Podcast
Questions and Answers
Ежелгі бабаларымыз дәрі-дәрмек ретінде тек синтетикалық заттарды пайдаланған.
Ежелгі бабаларымыз дәрі-дәрмек ретінде тек синтетикалық заттарды пайдаланған.
False
XIX ғасырда синтетикалық дәрілердің өндірісі басталды.
XIX ғасырда синтетикалық дәрілердің өндірісі басталды.
True
Гендік инженерия әлдеқайда бұрыннан дамыған технология.
Гендік инженерия әлдеқайда бұрыннан дамыған технология.
False
Дәрі-дәрмек өндірісі халықаралық стандарттарға сай реттелмейді.
Дәрі-дәрмек өндірісі халықаралық стандарттарға сай реттелмейді.
Signup and view all the answers
XX ғасырда антибиотиктер мен вакциналардың ашылуы революциялық өзгерістерге себеп болды.
XX ғасырда антибиотиктер мен вакциналардың ашылуы революциялық өзгерістерге себеп болды.
Signup and view all the answers
Персонализированный медицина дәрілерді адам генетикалық ақпараттары негізінде өндірмейді.
Персонализированный медицина дәрілерді адам генетикалық ақпараттары негізінде өндірмейді.
Signup and view all the answers
Клиникалық испытаниялар дәрі-дәрмектердің тиімділігін тексеру үшін жүргізіледі.
Клиникалық испытаниялар дәрі-дәрмектердің тиімділігін тексеру үшін жүргізіледі.
Signup and view all the answers
Нанотехнология препараттардың жеткізілуін жақсартуға мүмкіндік бермейді.
Нанотехнология препараттардың жеткізілуін жақсартуға мүмкіндік бермейді.
Signup and view all the answers
Дәрілік және емдік препараттарды іздеу, алу, зерттеу, сақтау, өндіру және тарату ғылымы фармакология деп аталады.
Дәрілік және емдік препараттарды іздеу, алу, зерттеу, сақтау, өндіру және тарату ғылымы фармакология деп аталады.
Signup and view all the answers
Адамзаттың ертедегі өмірінде фармацевтикалық қызмет пен дәрілік білімнің дамуы фармация тарихы ғылымымен зерттеледі.
Адамзаттың ертедегі өмірінде фармацевтикалық қызмет пен дәрілік білімнің дамуы фармация тарихы ғылымымен зерттеледі.
Signup and view all the answers
Ежелгі Грециядағы емдеу үшін арналған үй-жайлар Ауруханалар деп аталды.
Ежелгі Грециядағы емдеу үшін арналған үй-жайлар Ауруханалар деп аталды.
Signup and view all the answers
Фармакоэкономика фармацияның жалпы тарихын зерттейді.
Фармакоэкономика фармацияның жалпы тарихын зерттейді.
Signup and view all the answers
Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек дайындауды көбіне кәсіби дәрігерлер жүргізген.
Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек дайындауды көбіне кәсіби дәрігерлер жүргізген.
Signup and view all the answers
Дәстүрлі медицина емдеу әдістерінің мың жылдық тәжірибесін қамтитын ғылым.
Дәстүрлі медицина емдеу әдістерінің мың жылдық тәжірибесін қамтитын ғылым.
Signup and view all the answers
Медицина эмблемасы жылан мен тостаған бейнесін білдірмейді.
Медицина эмблемасы жылан мен тостаған бейнесін білдірмейді.
Signup and view all the answers
Фармация тарихы жеке фармацевтикалық пәндердің даму тарихын зерттейді.
Фармация тарихы жеке фармацевтикалық пәндердің даму тарихын зерттейді.
Signup and view all the answers
Гиппократ антының негізгі қағидалары медициналық құпияны сақтау болып табылады.
Гиппократ антының негізгі қағидалары медициналық құпияны сақтау болып табылады.
Signup and view all the answers
Алматыда Орталықтандырылған дәріхана қоймасы 1925 жылы ұйымдастырылды.
Алматыда Орталықтандырылған дәріхана қоймасы 1925 жылы ұйымдастырылды.
Signup and view all the answers
Дәстүрлі медицинаға профилактикалық медицина жатады.
Дәстүрлі медицинаға профилактикалық медицина жатады.
Signup and view all the answers
Қызыл Крест эмблемасы жедел медициналық қызмет көрсету үшін қызмет етеді.
Қызыл Крест эмблемасы жедел медициналық қызмет көрсету үшін қызмет етеді.
Signup and view all the answers
1975 жылы Қазақ КСР провизорларының бірінші съезі өтті.
1975 жылы Қазақ КСР провизорларының бірінші съезі өтті.
Signup and view all the answers
Жылан датасы бар тостағанның алғашқы суреттері 600--400 BC арасында пайда болды.
Жылан датасы бар тостағанның алғашқы суреттері 600--400 BC арасында пайда болды.
Signup and view all the answers
Дәрілерге медициналық технология баламалы.
Дәрілерге медициналық технология баламалы.
Signup and view all the answers
Жусан Оңтүстік Қазақстанның дәстүрлі медицинасынан бізге келген дәрі.
Жусан Оңтүстік Қазақстанның дәстүрлі медицинасынан бізге келген дәрі.
Signup and view all the answers
Урсо диагностиканың зәрмен емдеу саласын кеңінен қолданды.
Урсо диагностиканың зәрмен емдеу саласын кеңінен қолданды.
Signup and view all the answers
«Inficere» термині инфильтрацияны білдіреді.
«Inficere» термині инфильтрацияны білдіреді.
Signup and view all the answers
Леонардо да Винчи «inficere» терминін енгізген ғалым.
Леонардо да Винчи «inficere» терминін енгізген ғалым.
Signup and view all the answers
Ежелгі Русьте медициналық көмек көрсетуге қабілетті адамдар емшілер деп аталды.
Ежелгі Русьте медициналық көмек көрсетуге қабілетті адамдар емшілер деп аталды.
Signup and view all the answers
Ресейдегі алғашқы мемлекеттік медициналық мекеме монастырь камералары болды.
Ресейдегі алғашқы мемлекеттік медициналық мекеме монастырь камералары болды.
Signup and view all the answers
Ресейде дәрілік өсімдіктерді жинаумен байланысты арнайы міндет қамыт болды.
Ресейде дәрілік өсімдіктерді жинаумен байланысты арнайы міндет қамыт болды.
Signup and view all the answers
Ресейдегі оба індеті XVI ғасырда орын алды.
Ресейдегі оба індеті XVI ғасырда орын алды.
Signup and view all the answers
Дәрігер химияны жақсы білмейінше кемелді бола алмайды деген пікір Авиценнаға тиесілі.
Дәрігер химияны жақсы білмейінше кемелді бола алмайды деген пікір Авиценнаға тиесілі.
Signup and view all the answers
Көмірдің адсорбциялық қабілетін ашқан ғалым Д.И.Менделеев.
Көмірдің адсорбциялық қабілетін ашқан ғалым Д.И.Менделеев.
Signup and view all the answers
Инъекциялық ерітінділерді консервациялау бойынша еңбектердің авторы А.В.Пель.
Инъекциялық ерітінділерді консервациялау бойынша еңбектердің авторы А.В.Пель.
Signup and view all the answers
Мысыр тілінен аударылған «Фармаки» сөзі дәрі дегенді білдіреді.
Мысыр тілінен аударылған «Фармаки» сөзі дәрі дегенді білдіреді.
Signup and view all the answers
Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек өндіру құқығы тек емшілерге берілген.
Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек өндіру құқығы тек емшілерге берілген.
Signup and view all the answers
Ежелгі грек мифологиясындағы емдік құдай Асклепий деп аталады.
Ежелгі грек мифологиясындағы емдік құдай Асклепий деп аталады.
Signup and view all the answers
Гиппократ – медицина саласындағы реформатор, сонымен қатар философ.
Гиппократ – медицина саласындағы реформатор, сонымен қатар философ.
Signup and view all the answers
1845 жылы Ресейде фармацевтика магистрі дәрежесі бекітілді.
1845 жылы Ресейде фармацевтика магистрі дәрежесі бекітілді.
Signup and view all the answers
Орта ғасырлардағы «дәріхана» сөзі шөптермен емдеу әрекетін білдіреді.
Орта ғасырлардағы «дәріхана» сөзі шөптермен емдеу әрекетін білдіреді.
Signup and view all the answers
Белгілі потенциалы бар барлық заттар дәрілік болуы мүмкін, бұл Гиппократ мектебіне тиесілі.
Белгілі потенциалы бар барлық заттар дәрілік болуы мүмкін, бұл Гиппократ мектебіне тиесілі.
Signup and view all the answers
Асклепийдің қызы Гигиена болып табылады.
Асклепийдің қызы Гигиена болып табылады.
Signup and view all the answers
Табиғи материалдардан алынған сығындылар «галендік препараттар» деп аталады.
Табиғи материалдардан алынған сығындылар «галендік препараттар» деп аталады.
Signup and view all the answers
Шымкент Сантонин зауыты 1891 жылы құрылды.
Шымкент Сантонин зауыты 1891 жылы құрылды.
Signup and view all the answers
Қазаптекомбасқармасының бірінші меңгерушісі Дәрігер М.М.Чумбалов болды.
Қазаптекомбасқармасының бірінші меңгерушісі Дәрігер М.М.Чумбалов болды.
Signup and view all the answers
Қазақстандағы алғашқы фармацевтикалық мектеп Орал медициналық училищесінде ашылды.
Қазақстандағы алғашқы фармацевтикалық мектеп Орал медициналық училищесінде ашылды.
Signup and view all the answers
Қазақ ұлттық медицина университеті 1920 жылы ашылды.
Қазақ ұлттық медицина университеті 1920 жылы ашылды.
Signup and view all the answers
«Дәрі жасаушы» кәсібі б.з.б 3 мыңжылдықта Египетте пайда болды.
«Дәрі жасаушы» кәсібі б.з.б 3 мыңжылдықта Египетте пайда болды.
Signup and view all the answers
Ежелгі Қытайдағы фармацевтикалық білім негіздерін қамтитын құжат Эберс папирусы деп аталады.
Ежелгі Қытайдағы фармацевтикалық білім негіздерін қамтитын құжат Эберс папирусы деп аталады.
Signup and view all the answers
Дәрігерлері ринопластика өнерін жасаған ел - Үндістан.
Дәрігерлері ринопластика өнерін жасаған ел - Үндістан.
Signup and view all the answers
Ежелгі Грециядағы емдік Құдай Зевс деп аталды.
Ежелгі Грециядағы емдік Құдай Зевс деп аталды.
Signup and view all the answers
Төрт элемент, оның күйіне әсер ететін адам ағзасындағы төрт сұйықтық туралы ілім гуморальды терапия деп аталады.
Төрт элемент, оның күйіне әсер ететін адам ағзасындағы төрт сұйықтық туралы ілім гуморальды терапия деп аталады.
Signup and view all the answers
Диоскоридтердің медициналық еңбегі «Адамды емдеу туралы» деп аталады.
Диоскоридтердің медициналық еңбегі «Адамды емдеу туралы» деп аталады.
Signup and view all the answers
Авиценна Ежелгі Рим тарихына жатады.
Авиценна Ежелгі Рим тарихына жатады.
Signup and view all the answers
Study Notes
Дәрі-дәрмек Өндірісі
-
Тарихи аспектілері:
- Ежелгі бабаларымыз дәрі-дәрмек ретінде өсімдіктерді пайдаланған.
- Грек және Рим медицинасы дәрі-дәрмектердің жүйеленген түрлерін танытты.
- Араб алхимиясы дәрі-дәрмек өндірісіне үлкен әсер етті, жаңа заттарды синтездеу әдістерін дамытты.
-
Өндірістің дамуы:
- XVIII ғасырда фармацевтикалық химияның негізі қаланды.
- XIX ғасырда синтетикалық дәрілердің өндірісі басталды.
- XX ғасырда антибиотиктер мен вакциналардың ашылуы революциялық өзгерістерге себеп болды.
-
Дәрі-дәрмек түрлері:
- Табиғи дәрілер: өсімдіктер мен минералдардан алынған.
- Синтетикалық дәрілер: химиялық жолмен жасалған.
-
Заманауи технологиялар:
- Гендік инженерия мен биотехнология дәрі-дәрмектерді өндіруде қолданылуда.
- Нанотехнология препараттардың жеткізілуін және әсерін жақсартуға мүмкіндік береді.
-
Медициналық зерттеулер:
- Дәрі-дәрмек тиімділігін тексеру үшін клиникалық испытаниялар жүргізіледі.
- Зерттеу және даму (R&D) – фармацевтика саласында маңызды роль атқарады.
-
Құқықтық аспектілер:
- Дәрі-дәрмектерді өндіру, дистрибуция және қолдану халықаралық стандарттарға сай реттеледі.
- Жаңа дәрілерді нарыққа шығару үшін лицензия алу қажеттілігі.
-
Келешегі:
- Персонализированный медицина – пациенттің генетикалық және биомаркерлік ақпараттары негізінде дәрілерді өндіру.
- Цифрландыру мен жасанды интеллект фармацевтика саласында бұдан да көп жаңалықтар енгізуге мүмкіндік береді.
Дәрі-дәрмек Өндірісінің Тарихи Аспектілері
- Ежелгі дәуірде адамдар дәрілік қасиеттері бар өсімдіктерді қолданған!
- Гректер мен римдіктер медицинаны жүйелі түрде дамытып, дәрі-дәрмектерді ұқыпты пайдалануға бастама болды.
- Араб алхимиясы жаңа заттарды синтездеу әдістерін дамытып, дәрі-дәрмектердің жасалуына үлкен әсер етті.
Дәрі-дәрмек Өндірісінің Дамуы
- XVIII ғасырда фармацевтикалық химия қалыптасып, дәрі-дәрмектердің химиялық құрылымы туралы ғылыми түсінік пайда болды.
- XIX ғасырда дәрі-дәрмектерді синтетикалық жолмен жасау басталды, бұл жаңа дәрілердің кең ауқымда пайда болуына алып келді.
- XX ғасырда антибиотиктер мен вакциналардың ашылуы медицинада революциялық өзгерістерге себеп болды, бұл ауыр аурулармен күресуде үлкен жетістіктерге жетуге мүмкіндік берді.
Дәрі-дәрмек Түрлері
- Табиғи дәрілер өсімдіктер мен минералдардан алынады, олардың емдік қасиеттері ғасырлар бойы пайдаланылып келеді!
- Синтетикалық дәрілер химиялық жолмен жасалады, олардың құрамы дәл және тиімділігі жоғары.
Заманауи Технологиялармен Дәрі-дәрмек Өндірісі
- Гендік инженерия мен биотехнология дәрі-дәрмектерді жасау процесін революцияландырды, бұл жаңа дәрілердің ашылуына және дәрілердің тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
- Нанотехнология дәрілердің ағзаға жеткізілуін жақсартып, олардың әсерін күшейтуге мүмкіндік береді.
Дәрі-дәрмек Өндірісіндегі Зерттеулер
- Жаңа дәрілердің қауіпсіздігі мен тиімділігін растау үшін клиникалық сынақтар жүргізіледі.
- Фармацевтикалық саланың дамуы жаңа дәрілер мен емдеу әдістерін табуға бағытталған зерттеу-даму жұмыстарына (R&D) үлкен инвестиция салған.
Дәрі-дәрмек Өндірісіндегі Құқықтық Аспектілер
- Дәрі-дәрмектерді өндіру, тарату және қолдану халықаралық стандарттармен реттеледі, бұл дәрілердің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында.
- Жаңа дәрілерді нарыққа шығару үшін лицензия алу қажет, бұл дәрілердің қауіпсіздігі мен тиімділігін тексеру үшін жасалады.
Дәрі-дәрмек Өндірісінің Келешегі
- Персонализированный медицина - бұл әр адамның генетикалық ерекшеліктері мен биомаркерлерін ескере отырып, жеке емдеу жоспарын жасау.
- Цифрландыру және жасанды интеллект фармацевтикалық саланың дамуына жаңа мүмкіндіктер ашады, бұл дәрі-дәрмектерді жасау, тарату және қолдануды оңтайландыруға ықпал етеді.
Фармация ғылымы
- Фармация - дәрілік және емдік және профилактикалық препараттарды іздеу, алу, зерттеу, сақтау, өндіру және тарату мәселелерін қамтитын ғылымдар мен практикалық білімдер кешені.
Фармация тарихы
- Фармация тарихы - адамзаттың ерте заманнан бүгінгі күнге дейінгі бүкіл өмірінде фармацевтикалық қызмет пен дәрілік білімнің дамуы туралы ғылым.
- Жеке фармацевтикалық пәндердің даму тарихын зерттейді.
Дәстүрлі медицина
- "Дәстүрлі медицина" - ежелгі дәуірде пайда болған және ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан ең ұтымды емдеу әдістерін және өсімдік, жануар және минералды текті ең тиімді емдік заттарды қолданудың мың жылдық тәжірибесі.
- Дәстүрлі медицина - халықтың көп ғасырлық тәжірибесінің жемісі болып табылатын және ұрпақтан-ұрпаққа ауызша жалғасып келе жатқан емдеу құралдары мен әдістері.
Ежелгі Египет
- Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек дайындауды діни қызметкерлер, емшілер жасаған.
- Ежелгі Египетте дәрі-дәрмек өндіру құқығы адамдарға, жоғары каста дінбасыларына тиесілі болған.
Ежелгі Греция
- Ежелгі Грециядағы ғибадатханада емдеуге арналған үй-жайлар «Асклепиондар» деп аталды.
- Ежелгі грек мифологиясындағы емдік құдай - Асклепий.
- Ежелгі грек дәрігері, ежелгі медицинаның реформаторы - Гиппократ (Гераклид пен Фенареттің ұлы).
- Гиппократ антының негізгі қағидалары: медициналық құпияны сақтау, ақпараттандырылған келісім принципі, эвтаназия жасайтын дәрігерге жол бермеу, абортқа жол бермеу.
- Төрт элемент, оның күйіне әсер ететін адам ағзасындағы төрт сұйықтық туралы ілім - гуморальды терапия.
Ежелгі Рим
- Ежелгі Римде дәрі-дәрмектер мен емдеу әдістерін дамытуға Гален, Диоскоридтер сияқты ғалымдар үлес қосты.
- Диоскоридтер 600-ге жуық дәрілік өсімдіктердің сипаттамасын келтірген.
- "Дәрілік Әсімдіктер туралы" - Диоскоридтің медициналық еңбегі.
Орта ғасырлар
- Орта ғасырлардағы "дәріхана" сөзі "дәрілермен рухтарды шығару" дегенді білдірген.
- Салернода медициналық мектеп VIII ғасырда құрылды.
- Салерно медициналық мектебінің ғалымы Урсо диагностикада зәр зерттеуін кеңінен қолданды.
- "Inficere" - инфильтрация, ену дегенді білдіреді.
- "Inficere" терминін итальяндық ғалым Джироламо Фракасторо енгізген.
Ресей
- Ресейде бірінші мемлекеттік дәріхана 1581 жылы Мәскеуде Иван Грозный патша кезінде ұйымдастырылды.
- Ресейдегі ең жоғары фармацевтикалық дәреже - Фармация магистрі (1845 жылы белгіленді).
- Ресейде дәрілік өсімдіктерді жинаумен байланысты арнайы міндет - ясақ.
- Ресейдегі оба індеті XVII ғасырда болды.
- "Дәрігер химияны жетік білмейінше кемелді бола алмайды. Ол қан мен қоректік шырындардың табиғи қоспасын таниды, пайдалы және зиянды тағамдардың құрамын ашады. Әртүрлі шөптерден пайдалы дәрілер дайындау үшін ғана емес, жер қойнауынан алынған материалдардан да қолданылады" - М.В.Ломоносовтың айтқан сөзі.
- Көмірдің адсорбциялық қабілетін Т.Е.Ловиц ашты.
- Ғалым Д.И.Менделеев Ресей бай шикізатты пайдалана отырып, химия және фармацевтика өнеркәсібін дамытуды жақтады.
- Ғалым A.В.Пель инъекциялық ерітінділерді, сулы сығындыларды, сарысуларды консервациялау бойынша еңбектер жазды.
- Дәрілік заттарды, әсіресе есірткі заттарын және дала жағдайында сақтау бойынша ұсыныстар Н.И.Пирогов әзірледі.
Қазақстан
- Қазақстандағы алғашқы дәріхана Орал қаласында ашылды.
- Шымкент Сантонин зауыты 1883 жылы құрылды.
- Шымкент химия-фармацевтикалық зауытында алғашқы жылдары сантонин өндірілді.
- 1928 жылы ұйымдастырылған Қазаптекомбасқармасының бірінші меңгерушісі - Дәрігер М.М.Чумбалов.
- Қазақстандағы алғашқы фармацевтикалық мектеп - Семей шаруа қожалығы.техникалық мектеп.
- Қазақ ұлттық медицина университеті Санжар Жафарұлы Асфендияров атында 1931 жылы ашылды.
- Оңтүстік Қазақстан фармацевтикалық академиясы 1979 жылы ашылды.
Ежелгі Қытай
- "Тамырлар мен шөптерге арналған канон" - ежелгі Қытайдағы фармацевтикалық білім негіздерін қамтитын құжат.
Үндістан
- "Сушрута-Самхита" - хирургия саласындағы негізгі білімді қамтитын құжат, Үндістанда жасалды.
- Үндістан дәрігерлері ринопластика өнерін жасаған.
- "Сушрута Самхита" - Үндістандағы дәстүрлі медицинаның негізгі құжаты.
Медициналық этика
- Медициналық этиканың Гиппократтық үлгісіндегі негізгі принцип - "зиян келтірмеу".
Дәрігер және дәрі
- «Дәрі жасаушы» кәсібі б.з.б 3 мыңжылдықта Египетте пайда болды.
Эмблемалық суреттер
- Жылан датасы бар тостағанның алғашқы суреттері 800--600 BC e. кезеңінде пайда болады.
Қазақстанда фармация
- Алматыда Орталықтандырылған дәріхана қоймасы 1931 жылы ұйымдастырылды.
- Қазақ КСР провизорларының бірінші съезі 1985 жылы өтті.
Баламалы медицина
- Дәстүрлі медицина бізге жусан, жолжелкенжапырақтары сияқгы дәрілік өсімдіктерді көрсетті.
- Оңтүстік Қазақстанның дәстүрлі медицинасы бізге жусанды көрсетті.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Бұл викторина дәрі-дәрмек өндірісінің тарихи аспектілерін, оның дамуын және заманауи технологияларды қамтиды. Ежелгі дәрі-дәрмектерден заманауи синтетикалық және биотехнологиялық өнімдерге дейінгі өзгерістерді қарастырады. Сіз дәрі-дәрмек түрлерін және медициналық зерттеулердің маңыздылығын түсінесіз.