Questions and Answers
Co jest głównym celem dramatycznego utworu?
Jakie elementy są kluczowe dla struktury tekstu dramatycznego?
Jakie elementy wpływają na los postaci tragicznej?
Co oznacza pojęcie 'katharsis' w kontekście tragedii?
Signup and view all the answers
Jakie ograniczenie w wystawieniu dramatu jest nim spowodowane?
Signup and view all the answers
Jakie cechy definiują tragiczną postać w dramacie?
Signup and view all the answers
Jaką funkcję spełniają znaki w modelu komunikacji dramatycznej?
Signup and view all the answers
Z czego wywodzi się termin 'tragedia'?
Signup and view all the answers
Czym jest hamartia w tragedii według Arystotelesa?
Signup and view all the answers
Co charakteryzuje hybris w kontekście tragedii greckiej?
Signup and view all the answers
Jakie są różnice między konfliktem tragicznym a dramatycznym?
Signup and view all the answers
Jaką funkcję pełni dramat analityczny?
Signup and view all the answers
Czym jest dyspozycja autorska w kontekście tekstu dramatycznego?
Signup and view all the answers
Jakie elementy kształtują uniwersum dramatyczne według opisanego modelu?
Signup and view all the answers
W jaki sposób fikcja różni się od symulacji?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzuje się tekst fikcyjny w kontekście dramatu?
Signup and view all the answers
Co jest głównym celem partytury teatralnej?
Signup and view all the answers
Jakie zmiany zaszły w XX wieku w interpretacji tragedii?
Signup and view all the answers
Study Notes
Definicja dramatu
- Dramat to utwór przeznaczony do realizacji scenicznej, wykorzystujący dialog i sytuacje do przekazania treści.
- Perspektywa teatralna wpływa na strukturę tekstu dramatycznego oraz jego mową, której konwencje odpowiadają oczekiwaniom kulturowym widzów.
Komunikacja w dramacie
- Model komunikacji w dramacie różni się od epiki; w dramacie nie ma pośrednika literackiego.
- Komunikacja opiera się na nadawcy (S) i odbiorcy (E) poprzez znaki.
Tragikomedia i tragedia
- Tragedia wywodzi się z antycznej tradycji, łącząc powagę z estetyką dramatyczną.
- Nazwa "tragedia" zawiera odniesienia do jej pochodzenia z dytyrambu, pieśni ku czci boga Dionizosa.
Postać tragiczna
- Los postaci tragicznej definiują hybris (zaślepiająca pycha) oraz hamartia (błąd w rozpoznaniu sytuacji).
- Katastrofalne losy bohaterów odzwierciedlają ciemną stronę ludzkiego doświadczenia oraz prowadzą do katharsis.
Hybris i hamartia
- Hamartia to "wielkie zbłądzenie" prowadzące do nieszczęścia, wynikające z nieświadomości.
- Hybris traktowana jest jako wada, dzięki której bohater osiąga wielkość, podejmując wyzwania wobec bogów.
Konflikt w dramacie
- W XX wieku różnice między tragedią a dramatem zatarły się, a konflikty tragiczne stały się nieuniknione.
- Dramatu absurdu tworzą antytragedie, w tym prace Samuela Becketta.
Dramat analityczny
- Dramat analityczny polega na odkrywaniu prawdy o przeszłości, co prowadzi do katastrofy poprzez zmianę perspektywy bohaterów.
- Klasyczny model akcji dramatycznej modyfikuje strukturę poprzez wydłużenie ekspozycji.
Kompozycja i właściwości dramatyczne
- Kompozycja dramatu zależy od modeli historycznych sztuki teatralnej, wskazując na szczególne rozwiązania stylistyczne.
- Dyspozycje autorskie dotyczą realizacji scenicznej, scenografii, postaci i efektów artystycznych.
Elementy tekstu dramatycznego
- Dialog dramatyczny zawiera informacje o wykonaniu, jakości brzmieniowej i relacjach między postaciami.
- W dramacie XX wieku znacząco wzrasta rola znaków wizualnych i audialnych.
Fikcja i symulacja
- Fikcja istnieje w wyobraźni i nie ma granic, podczas gdy symulacja odtwarza utworzony świat na scenie.
- Czytelnik wyobraża sobie fikcję, a podczas wystawienia dramatu dochodzi do symulacji, czyli reprezentacji rzeczywistości.
Partytura teatralna
- Partytura teatralna to egzemplarz tekstu z instrukcjami wykonawczymi i inscenizatorskimi, ukierunkowanym na realizację spektaklu.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Dramat to forma literacka skoncentrowana na realizacji scenicznej. W quizie poznasz kluczowe elementy struktury tekstu dramatycznego oraz rolę dialogu w teatrze. Sprawdź swoją wiedzę na temat inscenizacji i percepcji w dramacie.
