Barok - Podstawowe pojęcia i historia w Polsce

Study Notes

Paralelizm - Powtarzanie podobnych elementów w tekście, co ma na celu podkreślenie pewnej myśli lub idei.
Czas wertykalny to metafora przedstawiająca życie jako drogę do wieczności.
Racjonalizm, empiryzm i materializm to pojęcia z zakresu filozofii.
Empiryzm to teoria głosiaca, że jedyną prawdziwą wiedzą jest ta zdobyta z doświadczenia.
Barok to nazwa epoki pochodząca od portugalskiego słowa "barocco" oznaczającego perłę o nieregularnych kształtach.
Vanitas to popularny motyw baroku, który akcentuje nietrwałość życia i ludzkiej egzystencji.
Kontrreformacja to ruch mający na celu odnowę Kościoła katolickiego w odpowiedzi na reformację protestancką.

Początek baroku w Polsce datuje się na 1584 rok, ze śmiercią Jana Kochanowskiego.
Koniec polskiego baroku to czas panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Barok nawiązywał do średniowiecza poprzez nacisk na głęboką religijność.
Barok sprzeciwiał się renesansowej wierze w człowieka.
Barok to epoka pełna sprzeczności: ludzie cieszyli się życiem, ale jednocześnie byli przerażeni śmiercią i kruchością życia.

Stereotypowy szlachcic to dumny Sarmata, zafascynowany tradycją, gościnny, ale równocześnie porywczy i prone do nadużywania alkoholu.
Polscy szlachcice uważali się za potomków starożytnych Sarmatów.

Jan Andrzej Morsztyn to przedstawiciel marinizmu, nurtu poetyckiego baroku, który cechował się zaskakującymi efektami literackimi.
Marinizm skupiał się na tworzeniu liryki miłosnej lub metafizycznej, często adresowanej do dworzan.
Mikołaj Sęp Szarzyński był przedstawicielem innego nurtu literackiego, nie marinizmu.
Jan Andrzej Morsztyn jest autorem wiersza "Niestatek".
Konceptyzm to literacki styl baroku, który charakteryzował się intelektualnym żartem i grą słowną.

Paralelizm - powtarzanie elementów, które są ze sobą analogiczne.
„Człowiek jest tylko trzciną, ale myślącą" – cytat autorstwa Blaise Pascala.
Racjonalizm, empiryzm, materializm - pojęcia należące do dziedziny filozofii.
Czas wertykalny - czas, który zmierza ku wieczności – pojęcie występujące w literaturze baroku.
Literatura baroku opiera się na motywach vanitas, miłości oraz kwestiach egzystencjalnych.
Empiryzm odrzuca wszystko, czego nie da się sprawdzić.
Nazwa epoki "barok" pochodzi od portugalskiego słowa "barroco", oznaczającego perłę o nieregularnych kształtach.
Śmierć Jana Kochanowskiego w 1584 roku uznaje się za początek epoki baroku w Polsce.
Wstąpienie na tron Stanisława Augusta Poniatowskiego oznaczało koniec polskiego baroku.
Barok w pewnym stopniu nawiązuje do średniowiecza, poprzez głęboką religijność.
Barok stawiał opór renesansowej wierze w człowieka.
Barok jest epoką przeciwieństw, ponieważ ludzie cieszyli się życiem i jego przyjemnościami, jednocześnie obawiając się śmierci i uświadamiając sobie nietrwałość ludzkiej egzystencji.
Vanitas - motyw w sztuce baroku, przedstawiający nietrwałość.

Kontrreformacja była odpowiedzią na reformację i miała na celu odnowę Kościoła poprzez reformy.

Polski szlachcic, nazywany sarmatą, cechował się dumą z pochodzenia, gościnnością i przywiązaniem do tradycji.
Często charakteryzował się porywczością, łakomstwem, pijaństwem i megalomanią.
Uważał siebie za potomka starożytnego rodu Sarmatów.

Jan Andrzej Morsztyn reprezentował w swoich dziełach marinizm.
Mikołaj Sęp Szarzyński reprezentował w swoich dziełach marinizm.
Tematy podejmowane w sztuce baroku:
- Miłość
- Wiara
- Śmierć
„Niestatek" - utwór autorstwa Jana Andrzeja Morsztyna.
Marinizm - styl poetycki w baroku, wywodzący się od Giambattisty Marina, który miał na celu zaskoczenie czytelnika. Utwory były pisane dla bywalców dworów i najczęściej dotyczyły tematyki miłosnej i metafizycznej.
Konceptyzm - …