Địa lý Việt Nam

Study Notes

Vị trí địa lý và phạm vi lãnh thổ Việt Nam

Việt Nam nằm ở rìa phía đông của bán đảo Đông Dương, gần trung tâm khu vực Đông Nam Á.
Quốc gia nằm ở vị trí nội chí tuyến bán cầu bắc; thuộc khu vực châu Á gió mùa; nơi tiếp giáp giữa đất liền và đại dương, liền kề với các vành đai sinh khoáng.
Phần đất liền trải dài từ vĩ độ 23°23'B - 8°34'B, kinh độ: 102°09'Đ - 109°28'Đ.
Việt Nam nằm trên ngã tư hàng hải và hàng không quốc tế, là cầu nối giữa các nước Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo.
Trên đất liền, Việt Nam có đường biên giới chung với: Lào, Trung Quốc, Campuchia và có chung biển Đông với nhiều nước.
Lãnh thổ Việt Nam là một khối thống nhất và toàn vẹn, bao gồm vùng đất, vùng biển và vùng trời.
Vùng đất của nước ta bao gồm: toàn bộ phần đất liền và các đảo, quần đảo trên biển Đông; trong đó có quần đảo Hoàng Sa (thuộc Tp.Đà Nẵng) và quần đảo Trường Sa (thuộc tỉnh Khánh Hòa).
Phần đất liền có hình chữ S, kéo dài khoảng 15 vĩ độ và hẹp ngang.
Tổng diện tích đất liền là 331 344 km2.
Đường biên giới trên đất liền dài hơn 4 600 km.
Vùng biển Việt Nam có diện tích khoảng 1 triệu km2, chiếm gần 30% diện tích biển Đông.
Vùng trời Việt Nam là khoảng không gian bao trùm lên lãnh thổ nước ta.

Ảnh hưởng của vị trí địa lý và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành đặc điểm địa lí tự nhiên Việt Nam

Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa, chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển.
Thiên nhiên phân hóa đa dạng.

Địa hình Việt Nam

Địa hình đồi núi chiếm ưu thế
- Đồi núi chiếm ¾ diện tích phần đất liền nhưng chủ yếu là đồi núi thấp
- Chạy dài 1 400km từ Tây Bắc tới Đông Nam Bộ
- Đồng bằng chiếm ¼ diện tích phần đất liền.
Địa hình có hai hướng chính là tây bắc – đông nam và hướng vòng cung.
Địa hình có tính chất phân bậc khá rõ rệt.
Địa hình chịu tác động của khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa và con người.

Các khu vực địa hình

Địa hình đồi núi

Vùng núi Đông Bắc:
- Nằm ở bờ trái sông Hồng, từ dãy núi Con Voi đến vùng đồi núi ven biển.
- Là vùng đồi núi thấp với độ cao trung bình phổ biến dưới 1000m.
- Hướng: Gồm những cánh cung lớn và vùng đồi trung du phát triển mở rộng.
- Địa hình ca-xtơ khá phổ biến, tạo nên cảnh quan đẹp như vùng hồ Ba Bể, vịnh Hạ Long.
Vùng núi Tây Bắc:
- Nằm giữa sông Hồng và sông Cả.
- Có địa hình cao nhất nước ta với độ cao trung bình: 1000 – 2000m, nhiều đỉnh cao trên 2000m.
- Hướng: tây bắc – đông nam.
- Địa hình bị chia cắt mạnh, xen giữa là cánh đồng, thung lũng các-xtơ,…
Vùng núi Trường Sơn Bắc:
- Kéo dài từ phía nam sông Cả tới dãy Bạch Mã.
- Dài khoảng 600 km, độ cao trung bình khoảng 1000m, một số đỉnh cao trên 2000m.
- Hướng: tây bắc – đông nam.
- Có nhiều nhánh núi đâm ngang ra biển chia cắt đồng bằng duyên hải miền Trung.
Vùng núi Trường Sơn Nam:
- Phía nam Trường Sơn Bắc đến giáp đồng bằng sông Cửu Long.
- Địa hình là núi và cao nguyên, độ cao lớn hơn vùng Trường Sơn Bắc.
- Hướng: vòng cung, hai sườn đông và tây Trường Sơn không đối xứng.
- Dạng địa hình nổi bật là cao nguyên rộng lớn, xếp tầng, bề mặt phủ đất đỏ badan.
- Chuyển tiếp giữa miền núi, cao nguyên với miền đồng bằng là địa hình bán bình nguyên Đông Nam Bộ.