Bağ Dokusu Genel Bilgiler
63 Questions
16 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Bağ dokusu ne işe yarar?

Hücreleri ve organları birbirine bağlar.

Bağ dokusu sadece mezodermden köken alır.

False

Aşağıdakilerden hangisi mezenkim hücrelerinin farklılaşması sonucu oluşan dokulardan biri değildir?

  • Kan
  • Kemik
  • Kıkırdak
  • Bağ dokusu
  • Sinir dokusu (correct)
  • Kas dokusu

    • Bağ dokusu kaç bileşenden oluşur?

    <p>2</p> Signup and view all the answers

    Ekstraselüler matriksin (ESM) bileşenleri şunlardır:

    <p>Lifler, Ara Madde, Doku Sıvısı</p> Signup and view all the answers

    Bağ dokusunda en yaygın bulunan hücre nedir?

    <p>Fibroblast</p> Signup and view all the answers

    Fibroblastların aktif ve inaktif formları nelerdir?

    <p>Fibroblast ve Fibrosit</p> Signup and view all the answers

    Miyofibroblastlar, fibroblastlardan morfolojik açıdan farklıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Makrofajlar, hangi hücrelerden türemiştir?

    <p>Monosit</p> Signup and view all the answers

    Makrofajlar hangi görevi yapmaz?

    <p>Kemik yapımını sağlar.</p> Signup and view all the answers

    Mast hücreleri, bazofilik granüller içerir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Mast hücrelerinde histamin ve heparin depolanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Mast hücreleri, beyin ve omurilikte bulunur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi mast hücrelerindeki granüllerin metakromatik olmasının sebebidir?

    <p>Granüller, yüksek oranda asit kökleri içerir.</p> Signup and view all the answers

    Mast hücrelerindeki granüllerin serbest kalması ile oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonuna ne denir?

    <p>Anaflaksi</p> Signup and view all the answers

    Adipositler, yağ dokusunda bulunan özelleşmiş hücrelerdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Adipositler hangi maddeyi depolar?

    <p>Trigliserit</p> Signup and view all the answers

    Vücutta bulunan iki tip yağ dokusu hangileridir?

    <p>Sarı/beyaz ve Kahverengi</p> Signup and view all the answers

    Sarı/beyaz yağ dokusunun hücreleri, tek büyük bir yağ damlası içerir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kahverengi yağ dokusu, enerji üretimi için kullanılır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Hemopoietik dokuda bulunan hücre türlerinden hangisi, kan yoluyla bağ dokusuna gelir?

    <p>Lökosit</p> Signup and view all the answers

    Nötrofil Lökositlerin çekirdekleri lobluktur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hangi Lökosit türü, alerjik reaksiyonlarda rol oynar?

    <p>Eozinofil</p> Signup and view all the answers

    Bazofil lökositler, mast hücrelerindekine benzer granüllere ve fonksiyonlara sahiptir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Lenfositlerin kaç tipi vardır?

    <p>3</p> Signup and view all the answers

    Plazma hücreleri hangi hücrelerden türemiştir?

    <p>B lenfosit</p> Signup and view all the answers

    Plazma hücrelerinin çekirdeği, merkezi konumdadır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Plazma hücrelerinin çekirdeği heterokromatiktir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Bağ dokusunda bulunan üç tip lif hangileridir?

    <p>Kollajen, elastik ve retiküler lifler</p> Signup and view all the answers

    Kollajen lifler, insan vücudunda en bol bulunan proteindir

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kollajen lifleri, sadece fibroblastlar sentezler.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Kollajen sentezi, hangi sırayla gerçekleşir?

    <p>polipeptid zinciri - tropokollajen - fibril - fiber - lif demeti</p> Signup and view all the answers

    Elastin proteininin sentezi, sadece embriyonik dönemde gerçekleşir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Elastik lifler hangi boyalarla boyanır?

    <p>Orsein, rezorsin fuksin, aldehit fuksin</p> Signup and view all the answers

    Marfan sendromu, kollajen genindeki mutasyon sonucu ortaya çıkar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Retiküler lifler, tip II kollajen lifçiklerinden oluşur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Retiküler lifler, hangi dokularda bol bulunur?

    <p>Hemopoietik doku</p> Signup and view all the answers

    Ara madde, su, glikozaminoglikanlar, proteoglikanlar ve glikoproteinler içerir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glikozaminoglikanlar, proteinlerle kovalent bağlarla bağlanarak proteoglikanları oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Proteoglikanlar, ekstraselüler matrikste yapısal destek sağlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glikoproteinler, sadece proteoglikanlarla etkileşir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Fibronektin, bağ dokusunda en bol bulunan glikoproteindir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Laminin, hangi yapı ile ilişkilidir?

    <p>Bazal lamina</p> Signup and view all the answers

    Tenasin, embriyogenez sırasında sentezlenen proteindir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Osteopontin, kemik ekstraselüler matriksinde bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hücre dışı matriks bileşenlerine hücrelerin bağlanması, hangi moleküller aracılığıyla gerçekleşir?

    <p>İntegrinler</p> Signup and view all the answers

    İntegrinler, hücre iskeletine (özellikle aktin mikrofilamanlarına) bağlanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Doku sıvısının önemli ölçüde artmasına ödem denir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Romatoid artrit, osteoartrit ve kanser gibi patolojik durumlarda ESM yıkımı gözlenir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    ESM, hangi enzimler tarafından parçalanır?

    <p>Kollajenazlar, stromelisinler, jelatinazlar</p> Signup and view all the answers

    Mezenkim, embriyonik bağ dokusudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Müköz bağ dokusu, yüksek oranda kollajen içerir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Göbek bağında bulunan müköz bağ dokusuna ne denir?

    <p>Wharton peltesi</p> Signup and view all the answers

    Gevşek bağ dokusu, sıkı bağ dokusuna göre daha dayanıklıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Gevşek bağ dokusu, epitel altında ve kan damarları çevresinde yer alır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Düzensiz sıkı bağ dokusu, aşağıdakilerden hangisinde bulunur?

    <p>Submukoza</p> Signup and view all the answers

    Düzenli sıkı bağ dokusu, kollajen ve elastik liflerin düzenli ve yoğun bir şekilde paketlenmesiyle oluşur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Düzenli sıkı bağ dokusu, tendon ve ligamentlerin yapısını oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Tendondaki fibroblastlara ne denir?

    <p>Tendinosit</p> Signup and view all the answers

    Elastik dokuu, elastik liflerce zengin bir dokudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Retiküler doku, sadece lenfoid organların stroması olarak görev alır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Kıkırdak dokusu, canlı bir dokudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kemik dokusunda hangi hücre türü bulunur?

    <p>Osteosit</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Bağ Dokusu Genel Bilgiler

    • Bağ dokusu, hücreleri ve organları birbirine bağlayan bir matriks yapısıdır.
    • Vücuda destek sağlar ve vücut şeklinin korunmasında rol oynar.
    • Hücreler ile kan arasında besin ve atık madde alışverişini kolaylaştırır.
    • Özelleşmiş bağ dokusu tipleri farklı görevler üstlenir.

    Bağ Dokusunun Sınıflandırılması

    • Embriyonik Bağ Dokusu: Mezenkim ve müköz bağ dokusu dahildir.
    • Esas Bağ Dokusu: Gevşek bağ dokusu ve sıkı bağ dokusu (düzenli ve düzensiz) dahildir.
    • Özeleşmiş Bağ Dokusu: Kıkırdak, kemik, kan, hemopoetik doku, lenfoid doku ve retiküler doku dahildir.

    Bağ Dokusu Hücreleri

    • Sabit Hücre Popülasyonu: Dokuda kalıcı hücrelerdir. Fibroblastlar, miyofibroblastlar, makrofajlar, adipositler, mast hücreleri ve yetişkin kök hücreleri dahildir.
    • Gezgin/Geçici Hücre Popülasyonu: Dokuya kandan gelen hücrelerdir. Lenfositler, plazma hücreleri, nötrofiller, bazofiller, monositler ve diğer hücreler dahildir.

    Fibroblastlar

    • Bağ dokusunda en yaygın hücrelerdir.
    • Kollajen, elastik ve retiküler lifleri ile ara maddedeki (glikozaminoglikan, proteoglikanlar, glikoproteinler) molekülleri sentezlerler.
    • Aktif (fibroblast) ve inaktif (fibrosit) formları vardır.

    Miyofibroblastlar

    • Fibroblastların morfolojik özelliklerine benzer fakat aktin ve miyozin filamentleri içerirler.
    • Yara tamirinde rol oynarlar.

    Makrofajlar

    • Histiyosit olarak da bilinirler.
    • Kemik iliği kökenli monositlerden türemiş fagositik hücrelerdir.
    • Fagositoz yapar (yabancı maddeleri ve parçaları temizler).
    • Antijen sunumu yapar.
    • Sitokinler salgılar.

    Mononükleer Fagosit Sistem Hücreleri

    • Çeşitli dokularda bulunan makrofaj çeşitleri; karaciğerde Kupffer hücreleri, merkezi sinir sisteminde mikrogliya hücreleri, lenf düğümlerinde dendritik hücreler, deride Langerhans hücreleri ve kemik dokusunda osteoklastlar gibi.
    • Farklı dokulardaki isimleri farklılık gösterse de, fonksiyonları büyük oranda örtüşmektedir.

    Mast Hücreleri

    • Yangısal (inflamatuvar) yanıtta rol oynar.
    • Sitoplazmalarında bazofilik granüller bulunur.
    • Depolanan kimyasallar: Histamin, heparin, nötral proteazlar, eozinofil kemotaktik faktör (ECF), nötrofil kemotaktik faktör (NCF).
    • Depolanmayan kimyasallar: Sitokinler, prostaglandinler.
    • İki tip mast hücresi vardır: Deri ve periton boşluğunda bulunan tip; bağırsak mukozası ve akciğerlerde bulunan tip.

    Adipositler (Yağ Hücreleri)

    • Sarsıntı emici, koruyucu görevleri olan yağ dokuda yer alan özelleşmiş bağ dokusu hücreleridir.
    • Vücuttaki organların etrafında ve altında bulunur.
    • Nötral yağların (trigliserit şeklinde) depolanması ve enerji üretimi için kullanılır.
    • Isı üretimi için görev alır.
    • Çeşitli hormonları, büyüme faktörlerini ve sitokinleri üretirler.
    • İki tip yağ dokusu vardır: Sarı/beyaz (uniloküler) ve kahverengi (multiloküler) yağ dokusu. Yenidoğanlarda kahverengi yağ dokusu daha fazladır.

    Kollajen Lifler

    • İnsan vücudunda en bol bulunan proteinlerdir.
    • Yapısında glisin, prolin ve kollajene özgü hidroksiprolin ve hidroksilizin aminoasitleri bulunur.
    • Gerilme, basınca karşı direnç oluşturma ve destek görevleri vardır.
    • Fibroblastlar (kıkırdakta kondroblast, kemikte osteoblast, dişlerde odontoblast), epitel ve düz kas hücreleri tarafından sentezlenirler.
    • Tropokollajen moleküllerinden oluşur.
    • 3 alfa zincirinden oluşursa homotrimerik, farklı 2 ya da 3 alfa zincirinden oluşursa heterotrimeriktir.
    • Çeşitli tip kollajenler vardır (tip I, II, III, IV vb). Farklı tipteki kollajenlerin özellikleri ve yerleri farklılık gösterir.
    • Kolajen sentezi basitten karmaşığa doğru gerçekleşir (polipeptit zinciri, tropokolajen, fibril, lif).

    Elastik Lifler

    • Dokuların gerilmesine olanak sağlar.
    • Fibroblastlar, düz kas hücreleri ve kondroblastlar tarafından sentezlenir.
    • Büyük arterlerde, akciğerlerde, deri, larinks vokal katlantılarında ve spinal kolonla ilişkili ligamentlerde bulunur.
    • Kollajen liflerden daha incedirler.
    • Kollajen liflerle iç içe bulunurlar.
    • 3 tipten oluşur: Oksitalan, Elaunin ve Elastik lifler

    Retiküler Lifler

    • Tip III kollajenden oluşur.
    • Gümüş tuzları ile siyaha boyanırlar (arjirofilik).
    • Hematopoietik doku (kemik iliği), lenf düğümleri ve dalak gibi lenfoid organlarda bol miktarda bulunurlar.
    • Karaciğer, böbrek ve endokrin bezlerin hücrelerinin çevresinde bir ağ oluştururlar.

    Ara Madde

    • Yüksek oranda su, glikozaminoglikanlar (GAG'ler), proteoglikanlar ve yapışkan glikoproteinlerden oluşmuştur.

    Proteoglikanlar

    • Glikozaminoglikanlar (GAG'ler) bir protein öze kovalent bağlarla bağlanarak proteoglikan molekülünü oluşturur. (hiyaluronik asit hariç).
    • Çeşitli tipte proteoglikanlar vardır (Agrekan, Dekorin, Versican, Sindekan vb). Farklı tipteki proteoglikanların özellikleri ve yerleri farklıdır.

    Çoklu Yapışkan Glikoproteinler

    • Globüler bir protein ve dallanmış monosakkarid zincirlerinden oluşur (örn. fibronektin).
    • Monosakkarid zinciri, globüler proteine kovalent bağ ile bağlanmıştır.
    • Kollajen, proteoglikan ve GAG'lar gibi çeşitli proteinler için bağlanma bölgeleri bulundururlar.

    Doku Sıvısı

    • Vasküler sistem boyunca hücreler arası boşluklarda bulunan sıvıdır. Hücreler arasında besin ve atıkların taşınmasında, dokuların hidrasyonunda, hücreler arası iletişimde önemlidir. Ödemin nedenleri; venöz tıkanıklık, venöz kan akımında azalma (kalp yetmezliği), lenf damarlarının tıkanması (tümör ya da parazit nedeniyle), protein yetersizliği, histamin salınması, kapiler endotel geçirgenliğindeki artış gibi durumlarda doku sıvısının artışına ödem denir.

    Ekstraselüler Matriks (ESM) Yıkımı

    • Gelişim, büyüme, doku onarımı ve yara iyileşmesi sırasında ESM yıkımı normaldir.
    • Romatoid artrit, osteoartrit ve kanserde ESM yıkımı fazla olabilir.
    • ESM, çinko bağımlı proteazlar ailesinden olan MMP'ler tarafından parçalanır (örneğin, kollajenazlar, stromelisinler, jelatinazlar).

    Müköz Bağ Dokusu

    • Esas hücreleri fibroblastlardır.
    • Yüksek oranda hyaluronik asit içerir.
    • Az miktarda kollajen içerir.
    • Göbek bağında Wharton peltesi olarak adlandırılır.
    • Genç diş pulpasında da bulunur.

    Gevşek (Areolar) Bağ Dokusu

    • Tüm bağ doku hücrelerini içerir.
    • En çok bulunan hücreler fibroblastlar ve makrofajlardır.
    • Esas olarak kollajen ve elastik lifler yer alır. Retiküler lifler oranı düşüktür.
    • Lifler gevşek şekilde düzenlenmiştir.
    • Ara madde boldur.
    • Gerilmeye karşı dayanıklı değildir; epitel altında ve kan damarları çevresinde yer alır; patojenik ajanların ilk karşılandığı ve yok edildiği bölgedir.

    Düzensiz Sıkı Bağ Dokusu

    • Az hücre, az ara madde ve bol lif ile karakterizedir.
    • Hücre türü fibroblasttır.
    • Lifler çoğunlukla kollajendir.
    • Dayanıklılık sağlar.
    • İç boşluklu organların (örn., barsak sistemi) submukoza tabakasında yer alır; aşırı gerilmeye direnç sağlar.
    • Derinin retiküler tabakasında yer alır; gerilmeye karşı direnç sağlar.

    Düzenli Sıkı Bağ Dokusu

    • Düzenli ve yoğun lif dizileri ve hücrelerle karakterizedir.
    • Lifler paralel şekilde dizilmiş, bu da maksimum direnç sağlar.
    • Liflerin arasında lifleri sentezleyen hücreler (fibroblastlar) bulunur.
    • Ara madde azdır.
    • Tendon ve ligament yapısını oluşturur; göz korneasında bulunur.

    Kıkırdak ve Kemik Dokusu

    • Genel olarak kıkırdak ve kemik dokusu, destekleyici yapılardır.
    • Hem kıkırdakta hem de kemikte hücreler ve matriks yapıları bulunur.

    Elastik Doku

    • Elastik liflerce zengindir.
    • Spinal kolonla ilişkili ligamentlerde ve elastik arter tunika medyasında yer alır.

    Retiküler Doku

    • Retiküler liflerce zengindir; Retiküler hücreler tarafından sentezlenir.
    • Hematopoietik (özellikle kırmızı kemik iliği) ve lenfoid organların stroması olarak görev alır (lenf nodu, dalak).

    Özet

    Bu notlar, bağ dokusu hakkında detaylı bir genel bakış sağlar. Ayrıntılı bilgi için belirli bağ dokusu türlerini daha ayrıntılı olarak incelemenizi tavsiye ederim.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Bağ Doku 2023-2024 PDF

    Description

    Bu quiz, bağ dokusunun temel özellikleri, sınıflandırılması ve hücre türleri hakkında bilgiler sunmaktadır. Bağ dokusunun vücutta nasıl destek sağladığı ve hücreler arası alışverişteki rolü hakkında derinlemesine bir anlayış kazanacaksınız.

    More Like This

    Connective Tissue Quiz
    10 questions

    Connective Tissue Quiz

    SplendidRuby6726 avatar
    SplendidRuby6726
    Connective Tissue Cell Types Quiz
    7 questions

    Connective Tissue Cell Types Quiz

    LushSnake avatar
    LushSnake
    Histology: Connective Tissue
    40 questions

    Histology: Connective Tissue

    yvesss avatar
    yvesss
    بافت همبند
    6 questions

    بافت همبند

    ComfortableMorganite7147 avatar
    ComfortableMorganite7147
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser