درس 11: توحید و ابعاد آن

درس 11: توحید

• توحید، پایه اعتقادی و اصلی مهم در عمل فردی و اجتماعی است.
• ملت مسلمان شناخت کافی از توحید ندارد و نیازمند بحث و بررسی فراوان است.
• منظور از عبادت نکردن غیر خدا، تنها تقدیس نکردن نیست، بلکه مفهومی وسیع‌تر به معنای اطاعت بی قید و شرط است.

مستندات ادعا

• آیه "اتخذوا احبارهم و رهبانهم ارباباً من دون الله...": مسیحیان عالمان خود را تقدیس نمى‌کردند، اما بدون قید و شرط از آنها اطاعت می کردند.
• حدیث "من اصغى الى ناطق فقد عبده": هر کس به سخن گوینده‌ای گوش دهد، او را پرستش کرده است.
• آیه "ان الشیاطین لیوحون الى اولیائهم لیجادلوکم و ان اطعتموهم انکم لمشرکون": شیاطین به دوستان خود وحی می کنند تا با شما جدال کنند و اگر از آنها اطاعت کنید، مشرک هستید.
• آیه "و قيل لهم اين ما كنتم تعبدون من دون الله هل ينصرونكم او ينتصرون.... اذ نسويكم برب العالمين": به آنها گفته می شود کجایند معبودانی که به جای خدا می پرستیدید، آیا شما را یاری می کنند یا خودشان یاری می شوند؟
• مشخص می شود که خود افراد محتاج هستند و سپس بیان می شود که این دو دسته در جهنم با هم مخاصمه می کنند. علت جهنمی شدن اطاعت از انسان‌ها به جای اطاعت از فرامین خدا است.

یک انحراف فکری در مورد استفاده از قرآن

• قرآن را فقط معصومین می فهمند.
• ائمه بر قرآن مسلطند و این قابل تصور نیست که ما هیچ از قرآن نفهمیم.
• در هنگام فتنه ها به قرآن مراجعه کنید.

درس 12

• اصل توحید تعهدات گوناگونی را بر دوش جامعه و فرد می گذارد.
• از جمله تعهدات اجتماعی توحید نفی طبقات اجتماعی است به این معنی که همه انسانها از حقوق و امکانات مساوی برخوردار باشند.
• اختلاف طبقات اجتماعی در طول تاریخ یکی از مشکلات اصلی جوامع بشری بوده.
• عده‌ای معتقد بودند انسان‌ها در اصل خلقت با هم متفاوت‌اند و این اختلاف ذاتی است.
• تغییر این وضع ممکن نبود، زیرا این اعتقاد در طبقه بالا و پایین وجود داشت تا اینکه مصلحان آمدند و فکر و فرهنگ مردم را تغییر دادند.
• اسلام بیان کرد خدا یکی است و سرمنشأ همه انسان‌ها خالق واحد است.
• اگر دو خدا وجود داشت، دو طبقه متفاوت می آفرید. یکی از معانی "خدا یکی است" این است که بندگان خدا دو طبقه نیستند و همه در یک طرازند.
• «و ما کان معه اله اذا لذهب کل اله بما خلق»
• «یا ایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم والذین من قبلکم لعلکم تتقون الذی جعل لکم الارض فراشا و السماء بناء فلا تجعلوا الله اندادا و انتم تعلمون»

جلسه سیزدهم

• عقیده توحید ایمان تعهد آور است.
• تعهد توحید سازندگی یک جهان توحیدی است.
• بررسی تأثیر این ایمان تعهدآور بر روان معتقد به شناخت بیشتری از بحث توحید و سنجیدن خود به عنوان فردی موحد است.
• اولین تاثیر روانی توحید: وسعت دید به فرد می دهد و او را از کوته بینی ها باز می دارد.
• دومین تاثیر روانی توحید: از بین بردن ریشه ترس در وجود انسان که غالبا منشأ بدی‌ها و طمع است.

جلسه چهاردهم

• فلسفه نبوت

فلسفه نبوت

• یکی از اصول همه ادیان است.
• دین یعنی آیینی که به وسیله پیامبری از سوی خدا رسیده پس دین بدون نبوت قابل تصور نیست.
• نیاز به هدایت انسان توسط پیامبر: عقل بشر برای هدایت او کافی نیست.
• خرد و حواس انسان برای هدایت او کم اند.
• در حیوانها غالبا غرائز او را کنترل میکند ولی در انسان عقل این کار را می کند.
• خود عقل اگر بخواهد قضاوت کند میگوید برای هدایت انسان کافی نیست.
• دلیل اول: عقل بشر محدود است در حالیکه نیازهای انسان بی نهایت است.
• دلیل دوم: در عمل عقلها نتوانستند بشر را هدایت کنند.
• دین برای کمک به عقل می آید و هیچ منافاتی با آن ندارد.
• دین هوسها و طمعها را از انسان میگیرد تا عقل بتواند درست بفهمد.

جلسه پانزدهم

• بعثت در نبوت

بعثت

• در قرآن اغلب صحبت از آمدن پیامبر است.
• لقد بعثنا فی کل امه رسولا
• بعثت چیست و رابطه بعثت و نبوت چیست ؟
• بعثت به معنای برانگیختگی است، یعنی تحرک بعد از رخوت و سستی و رکود.
• مرده ای که سالهاست مرده و اجزای بدن او خاک شده وقتی با قدرت خداوند می ایستد و می گویند برانگیخته شد
• پیغمبر مثل یک آدم عالم روحانی سر به زیر نیست در میان مردم که اگر مردم قدر آنها را بدانند آدم های خوبی هستند و هر قدر آن را ندانند کافر یا مشکل کند

در پیغمبری یک تحول و دگرگونی است

• اول در وجود خود پیغمبر است انقلاب و رستاخیز (تحول اول در ذات خود پیغمبر )
• در باطن خود نبی به وجود می آید اول او از حال رکود و رخوت خارج می شود
• بعد از آنکه در باطن برایش قیامتی برپا شد و رستاخیزی در درون ذات نبی به وجود آمد.
• بعد هم این رستاخیز همین تحول همین انقلاب از روح نبی به اجتماع میریزد و منتقل میشود به متن جامعه بشری
• بعد از آن که در وجود نبی تحول به وجود آمد در جامعه تحول به وجود می آید

نکات برجسته

• دو نکته در زندگی نبی قبل از نبوت به طور متضاد وجود دارد
• نبی اگرچه مبعوث نشده اما از مایههای بسیار عمیق انسانی برخوردار است استعداد فهمیدن و حرکت در او قابل مقایسه با مردم دیگر نیست.
• نبی قبل از بعثت در میان مردم در جریان متن مردم در حال زندگی است البته از وضع جهل و اختلاف طبقاتی زمان خود ناراضی است
• پیغمبر در مسیر معمولی جریان زندگی جمعی این جامعه زندگی میکند و ناگهان وحی الهی می رسد.
• تحول عمیق در وجود او و در باطن او پدید می آید این تحول واقعا آنقدر عجیب است آنقدر شدید است که حتی در جسم پیغمبر هم اثر میگذارد در گفتار پیغمبرت سر میگذارد

این درس به بررسی مفهوم توحید به عنوان پایه اعتقادی و اصلی مهم در عمل فردی و اجتماعی می‌پردازد. با توجه به نیاز جامعه مسلمان به شناخت عمیق‌تر توحید، ابعاد مختلف آن از جمله اطاعت بی قید و شرط از غیر خدا بررسی می‌شود.