Celbiologie en Actiepotentiaal

Een dunne laag van vertakte filamenten die de buitenkant van het plasmamembraan bedekt.

Eiwitten met daaraan gehechte koolhydraten. Ze vormen een belangrijk bestanddeel van de glycocalyx.

Vetmoleculen met daarop gekoppelde koolhydraten. Ze zijn aanwezig in de glycocalyx, maar in kleinere hoeveelheden dan glycoproteïnen.

De processen waarbij cellen aan elkaar hechten of aan een oppervlak.

Een mechanisme waarbij cellen signalen naar elkaar sturen via de glycocalyx om hun bewegingen te coördineren.

Uitstulpingen van het celmembraan die het contactoppervlak vergroten.

Trilharen die een gecoördineerde beweging uitvoeren.

Een type celverbinding dat een stevige hechting tussen cellen creëert.

De grootte van een cel, die varieert tussen 7 en 40 micrometer (mm). Hoewel sommige cellen zoals het ei van een struisvogel veel groter kunnen zijn.

De verhouding tussen de oppervlakte van een cel en zijn volume. Hoe kleiner de cel, hoe groter de verhouding, en hoe efficiënter de diffusie van stoffen.

De vorm van een cel kan wisselend zijn, zoals bij leucocyten die van vorm veranderen om bacteriën te vangen. Andere cellen, zoals spiercellen, hebben een constante vorm.

Een driedelige structuur van een cel, die cytoplasma, celkern en celmembraan omvat. De celkern bevat het genetisch materiaal, terwijl het cytoplasma de organellen en het cytosol bevat. Het celmembraan vormt de buitenste barrière.

Een dunne, flexibel membraan die de cel omsluit. Het is opgebouwd uit fosfolipiden en eiwitten, die een dynamische structuur creëren.

De basis van het celmembraan. Bestaat uit twee lagen fosfolipiden. De polaire kop van een fosfolipide is hydrofiel en richt zich naar het waterige milieu. Terwijl de apolaire staart, die bestaat uit vetzuurketens, hydrofoob is en zich naar het midden van de membraan richt.

Proteïnen die geïntegreerd zijn in het celmembraan, waardoor ze over het gehele membraan heen reiken.

Proteïnen die enkel aan de binnen- of buitenzijde van het celmembraan zitten, zonder het te doorkruisen.

De fase waarin de membraanpotentiaal vermindert door de toestroom van positieve ionen, meestal natriumionen.

De fase waarin de membraanpotentiaal terugkeert naar de rustpotentiaal.

De fase waarin de opening van natriumkanalen de membraanpotentiaal snel en abrupt laat stijgen.

De fase waarin kaliumionen de cel verlaten, wat leidt tot repolarisatie van de membraanpotentiaal.

De fase waarin een 'plateau' in de membraanpotentiaal ontstaat, veroorzaakt door de langzame instroom van calciumionen.

Een type celverbinding dat de communicatie tussen cellen mogelijk maakt. Het zijn nauwe contacten tussen celmembranen waar moleculen kunnen passeren.

Een type celcommunicatie waarbij de chemische stof alleen de cel beïnvloedt die de stof heeft vrijgegeven.

Een type celcommunicatie waarbij de chemische stof alleen de naburige cellen beïnvloedt.

Een type celcommunicatie waarbij de chemische stof via het bloed naar alle cellen in het lichaam getransporteerd wordt.

Een molecuul dat in de cel verantwoordelijk is voor het doorgeven van een signaal.

Een type receptor dat een kanaal in het celmembraan opent of sluit. De primaire boodschapper bindt direct aan het kanaal.

Een type receptor dat verbonden is met een G-proteïne, wat op zijn beurt een kanaal kan openen of sluiten.

Een type receptor dat verbonden is met een G-proteïne dat een enzym activeert. Dit enzym produceert secundaire boodschappers die het kanaal kunnen beïnvloeden.

Een type receptor dat zich in het cytoplasma of de kern van een cel bevindt. Het functioneert als een ligand-afhankelijke transcriptiefactor.

Een hormoonreceptorcomplex dat aan een promotorgebied van een gen bindt en daarmee de transcriptie van dat gen stimuleert of remt.

Kleine, blaasvormige structuren in cellen, omgeven door een membraan. Ze vervullen verschillende functies, zoals afbraak van afvalstoffen en stofwisselingsprocessen.

Een type cytosomen, meestal onregelmatig van vorm en omgeven door een membraan. Ze bevatten zure enzymen die betrokken zijn bij de afbraak van cellulaire afvalstoffen.

Vorm van lysosoom die alleen enzymen bevat en nog geen andere stoffen heeft opgenomen. Zij worden aangemaakt in het Golgi-apparaat.

Vorm van lysosoom die ontstaat wanneer een primair lysosoom fuseert met een vacuole die materiaal uit de cel of van buiten de cel bevat. De enzymen breken dan de inhoud van de vacuole af.

Een secundaire lysosoom die gevormd wordt door fusie van een primair lysosoom met een vacuole die materiaal van buiten de cel bevat, zoals voedseldeeltjes.

Een secundaire lysosoom die gevormd wordt door fusie van een primair lysosoom met een vacuole die materiaal van binnen de cel bevat, zoals oude celonderdelen.

Celorganellen met een langwerpige vorm, omhuld door een membraan. Bevatten oxidasen en katalsen, enzymen die betrokken zijn bij de afbraak van lange keten vetzuren door oxidatie.

De processen waarbij lysosomen, peroxysomen en andere organellen betrokken zijn bij de afbraak van stoffen in de cel.

De kernenveloppe scheidt de kerninhoud van de rest van het cytoplasma. Het bestaat uit twee evenwijdige membranen met een perinucleaire ruimte ertussen. Het buitenmembraan heeft ribosomen en beide membranen kunnen versmelten om kernporiën (annuli) te vormen. Door deze poriën vindt een selectieve uitwisseling van stoffen plaats. De structuur van de poriën verschilt per cel.

Chromatine is een complex van DNA-ketens verbonden met eiwitten, dat in de kern van de cel aanwezig is. Het vormt de basis voor de synthese van mRNA, tRNA en rRNA. Tijdens celdeling wordt chromatine gecondenseerd tot chromosomen.

Euchromatine is een minder compacte vorm van chromatine, waar actieve genen zich bevinden, terwijl heterochromatine een meer compact vorm is, waar voornamelijk inactieve genen aanwezig zijn. De grenzen tussen euchromatine en heterochromatine kunnen veranderen.

De nucleolus is een structuur in de kern van de cel die voornamelijk bestaat uit RNA en basische proteïnen. De nucleolus heeft drie belangrijke delen: de nucleolus organiser regions, pars granulosa en pars fibrosa. Het proces van ribosomaal RNA-synthese vindt plaats in de nucleolus organiser regions.

Extrachromosomaal DNA bevindt zich in het cytoplasma van de cel, in organellen zoals plasmiden en mitochondriën. Het verschil met het DNA in de kern is dat de hoeveelheid genen in het extrachromosomaal DNA kleiner is.

Plasmiden zijn kleine, circulaire stukjes DNA in het cytoplasma van bacteriën. Ze kunnen onafhankelijk van het chromosoom van de bacterie repliceren en genen bevatten die de bacterie extra eigenschappen kunnen geven, zoals resistentie tegen antibiotica.

Mitochondriën zijn organellen in het cytoplasma van eukaryotische cellen, verantwoordelijk voor de energieproductie via de celademhaling. Ze bevatten hun eigen DNA, dat afwijkt van het DNA in de kern.

De sequentie van DNA die codeert voor het eiwit insuline kan worden ingebracht in een plasmide en vervolgens in een bacterie. Deze bacterie zal dan het insuline-eiwit produceren, wat nuttig is voor mensen met diabetes type 1.