Ахмет Байтұрсынұлы: Өмірбаяны

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ахмет Байтұрсынұлының қай жылы тұтқындалғаны туралы дерек бар?

1909 (correct)

1910

1905

1913

Байтұрсынұлының саяси қызметіне әсер еткен оқиға қандай?

Журналистік қызмет

Жер аударылу

Орынборға көшу

Қарқаралы петициясы (correct)

Ахмет Байтұрсынұлының білім алған мектебі қай жерде орналасқан?

Торғай (correct)

Алматы

Орынбор

Ақтөбе

Байтұрсынұлының қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымында қандай рөлі бар?

Реформист Signup and view all the answers

Қарқаралы петициясында қандай мәселе көтерілген?

Жер аударуды тоқтату Signup and view all the answers

Ахмет Байтұрсынұлының ең маңызды басылымы қандай?

Қазақ Signup and view all the answers

Байтұрсынұлы қай жылы Орынборға жер аударылған?

1910 Signup and view all the answers

Байтұрсынұлының саяси қызметі қай қалада өнімді өткізілді?

Орынбор Signup and view all the answers

Ахмет Байтұрсынұлы қандай білім мекемесінде меңгеруші қызметін атқарды?

Қарқаралы қалалық училищесі Signup and view all the answers

Байтұрсынов қандай комиссияның төрағасы болып бекітілді?

Оқу-ағарту комиссиясы Signup and view all the answers

Байтұрсынов қай жылы Алашорда үкіметі атынан Мәскеуге келіссөзге аттанды?

1919 жыл Signup and view all the answers

Байтұрсыновтың 1920 жылы В.И. Ленинге жазған хатының мақсаты қандай болды?

Қазақстанды басқару ісін сынға алу Signup and view all the answers

Кандай пікірді Байтұрсынов айтты?

«Патшалардың төрінде отырғаннан, социалистердің босағасында өлгенім артық» Signup and view all the answers

Байтұрсынов Алаш Орда үкіметінің құрамына не себепті енбеді?

Ру- жүзаралық алауыздық Signup and view all the answers

Байтұрсынов 1920 жылы қандай қызмет атқарды?

Халық ағарту комиссары Signup and view all the answers

Байтұрсыновтың саяси наразылығы не үшін жазылды?

Торғай уезін Челябинск облысына қосу туралы шешім Signup and view all the answers

Байтұрсынов 1928 жылы қай оқу орнына профессормен шақырылды?

Алматы мемлекеттік педагогикалық институты Signup and view all the answers

Байтұрсынов қандай ғылыми ұйымдардың төрағасы болып қызмет атқарды?

Академиялық орталық Signup and view all the answers

1921-1925 жылдары Байтұрсынов қай жерде оқытушы болды?

Орынбор Signup and view all the answers

Байтұрсыновтің қамауға алынуына не себеп болды?

Алаш қозғалысының мүшелігі Signup and view all the answers

Байтұрсыновтың Мәскеудегі Бутырка абақтысына жіберілуі қашан болды?

1929 жылы Signup and view all the answers

Байтұрсынов қандай саяси үдерістердің белсенді қатысушысы болды?

Алаш қозғалысы Signup and view all the answers

Байтұрсыновтің негізгі қызмет салалары қандай?

Білім және ғылым Signup and view all the answers

Байтұрсыновтың қоғамдық қызметі неден байқалады?

Мемлекеттік қызмет Signup and view all the answers

Study Notes

Ахмет Байтұрсынұлы: Өмірбаяны және қызметі

Ахмет Байтұрсынұлы – 20 ғасырдың басындағы қазақ ұлт-азаттық қозғалысының жетекшісі, мемлекет қайраткері, ақын, публицист, ғалым, қазақ тілі мен әдебиетінің дамуына үлкен үлес қосқан.
1872 жылы Қостанай облысында туған және 1937 жылы Алматыда қайтыс болған.
Балалық шағын Торғайдағы 2 сыныптық орыс-қазақ мектебінде өткізген.
1891 жылы мектепті бітірген.
1895-1909 жылдар аралығында оқытушылық қызмет атқарған.
1905 жылы Қоянды жәрмеңкесінде қазақ халық өкілдерінің қол қойған Қарқаралы петициясының авторларының бірі.
1909 жылы губернатор Тройницкийдің бұйрығымен тұтқындалып, Семей түрмесіне жабылды.
1910 жылы Орынборға жер аударылды.
Орынборда 1913-1918 жылдар аралығында тұңғыш жалпыұлттық «Қазақ» газетін шығарған және орыс әкімшілігінің қатаң бақылауында болды.
1917 жылғы революциялық өзгерістерге қатысып, Қазақ съездері мен комитеттерінде жұмыс істеген.
Алаш партиясы бағдарламасын даярлаған топтың мүшесі.
Алаш Орда үкіметінің 2 съезінде Оқу-ағарту комиссиясының төрағасы болды.
1919 жылы наурызда Алашорда үкіметінің өкілі ретінде Мәскеуге келген.
1919 жылы шілдеде РКФСР Халық Комиссарлар Кеңесі мен Қазақ әскери-революциялық комитеті төрағасының орынбасары болды.
Кеңес үкіметімен келіссөз жүргізіп, Алашорда үкіметінің мүшелеріне кешірім беруге жол ашты.
1920 жылы В.И. Ленинге Қазақстанды басқаруға қатысты сындарлы хат жазған.
Қазақ АКСР-і үкіметінің құрамына еніп, халық ағарту комиссары болды.
1921-1925 жылдары Орынбордағы, 1926-1928 жылдары Ташкенттегі Қазақ халық ағарту институттарында қазақ тілі мен әдебиеті, мәдениет тарихынан сабақ берген.
1928 жылы Алматыда Қазақ мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры болды.
1929 жылы Алматыда тұтқынға алынып, Мәскеудегі Бутырка абақтысына жөнелтілді.
1937 жылы қайтыс болды.

Негізгі жетістіктері

Қазақ ұлт-азаттық қозғалысына үлкен әсер еткен.
Қазақ әдебиеті мен тілінің дамуына үлес қосқан.
«Қазақ» газетін шығарған.
Алаш қозғалысының идеяларын алға тартқан.
Қазақ ұлттық мемлекеттік идеясын қалыптастыруға белсене қатысқан.
Қазақстанның Ресеймен шекарасының қалыптасуына ықпал еткен.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест Ахмет Байтұрсынұлының өмірі мен қызметіне арналған. 20 ғасырдың басындағы ұлт-азаттық қозғалысындағы рөлін, шығармашылық және саяси қызметін зерттейді. Сіз оның еңбектері мен тарихи контекстін қаншалықты білетіндігіңізді тексере аласыз.