Podcast
Questions and Answers
Wat is die hoofdoel van die S-fase (Sintesefase) gedurende interfase in die selsiklus?
Wat is die hoofdoel van die S-fase (Sintesefase) gedurende interfase in die selsiklus?
- Om chromosome te kondenseer en sigbaar te maak.
- Om die sitoplasma te verdeel en twee dogterselle te vorm.
- Om die selinhoud, uitgesonderd die chromosome, te verdubbel.
- Om elke chromosoom te verdubbel, wat lei tot twee susterchromatiede. (correct)
In watter fase van mitose rangskik chromosome hulself by die sel se ewenaar?
In watter fase van mitose rangskik chromosome hulself by die sel se ewenaar?
- Anafase
- Telofase
- Metafase (correct)
- Profase
Watter van die volgende is nie 'n primêre funksie van mitose nie?
Watter van die volgende is nie 'n primêre funksie van mitose nie?
- Herstel
- Groei
- Voortplanting in eensellige organismes
- Voortplanting in komplekse meersellige organismes (correct)
Watter tipe kanker ontstaan in bindweefsels soos been, kraakbeen en spier?
Watter tipe kanker ontstaan in bindweefsels soos been, kraakbeen en spier?
Watter lewenstylverandering word nie aanbeveel as 'n strategie vir kankervoorkoming nie?
Watter lewenstylverandering word nie aanbeveel as 'n strategie vir kankervoorkoming nie?
Tydens watter fase van mitose begin die selmembraan saamtrek in dierselle, wat sitokinese inisieer?
Tydens watter fase van mitose begin die selmembraan saamtrek in dierselle, wat sitokinese inisieer?
Hoe verskil mitose in plantselle van mitose in dierselle ten opsigte van sitokinese?
Hoe verskil mitose in plantselle van mitose in dierselle ten opsigte van sitokinese?
Wat is angiogenese, en watter rol speel dit in die ontwikkeling van kanker?
Wat is angiogenese, en watter rol speel dit in die ontwikkeling van kanker?
Hoe beïnvloed 'n verlaagde oppervlaktetotvolumeverhouding 'n sel se funksie, en hoekom is dit belangrik vir seldeling?
Hoe beïnvloed 'n verlaagde oppervlaktetotvolumeverhouding 'n sel se funksie, en hoekom is dit belangrik vir seldeling?
In watter toestand is DNS tydens die interfase?
In watter toestand is DNS tydens die interfase?
Wat is die kardinale verskil tussen 'n kwaadaardige en 'n goedaardige gewas in die konteks van kanker?
Wat is die kardinale verskil tussen 'n kwaadaardige en 'n goedaardige gewas in die konteks van kanker?
Hoe beïnvloed BRCA1-mutasies die risiko van kanker?
Hoe beïnvloed BRCA1-mutasies die risiko van kanker?
Hoekom is die begrip van mitose krities in kanker navorsing?
Hoekom is die begrip van mitose krities in kanker navorsing?
Watter van die volgende beskryf die korrekte volgorde van fases in die mitotiese fase (M-fase)?
Watter van die volgende beskryf die korrekte volgorde van fases in die mitotiese fase (M-fase)?
Hoe vergemaklik die losse verpakking van DNS as chromatien tydens interfase die sellulêre funksies?
Hoe vergemaklik die losse verpakking van DNS as chromatien tydens interfase die sellulêre funksies?
Watter spesifieke struktuur in plantselle vergelykbaar met die sentriole in dierselle is afwesig tydens mitose?
Watter spesifieke struktuur in plantselle vergelykbaar met die sentriole in dierselle is afwesig tydens mitose?
Watter meganisme is verantwoordelik vir voortplanting in eensellige organismes soos bakterieë?
Watter meganisme is verantwoordelik vir voortplanting in eensellige organismes soos bakterieë?
As 'n navorser 'n middel ontwerp wat spesifiek nuwe bloedvatvorming in gewasse teiken, watter van die kenmerke van kanker probeer hulle die effektiefste omkeer?
As 'n navorser 'n middel ontwerp wat spesifiek nuwe bloedvatvorming in gewasse teiken, watter van die kenmerke van kanker probeer hulle die effektiefste omkeer?
Wat is die potensiële risiko's verbonde aan chemoterapie, en hoekom ontstaan hierdie risiko's?
Wat is die potensiële risiko's verbonde aan chemoterapie, en hoekom ontstaan hierdie risiko's?
'n Pasiënt met 'n geskiedenis van swaar rook word gediagnoseer met longkanker, wat waarskynlik toegeskryf kan word aan die werking van:
'n Pasiënt met 'n geskiedenis van swaar rook word gediagnoseer met longkanker, wat waarskynlik toegeskryf kan word aan die werking van:
Watter van die volgende potensiële uitkomste kan 'n individu teëkom wanneer die sosiale oortuiging oor 'fatalisme' ervaar word met die diagnose van kanker?
Watter van die volgende potensiële uitkomste kan 'n individu teëkom wanneer die sosiale oortuiging oor 'fatalisme' ervaar word met die diagnose van kanker?
Hoe word 'n bestendige interne omgeving in die konteks van selbiologie die beste beskryf?
Hoe word 'n bestendige interne omgeving in die konteks van selbiologie die beste beskryf?
Gestel 'n mutant-sel handhaaf 'n seldsame hoë oppervlaktetotvolume-verhouding selfs wanneer die volume eksponensieel groei verby die van 'n tipiese sel. Watter probleem word die minste waarskynlik deur hierdie sel ervaar?
Gestel 'n mutant-sel handhaaf 'n seldsame hoë oppervlaktetotvolume-verhouding selfs wanneer die volume eksponensieel groei verby die van 'n tipiese sel. Watter probleem word die minste waarskynlik deur hierdie sel ervaar?
Iemand beweer dat kruiebehandelings kanker effektief genees, en verklaar dat chemoterapie en bestraling onnodig is. Watter misvatting hou hierdie argument die nouste verband mee?
Iemand beweer dat kruiebehandelings kanker effektief genees, en verklaar dat chemoterapie en bestraling onnodig is. Watter misvatting hou hierdie argument die nouste verband mee?
In 'n hipotetiese scenario waar wetenskaplikes in staat is om die genetiese meganismes wat kanker veroorsaak, volledig te verstaan en dit akkuraat te teiken, watter potensieel destruktiewe aspek van konvensionele kankerbehandeling sal die suksesvolste uitgeskakel word?
In 'n hipotetiese scenario waar wetenskaplikes in staat is om die genetiese meganismes wat kanker veroorsaak, volledig te verstaan en dit akkuraat te teiken, watter potensieel destruktiewe aspek van konvensionele kankerbehandeling sal die suksesvolste uitgeskakel word?
Watter van die volgende beskryf die beste die doel van die G1-fase in die selsiklus?
Watter van die volgende beskryf die beste die doel van die G1-fase in die selsiklus?
Wat is die gevolg van 'n sel met 'n te lae oppervlakte tot volume verhouding?
Wat is die gevolg van 'n sel met 'n te lae oppervlakte tot volume verhouding?
Hoeveel persent van die selsiklus word ongeveer deur interfase beslaan?
Hoeveel persent van die selsiklus word ongeveer deur interfase beslaan?
Wat is die rol van spilvesels tydens mitose?
Wat is die rol van spilvesels tydens mitose?
In watter stadium van mitose begin die kernmembraan weer vorm rondom die chromosome?
In watter stadium van mitose begin die kernmembraan weer vorm rondom die chromosome?
In watter van die volgende gebiede sou mitose waarskynlik die meeste plaasvind in 'n plant?
In watter van die volgende gebiede sou mitose waarskynlik die meeste plaasvind in 'n plant?
Watter van die volgende is die primêre manier waarop mitose bydra tot herstel in organismes?
Watter van die volgende is die primêre manier waarop mitose bydra tot herstel in organismes?
Mitose is 'n vorm van voortplanting vir:
Mitose is 'n vorm van voortplanting vir:
Wat is 'n kritieke verskil in sitokinese tussen dierselle en plantselle?
Wat is 'n kritieke verskil in sitokinese tussen dierselle en plantselle?
Watter van die volgende word nie as 'n oorsaak van kanker beskou nie?
Watter van die volgende word nie as 'n oorsaak van kanker beskou nie?
Watter eienskap onderskei kwaadaardige gewasse van goedaardige gewasse?
Watter eienskap onderskei kwaadaardige gewasse van goedaardige gewasse?
Wat is angiogenese se rol in kankerontwikkeling?
Wat is angiogenese se rol in kankerontwikkeling?
Watter van die volgende is 'n algemene wanopvatting oor kanker?
Watter van die volgende is 'n algemene wanopvatting oor kanker?
Wat is die doel van chemoterapie?
Wat is die doel van chemoterapie?
Watter voorkomingsmaatreël word die sterkste aanbeveel om die risiko van baie kankers te verminder?
Watter voorkomingsmaatreël word die sterkste aanbeveel om die risiko van baie kankers te verminder?
Watter van die volgende faktore speel die belangrikste rol in die bepaling van wanneer 'n sel moet verdeel?
Watter van die volgende faktore speel die belangrikste rol in die bepaling van wanneer 'n sel moet verdeel?
As 'n geneesmiddel ontwikkel is om spesifiek die vorming van die selplaat in plantselle tydens sitokinese te inhibeer, watter stadium van seldeling sal direk beïnvloed word?
As 'n geneesmiddel ontwikkel is om spesifiek die vorming van die selplaat in plantselle tydens sitokinese te inhibeer, watter stadium van seldeling sal direk beïnvloed word?
Watter van die volgende strukture is anders in plantselmitose in vergelyking met dierselmitose?
Watter van die volgende strukture is anders in plantselmitose in vergelyking met dierselmitose?
Gestel 'n nuwe middel inhibeer die werking van karsinogene. Watter proses sal die meeste voorkom word deur hierdie middel?
Gestel 'n nuwe middel inhibeer die werking van karsinogene. Watter proses sal die meeste voorkom word deur hierdie middel?
Hoe bevoordeel chromatienorganisasie tydens interfase sellulêre prosesse?
Hoe bevoordeel chromatienorganisasie tydens interfase sellulêre prosesse?
Stel dat 'n sel 'n mutasie ontwikkel wat dit in staat stel om groei-inhiberende seine te ignoreer, wat sal die waarskynlikste uitkoms wees?
Stel dat 'n sel 'n mutasie ontwikkel wat dit in staat stel om groei-inhiberende seine te ignoreer, wat sal die waarskynlikste uitkoms wees?
Die geen p53 speel 'n kritieke rol in die voorkoming van kanker. Watter van die volgende funksies is die mees direkte manier waarop p53 dit bereik?
Die geen p53 speel 'n kritieke rol in die voorkoming van kanker. Watter van die volgende funksies is die mees direkte manier waarop p53 dit bereik?
’n Navorser bestudeer selle wat versuim om sitokinese te ondergaan na mitose. Watter waarneming sal die waarskynlikste die resultaat van hierdie wanfunksie wees?
’n Navorser bestudeer selle wat versuim om sitokinese te ondergaan na mitose. Watter waarneming sal die waarskynlikste die resultaat van hierdie wanfunksie wees?
Watter van die volgende stadiums van mitose word tipies beïnvloed deur chemoterapie middels om onbeheerde seldeling te inhibeer in kankerbehandeling?
Watter van die volgende stadiums van mitose word tipies beïnvloed deur chemoterapie middels om onbeheerde seldeling te inhibeer in kankerbehandeling?
In 'n scenario waar 'n kankersel daarin slaag om kontakinhibisie te oorkom en onbeheersd voort te plant, watter meganisme het daardie sel die effektiefste ondermyn?
In 'n scenario waar 'n kankersel daarin slaag om kontakinhibisie te oorkom en onbeheersd voort te plant, watter meganisme het daardie sel die effektiefste ondermyn?
Gedurende watter fase van die selsiklus word die selinhoud, uitgesonderd chromosome, verdubbel?
Gedurende watter fase van die selsiklus word die selinhoud, uitgesonderd chromosome, verdubbel?
Watter van die volgende beskryf die toestand van DNS tydens interfase die akkuraatste?
Watter van die volgende beskryf die toestand van DNS tydens interfase die akkuraatste?
Wat is die kritieke rol van die oppervlaktetotvolumeverhouding in seldeling?
Wat is die kritieke rol van die oppervlaktetotvolumeverhouding in seldeling?
Ongeveer hoeveel persent van die selsiklus word deur interfase beslaan?
Ongeveer hoeveel persent van die selsiklus word deur interfase beslaan?
Tydens watter fase van mitose vind die skeiding van susterchromatiede plaas?
Tydens watter fase van mitose vind die skeiding van susterchromatiede plaas?
Wat is die primêre funksie van mitose in meersellige organismes?
Wat is die primêre funksie van mitose in meersellige organismes?
Watter rol speel die apikale meristeem in plantselle?
Watter rol speel die apikale meristeem in plantselle?
Watter van die volgende is 'n belangrike onderskeidende kenmerk van sitokinese in plantselle in vergelyking met dierselle?
Watter van die volgende is 'n belangrike onderskeidende kenmerk van sitokinese in plantselle in vergelyking met dierselle?
Beskadiging aan watter genetiese materiaal lei direk tot onbeheerde seldeling wat in kankerselle gesien word?
Beskadiging aan watter genetiese materiaal lei direk tot onbeheerde seldeling wat in kankerselle gesien word?
Wat is 'n goedaardige gewas?
Wat is 'n goedaardige gewas?
Wat is die proses waardeur kankeragtige gewasse die groei van nuwe bloedvate stimuleer om voedingstowwe te verskaf?
Wat is die proses waardeur kankeragtige gewasse die groei van nuwe bloedvate stimuleer om voedingstowwe te verskaf?
Watter faktor word as 'n omgewingsoorsaak van kanker beskou?
Watter faktor word as 'n omgewingsoorsaak van kanker beskou?
Watter van die volgende sosiale oortuigings kan nadelig wees vir individue wat met kanker gediagnoseer word?
Watter van die volgende sosiale oortuigings kan nadelig wees vir individue wat met kanker gediagnoseer word?
Wat is die primêre meganisme waardeur chemoterapie kankerselle doodmaak?
Wat is die primêre meganisme waardeur chemoterapie kankerselle doodmaak?
Watter lewenstylverandering word die sterkste aanbeveel om die risiko van kanker te verminder?
Watter lewenstylverandering word die sterkste aanbeveel om die risiko van kanker te verminder?
Gestel 'n mutant-sel ontwikkel 'n defek in sy spilvesel-samestellingsproses tydens mitose. Watter uitkoms sal die waarskynlikste die gevolg wees van hierdie defek?
Gestel 'n mutant-sel ontwikkel 'n defek in sy spilvesel-samestellingsproses tydens mitose. Watter uitkoms sal die waarskynlikste die gevolg wees van hierdie defek?
As 'n navorser 'n middel ontwerp wat die sintese van histone proteïene inhibeer, wat is die mees waarskynlike uitwerking op die selsiklus?
As 'n navorser 'n middel ontwerp wat die sintese van histone proteïene inhibeer, wat is die mees waarskynlike uitwerking op die selsiklus?
Watter van die volgende kenmerke stel kankerselle hoofsaaklik in staat om te versprei en nuwe gewasse op verre plekke te vorm?
Watter van die volgende kenmerke stel kankerselle hoofsaaklik in staat om te versprei en nuwe gewasse op verre plekke te vorm?
Watter van die volgende sal die mees waarskynlike impak wees op 'n sel wat 'n mutasie ontwikkel wat die produksie van die proteïene wat nodig is vir seladhesie blokkeer?
Watter van die volgende sal die mees waarskynlike impak wees op 'n sel wat 'n mutasie ontwikkel wat die produksie van die proteïene wat nodig is vir seladhesie blokkeer?
As 'n sel 'n mutasie ontwikkel wat in staat stel om die Hayflick-limiet te oorkom, watter gevolg sou dit waarskynlik hê?
As 'n sel 'n mutasie ontwikkel wat in staat stel om die Hayflick-limiet te oorkom, watter gevolg sou dit waarskynlik hê?
Iemand beweer dat 'n spesifieke dieet kanker kan genees deur seldeling te beheer. Watter aspek van die ontwikkeling van kanker word die meeste deur hierdie bewering geïgnoreer?
Iemand beweer dat 'n spesifieke dieet kanker kan genees deur seldeling te beheer. Watter aspek van die ontwikkeling van kanker word die meeste deur hierdie bewering geïgnoreer?
Watter van die volgende sellulêre veranderinge sal waarskynlik tot onbeheerde seldeling lei?
Watter van die volgende sellulêre veranderinge sal waarskynlik tot onbeheerde seldeling lei?
As 'n middel ontwikkel is wat spesifiek die interaksie tussen kankerselle en die ekstrasellulêre matriks (ECM) inhibeer, watter proses sal hierdie middel probeer in die algemeen te voorkom?
As 'n middel ontwikkel is wat spesifiek die interaksie tussen kankerselle en die ekstrasellulêre matriks (ECM) inhibeer, watter proses sal hierdie middel probeer in die algemeen te voorkom?
Gestel 'n sel toon dysregulering van mikrotubuli-dinamika. Watter van hierdie prosesse sal direk beïnvloed word as gevolg van die aard van hierdie dysregulering?
Gestel 'n sel toon dysregulering van mikrotubuli-dinamika. Watter van hierdie prosesse sal direk beïnvloed word as gevolg van die aard van hierdie dysregulering?
Die meeste chemoterapie-middels interfereer met vinnig delende selle. Watter van die volgende is 'n groot nadeel van chemoterapie-middels as gevolg van hierdie meganisme van werking?
Die meeste chemoterapie-middels interfereer met vinnig delende selle. Watter van die volgende is 'n groot nadeel van chemoterapie-middels as gevolg van hierdie meganisme van werking?
Flashcards
Wat is die selsiklus?
Wat is die selsiklus?
Die proses waar selle repliseer en verdeel vir groei en voortplanting.
Wat is interfase?
Wat is interfase?
Die fase waar die sel voorberei vir deling, insluitend G1, S en G2 fases.
Wat gebeur in die G1-fase?
Wat gebeur in die G1-fase?
Selinhoud (behalwe chromosome) verdubbel.
Wat gebeur in die S-fase?
Wat gebeur in die S-fase?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur in die G2-fase?
Wat gebeur in die G2-fase?
Signup and view all the flashcards
Wat is chromatien?
Wat is chromatien?
Signup and view all the flashcards
Wat is die oppervlaktotvolumeverhouding?
Wat is die oppervlaktotvolumeverhouding?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur tydens profase?
Wat gebeur tydens profase?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur tydens metafase?
Wat gebeur tydens metafase?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur tydens anafase?
Wat gebeur tydens anafase?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur tydens telofase?
Wat gebeur tydens telofase?
Signup and view all the flashcards
Wat is sitokinese?
Wat is sitokinese?
Signup and view all the flashcards
Wat is mitose?
Wat is mitose?
Signup and view all the flashcards
Hoe dra mitose by tot groei?
Hoe dra mitose by tot groei?
Signup and view all the flashcards
Hoe dra mitose by tot herstel?
Hoe dra mitose by tot herstel?
Signup and view all the flashcards
Wat is sentrosoomvorming?
Wat is sentrosoomvorming?
Signup and view all the flashcards
Wat is spilvorming?
Wat is spilvorming?
Signup and view all the flashcards
Hoe lyk chromosome in profase?
Hoe lyk chromosome in profase?
Signup and view all the flashcards
Wat gebeur tydens chromatiedafskeiding?
Wat gebeur tydens chromatiedafskeiding?
Signup and view all the flashcards
Hoe begin seldeling in dierselle?
Hoe begin seldeling in dierselle?
Signup and view all the flashcards
Hoe vind sitokinese plaas in plantselle?
Hoe vind sitokinese plaas in plantselle?
Signup and view all the flashcards
Wat is kanker?
Wat is kanker?
Signup and view all the flashcards
Wat is angiogenese?
Wat is angiogenese?
Signup and view all the flashcards
Wat is metastase?
Wat is metastase?
Signup and view all the flashcards
Wat is chirurgie as 'n kankerbehandeling?
Wat is chirurgie as 'n kankerbehandeling?
Signup and view all the flashcards
Oppervlakte tot Volume Verhouding
Oppervlakte tot Volume Verhouding
Signup and view all the flashcards
Interfase: DNS Replikasie
Interfase: DNS Replikasie
Signup and view all the flashcards
Anafase in Detail
Anafase in Detail
Signup and view all the flashcards
Kanker Transformasie
Kanker Transformasie
Signup and view all the flashcards
Ongevoeligheid vir Groeiinhibisie
Ongevoeligheid vir Groeiinhibisie
Signup and view all the flashcards
Kwaadaardige Gewasse
Kwaadaardige Gewasse
Signup and view all the flashcards
Goedaardige Gewasse
Goedaardige Gewasse
Signup and view all the flashcards
Karsinoom
Karsinoom
Signup and view all the flashcards
Sarkoom
Sarkoom
Signup and view all the flashcards
Leukemie
Leukemie
Signup and view all the flashcards
Karsinogene
Karsinogene
Signup and view all the flashcards
Fatalisme oor Kanker
Fatalisme oor Kanker
Signup and view all the flashcards
Chemoterapie
Chemoterapie
Signup and view all the flashcards
Radioterapie
Radioterapie
Signup and view all the flashcards
Tradisionele Kanker Remedies
Tradisionele Kanker Remedies
Signup and view all the flashcards
Komplementêre Terapieë
Komplementêre Terapieë
Signup and view all the flashcards
Lewenstylveranderinge vir Kanker Voorkoming
Lewenstylveranderinge vir Kanker Voorkoming
Signup and view all the flashcards
Gereelde Ondersoeke
Gereelde Ondersoeke
Signup and view all the flashcards
Erflike Genetiese Mutasies (BRCA1)
Erflike Genetiese Mutasies (BRCA1)
Signup and view all the flashcards
Hoe vind mitose plaas in dierselle?
Hoe vind mitose plaas in dierselle?
Signup and view all the flashcards
Hoe vind mitose in plantselle plaas?
Hoe vind mitose in plantselle plaas?
Signup and view all the flashcards
Waar vind seldeling plaas in plante?
Waar vind seldeling plaas in plante?
Signup and view all the flashcards
Wat is voorbeelde van omgewingskarsinogene?
Wat is voorbeelde van omgewingskarsinogene?
Signup and view all the flashcards
Watter siektes verkry jy van HPV/Hepatitis B en C?
Watter siektes verkry jy van HPV/Hepatitis B en C?
Signup and view all the flashcards
Wat is 'n 'altyd geneesbare' oortuiging?
Wat is 'n 'altyd geneesbare' oortuiging?
Signup and view all the flashcards
Wat is stigmatisering?
Wat is stigmatisering?
Signup and view all the flashcards
Wat is radioterapie?
Wat is radioterapie?
Signup and view all the flashcards
Wat is tradisionele middels?
Wat is tradisionele middels?
Signup and view all the flashcards
Wat is lewenstyl veranderinge?
Wat is lewenstyl veranderinge?
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Die Selsiklus
- Die selsiklus is 'n fundamentele proses waar selle repliseer en verdeel, wat groei en voortplanting in organismes bevorder.
- Die selsiklus bestaan uit twee hoofdele: interfase en mitose.
Interfase en Chromosome
- Interfase is die fase waar die sel voorberei vir deling en nie aktief verdeel nie.
- Interfase beslaan ongeveer 90% van die tydsduur van die selsiklus
- Interfase is van kritieke belang vir selgroei, normale funksie, DNS-replikasie en voorbereiding vir deling.
- Interfase bestaan uit drie subfases: G1, S (sintese), en G2.
- Tydens die G1-fase word selinhoud, buiten die chromosome, verdubbel.
- In die S-fase word elke chromosoom verdubbel, wat lei tot twee susterchromatiede wat deur 'n sentromeer bymekaar gehou word.
- Die S-fase verseker dat elke nuwe sel die korrekte hoeveelheid genetiese inligting het na seldeling.
- In die G2-fase groei die sel verder en produseer nuwe proteïene.
- Die sel is gereed om mitose te betree aan die einde van die G2-fase.
- Gedurende interfase is DNS los verpak as chromatien.
- Chromatien is los verpak en versprei deur die kern, en stel sodoende DNS replikasie en transkripsie in staat.
- Chromosome kondenseer in duidelike vorms tydens die profase van mitose.
Oppervlaktetotvolumeverhouding
- Die oppervlaktetotvolumeverhouding bepaal wanneer 'n sel verdeel.
- Hierdie verhouding beïnvloed die sel se vermoë om voedingstowwe te verkry en afval uit te skakel.
- Selvolume neem vinniger toe as oppervlakte soos 'n sel groei, wat lei tot 'n verminderde verhouding.
- Wanneer hierdie verhouding te laag word, word die sel oneffektief in die hantering van materiaaluitruiling met sy omgewing
- Selle verdeel om kleiner selle te vorm met 'n gunstiger oppervlaktetotvolumeverhouding.
Mitotiese Fase (Mfase)
- Die mitotiese fase behels:
- Profase: Chromosome kondenseer, die kernmembraan disintegreer, en spilvesels vorm.
- Metafase: Chromosome rangskik by die ewenaar, geheg aan spilvesels by hul sentromeer.
- Anafase: Chromatiede word van mekaar afgetrek na teenoorgestelde pole van die sel, nou dogterchromosome genoem.
- Telofase: Kernmembrane hervorm rondom chromosome by die pole, en chromosome dekondenseer.
- Sitokinese is waar die sitoplasma verdeel, wat lei tot twee geneties identiese dogterselle.
Mitose Oorsig
- Mitose is die seldelingsproses wat lei tot die vorming van twee identiese dogterselle vanaf 'n enkele ouersel.
- Mitose is fundamenteel vir groei, herstel en voortplanting.
- Mitose behels profase, metafase, anafase en telofase.
Doel en Ligging van Mitose
- Mitose se drie primêre funksies is:
- Groei: Meersellige organismes brei uit deur selvermeerdering.
- Herstel: Selomset laat die vervanging van verslete of beskadigde selle toe.
- Voortplanting: In eensellige organismes soos bakterieë is mitose 'n manier van voortplanting.
- In plante vind mitose plaas in die apikale meristeem (net agter die wortelpunt of stam punt) en laterale meristeem (onder die bas)
- In diere vind dit plaas in die beenmurg en die basale lae van die vel.
Mitose in Dierselle
- Interfase: Chromatien verdubbel.
- DNS repliseer: Chromatien verdik en word sigbaar ter voorbereiding vir deling
- Profase: Sentriole vorm 'n sentrosoom en migreer, mikrotubulvesels vorm die mitotiese spil, en chromosome verskyn.
- Sentrosoomvorming: Twee sentriole vorm 'n sentrosoom, wat na teenoorgestelde pole van die sel migreer.
- Spilvorming: Mikrotubulvesels strek oor die sel om die mitotiese spil te vorm.
- Chromosoomsigbaarheid: Chromosome verskyn as twee chromatiede verbind deur 'n sentromeer.
- Metafase: Chromosome rangskik by die sel se ewenaar en heg aan spilvesels.
- Rangskikking: Chromosome rangskik by die sel se ewenaar, elke chromatied heg aan 'n spilvesel by sy sentromeer.
- Anafase: Chromosome split by die sentromeer, en chromatiede word na teenoorgestelde pole getrek.
- Chromatiedafskeiding: Chromosome split by die sentromeer, en individuele chromatiede (nou dogterchromosome) word na teenoorgestelde pole getrek deur die spilvesels.
- Telofase: Die selmembraan begin saamtrek, en kernmembrane en nukleoli verskyn weer.
- Seldeling Begin: Die selmembraan begin by die ewenaar saamtrek, wat sitokinese inisieer.
- Kernhervorming: Kernmembrane en nukleoli verskyn weer in elke vormende dogtersel, wat elkeen 'n identiese stel chromosome behou.
Mitose in Plantselle
- Plantselle het nie sentriole nie, maar die spilapparaat vorm steeds.
- 'n Selplaat vorm by die sel se ewenaar in plaas van selmembraankonstriksie, wat ontwikkel in 'n nuwe selwand.
- Die fases is soortgelyk aan dié in dierselle.
- Die fases is soortgelyk aan dié in dierselle, met aanpassings aan die strukturele komponente en delingsmeganismes as gevolg van die selwand se teenwoordigheid.
Betekenis van Mitose
- Mitose is krities vir insigte in ontwikkelingsbiologie, genetika, en kankernavorsing.
- Elke fase van mitose word nagestreef om sellulêre groei en deling te beheer.
Inleiding tot Kanker
- Kanker word gekenmerk deur onbeheerde seldeling wat lei tot abnormale weefselgroei.
- Kanker is 'n wanorde van mitose.
- Die transformasie van 'n normale sel na 'n kankersel lei tot 'n gewas wat omliggende selle beïnvloed.
- Die gewas beïnvloed die omliggende normale selle, deur hulle saam te druk, hulle van voedingstowwe te ontneem en hul funksie te ontwrig.
Tipes en Kenmerke van Kankerselle
- Kankerselle ignoreer groeiinhibisie seine.
- Gewasse se angiogenese verskaf die nodige voedingstowwe vir hul groei en fasiliteer die verspreiding van kankerselle deur die bloedstroom.
- Metastase is die vermoë van kankerselle om ander weefsels binne te dring en te versprei.
- Gewasse wat versprei is kwaadaardig, terwyl dié wat nie versprei nie, goedaardig is.
- Karsinome ontstaan in epiteelselle wat die organe, kliere en vel bedek.
- Sarkome ontstaan in bindweefsels.
- Leukemie beïnvloed die bloed-, limfatiese en immuunstelsels.
Oorsake van Kanker
- Kanker word veroorsaak deur karsinogene wat DNS beskadig.
- Oorsake sluit in erflike genetiese mutasies, soos BRCA1-mutasies.
- Omgewingsfaktore soos bestraling en sigaretrook veroorsaak dit ook.
- Biologiese agente soos HPV en Hepatitis B en C kan die risiko verhoog.
Misvattings en Sosiale Oortuigings Oor Kanker
- Maatskaplike oortuigings beïnvloed houdings teenoor behandeling.
- Algemene misvattings sluit in fatalisme, altyd geneesbare oortuigings en stigmatisering.
Konvensionele Kankerbehandelings
- Chirurgie behels die afsny en verwydering van die gewas of 'n deel daarvan.
- Chemoterapie gebruik chemikalieë om kankerselle dood te maak, maar dit beïnvloed ook vinnig delende normale selle.
- Radioterapie gebruik bestraling om kankerselle te vernietig terwyl skade aan gesonde weefsel verminder word.
Alternatiewe en Komplementêre Terapieë
- Tradisionele middels soos tee van Kankerbos word gebruik om algemene gesondheid te ondersteun.
- Pasiënte kombineer mediese behandelings met natuurlike middels om neweeffekte te beheer en lewenskwaliteit te verbeter.
Kanker Voorkomingstrategieë
- Lewenstylveranderinge soos die vermyding van karsinogene en gereelde fisiese aktiwiteit verminder kankerrisiko.
- Gereelde ondersoeke soos mammogramme kan behandelinguitkomste verbeter.
- Vroeë opsporing deur roetine mediese ondersoeke, soos mammogramme en kolonoskopieë, gebaseer op familiegeskiedenis en ouderdom, kan behandelinguitkomste aansienlik verbeter.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.