Dijital Tarih Çalışmalarında İzlenen Süreçler

Dijital Tarih Çalışmalarında İzlenen Süreçler

• Tarih araştırmacısı bilimsel ilgi ve merakı doğrultusunda bir konu belirler.
• Konu seçiminde daha önce yapılmış çalışmalar, ileri sürülen teoriler, sahip olunan inanç ve değerler etkili olabilir.
• Belirlenen konu hakkında doğru ve güvenilir kaynaklar kullanılarak veri toplanır.
• Fiziksel belgeler veya bilgiler dijital formata dönüştürülür.
• Dijitalleştirilen verilerdeki yanlış, eksik, tutarsız ya da hatalı bilgiler ayıklanır ve meta verilere dönüştürülür.
• Veriler sınıflandırılarak kataloglanır ve etiketlenir.
• Veriler derinlemesine incelenerek anlamlandırılır ve yorumlanır.
• Elde edilen veriler görsel hale dönüştürülerek paylaşılır.
• Araştırma bulgularının daha kolay anlaşılması ve yorumlanması için tablo, grafik, diyagram, harita vb.görsel araçlardan yararlanılır.

Dijitalleştirme Çerçevesinde Tarih

• Dijitalleştirme çalışmalarının tarih araştırma ve yazımındaki güçlü ve弱 yönleri ile fırsat ve tehditleri vardır.
• Fırsatlar: Analog verilerdeki yanlış, eksik, tutarsız ya da hatalı bilgiler ayıklanır ve meta verilere dönüştürülür.
• Zayıf Yönleri: Dijitalleştirilen verilerdeki yanlış, eksik, tutarsız ya da hatalı bilgiler ayıklanır ve meta verilere dönüştürülür.
• Tehditler: Uluslararası standartlara uygun olarak tasnif edilmesi, birbirine ilişkilendirilmesi ve yapay zeka uygulanabilir.

Hiper Metin

• Hiper metin, birbiriyle bağlantılı yazı, görüntü, video gibi verileri içeren bir metin organizasyonudur.
• Genel ağ, birbirine bağlantılı milyarlarca sayfadan oluşan bir hiper metin sistemidir.

Bilgi İşlem Teknolojisinin Tarihçiler İçin Önemi

• Bilgi işlem teknolojisinin gelişmesi, tarihçiler için önemli bir dönüm noktası olmuştur.
• 1990'lı yıllardan itibaren yaygınlaşmaya başlayan genel ağ kullanımı, akademik çalışmaları büyük ölçüde etkilemiştir.
• Genel ağ tarayıcılarının gelişmesi, akademik bilginin yayılmasına; birinci ve ikinci elden kaynakların dijitalleştirilmesi ise tarih araştırmacılarının bu kaynaklara ulaşmasına büyük katkı sağlamıştır.

Dijital Kaynaklar

• Dijital doğmuş (born digital) ve sonradan dijitalleştirilmiş kaynaklar olarak ikiye ayrılır.
• Dijitalleştirilmiş kaynaklar: Yazılı, basılı ve görsel kaynakların taranarak bilgisayara aktarılmış haline sonradan dijitalleştirilmiş kaynak adı verilir.
• Genel ağ siteleri, çevrim içi forumlar, e-kitaplar, elektronik kayıtlar, dijital ses kayıtları ve konum verileri ise dijital doğmuş kaynaklardır.

Yapay Zeka

• Yapay zeka, bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrollü robotun, genellikle akıllı varlıklarla ilişkili görevleri yerine getirme yeteneğidir.
• Yapay zeka, tarih araştırmacılarının iş yükünü azaltabilir.

Tarihsel Kaynakların Dijitalleştirilmesi

• Tarihsel kaynakların dijitalleştirilmesi sonrasında ortaya çıkacak olan büyük veriyi analiz etmek ve yorumlamak, tarih araştırmacılarının iş yükünü büyük oranda artıracaktır.
• Ulusal ve uluslararası kurullar tarafından ortak çalışmalar yapılabilir veya yapay zeka uygulanabilir.

Dijital tarih çalışalarında araştırmacılar ilgi ve merak duydukları konuları belirler ve doğru kaynaklardan veri toplarlar. Daha sonra, fiziksel belgeler dijital formata dönüştürülür ve yanlış bilgiler ayıklanır.