Động học Dân số

Population Dynamics

Population growth rate: rate of change in population size over time
Exponential growth: rapid growth in population size, often seen in ideal conditions
Logistic growth: growth rate slows as population approaches carrying capacity
Carrying capacity: maximum population size an environment can support
Limiting factors: environmental factors that restrict population growth (e.g. food, water, predation)
Demography: study of population structure, including age, sex, and density

Biodiversity Conservation

Biodiversity hotspots: areas with high levels of endemism and threat
Species richness: number of different species in an ecosystem
Species evenness: relative abundance of each species in an ecosystem
Conservation strategies:
- In situ conservation: protecting species in their natural habitats
- Ex situ conservation: protecting species outside their natural habitats (e.g. zoos, seed banks)
- Sustainable use: managing species populations to prevent overexploitation
Threats to biodiversity:
- Habitat destruction: human activities leading to habitat loss or fragmentation
- Overexploitation: overhunting, overfishing, or overharvesting
- Climate change: altering environmental conditions, disrupting species interactions

Ecosystem Services

Provisioning services: providing essential resources (e.g. water, food, timber)
Regulating services: regulating environmental processes (e.g. climate, water cycles, soil formation)
Cultural services: providing recreational, spiritual, or aesthetic values
Supporting services: maintaining ecosystem processes (e.g. nutrient cycling, pollination)
Ecosystem disservices: negative impacts of ecosystems on human well-being (e.g. pests, diseases, natural disasters)

Ecological Succession

Primary succession: formation of a new ecosystem in a previously uninhabited area (e.g. volcanic island)
Secondary succession: recovery of an ecosystem after a disturbance (e.g. forest fire, agricultural abandonment)
Successional stages:
- Pioneer species: first species to colonize an area
- Intermediate species: species that dominate during intermediate stages
- Climax community: final, stable community
Factors influencing succession:
- Environmental conditions (e.g. climate, topography, soil)
- Species interactions (e.g. competition, facilitation, predation)

Food Webs

Trophic levels: positions in a food web, based on energy flow
Producer: organism that produces its own energy through photosynthesis
Consumer: organism that obtains energy by consuming other organisms
Decomposer: organism that breaks down dead organic matter
Food chain: linear sequence of trophic relationships
Food web: complex network of trophic relationships
Keystone species: species with a disproportionate impact on its ecosystem
Trophic cascades: indirect effects of changes in one trophic level on other levels

动态 Dân số

Tỷ lệ tăng trưởng dân số: tỷ lệ thay đổi về số lượng dân số theo thời gian
Tăng trưởng theo cấp số nhân: tăng trưởng nhanh về số lượng dân số, thường thấy trong điều kiện lý tưởng
Tăng trưởng logistic: tốc độ tăng trưởng chậm lại khi dân số đạt đến khả năng duy trì của môi trường
Khả năng duy trì: số lượng dân số tối đa mà môi trường có thể hỗ trợ
Yếu tố hạn chế: các yếu tố môi trường hạn chế tăng trưởng dân số (vd. thức ăn, nước, săn mồi)
Demography: nghiên cứu về cấu trúc dân số, bao gồm tuổi, giới tính, mật độ

Bảo tồn Đa dạng Sinh học

Hotspot đa dạng sinh học: khu vực có mức độ đặc hữu và đe dọa cao
Sự giàu có loài: số lượng loài khác nhau trong một hệ sinh thái
Sự đồng đều loài: sự 풍 phú tương đối của mỗi loài trong một hệ sinh thái
Chiến lược bảo tồn:
- Bảo tồn tại chỗ: bảo vệ loài trong môi trường tự nhiên của chúng
- Bảo tồn ngoài chỗ: bảo vệ loài ngoài môi trường tự nhiên của chúng (vd. vườn thú, ngân hàng hạt giống)
- Sử dụng bền vững: quản lý số lượng loài để ngăn chặn khai thác quá mức
Nguy cơ đối với đa dạng sinh học:
- Hủy hoại habitat: các hoạt động của con người dẫn đến mất mát hoặc phân mảnh habitat
- Khai thác quá mức: săn bắn, đánh bắt, hoặc thu hoạch quá mức
- Biến đổi khí hậu: thay đổi điều kiện môi trường, phá vỡ tương tác loài

Dịch vụ Hệ sinh thái

Dịch vụ cung cấp: cung cấp các nguồn tài nguyên thiết yếu (vd. nước, thức ăn, gỗ)
Dịch vụ điều chỉnh: điều chỉnh các quá trình môi trường (vd. khí hậu, chu kỳ nước, hình thành đất)
Dịch vụ văn hóa: cung cấp các giá trị giải trí, tinh thần, hoặc thẩm mỹ
Dịch vụ hỗ trợ: duy trì các quá trình hệ sinh thái (vd. chu kỳ dinh dưỡng, thụ phấn)
Dịch vụ bất lợi hệ sinh thái: các tác động tiêu cực của hệ sinh thái đối với sức khỏe con người (vd. sâu bệnh, dịch bệnh, thiên tai)

Sự Kế tiếp Sinh thái

Sự kế tiếp sơ cấp: hình thành một hệ sinh thái mới trong một khu vực trước chưa được sinh sống (vd. đảo núi lửa)
Sự kế tiếp thứ cấp: phục hồi một hệ sinh thái sau khi bị xáo trộn (vd. cháy rừng, bỏ hoang nông nghiệp)
Giai đoạn kế tiếp:
- Loài tiên phong: loài đầu tiên chiếm lĩnh một khu vực
- Loài trung gian: loài chiếm ưu thế trong các giai đoạn trung gian
- Cộng đồng ổn định: cộng đồng cuối cùng, ổn định
Yếu tố ảnh hưởng đến sự kế tiếp:
- Điều kiện môi trường (vd. khí hậu, địa hình, đất)
- Tương tác loài (vd. cạnh tranh, hỗ trợ, săn mồi)

Mạng lưới Thức ăn

Cấp dinh dưỡng: vị trí trong mạng lưới thức ăn, dựa trên dòng chảy năng lượng
Nhà sản xuất: sinh vật sản xuất năng lượng của mình thông qua quang hợp
Người tiêu dùng: sinh vật nhận năng lượng bằng cách tiêu thụ các sinh vật khác
Vi sinh vật phân hủy: sinh vật phân hủy các vật chất hữu cơ chết
Chuỗi thức ăn: trình tự tuyến tính của các mối quan hệ dinh dưỡng
Mạng lưới thức ăn: mạng lưới phức tạp của các mối quan hệ dinh dưỡng
Loài then chốt: loài có tác động không cân đối đến hệ sinh thái của mình
Dòng thác dinh dưỡng: các tác động gián tiếp của các thay đổi trong một cấp dinh dưỡng đến các cấp khác

Động học Dân số

Tốc độ tăng dân số: tốc độ thay đổi về số lượng dân số qua thời gian
Tăng trưởng експоnen: tăng trưởng nhanh về số lượng dân số, thường thấy trong điều kiện lý tưởng
Tăng trưởng lôgic: tốc độ tăng trưởng chậm lại khi dân số cận đạt đến khả năng chịu đựng của môi trường
Khả năng chịu đựng của môi trường: số lượng dân số tối đa mà môi trường có thể hỗ trợ
Yếu tố hạn chế: các yếu tố môi trường hạn chế tăng trưởng dân số (ví dụ như lương thực, nước, săn mồi)
Demography: nghiên cứu về cấu trúc dân số, bao gồm tuổi, giới, và mật độ

Bảo tồn Đa dạng Sinh học

Điểm nóng đa dạng sinh học: khu vực có mức độ đặc hữu cao và bị đe dọa
Sự giàu có của loài: số lượng các loài khác nhau trong một hệ sinh thái
Sự đều đặn của loài: số lượng tương đối của mỗi loài trong một hệ sinh thái
Chiến lược bảo tồn:
- Bảo tồn tại chỗ: bảo vệ các loài trong môi trường tự nhiên của chúng
- Bảo tồn ngoài chỗ: bảo vệ các loài ngoài môi trường tự nhiên của chúng (ví dụ như vườn thú, ngân hàng hạt giống)
- Sử dụng bền vững: quản lý số lượng các loài để ngăn chặn sự khai thác quá mức
Nguy cơ đối với đa dạng sinh học:
- Hủy diệt môi trường sống: các hoạt động của con người dẫn đến mất mát hoặc phá vỡ môi trường sống
- Khai thác quá mức: săn bắt, đánh bắt, hoặc thu hoạch quá mức
- Thay đổi khí hậu: thay đổi điều kiện môi trường, phá vỡ tương tác giữa các loài

Dịch vụ Hệ sinh thái

Dịch vụ cung cấp: cung cấp tài nguyên thiết yếu (ví dụ như nước, lương thực, gỗ)
Dịch vụ điều chỉnh: điều chỉnh các quá trình môi trường (ví dụ như khí hậu, chu kỳ nước, hình thành đất)
Dịch vụ văn hóa: cung cấp giá trị giải trí, tinh thần, hoặc thẩm mỹ
Dịch vụ hỗ trợ: duy trì các quá trình hệ sinh thái (ví dụ như chu kỳ dinh dưỡng, thụ phấn)
Dịch vụ hệ sinh thái không mong đợi: tác hại tiêu cực của hệ sinh thái đối với sức khỏe con người (ví dụ như động vật gây hại, bệnh tật, thiên tai)

Kế tiếp Sinh thái

Kế tiếp sơ cấp: hình thành một hệ sinh thái mới trong một khu vực chưa được sinh sống trước đây (ví dụ như đảo núi lửa)
Kế tiếp thứ cấp: phục hồi một hệ sinh thái sau sự phá vỡ (ví dụ như đám cháy rừng, bỏ hoang nông nghiệp)
Giai đoạn kế tiếp:
- Loài tiên phong: loài đầu tiên chiếm lĩnh một khu vực
- Loài trung gian: loài chiếm lĩnh trong giai đoạn trung gian
- Cộng đồng ổn định: cộng đồng cuối cùng, ổn định
Yếu tố ảnh hưởng đến kế tiếp:
- Điều kiện môi trường (ví dụ như khí hậu, địa hình, đất)
- Tương tác giữa loài (ví dụ như cạnh tranh, hỗ trợ, săn mồi)

Mạng lưới Thức ăn

Cấp độ dinh dưỡng: vị trí trong mạng lưới thức ăn, dựa trên dòng chảy năng lượng
Nhà sản xuất: cơ thể sản xuất năng lượng của mình qua quang hợp
Người tiêu dùng: cơ thể nhận được năng lượng bằng cách tiêu thụ các cơ thể khác
Vi khuẩn phân hủy: cơ thể phân hủy vật chất hữu cơ chết
** Chuỗi thức ăn**: chuỗi tuyến tính của các mối quan hệ dinh dưỡng
Mạng lưới thức ăn: mạng lưới phức tạp của các mối quan hệ dinh dưỡng
Loài then chốt: loài có tác động không cân xứng đến hệ sinh thái của mình
Tác động dinh dưỡng: tác động gián tiếp của sự thay đổi ở một cấp độ dinh dưỡng đến các cấp độ khác