat meer over de vorm.

Verbintenissenrecht

• Definitie: een rechtsband die ontstaat uit een rechtshandeling of uit de wet.
• Soorten verbintenissen:
  • Resultaatsverbintenis: verbindt de schuldenaar zich ertoe een welbepaald concreet resultaat te bereiken.
  • Middelenverbintenis: verbindt de schuldenaar zich er enkel toe de nodige inspanningen te leveren om een bepaald resultaat te leveren.

Overeenkomsten

• Definitie: een wilsovereenkomst tussen 2 of meerdere mensen om bepaalde rechtsgevolgen te doen ontstaan, te wijzigen, uit te doven of over te dragen.
• Soorten overeenkomsten:
  • Plechtige overeenkomsten: komen pas tot stand als bepaalde formaliteiten nageleefd worden.
  • Consensuele overeenkomsten: komen tot stand door loutere toestemming van de partijen.
  • Éénzijdige overeenkomsten: zal er enkel zijn als slechts één van de partijen een verbintenis op zich neemt.
  • Wederkerige overeenkomsten: ontstaan van verbintenissen voor elke partij.

Basisbeginselen van het Contractenrecht

• Contractvrijheid: elkeen kan vrij beslissen om al dan niet te contracteren, om al dan niet een overeenkomst aan te gaan en dat over om het even welke aangelegenheid.
• Bindende kracht overeenkomst: overeenkomst = wet tussen partijen.

Aansprakelijkheid

• Onderwijzers en ambachtslieden voor leerlingen en leerjongens:
  • Schade veroorzaakt door onrechtmatige daad leerling/leerjongen.
  • Verstrekking onderwijs.
  • Schade terwijl leerling onder (verplichting van) toezicht stond.
  • Schade werd berokkend aan derden.
• Aanstellers voor hun aangestelden:
  • Wettelijk vermoeden niet weerlegbaar.
  • Voorwaarden:
    • Aangestelde werkt onder gezag en toezicht aansteller, voor rekening aansteller.
    • Band van ondergeschiktheid.
    • Mogelijkheid tot toezicht en gezag.
    • Fout vindt plaats tijdens; en houdt verband met de bediening waarvoor de aangestelde werd gebezigd.
• Gebrekkige zaken die men onder zich heeft:
  • Wettelijk vermoeden niet weerlegbaar.
  • Voorwaarden:
    • Voor eigen rekening de zaak gebruiken/ervan genieten/onder zich houden.
    • Leiding, toezicht en controle.
    • Abnormaal kenmerk.
    • Niet: dieren, gebouwen.
• Dieren die men onder zich heeft:
  • Wettelijk vermoeden niet weerlegbaar.
  • Voorwaarden:
    • Eigenaar zijn of bewaarder= het volledige meesterschap over het dier (zonder leiding, toezicht, controle eigenaar).
• Eigenaars van gebouwen:
  • Wettelijk vermoeden niet weerlegbaar.
  • Voorwaarden:
    • Steeds voor eigenaar (mogelijk wel regres).
    • Gehele of gedeeltelijke instorting, verzakking, afbrokkeling.
    • Schade te wijten aan een gebrek in de bouw of een slecht onderhoud.