Contracttheorie en Menselijk Gedrag
27 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is het belangrijkste idee achter de contracttheorie?

  • Zelfzucht is de basis van alle menselijke interactie.
  • Mensen kunnen elkaar niet helpen zonder een overheid.
  • Mensen moeten bewust ongeorganiseerd leven.
  • Duidelijke afspraken zijn noodzakelijk voor samenleven. (correct)

Wat wordt bedoeld met de natuurtoestand?

  • Een hypothetische situatie zonder overheid of regels. (correct)
  • Een ideale samenleving zonder enige regels.
  • Een situatie waarin mensen altijd vreedzaam samenleven.
  • Een realistische voorstelling van de moderne staat.

Welke vraag wordt onderzocht in het verhaal 'Lord of the flies'?

  • Of mensen van nature goed of slecht zijn in samenlevingssituaties. (correct)
  • Hoe mensen zich organiseren zonder regels.
  • Wat de gevolgen zijn van samenwerking zonder afspraken.
  • Wie de beste leider is in een anarchistische setting.

Wat beschrijft het mensbeeld in de context van de contracttheorie?

<p>Een doordachte visie over wat het betekent om mens te zijn. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak over empathie en egoïsme is juist volgens de besproken concepten?

<p>Het mensbeeld beïnvloedt of mensen als empathisch of egoïstisch worden gezien. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is Rousseau's standpunt ten opzichte van vertegenwoordigende parlementaire democratie?

<p>Het kan de collectieve wil van het volk niet adequaat representeren. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met negatieve vrijheid in de filosofie van Berlin?

<p>De afwezigheid van belemmeringen en dwang. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de centraliteit van het anarchisme volgens de inhoud?

<p>De afschaffing van alle vormen van rang en overheidsmacht. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke vorm van vrijheid benadrukt Hannah Arendt het meest?

<p>Vrijheid die voortkomt uit sociale verantwoordelijkheden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de 'tirannie van de meerderheid' in?

<p>De meerderheid die rechten van minderheden onderdrukt. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat stelde Proudhon over eigendom?

<p>Het is een vorm van onderdrukking en moet worden afgeschaft. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van vrijheid van meningsuiting volgens Stuart Mill?

<p>Het is noodzakelijk voor het debat en de waarheid. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belang van directe democratie volgens Rousseau?

<p>Het zorgt ervoor dat elke burger bijdraagt aan de gezamenlijke wil. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van het dictatorspel?

<p>Persoon 2 moet akkoord gaan met de beslissing van persoon 1. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van politici in de deliberatieve democratie?

<p>Ze zijn verantwoordelijk voor het versterken van de democratische controle. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de vernistheorie van Frans de Waal in?

<p>De beschaving van de mens is fragiel en kan gemakkelijk in gevaar komen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het nocebo-effect?

<p>Psychologische verwachtingen die leiden tot negatieve gezondheidseffecten. (D)</p> Signup and view all the answers

Hoe beschrijft Locke de natuurwet?

<p>Je vrijheid eindigt waar die van een ander begint. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de natuurlijke rechten die door Locke worden verdedigd?

<p>Recht op leven, vrijheid, en eigendom. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is het sociaal contract volgens Rousseau?

<p>Een constructie voor het beschermen van individuele rechten. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak beschrijft het idee van amour propre volgens Rousseau het beste?

<p>Egoïsme en trots veroorzaken conflicten. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat was Rousseau's visie op de staat van de natuur?

<p>Individuen waren vrij en gelijk zonder sociale verplichtingen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een referendum binnen de context van directe democratie?

<p>Een bindende stem over een bepaald thema door alle burgers. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de essentie van direct democratisch stemrecht volgens Rousseau?

<p>Alle burgers moeten kunnen beslissen over gemeenschappelijke zaken. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat voor soort samenleving beschrijft Rousseau als gevolg van bevolkingsgroei?

<p>Een vredige sedentaire samenleving. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat betekent de stelling 'bij twijfel, ga uit van het goede' volgens Bregman?

<p>Ga ervan uit dat mensen de beste bedoelingen hebben. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de implicaties van Locke's geloof in de individuele rechten?

<p>Rechten zijn absoluut en onvoorwaardelijk vanaf de geboorte. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Contracttheorie

Het idee dat mensen afspraken nodig hebben om samen te leven in een maatschappij.

Natuurtoestand

Een denkbeeldige situatie zonder overheid of regels.

Sociaal contract

De afspraken die mensen maken om samen te leven.

Mensbeeld

Een manier van denken over wat het betekent om mens te zijn.

Signup and view all the flashcards

Lord of the Flies

Een boek dat de natuurtoestand gebruikt om de menselijke natuur te bestuderen.

Signup and view all the flashcards

Positief Mensbeeld

De overtuiging dat de mens van nature coöperatief is.

Signup and view all the flashcards

Negatief Mensbeeld

De overtuiging dat de mens van nature egoïstisch en onbetrouwbaar is.

Signup and view all the flashcards

Neutraal Mensbeeld

De overtuiging dat de mens complex is en niet vaststaand, met zowel positieve als negatieve eigenschappen.

Signup and view all the flashcards

Sociale Filosofie

De tak van de filosofie die zich bezighoudt met de aard van de mens en hoe mensen in een samenleving kunnen leven.

Signup and view all the flashcards

Descriptieve Sociale Filosofie

Studie van hoe mensen feitelijk in een groep leven.

Signup and view all the flashcards

Normatieve Sociale Filosofie

Studie van hoe mensen zouden moeten leven in een groep.

Signup and view all the flashcards

Thomas Hobbes

Filosoof die een negatief mensbeeld had en de natuurtoestand introduceerde.

Signup and view all the flashcards

Natuurtoestand (Hobbes)

Een situatie zonder regels of overheid, waar iedereen egoïstisch handelt en chaos heerst.

Signup and view all the flashcards

Natuurrecht (Hobbes)

Het recht om je eigenbelang te nastreven, zelfs ten koste van anderen.

Signup and view all the flashcards

Sociaal Contract (Hobbes)

Afspraken die mensen maken om samen te leven en chaos te voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Leviathan (Hobbes)

De hoogste macht die de regels handhaaft en straf oplegt.

Signup and view all the flashcards

Jürgen Habermas

Filosoof die een positief mensbeeld had en de leefwereld en het systeem introduceerde.

Signup and view all the flashcards

Leefwereld (Habermas)

Een 'reservoir' van gedeelde kennis, normen en waarden die ons gedrag bepalen.

Signup and view all the flashcards

Systeem (Habermas)

Het economische en politieke systeem dat de samenleving stuurt.

Signup and view all the flashcards

Koloniseringthese (Habermas)

De negatieve invloed van het systeem op de leefwereld.

Signup and view all the flashcards

Democratische controle

Het idee dat het systeem van wetten en regels onder controle moet blijven door de bevolking, niet alleen door de autoriteiten.

Signup and view all the flashcards

Communicatieve vermogens

Het vermogen van mensen om expliciet vragen te stellen, te discussiëren en kritisch na te denken over de wereld om hen heen.

Signup and view all the flashcards

Doelrationele logica

Een manier van denken die gericht is op efficiëntie en het bereiken van een bepaald doel, zonder rekening te houden met ethische of sociale aspecten.

Signup and view all the flashcards

Deliberatieve democratie

Een vorm van democratie waarbij politici en wetgevers debatten en discussies gebruiken om wetten te maken die het systeem onder controle houden.

Signup and view all the flashcards

Vernistheorie

De theorie stelt dat beschaving een dunne laag is die gemakkelijk kan verdwijnen, en dat we allemaal een beestachtige kant hebben die kan opborrelen.

Signup and view all the flashcards

Nocebo-effect

Het effect van negatieve verwachtingen of suggesties die leiden tot negatieve gezondheidsgevolgen.

Signup and view all the flashcards

Media's rol in negatief mensbeeld

De media kan een negatief mensbeeld versterken door te focussen op negatieve gebeurtenissen en uitzonderingen.

Signup and view all the flashcards

Bij twijfel, ga uit van het goede

Wanneer je twijfelt over de intenties van iemand, ga er van uit dat ze goede daden willen verrichten.

Signup and view all the flashcards

Locke's visie op individuele rechten

Locke geloofde dat alle mensen gelijk en vrij geboren worden, met natuurlijke rechten zoals recht op leven, vrijheid en eigendom.

Signup and view all the flashcards

Natuurwet volgens Locke

Locke geloofde dat alle mensen gelijk zijn en dat vrijheid eindigt waar die van een ander begint.

Signup and view all the flashcards

Rousseau's visie op de natuurtoestand

Rousseau geloofde dat mensen in een gelukkige natuurtoestand leefden zonder sociale relaties of ongelijkheid.

Signup and view all the flashcards

Amour de soi vs. amour propre

Amour de soi is de liefde voor jezelf en je eigen welzijn. Amour propre is eigenliefde, egoïsme en het gevoel van superioriteit.

Signup and view all the flashcards

Directe Democratie

Een vorm van democratie waarbij alle burgers direct meebeslissen over belangrijke zaken, zonder tussenkomst van vertegenwoordigers.

Signup and view all the flashcards

Volonté Générale

De algemene wil van het volk als eenheid, waarin alle individuele wensen samenkomen ten gunste van het collectieve belang.

Signup and view all the flashcards

Tirannie van de Meerderheid

Een situatie waarin de meerderheid in een democratische samenleving haar macht misbruikt om de rechten en belangen van minderheden te onderdrukken.

Signup and view all the flashcards

Negatieve Vrijheid

De afwezigheid van belemmeringen of beperkingen die de keuzevrijheid van een individu inperken.

Signup and view all the flashcards

Positieve Vrijheid

De mogelijkheid om zelf te beslissen en keuzes te maken om je leven vorm te geven, om je potentieel te realiseren.

Signup and view all the flashcards

Vrijheid van Meningsuiting

Het recht om je eigen mening te uiten, inclusief kritiek, zonder angst voor represailles.

Signup and view all the flashcards

Anarchisme

Een politieke filosofie die alle vormen van overheid en hiërarchie afwijst en streeft naar een maatschappij zonder dwang.

Signup and view all the flashcards

Politiek als Domein van Handelingen

Arendt zag politiek als een ruimte waar mensen samenkomen om via dialoog en actie vorm te geven aan de gemeenschap.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Contracttheorie

  • Kernidee: Mensen kunnen niet effectief samenleven zonder afspraken (sociaal contract).
  • Natuurtoestand: Hypothetische situatie zonder overheid, gebruikt om menselijke natuur te analyseren.
  • Lord of the Flies: Verhaal dat de natuurtoestand illustreert.
  • Menselijke natuur: Of mensen van nature helpen of egoïstisch zijn, is afhankelijk van het mensbeeld.
  • Mensbeeld: Filosofische visie op wat het betekent om mens te zijn (gebaseerd op filosofie, religie, wetenschap en cultuur).
  • Positief mensbeeld: Mensen zijn van nature coöperatief.
  • Negatief mensbeeld: Mensen zijn van nature egoïstisch.
  • Sociale filosofie: Onderzoekt hoe mensen het beste samen kunnen leven.
  • Descriptieve sociale filosofie: Beschrijft hoe mensen in groepen samenleven.
  • Normatieve sociale filosofie: Beschrijft hoe mensen zouden moeten samenleven.
  • Thomas Hobbes: Grondlegger contracttheorie.
  • Natuurtoestand (Hobbes): Oorlog van allen tegen allen, gericht op eigenbelang en zelfbehoud.
  • Natuurrecht (Hobbes): Recht om eigenbelang na te streven, ook ten koste van anderen.
  • Gevangenendilemma: Gedachte-experiment dat competitie en eigenbelang laat zien.
  • Leviathan: Hoogste macht om sociaal contract te handhaven in Leviathan.
  • Ultimatumspel & Dictatorspel: Economische experimenten over besluitvorming in competitieve situaties en macht.

De Communicatieve Mens (Habermas)

  • Habermas: Benadert menselijke handelingen vanuit sociale normen en waarden, positief mensbeeld.
  • Leefwereld: Reservoir van kennis die mensen impliciet delen.
  • Dimensies van kennis in Leefwereld:
    • Objectieve wereld: Algemene, objectieve kennis.
    • Sociale wereld: Sociale normen en waarden.
    • Subjectieve wereld: Individuele verwachtingen en voorkeuren
  • Systeem: Economie en staat, gericht op efficiëntie en doelgerichtheid.
  • Koloniseringsthese: Systeem koloniseert de leefwereld.
  • Bregman & Banaliteit van het goede: Crimineel mensbeeld in twijfel.
  • Deliberatieve democratie: Politiek systeem waarbij de discussie en communicatie over belangrijke punten centraal staan.

Vernistheorie (De Waal)

  • Vernistheorie: Mensen hebben een dunne laag beschaving. Bij rampen komt het "beest in de mens" naar boven.
  • Nocebo-effect: Negatieve verwachtingen leiden tot negatieve effecten.

Individu en Gemeenschap (Locke & Rousseau)

  • Locke: Voorstander van individuele rechten (leven, vrijheid, eigendom).
  • Natuurwet (Locke): Jouw vrijheid eindigt waar die van een ander begint.
  • Liberalisme: Politieke filosofie die individuele rechten centraal stelt.
  • Rousseau: Voorstander van gemeenschap boven individu.
  • Natuurtoestand (Rousseau): Vrijheid voor individu maar weinig verplichtingen.
  • Amour de soi & Amour propre: Eigen welzijn versus egoïsme en rivaliteit.
  • Sociaal contract (Rousseau): Vrijheden afstaan voor staatsburgerlijke vrijheid en algemene wil.
  • Directe democratie (Rousseau): Burgers nemen rechtstreeks deel aan politieke besluitvorming.
  • Referendum, burgerpanel, open participatie, petitie...: Manieren van directe democratie.
  • Willen geinelle: Iedereen moet in groep nadenken over de goedkeuring.
  • Volonté générale: Algemene wil van volk (zonder discussie).
  • Rousseau tegen vertegenwoordigende democratie: Vermijd discussie om het belang van de groep te bereiken.
  • Vrijheid (Berlin): Negatieve (afwezigheid van dwang), positieve (mogelijkheid tot actie).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Dit quiz behandelt de kernideeën van de contracttheorie, waaronder de natuurtoestand en menselijke natuur. De theorieën van Thomas Hobbes worden besproken, evenals de concepten van positief en negatief mensbeeld. Ontdek hoe deze thema's relevant zijn voor sociale filosofie en ons begrip van samenleven.

More Like This

Understanding Society and Social Contract Theory
18 questions

Understanding Society and Social Contract Theory

RealizableMoldavite7024 avatar
RealizableMoldavite7024
Module 11: The Human Person in Society
10 questions

Module 11: The Human Person in Society

CongenialByzantineArt6974 avatar
CongenialByzantineArt6974
Contracttheorie en Menselijke Natuur
25 questions

Contracttheorie en Menselijke Natuur

SignificantRiemann8286 avatar
SignificantRiemann8286
Political Philosophy Quiz
56 questions

Political Philosophy Quiz

HardyHoneysuckle avatar
HardyHoneysuckle
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser