Questions and Answers
Aşağıda verilenlerden hangisi enlem terslemesine örnek olarak verilebilir?
Aşağıda verilenlerden hangisi ülkemizin stratejik önemini artırıcı etkiye sahiptir?
Aşağıda verilen sınır kapılarımızdan hangisinde demir yolu bağlantısı yoktur?
Avrupa ile geçişimizi sağlayan en işlek sınır kapımız hangisidir?
Signup and view all the answers
Ülkemizde en son açılan sınır kapısı hangisidir?
Signup and view all the answers
Ülkemizin komşuları kimlerdir?
Signup and view all the answers
Ülkemiz hangi enlem ve boylam değerleri arasında yer alır?
Signup and view all the answers
Aşağıda verilen koordinatlardan hangisi ülkemizin matematik konumu belirtmede kullanılmaz?
Signup and view all the answers
Ülkemizin en doğusu ile en batısı arasında yaklaşık ne kadar zaman farkı bulunmaktadır?
Signup and view all the answers
Enlem değiştikçe aşağıdaki hangi özellik artmaz?
Signup and view all the answers
Aşağıda verilenlerden hangisi ülkemizin kuzey yarımkürede yer aldığının kanıtları arasında gösterilemez?
Signup and view all the answers
Ekinoks tarihleri hangi tarihlerdir?
Signup and view all the answers
Solstis tarihleri hangi tarihlerdir?
Signup and view all the answers
Hangi durumda ülkemizde güneş en dik şekilde gelir?
Signup and view all the answers
Yerel saat, bir yerin kendine özgü ______ saatidir.
Signup and view all the answers
Aşağıda verilen illerimizden hangisinin yerel saati diğerlerine göre daha ileridedir?
Signup and view all the answers
Aşağıdaki özelliklerden hangisi ülkemizin özel konumuna bağlı olarak gerçekleşmemiştir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Coğrafi Konum
- Coğrafi konum, bir yerin matematik (mutlak) ve özel (göreceli) konumunu kapsar.
- Matematik konum, Ekvator ve başlangıç meridyenine olan uzaklıkları enlem ve boylam ile ifade eder.
Türkiye'nin Matematik Konumu
- Türkiye, 26-45 doğu meridyenleri ile 36-42 kuzey paralelleri arasında yer alır.
- En güney noktasında 6 paralellik mesafe ile 666 km kuş uçuşu mesafe bulunmaktadır.
- En doğu ile en batı noktası arasında 19 meridyen olup, aralarındaki zaman farkı 76 dakikadır.
Paraleller ve Meridyenler
- En büyük paralel dairesi Ekvator'dur; kutuplara doğru gidildikçe boyları kısalır.
- Paraleller arasındaki mesafe her yerde eşittir ve bu mesafe 111 km'dir.
- Meridyenlerin boyları eşittir ancak aralarındaki mesafe ekvatorda 111 km, kutuplara gidildikçe daralır.
Enlem ve İklim
- Ekvator'dan kutuplara gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı azalır; sıcaklık düşer.
- Gece ve gündüz süreleri arasındaki fark artar; kutuplarda bu süre 6 aya kadar çıkabilir.
- Enlemin etkisine bağlı olarak; bitki türleri, canlı türleri, denizlerin sıcaklık ve tuzluluk oranları değişir.
Türkiye’nin Özel Konumu
- Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada ülkesidir ve iklimi Akdeniz iklim kuşağındadır.
- Dört mevsim belirgin bir şekilde yaşanır ve bu durum matematik konuma dayanır.
- Ülkemiz belirli coğrafi özellikleri nedeniyle önemli bir stratejik konumdadır.
Ekinoks ve Solstis
- Ekinoks, 21 Mart ve 23 Eylül'de gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı tarihlerdir.
- Solstis ise 21 Haziran (en uzun gündüz) ve 21 Aralık (en uzun gece) tarihleridir.
- 21 Mart ve 23 Eylül'de güneş ışınları Ekvatora 90 derece açıyla gelir.
Zaman ve Yerel Saat
- Yerel saat, bir yerin meridyeninin Güneş’in tam karşısında olduğu anı belirtir; doğuya gidildikçe 4 dakika ilave edilir.
- Ulusal saat, Iğdır ilinin yerel saatine dayanır ve tüm ülkede ortak saat dilimi kullanılır.
Enlem Terslemesi
- Aynı enlem üzerindeki yerlerde sıcaklık değerlerinin aynı olması beklenirken, Türkiye'de karasal etkiyle farklılıklar gözlemlenebilir.
- Enlem terslemesine örnek olarak, Doğu Anadolu'nun Ege Bölgesi'nden daha soğuk olması verilebilir.
Genel Notlar
- Coğrafi bilgi, Türkiye’nin konumu hakkında çok sayıda soruya temel oluşturmaktadır.
- Coğrafi konumun etkileri; iklim, bitki örtüsü, canlı türleri ve coğrafi yapı üzerinde belirgin şekilde kendini gösterir.### Türkiye'nin Coğrafi Konumu
- İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olmak, stratejik önem taşır.
- Üç kıta arasında köprü olma durumu, Türkiye'nin coğrafi avantajlarından biridir.
- Genç bir nüfus, Türkiye'nin demografik potansiyelini artırır.
- Doğalgaz ve petrol zengini ülkelerle ihtiyaç duyan ülkeler arasında yer almak, ekonomik ilişkileri güçlendirir.
Özel Konum
- Özel konum, belirli ülkelere özgü özellikleri ifade eder.
- İstanbul ve Çanakkale boğazları, benzer konumda bulunan diğer ülkelerde bulunmaz.
- Orta kuşaktaki ülkelerde belirgin mevsim değişiklikleri yaşanırken, Türkiye’nin boğazlara sahip olması özel bir durumdur.
Önemli Sınırlar
- Yunanistan sınırı doğal bir sınırdır ve Meriç Nehri ile belirlenmiştir.
- Nahcivan sınırı, Türkiye'nin en kısa kara sınırıdır (18 km).
- İran sınırı, Türkiye'nin en eski kara sınırıdır ve Kasr-ı Şirin Antlaşması ile belirlenmiştir.
- Suriye sınırı, en uzun kara sınırıdır ve en çok sınır kapısı bulunur.
Sınır Kapıları
- Türkiye-Yunanistan sınır kapıları arasında İpsala, Uzunköprü ve Karaağaç bulunmaktadır.
- Türkiye-Bulgaristan sınırında Kapıkule, Aziziye ve Hamzabeyli önemli kapılardır.
- Türkiye-Gürcistan sınır kapıları arasında Sarp ve Posof Türkgözü yer alır.
- İran sınırında Gürbulak, Kapıköy ve Esendere kapıları bulunur.
- Türkiye-Irak sınırında Habur ve Üzümlü öne çıkar.
- Türkiye-Suriye sınırında birçok kapı vardır, en işlek olanları Cizre, Nusaybin ve Cilvegözü'dür.
ÖSYM Soruları
- ÖSYM, Türkiye’nin coğrafi konumu hakkında çeşitli sorular sorulabilir.
- Komşular arasında Karadeniz'e kıyısı olan ülkeler, sınır kapıları ve doğal sınırların belirlenmesi gibi konular sıkça tercih edilmektedir.
- Belirli sınırların özellikleri ve uzunlukları, sorularda önemli bir yer tutar.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Bu quiz, coğrafi konumun ne olduğunu ve matematik (mutlak) ve özel (göreceli) konum kavramlarını açıklamaktadır. Ekvatora ve başlangıç meridyenine göre bir yerin konumunu anlamak için enlem ve boylam ile ilgili konulara derinlemesine gireceğiz. Coğrafyayla ilgili temel bilgiler için hazır mısınız?
