Byzantijnse Geschiedenis en Cultuur

Vragen die gaan over gebeurtenissen uit het verleden. Ze willen begrijpen wat er gebeurde en waarom, en wat de gevolgen waren.

Een mentale kaart met kennis en ervaringen over geschiedenis, die je helpt om gebeurtenissen in het verleden te begrijpen.

Informatie uit het verleden, zoals brieven, foto's, voorwerpen, etc., die ons helpen meer te leren over een gebeurtenis.

Een periode in de Europese geschiedenis tussen de val van het Romeinse Rijk en de Renaissance.

Drie culturen die samen de Middeleeuwse samenleving vormden. De Germaanse invloeden waren in de taal en tradities, de Romeinse in de wetgeving en het bestuur, en de Christelijke in de religie en waarden.

De grens in Europa tussen gebieden waar Romance talen (zoals Frans) en Germaanse talen (zoals Nederlands) worden gesproken.

De manier waarop mensen in verschillende tijdperken denken over de Middeleeuwen. Het beeld verandert doorheen de tijd.

Het oostelijk deel van het Romeinse Rijk, dat bleef bestaan nadat het westelijke deel in de 5e eeuw viel. Het werd later het Byzantijnse Rijk.

Een Germaans volk dat in de Middeleeuwen een belangrijk koninkrijk stichtte in het huidige Frankrijk en West-Duitsland.

Een samenleving met een grote verscheidenheid aan culturele, taalkundige en religieuze achtergronden.

Dit concept verwijst naar het feit dat er binnen elke etnische of culturele gemeenschap ook een grote variëteit aan talen, religies en culturele uitingen bestaat. Zo kunnen binnen één nationaliteit verschillende talen worden gesproken of verschillende religieuze achtergronden bestaan.

Verwijst naar de sociale groep waartoe iemand behoort. Gekenmerkt door gemeenschappelijke kenmerken zoals culturele achtergrond, taal, religie, tradities of afkomst. Mensen van dezelfde etnische groep kunnen vaak een vergelijkbare geschiedenis of culturele identiteit delen.

Een manier om het verleden te ordenen en te begrijpen door te kijken naar tijd, ruimte en domein.

Bepalen tot welk tijdvak een gebeurtenis behoort op de tijdlijn.

Bepaal waar een gebeurtenis plaatsvond.

Categoriseer de gebeurtenis in een domein zoals politiek, sociaal, economisch of cultureel.

Bronnen kunnen worden ingedeeld in het historische referentiekader (tijd, ruimte, domein).

De stad Byzantium, die door keizer Constantijn in 330 werd omgedoopt tot Constantinopel en werd de nieuwe hoofdstad van het Oost-Romeinse Rijk. Deze stad was strategisch gelegen en goed verdedigbaar dankzij de stadsmuren en wateromgeving.

Een verzameling van Romeinse wetteksten die in de 6e eeuw door keizer Justinianus werd samengesteld. Het bevatte leerboekmateriaal voor studenten, een overzicht van keizerlijke wetten en rechtsgeleerden over verschillende juridische problemen.

De oost-orthodoxe kerk van het Byzantijnse Rijk. De kerk volgde de leer van de Grieks-orthodoxe christenen en stond onder leiding van de patriarch, met de keizer als hoofd.

Een systeem waarbij de keizer zowel de politieke als de geestelijke macht had in het Byzantijnse Rijk. Dit betekende dat de keizer hoofd was van kerk én staat.

Kunstvorm die bloeide in het Byzantijnse Rijk, bekend om zijn mozaïeken, iconen en koepelkerken. Deze kunst was sterk gebaseerd op religieuze thema's en verheerlijkte de keizerlijke macht.

Het Oost-Romeinse Rijk werd uiteindelijk in 1453 veroverd door de Turkse Ottomanen. Dit gebeurde na een lange periode van aanvallen van Arabieren en Turken die al eerder delen van het rijk hadden veroverd.

Constantinopel was een belangrijke stad in het Oost-Romeinse Rijk vanwege zijn strategische ligging. De stad was goed verdedigbaar en maakte handel met zowel Oost- als West-Europa mogelijk, wat de stabiliteit van het rijk bevorderde.

De Byzantijnen zagen hun keizer niet alleen als een politiek leider, maar ook als een goddelijk gezag. Dit kwam duidelijk naar voren in de kunst, waar de keizer vaak met een aureool (een halo) werd afgebeeld.

Een Frankische familie die het koninkrijk stichtten en het voor de eerste tijd regeerden. Ze waren bekend voor hun lange haren

Een andere Frankische familie die de Merovingers opvolgden en het koninkrijk verder versterkten. Zij waren bekend voor hun brede schouders

De Germaanse Franken bekeerden zich tot het christendom onder leiding van Chlodovech, omdat de christelijke kerk een belangrijke geestelijke en politieke macht was in die tijd.

Het bezitten van veel land, wat in de middeleeuwen gelijk stond aan rijkdom en macht.

Boeren die aan een grondheer gebonden waren en in ruil voor bescherming en een plek om te wonen, diensten moesten verrichten en betalingen in natura deden.

De Friezen waren belangrijke handelaars in de vroege Middeleeuwen. Ze verkochten bontgekleurde kleding, edelstenen en landbouwproducten. Ze stichtten handelsnederzettingen aan de mondingen van rivieren en importeerden luxegoederen uit het Midden-Oosten en Oost-Romeinse Rijk via Vikingen.

De Friezen gebruikten de Rijn in Duitsland en de Elzas in Frankrijk als belangrijke handelswegen. Via de Elzas verhandelden ze luxegoederen zoals goud en wijn.

In de 8e eeuw werden abdijen en het koninklijk hof centra van cultuur. Geleerden schreven boeken, verzamelden klassieke literatuur en onderwezen de 'zeven vrije kunsten'. Kunstenaars en bouwmeesters bouwden nieuwe gebouwen en maakten beeldhouwwerken.

De 'zeven vrije kunsten' werden slechts gedeeltelijk aangeleerd en buiten het hof en de abdijen waren er weinig geleerden en kunstenaars.

Na de dood van Lodewijk de Vrome, in 843, werd het Frankische Rijk opgedeeld in drie delen door zijn zonen. Dit gebeurde volgens het Verdrag van Verdun.

Karel de Grote ging vaak op veroveringstocht, wat de loyaliteit van krijgers en bestuurders garandeerde. Door zijn sterke leiderschap was het Karolingische Rijk stabiel en machtig.

Lodewijk de Vrome, de zoon en opvolger van Karel de Grote, had minder interesse in oorlog en bestuurszaken. Dit verzwakte de controle over het rijk en gaf lokale bestuurders meer invloed.

De zonen van Lodewijk de Vrome twistten over de verdeling van het rijk. Na zijn dood werd het Frankische Rijk opgedeeld in West-Francië (Karel de Kale), Midden-Francië (Keizer Lotharius) en Oost-Francië (Lodewijk de Duitser).

Het gebied dat na het verdrag van Verdun in 843 aan Karel de Kale werd toegewezen. Dit gebied komt grotendeels overeen met het huidige Frankrijk.

Een Germaans volk dat van de 9e tot de 11e eeuw vanuit Scandinavië grote delen van Europa plunderde en veroverde.

De sterke en snelle schepen die de Vikingen gebruikten om te plunderen, te verkennen en te veroveren.

De invloed van je eigen tijd, ruimte, beroep en maatschappij op je interpretatie van historische gebeurtenissen.

Het vaststellen van een algemeen beeld van een groep mensen zonder te kijken naar individuele verschillen.

De zoon van Lodewijk de Vrome die na het verdrag van Verdun de keizerstitel kreeg in Midden-Francië.

Een koninkrijk gesticht door de Franken dat zich in de 8e eeuw onder Karel de Grote uitbreidde tot een machtig rijk.