Biologia Klasa 10
41 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Bodziec ponadprogowy ma tą samą amplitudę, ale większą częstotliwość bodźców, co oznacza, że nasz organizm czuje, że jest to bodziec ______.

silniejszy

Refrakcja zabezpiecza przed nakładaniem się potencjałów i cofaniem się impulsów, w przeciwnym wypadku potencjał zostałby ______.

wyciszony

Drogi ______ biegną po nich konkretne informacje, np. wzrokowe, motoryczne.

specyficzne

Ciało kolankowate boczne jest częścią ______, przez którą przechodzą wszystkie drogi zmysłowe poza węchowymi.

<p>wzgórza</p> Signup and view all the answers

Światło jest formą ______ elektromagnetycznego widoczną dla oczu.

<p>promieniowania</p> Signup and view all the answers

Główne naczynia tętnicze to __________.

<p>aorta</p> Signup and view all the answers

Krew transportowana przez naczynia żylne jest __________.

<p>odtlenowana</p> Signup and view all the answers

Naczynia, które łatwo widzimy pod skórą, to naczynia __________.

<p>żylne</p> Signup and view all the answers

__________ to niewydolność zastawek żylnych, często występująca na łydkach.

<p>Żylaki</p> Signup and view all the answers

Naczynia włosowate umożliwiają przekazanie __________ do tkanek.

<p>CO2</p> Signup and view all the answers

Główną funkcją serca jest nadawanie __________ krwi.

<p>ciśnienia</p> Signup and view all the answers

Układ limfatyczny składa się z sieci naczyń i narządów __________.

<p>limfatycznych</p> Signup and view all the answers

Pseudounipolarne komórki nerwowe mają ______ wypustek.

<p>jedną</p> Signup and view all the answers

Bipolarne komórki nerwowe mają ______ wypustki.

<p>dwie</p> Signup and view all the answers

Multipolarne komórki nerwowe mają ______ wypustek.

<p>wiele</p> Signup and view all the answers

Komórki o kształcie ______ są największymi komórkami kory mózgowej.

<p>piramidowym</p> Signup and view all the answers

Neurotransmitery mogą mieć działanie ______ lub hamujące.

<p>pobudzające</p> Signup and view all the answers

Acetylocholina hamuje pracę serca poprzez ______ kanałów potasowych.

<p>otwarcie</p> Signup and view all the answers

Przy otwarciu kanałów sodowych, sód wchodzi do komórki, co prowadzi do ______.

<p>depolaryzacji</p> Signup and view all the answers

Sieć naczyń i narządów limfatycznych obejmuje między innymi ______ i grasice.

<p>śledzionę</p> Signup and view all the answers

Kanały jonowe mogą powodować ______ lub hamowanie w komórkach.

<p>pobudzenie</p> Signup and view all the answers

W układzie limfatycznym znajduje się najwięcej ______ spośród wszystkich narządów limfatycznych.

<p>węzłów chłonnych</p> Signup and view all the answers

W komórkach nerwowych, socjalizacja rozkładu jonów wpływa na ______ neurotransmitera.

<p>działanie</p> Signup and view all the answers

Zastawki naczyń chłonnych mają budowę ______, co zapobiega cofaniu się limfy.

<p>pierwotną</p> Signup and view all the answers

Acetylocholina hamuje pracę serca przez ______ potasu.

<p>zwiększenie</p> Signup and view all the answers

Limfa ma kolor ______, co odzwierciedla jej skład chemiczny.

<p>mleczny</p> Signup and view all the answers

Szpik kostny czerwony jest odpowiedzialny za ______ krwi.

<p>krwiotworzenie</p> Signup and view all the answers

Z wiekiem szpik kostny zaczyna być przerośnięty tkanką ______.

<p>tłuszczową</p> Signup and view all the answers

Pierwsze kości, które zaczynają tracić ______ czerwony, to kości długie.

<p>szpik</p> Signup and view all the answers

W mięśniu szpiku rezydują komórki ______, które są transportowane do ogólnego obiegu.

<p>hematopoetyczne</p> Signup and view all the answers

U dorosłego człowieka szpik kostny stanowi około ______% masy ciała.

<p>4-6</p> Signup and view all the answers

W utrzymaniu potencjału spoczynkowego biorą głównie udział jony ______.

<p>potasu</p> Signup and view all the answers

Potencjał równowagi jonów sodu wynosi około ______ mV.

<p>62</p> Signup and view all the answers

Jony chlorkowe mimo potencjału równowagi ok.-65 mV nie są w stanie wpłynąć na potencjał ______.

<p>spoczynkowy</p> Signup and view all the answers

Równanie Nernsta oblicza potencjał równowagi biorąc pod uwagę ładunek jonowy, temperaturę i ______ w stężeniu.

<p>różnicę</p> Signup and view all the answers

Błona ma potencjał spoczynkowy wynoszący ______ mV.

<p>-60</p> Signup and view all the answers

Siła napędzająca jony sodu to około ______ mV.

<p>-115</p> Signup and view all the answers

Siła napędzająca jony potasu jest bardzo ______.

<p>słaba</p> Signup and view all the answers

Kluczowymi jonami biorącymi udział w generowaniu potencjału czynnościowego są jony ______.

<p>sodu</p> Signup and view all the answers

Równanie ______ oblicza wartość potencjału spoczynkowego biorąc pod uwagę błonową przepuszczalność jonową.

<p>Goldmana</p> Signup and view all the answers

Potencjał równowagi jonów potasu wynosi ______ mV.

<p>-75</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Układ limfatyczny

Sieć naczyń i narządów limfatycznych, w tym śledziona i grasica.

Naczynia limfatyczne

Naczynia łączące węzły chłonne, zbierające chłonkę.

Chłonka

Płyn limfatyczny, kolor mleczny, białawy.

Zastawki w naczyniach limfatycznych

Struktury w naczyniach chłonnych, zapobiegające cofaniu się limfy.

Signup and view all the flashcards

Szpik kostny

Tkanka znajdująca się w kościach, odpowiedzialna za produkcję krwi.

Signup and view all the flashcards

Szpik czerwony

Część szpiku kostnego aktywna w produkcji krwi.

Signup and view all the flashcards

Szpik żółty

Część szpiku kostnego, przerośnięta tkanką tłuszczową, nieczynna krwiotwórczo.

Signup and view all the flashcards

Częstość szpiku kostnego

Stanowi 4-6% masy ciała dorosłego człowieka.

Signup and view all the flashcards

Hematopoetyczne komórki

Komórki krwi, które dojrzewają w szpiku kostnym i są transportowane do obiegu.

Signup and view all the flashcards

Naczynia tętnicze

Główne naczynia transportujące krew utlenowaną, mają grubszą ścianę i przepływ pod dużym ciśnieniem.

Signup and view all the flashcards

Aorta

Największe naczynie tętnicze w organizmie, które transportuje krew utlenowaną z serca.

Signup and view all the flashcards

Naczynia żylne

Główne naczynia transportujące krew odtlenowaną, mają cieńsze ścianki i zastawek dla ochrony.

Signup and view all the flashcards

Vena cava

Główna żyła, która transportuje krew odtlenowaną do serca.

Signup and view all the flashcards

Zastawki żylne

Struktury w naczyniach żylnych, które zapobiegają cofaniu się krwi.

Signup and view all the flashcards

Naczynia włosowate

Mikroskopijne naczynia, które pozwalają na wymianę substancji między krwią a tkankami.

Signup and view all the flashcards

Bodziec ponadprogowy

Bodziec o tej samej amplitudzie, ale większej częstotliwości niż bodziec progowy.

Signup and view all the flashcards

Refrakcja bezwzględna

Stan, w którym komórka jest niepobudliwa w trakcie trwania spike'a.

Signup and view all the flashcards

Refrakcja względna

Stan, w którym komórka może odpowiedzieć na bodziec o większej amplitudzie, ale niższej niż poprzednie potencjały.

Signup and view all the flashcards

Drogi specyficzne

Drogi mózgowe przekazujące konkretne informacje, takie jak wzrokowe czy motoryczne.

Signup and view all the flashcards

Wzgórze

Struktura, przez którą przechodzą wszystkie drogi zmysłowe poza węchowymi, opóźniająca informacje wzrokowe.

Signup and view all the flashcards

Neuryty pseudounipolarne

Wypustki neuronów, w których z ciała komórki wychodzi jedna wypustka, głównie w komórkach sensorycznych.

Signup and view all the flashcards

Neuryty bipolarne

Neurony, z ciała komórki wychodzą dwie wypustki, występują w układzie nerwowym bezkręgowców oraz w narządach zmysłów.

Signup and view all the flashcards

Neuryty multipolarne

Neurony z wieloma wypustkami, najbardziej powszechne z rozbudowaną strefą dendrytyczną.

Signup and view all the flashcards

Kształt ciała neuronów

Neurony mogą mieć różne kształty, takie jak wrzecionowate, okrągłe czy piramidowe.

Signup and view all the flashcards

Neurotransmitery pobudzające

Związki chemiczne wydzielane przez neurony, które uruchamiają aktywność innych komórek.

Signup and view all the flashcards

Neurotransmitery hamujące

Związki chemiczne, które zmniejszają aktywność innych komórek i działają jako inhibitory.

Signup and view all the flashcards

Acetylocholina

Neurotransmiter, który hamuje pracę serca i pobudza mięśnie szkieletowe.

Signup and view all the flashcards

Kanały jonowe

Struktury w błonie komórkowej, przez które przechodzą jony, wpływające na stan pobudzenia lub hamowania komórki.

Signup and view all the flashcards

Hiperpolaryzacja

Zjawisko, w którym wnętrze komórki staje się bardziej ujemne, co prowadzi do spowolnienia aktywności.

Signup and view all the flashcards

Depolaryzacja

Zjawisko, w którym wnętrze komórki staje się mniej ujemne, co prowadzi do pobudzenia.

Signup and view all the flashcards

Potencjał spoczynkowy

Jest to napięcie błony komórkowej w spoczynku wynoszące około -60 mV.

Signup and view all the flashcards

Jon potasu

Główny jon odpowiedzialny za utrzymanie potencjału spoczynkowego.

Signup and view all the flashcards

Równanie Nernsta

Oblicza potencjał równowagi jonów w zależności od stężenia i ładunku.

Signup and view all the flashcards

Równanie Goldmana

Umożliwia obliczenie potencjału spoczynkowego z uwzględnieniem przepuszczalności błonowej.

Signup and view all the flashcards

Potencjał równowagi dla sodu

Wynosi około +62 mV i nie wpływa na potencjał spoczynkowy.

Signup and view all the flashcards

Potencjał równowagi dla potasu

Wynosi około -75 mV, a jego różnica z potencjałem błony jest kluczowa.

Signup and view all the flashcards

Siła napędzająca jony

Różnica między potencjałem błonowym a równowagą, definiująca, jak jony będą się poruszać.

Signup and view all the flashcards

Kanały napięciowo-zależne sodowe

Otwierają się przy depolaryzacji, pozwalając na napływ jonów sodu.

Signup and view all the flashcards

Kluczowe jony w potencjale czynnościowym

Sód jest najważniejszym jonem biorącym udział w generowaniu potencjału czynnościowego.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Podsumowanie

  • Układ oddechowy spełnia kluczową rolę w wymianie gazowej między organizmem a środowiskiem zewnętrznym, dostarczając tlenu i usuwając dwutlenek węgla.
  • Składa się z dróg oddechowych i płuc;
  • Wentylacja płuc to wdech i wydech, a wymiana gazowa w pęcherzykach płucnych.
  • Odpowiedź układu oddechowego na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne przebiega na zasadzie regulacji humoralnej i nerwowej.

Drogi oddechowe

  • Drogi oddechowe transportują powietrze do płuc.
  • Składają się z nosa, jamy nosowej, gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli i oskrzelików.
  • Podczas wdechu, mięśnie oddechowe zwiększają objętość klatki piersiowej, co zmniejsza ciśnienie w płucach i powoduje napływ powietrza.
  • Podczas wydechu, mięśnie oddechowe zmniejszają objętość klatki piersiowej, co zwiększa ciśnienie w płucach i powoduje wypływ powietrza.

Płuca

  • Płuca są głównym miejscem wymiany gazowej w organizmie.
  • Składają się z pęcherzyków płucnych, gdzie następuje wymiana tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy powietrzem a krwią.
  • Błona pęcherzykowo-włośniczkowa jest cienką warstwą, umożliwiającą efektywną dyfuzję gazów.
  • Wentylacja płuc jest reguluowana nerwowo, poprzez ośrodek oddechowy w pniu mózgu, który odpowiada za rytm oddechowy, reagujący na zmiany w stężeniach gazów oddechowych w krwi, oraz na bodźce zewnętrzne.

Wymiana gazowa

  • Wymiana gazowa odbywa się zgodnie z gradientami ciśnień parcjalnych.
  • Tlen dyfunduje z powietrza do krwi, a dwutlenek węgla z krwi do powietrza, ze względu na różnicę stężeń parcjalnych.
  • Hemoglobina w erytrocytach jest ważnym nośnikiem tlenu, zwiększając jego rozpuszczalność w krwi i transport w organizmie.

Regulacje układu oddechowego

  • Wpływ autonomicznego układu nerwowego na wentylację:
  • Sympatyczny: zwiększa częstotliwość i siłę oddechów
  • Przywspółczulny: zwalnia częstotliwość i siłę oddechów
  • Kontrola wentylacji przez ośrodek oddechowy, reagujący na bodźce nerwowe i chemiczne z krwi.
  • Czynniki hormonalne i homeostatyczne regulują wentylację.

Hipoksja

  • Niedotlenienie tkanek może być skutkiem chorób układu oddechowego, lub innych schorzeń (np. choroby serca)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Fizjologia Całości WYKŁADY PDF

Description

Ten quiz sprawdza Twoją wiedzę z biologii na temat systemów organizmu i transportu. Odpowiedz na pytania dotyczące bodźców, naczyń krwionośnych i funkcji serca. Sprawdź, jak dobrze znasz podstawowe zagadnienia związane z biologią człowieka.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser