Bourgondische Nederlanden

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat verbond de Bourgondische Nederlanden met Frankrijk?

Het huwelijk tussen Margaretha van Male en Philips van Bourgondië verbond de Bourgondische Nederlanden met Frankrijk.

Wat was de functie van La Chartreuse de la Trinité de Champmol?

La Chartreuse de la Trinité de Champmol was een kartuizerklooster waar monniken leefden en voor de zielenheil van Philips en Margaretha baden.

Wat gebeurde er met religieuze plekken tijdens de Franse revolutie?

Tijdens de Franse revolutie werden veel religieuze plekken, waaronder kloosters, geplunderd.

Wat is bijzonder aan de Mozesput gemaakt door Claus Sluter en Claus de Werve?

De Mozesput was een monument van ongeveer 20/25 meter hoog, beschermd door een huisje in de 17e eeuw. Signup and view all the answers

Welke tekst wordt weergegeven bij de afbeelding van Mozes op de put?

Bij Mozes staat de tekst: 'En de gehele menigte van kinderen Iraëls zal het lam slachten in de avond.' Signup and view all the answers

Welke koning wordt afgebeeld naast zijn harpjes en wat is zijn tekst?

Koning David wordt afgebeeld en zijn tekst is: 'Zij hebben mijn handen en voeten doorstoken; al mijn botten zijn te tellen.' Signup and view all the answers

Hoe wordt Jesaja afgebeeld op de put?

Jesaja wordt afgebeeld met een kale kop, rimpels, een lange baard en houdt een boek vast. Signup and view all the answers

Wat symboliseren de rollen die de profeten vasthouden op de put?

De rollen symboliseren tekstpassages die christenen beschouwen als aankondigingen van de kruisiging van Christus. Signup and view all the answers

Wat zegt Daniel over de gezalfde in de tekst?

Daniel zegt dat er ergens een gezalfde zal komen. Signup and view all the answers

Hoe worden de gezichten van figuren in deze kunst beschrijving gekarakteriseerd?

De figuren hebben realistische gezichtsuitdrukkingen die emoties uitstralen. Signup and view all the answers

Wie zijn de figuren die de Madonna en het Kind aanbidden in de grafkapel?

Philips de Stoute en zijn beschermheilige Johannes de Doper. Signup and view all the answers

Wat is het effect van de draperieën en houdingen in de beeldhouwkunst volgens de tekst?

Ze creëren enorme dynamiek in de voorstelling. Signup and view all the answers

Welke schade is er toegebracht aan de figuren van Margaretha en andere tijdens de revolutie?

De figuren zijn gemutileerd door mensen die op los zijn gaan slaan. Signup and view all the answers

Wat wordt afgebeeld in het Retabel van de Crucifix?

De kruisiging van Christus en de aanbidding van de drie koningen. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van de term 'Pleurence' in relatie tot het graf van Philips de Stoute?

Dit verwijst naar de monniken die droevenis tonen over de dood van Philips. Signup and view all the answers

Waarom is de kunst uit deze periode ook 'popperig' genoemd?

Het is goed gemaakt, maar het mist de diepgang die andere kunstwerken kunnen hebben. Signup and view all the answers

Wie volgde Philips de Stoute op en wat gebeurde er met hem in 1419?

Jan zonder Vrees volgde Philips de Stoute op en hij werd in 1419 vermoord op de brug waar ze elkaar zouden ontmoeten. Signup and view all the answers

Welke steden waren belangrijk in Vlaanderen onder Philips de Goede?

Brugge en Gent waren ontzettend belangrijke steden in Vlaanderen. Signup and view all the answers

Wat deed Philips de Goede om zich los te maken van de Engelse koning?

Hij stichtte de ridderorde van de Guldenvlies. Signup and view all the answers

Wie was Jan van Eyck en wat was zijn rol aan het hof van Philips de Goede?

Jan van Eyck was een schilder die een positie aan het hof van Philips de Goede verkreeg om portretten te maken. Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van de tekst 'Als Ich Kan' op het portret van de Man met de Rode Muts?

'Als Ich Kan' betekent 'Als ik kan', en verwijst naar het geven van het uiterste van zijn vermogen. Signup and view all the answers

Wat is het Gents Altaar en wanneer werd het opgesteld?

Het Gents Altaar is een groot schilderij van Hubert en Jan van Eyck, dat op 6 mei 1432 werd opgesteld. Signup and view all the answers

Wat erfde Philips de Goede van zijn voorganger en hoe beïnvloedde dit zijn gebied?

Philips de Goede erfde Zeeland, Holland en Henegouwen, waardoor zijn gebied aanzienlijk groter werd. Signup and view all the answers

Wat was de rol van Isabella van Portugal in de geschiedenis van Philips de Goede?

Isabella van Portugal was Philips de Goede's derde vrouw en hun huwelijk versterkte zijn positie in Europa. Signup and view all the answers

Wat zou de oorsprong van het altaarstuk kunnen zijn?

Het altaarstuk zou eerst een gildeopdracht zijn geweest, mogelijk in opdracht van Joost van Eijs voor zijn privé kapel. Signup and view all the answers

Wie zijn de twee belangrijkste figuren afgebeeld op het altaarstuk?

De belangrijkste figuren zijn Joost van Eijs en Elisabeth Borlut, die in biddende houding zijn afgebeeld. Signup and view all the answers

Wat symboliseert het lam dat op het altaar wordt afgebeeld?

Het lam symboliseert Christus en zijn offerdood. Signup and view all the answers

Wat opmerkelijk is aan de indeling van het altaarstuk?

Het altaarstuk heeft twee lagen waarin de bovenste figuren veel groter zijn dan de onderste, wat vreemd is. Signup and view all the answers

Welke figuren komen er van vier kanten naar het lam toe?

Pelgrims, monniken, heremieten, heilige ridders en heilige rechters komen naar het lam toe. Signup and view all the answers

Wie zijn er afgebeeld aan weerszijden van God de Vader bovenin het altaarstuk?

Aan weerszijden van God de Vader zijn Adam en Eva afgebeeld. Signup and view all the answers

Wat is bijzonder aan de wijze waarop Jan van Eyck het licht in de edelstenen vastlegde?

Jan van Eyck weet de zachtheid en transparantie van de edelstenen prachtig vast te leggen, wat nog nooit eerder vertoond was. Signup and view all the answers

Welke elementen dragen bij aan het gevoel van diepte in het landschap onderaan het altaarstuk?

De heuvelen op de achtergrond en het gebruik van perspectief dragen bij aan het gevoel van verte in het landschap. Signup and view all the answers

Wat is het optische geheim van gouddraad volgens de tekst?

Het optische geheim van gouddraad ligt in de flikkering die het weergeeft. Signup and view all the answers

Hoe verschilt olieverf van eitemperaverf in het creëren van diepte?

Olieverf biedt meer diepte in kleur en transparantie dan eitemperaverf, die meer strepig is. Signup and view all the answers

Wat ontdekte Jan van Eyck over het drogen van vernis?

Jan van Eyck ontdekte dat vernis beter droogde in de schaduw dan in de zon. Signup and view all the answers

Waarom is de olieverf als medium belangrijk voor de kunst?

Olieverf maakt het mogelijk om diepte en rijkdom in kleur te creëren. Signup and view all the answers

Hoe beïnvloedde de uitvinding van lijnzaadolie en notenolie de schilderkunst?

Ze zorgden ervoor dat kleuren mengden tot een stevige consistentie en een glanzend effect gaven. Signup and view all the answers

Wat laat de maliënkolder zien als het gaat om schaduw en zichtbaarheid?

In de schaduw is de maliënkolder minder zichtbaar, wat de impact van licht op het materiaal benadrukt. Signup and view all the answers

Wat is de impact van Jan van Eyck volgens Vasari in het jaar 1550?

Vasari beschrijft Jan van Eyck als beroemd vanwege zijn innovaties in verf en schildertechnieken. Signup and view all the answers

Wat veroorzaakt de gekke strepen in het tapijt dat wordt genoemd?

De gekke strepen komen voort uit de rulligheid van het tapijt. Signup and view all the answers

Study Notes

De ‘Ghentse Altaarstuk’

Het ‘Ghentse Altaarstuk’ is een van de eerste werken uit de Nederlandse schilderkunst
Geschilderd door Melchior Broederlam in de 14e eeuw
De schilderingen tonen scenes uit de jeugd van Christus
Een belangrijk voorbeeld van het artistieke vermogen in de 14e eeuw in de Nederlanden.
Het werk combineert Byzantijnse elementen, waaronder een landschappelijk karakter en de gouden traditie, met een sterke focus op architectuur en complexe details zoals tegeltjes en gotische decoraties.
Gebouwd met een geavanceerd perspectief voor die tijd, wat te zien is in de weergave van een zeshoekig koorpartij in de presentatiescene.
De aanwezigheid van Italiaanse invloeden duidt op mogelijke inspiratie van kunstenaars zoals Simone Martini, maar de precieze invloed is onduidelijk.
Het werk is een belangrijke getuige van de artistieke ontwikkeling in de Nederlanden in de 14e eeuw.
Het ‘Ghentse Altaarstuk’ is een belangrijk voorbeeld van de import van Nederlandse kunstenaars naar Dijon in de late 14e en vroege 15e eeuw.
De hertogen van Bourgondië waren belangrijke beschermheren van kunst en brachten de beste kunstenaars uit de Nederlanden naar hun hof in Dijon.
De precieze voorgeschiedenis van deze kunstenaars is onbekend, aangezien er geen geschiedschrijving van die periode bestaat.
De bewaard gebleven kunstwerken in Dijon zijn van grote waarde vanwege de vernietiging van veel kunst in het noorden tijdens beeldenstormen.
Het werk van Jan van Eyck is een voorbeeld van de hoge kwaliteit van de kunst in de 15e eeuw, die tot vervanging van veel eerdere kunstwerken leidde.

Olieverftechniek

Jan van Eyck was pionier in olieverftechnieken, wat resulteerde in een revolutionaire ontwikkeling in de schilderkunst, waardoor diepte en transparantie in kleur mogelijk werden.
De olieverftechniek stond in contrast met de eerdere tempera techniek, die strepig was en minder diepgaande kleuren mogelijk maakte.
Jan van Eyck ontwikkelde een nieuwe vernistechniek die in de schaduw kon drogen, waardoor hij zijn schilderijen niet langer in de zon moest blootstellen.
De nieuwe vernistechniek, gemaakt van lijnzaadolie en notenolie, stelde kunstenaars in staat om een rijke glans te bereiken zonder extra vernis.
Jan van Eyck's expertise met olieverf verspreidde zich snel over de Nederlanden en Italië, en werd een belangrijke factor in de kunstgeschiedenis.

Het ‘Ghentse Altaarstuk’ – Beschildering en symboliek

Het ‘Ghentse Altaarstuk’ is een belangrijk kunstwerk dat in twee delen kan worden geopend, waardoor twee verschillende beelden zichtbaar worden.
De voorkant van het altaarstuk, wanneer gesloten, toont Joos Feit en Elisabeth Borlut in biddende houding, samen met Johannes de Doper en Johannes de Evangelist.
De achterkant van het gesloten altaarstuk toont een annunciatie in een kamer met een 15e-eeuwse stad in het zicht door de ramen.
De bovenste delen van het gesloten altaarstuk tonen profeten en profetessen met teksten over het lam.
Wanneer het open gaat, toont het altaarstuk een tweede laag met de donoren aan de zijkanten en een centraal beeld dat het lam op het altaar voorstelt.
Het lam is een belangrijk symbool van Christus en zijn offerdood.
Het open altaarstuk toont pelgrims, monniken, heremieten, heilige ridders en rechters die naar het lam, het symbool van het Christendom, convergeerden.
In het bovenste gedeelte van het open altaarstuk, wordt God de Vader afgebeeld, samen met twee engelen, een orgel, een lessenaar en Adam en Eva.
Het midden van het bovenste gedeelte toont de hemelse heerlijkheid met een getroonde godheid, Maria en Johannes de Doper.
De godheid, een fusie van Jezus en de Vader, draagt een kroon en is rijkelijk gekleed.
De verfijnde weergave van edelstenen op de kroon van Christus is een voorbeeld van Jan van Eyck's meesterschap in het vastleggen van licht en transparantie.
Het onderste gedeelte van het open altaarstuk toont het lam, engelen, bisschoppen, heilige maagden, en een landschap met heuvels in de verte.
De perspectieftechniek in het landschap geeft een gevoel van diepte en ruimtelijkheid.

De Bourgondische Nederlanden

De Bourgondische Nederlanden ontstonden door het huwelijk van Margaretha van Male, erfgename van het graafschap Vlaanderen, met Philips van Bourgondië in 1369.
Vlaanderen was het rijkste gebied in Europa en door dit huwelijk werden die rijkdommen verbonden met de Bourgondiërs, een nevenlijn van het Franse koningshuis.
Philips en Margaretha stichtten in 1377 het kartuizerklooster La Chartreuse de la Trinité de Champmol in Dijon.
Kartuizermonniken leefden buiten de gemeenschap in huizen en tuinen, maar moesten bidden voor de zielenheil van Philips en Margaretha.
In het kloostercomplex werd de Mozesput gebouwd, een monument door Claus Sluter en Claus de Werve.
De Mozesput toonde profeten uit het Oude Testament met tekstrollen in hun hand die verwijzen naar de aankondiging van de kruisiging van Christus.
De Mozesput was een revolutionair werk met realistische karakterkoppen en dynamische draperieën.
De grafkapel in het klooster bevatte een ingangsportaal met een Madonna en kindbeeld, gemaakt door Claus Sluter.
De grafmonumenten van Philips de Stoute en Margaretha van Vlaanderen bevatten pleureurs (monnikfiguren die de droefheid van de dood uitbeelden).
Philips de Stoute liet het Retabel van de Crucifix maken, een houtsculptuur die de kruisiging van Christus, de aanbidding van de drie koningen en de graflegging uitbeeldt.
Jan zonder Vrees, de opvolger van Philips de Stoute, werd vermoord in 1419 en bijgezet in de Chartreuse de Champmol. Hij bracht Zeeland, Holland en Henegouwen in de familie.
Philips de Goede, de volgende hertog, had veel titels en een groot gebied in handen, waaronder Vlaanderen, Brabant en Noord-Frankrijk.
Hij resideerde vooral in de Nederlanden en werd een vorst van de Nederlanden.
Hij stichtte de ridderorde van de Guldenvlies in 1430, de meest prestigieuze ridderorde van Europa.
De schilder Jan van Eyck werd aan het hof van Philips de Goede aangesteld toen hij met zijn derde vrouw Isabella van Portugal trouwde.

Jan van Eyck

Jan van Eyck schilderde het portret van de Man met de Rode Muts, mogelijk een zelfportret dat 'Als Ich Kan' (als ik kan, het uiterste van mijn vermogen gevend) voorstelt.
Jan van Eyck schilderde samen met zijn broer Hubert het Gents altaar, een groot, veelgedetailleerd werk in een kerk in Gent.
Het Gents altaar was waarschijnlijk eerst een gilde opdracht, maar Joost van Eijs liet er een stuk voor zijn privékapel aan toevoegen.
Het altaarstuk heeft twee kanten: de dichte kant toont Joos Feit en Elisabeth Borlut in gebedshouding, evenals Johannes de Doper en Johannes de Evangelist.
Die andere kant toont het Lam Gods, een symbool van Christus en zijn offerdood.
Diverse figuren, waaronder pelgrims, monniken, heremieten, heilige ridders en heilige rechters komen vanuit alle hoeken van het schilderij af op het Lam Gods.
De bovenste laag van het schilderij toont God de Vader, engelen met een orgel en een lessenaar, en Adam en Eva.
Ook de hemelse heerlijkheid wordt afgebeeld: de getroonde godheid, Maria en Johannes de Doper. De godheid maakt een zegengebaar en heeft een scepter in zijn hand.
De stenen in de muts van Christus zijn met verbazingwekkende precisie beschilderd, met een realistischer lichtweerspiegeling dan ooit tevoren.
Het schilderij toont ook een rijk tapijt en maliënkolder, geschilderd met detail en realisme.
Door de olieverftechniek, die Jan van Eyck gebruikte, kon hij diepte bereiken in de huidtinten, waardoor hij een realistische, levendige weergave kon creëren.
Jan van Eyck was een pionier in de olieverfkunst, die meer diepte en glans kon bewerkstelligen dan de eitemperaverfschilderkunst.
Olieverf werd in die tijd als een belangrijke verworvenheid voor de kunst gezien.
Vasari, een Italiaanse kunstenaar, schreef in 1550 over Jan van Eyck en zijn olieverftechniek.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Het ‘Ghentse Altaarstuk’, geschilderd door Melchior Broederlam in de 14e eeuw, is een van de eerste werken in de Nederlandse schilderkunst. Dit quiz onderzoekt de kenmerken en invloed van dit meesterwerk, inclusief de Byzantijnse elementen en Italiaanse invloeden die het artistieke landschap van die tijd vormden.