Podcast
Questions and Answers
स्थान व विस्ताराच्या प्रकरणात कोणती माहिती समाविष्ट आहे?
स्थान व विस्ताराच्या प्रकरणात कोणती माहिती समाविष्ट आहे?
प्रशासकीय रचनेशी संबंधित कोणती पर्वा नाही?
प्रशासकीय रचनेशी संबंधित कोणती पर्वा नाही?
शिक्षणाच्या संदर्भात, 'स्थान व विस्तार' किती महत्वाचे आहे?
शिक्षणाच्या संदर्भात, 'स्थान व विस्तार' किती महत्वाचे आहे?
काय 'स्थान व विस्तार' अंतर्गत प्रावृत्त असते?
काय 'स्थान व विस्तार' अंतर्गत प्रावृत्त असते?
Signup and view all the answers
'प्रशासकीय रचना' च्या अंतर्गत समाविष्ट असेल?
'प्रशासकीय रचना' च्या अंतर्गत समाविष्ट असेल?
Signup and view all the answers
प्राकृ तिक रचनेचा एक प्रकार कोणता आहे?
प्राकृ तिक रचनेचा एक प्रकार कोणता आहे?
Signup and view all the answers
प्राकृ तिक रचनेतील महत्त्वाचा अंग कोणता आहे?
प्राकृ तिक रचनेतील महत्त्वाचा अंग कोणता आहे?
Signup and view all the answers
या प्रकरणात कोणत्या विषयावर चर्चा केली गेली आहे?
या प्रकरणात कोणत्या विषयावर चर्चा केली गेली आहे?
Signup and view all the answers
द्वीपकल्पिय पठारी प्रदेशाची खासियत काय आहे?
द्वीपकल्पिय पठारी प्रदेशाची खासियत काय आहे?
Signup and view all the answers
प्राकृ तिक रचनेच्या विकासात कोणता घटक महत्त्वाचा आहे?
प्राकृ तिक रचनेच्या विकासात कोणता घटक महत्त्वाचा आहे?
Signup and view all the answers
भारताच्या हवामानाचे मुख्य घटक कोणते आहेत?
भारताच्या हवामानाचे मुख्य घटक कोणते आहेत?
Signup and view all the answers
भारतातील हवामानाचा अभ्यास कोणत्या प्रकारे केला जातो?
भारतातील हवामानाचा अभ्यास कोणत्या प्रकारे केला जातो?
Signup and view all the answers
भारतातील हवामानाचे क्षेत्रीय भेद कोणते आहेत?
भारतातील हवामानाचे क्षेत्रीय भेद कोणते आहेत?
Signup and view all the answers
भारतातील हवामानांत कोणत्या ऋतूंचा समावेश आहे?
भारतातील हवामानांत कोणत्या ऋतूंचा समावेश आहे?
Signup and view all the answers
भारताच्या हवामानावर कोणते प्रमुख घटक प्रभावी आहेत?
भारताच्या हवामानावर कोणते प्रमुख घटक प्रभावी आहेत?
Signup and view all the answers
भारताच्या मुख्य नदीप्रणालीमध्ये किती प्रमुख नद्या आहेत?
भारताच्या मुख्य नदीप्रणालीमध्ये किती प्रमुख नद्या आहेत?
Signup and view all the answers
गोदावरी नदी कोठून सुरू होते?
गोदावरी नदी कोठून सुरू होते?
Signup and view all the answers
भारतातील गंगा नदीच्या महत्वाचे काय आहे?
भारतातील गंगा नदीच्या महत्वाचे काय आहे?
Signup and view all the answers
नद्यांच्या प्रदूषणामुळे भारतामध्ये कोणता परिणाम अपेक्षित असतो?
नद्यांच्या प्रदूषणामुळे भारतामध्ये कोणता परिणाम अपेक्षित असतो?
Signup and view all the answers
कुंंबल नदी कोणत्या राज्यात आहे?
कुंंबल नदी कोणत्या राज्यात आहे?
Signup and view all the answers
भारतातील जलसंसाधनांमध्ये कोणती प्रक्रिया सामील आहे?
भारतातील जलसंसाधनांमध्ये कोणती प्रक्रिया सामील आहे?
Signup and view all the answers
भारताच्या नदीप्रणालीत महत्वाच्या नद्या कोणत्या आहेत?
भारताच्या नदीप्रणालीत महत्वाच्या नद्या कोणत्या आहेत?
Signup and view all the answers
भारतातील जलसंसाधनांचा मुख्य उपयोग कोणता आहे?
भारतातील जलसंसाधनांचा मुख्य उपयोग कोणता आहे?
Signup and view all the answers
भारताच्या जलसंसाधनांच्या व्यवस्थापनामध्ये कोणती गोष्ट महत्त्वाची आहे?
भारताच्या जलसंसाधनांच्या व्यवस्थापनामध्ये कोणती गोष्ट महत्त्वाची आहे?
Signup and view all the answers
भारतातील प्रमुख जलस्रोत कोणते आहे?
भारतातील प्रमुख जलस्रोत कोणते आहे?
Signup and view all the answers
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाची भूगोल विषयी माहिती काय आहे?
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाची भूगोल विषयी माहिती काय आहे?
Signup and view all the answers
प्राकृ तिक रचना या विषयात कोणता घटक महत्वाचा आहे?
प्राकृ तिक रचना या विषयात कोणता घटक महत्वाचा आहे?
Signup and view all the answers
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाच्या भौगोलिक संरचनेचा मुख्य परिणाम काय आहे?
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाच्या भौगोलिक संरचनेचा मुख्य परिणाम काय आहे?
Signup and view all the answers
उत्तरी भारतीय मैदानी प्रदेशाची भौगोलिक वैशिष्ट्ये कोणती?
उत्तरी भारतीय मैदानी प्रदेशाची भौगोलिक वैशिष्ट्ये कोणती?
Signup and view all the answers
Flashcards
स्थान
स्थान
जगातील कोणत्याही ठिकाणाचे अचूक स्थान सांगते. यामध्ये अक्षांश, रेखांश, उंची, समुद्रसपाटीपासूनचे अंतर आणि वेळ क्षेत्र यांचा समावेश होतो.
विस्तार
विस्तार
एका विशिष्ट प्रदेशाचा आकार, आकार आणि व्याप्ती दर्शविते. यामध्ये क्षेत्रफळ, परिघ आणि आकार यांचा समावेश होतो.
प्रशासकीय रचना
प्रशासकीय रचना
प्रशासकीय रचना ही एक राज्यपालित आणि नियंत्रित व्यवस्थेचा संघटन आहे. इतर शब्दांत, तो सरकारची संरचना आहे.
प्रादेशिक विभाग
प्रादेशिक विभाग
Signup and view all the flashcards
प्रशासकीय व्यवस्था
प्रशासकीय व्यवस्था
Signup and view all the flashcards
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेश
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेश
Signup and view all the flashcards
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाची भौगोलिक वैशिष्ट्ये
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाची भौगोलिक वैशिष्ट्ये
Signup and view all the flashcards
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशातील माती
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशातील माती
Signup and view all the flashcards
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाचे महत्त्व
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशाचे महत्त्व
Signup and view all the flashcards
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशातील आव्हाने
उत्तर भारतीय मैदानी प्रदेशातील आव्हाने
Signup and view all the flashcards
प्राकृतिक रचना
प्राकृतिक रचना
Signup and view all the flashcards
द्वीपकल्पीय पठारी प्रदेश
द्वीपकल्पीय पठारी प्रदेश
Signup and view all the flashcards
प्राकृतिक भूप्रदेश
प्राकृतिक भूप्रदेश
Signup and view all the flashcards
पठार म्हणजे काय?
पठार म्हणजे काय?
Signup and view all the flashcards
द्वीपकल्प म्हणजे काय ?
द्वीपकल्प म्हणजे काय ?
Signup and view all the flashcards
भारतातील नदीप्रणाली
भारतातील नदीप्रणाली
Signup and view all the flashcards
भारतातील मृदा
भारतातील मृदा
Signup and view all the flashcards
भारताचे हवामान कोणते?
भारताचे हवामान कोणते?
Signup and view all the flashcards
भारतावर कोणते वारे प्रभाव पाडतात?
भारतावर कोणते वारे प्रभाव पाडतात?
Signup and view all the flashcards
भारतातील पावसाचे वितरण कसे आहे?
भारतातील पावसाचे वितरण कसे आहे?
Signup and view all the flashcards
भारताचे हवामान
भारताचे हवामान
Signup and view all the flashcards
भारताचे हवामान कोणत्या प्रकारचे आहे?
भारताचे हवामान कोणत्या प्रकारचे आहे?
Signup and view all the flashcards
गोदावरी नदी
गोदावरी नदी
Signup and view all the flashcards
सिंधू नदी
सिंधू नदी
Signup and view all the flashcards
गंगा नदी
गंगा नदी
Signup and view all the flashcards
नर्मदा नदी
नर्मदा नदी
Signup and view all the flashcards
Study Notes
भारतीय भूगोल अध्ययन नोट्स (Class Notes)
- अध्ययन क्षेत्राचा विस्तार: भारत 32,87,263 चौरस किलोमीटर (32 लाख हेक्टर) क्षेत्रफळाचा आहे
- उत्तर दक्षिण लांबी: 3214 किलोमीटर
- पूर्व पश्चिम लांबी: 2933 किलोमीटर
- राजधानी : नवी दिल्ली
- भौगोलिक स्थान: आशिया खंडातील भारतीय उपखंड
- उत्तर गोलार्ध आणि पूर्व गोलार्ध
- भूगर्भीय रचना: भारतीय उपखंडात ३ प्रमुख विभाग आहेत: द्वीपकल्पीय पठारी भाग, हिमालयी पर्वत श्रृंखला आणि सिंधू-गंगा-ब्रह्मपुत्राचे मैदान.
- सीमा: एकूण भूसीमा 15200 किलोमीटर, समुद्रकिनाऱ्याची सीमा 6100 किलोमीटर
- उपनद्यांमधील विभाग
- राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांची रचना
- १५,२०० किलोमीटर भूसीमा
- ६,१०० किलोमीटर सागरी सीमा
- ७,५१६ किलोमीटर (एकूण समुद्रकिनारा)
- ८ राज्ये आणि २ केंद्रशासित प्रदेशांची आंतरराष्ट्रीय सीमा आहे.
भौगोलिक रचना
- भू-भागांची रचना
- हिमालयी पर्वत श्रृंखला
- द्वीपकल्पिय पठारी भाग
- उत्तरी आणि पूर्वेकडचे मैदानी भाग
भारत आणि शेजारील देश
- देशांची सीमा
- बांग्लादेश
- चीन
- पाकिस्तान
- नेपाल
- म्यानमार
- भूतान
- अफगाणिस्तान
कर्कवृत्त
- भारत मध्ये एकूणच्या आठ राज्यातून कर्कवृत्त जाते.
- कर्कवृत्ताच्या उत्तरेकडील भाग दक्षिणेकडील भागापेक्षा दुप्पट मोठा.
भारतीय प्रमाण वेळ
- ८२.५ अंश पूर्व रेखावृत्त
- मिर्जापूर, उत्तर प्रदेश
प्रशासकीय विभागणी
- 28 राज्ये आणि 8 केंद्र शासित प्रदेश
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
या क्विझमध्ये भारताच्या स्थान, विस्तार, हवामान आणि नद्यांच्या बद्दलची माहिती विचारली गेली आहे. विद्यार्थ्यांना प्राकृ तिक रचना आणि प्रशासनातील महत्त्वाच्या घटकांचा अभ्यास करण्यास प्रवृत्त करणे हे उद्दिष्ट आहे. या विषयावर अनेक प्रश्नांचा समावेश आहे.