Avrupa Birliği Tarihi

Here are the study notes:

Avrupa Ekonomik Topluluğu'ndan Avrupa Birliği'ne

• AET (Avrupa Ekonomik Topluluğu) ve EURATOM'un kurulması
• İngiltere'nin Üyelik Başvurusunun Reddi (İngiltere'nin üyelik başvurusunun Fransa tarafından veto edilmesi)
• AKÇT (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu), AET ve EURATOM'un birleştirilmesi ile Avrupa Topluluğu (AT) kurulması

AET ve EURATOM

• AET'nin kurulma amacı: Ortak bir pazar ve mallar için gümrük birliği kurmak, ortak bir tarım politikası ve işçi hareketleri ile ekonomi kalkınmasını gerçekleştirmek
• EURATOM'un kurulma amacı: Nükleer sanayilerin hızla kurulması ve büyümesi için gereken koşulların sağlanmasını gerçekleştirmek, üye ülkelerde hayat standardının yükseltilmesine katkıda bulunmak

İngiltere'nin Üyelik Başvurusunun Reddi

• İngiltere'nin 1961'de AET'ye katılım için müzakerelere başlaması
• Fransa lideri Charles de Gaulle tarafından İngiltere'nin katılımı veto edilmesi
• İngiltere'nin tekrar başvurusunda Fransa tarafından tekrar veto edilmesi
• İngiltere'nin üyeliği onaylanması için müzakereler sonuçlandırılması

AKÇT+AET+EURATOM = Avrupa Topluluğu (AT)

• Üç topluluğun birleştirilmesi ile Avrupa Topluluğu'nun kurulması
• Birleşme Anlaşması (Füzyon Anlaşması) ile birlikte üç Avrupa Topluluğunun yönetim organlarının tek bir organ durumuna gelmesiHere are the study notes in Turkish:

Avrupa Ekonomik Topluluğu'ndan Avrupa Birliği'ne

• Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) 1957 yılında kuruldu
• Avrupa Toplulukları (AT) adını aldı
• Hedefleri:
  • Gümrük vergilerini, malların ithal ve ihracatındaki miktar kısıtlamalarını ve eş etkili diğer bütün önlemleri ortadan kaldırarak ortak bir gümrük birliği kurmak
  • Serbest dolaşımına ilişkin engelleri ortadan kaldırarak ortak bir pazar oluşturmak

Avrupa Tek Pazarı

• İç pazarın oluşturulması için 1985 yılında beyaz kitap hazırlandı
• Beyaz kitap, üye ülke pazarları arasında artan bölünmeye karşı oluşturulan yaklaşık 300 öneriden oluşmaktaydı
• Avrupa Tek Senedi, Roma Anlaşması'nda yapılan en önemli değişikliklerle birlikte oluşturuldu
• Avrupa Tek Senedi, iç pazarın tanımının yapıldığı ve bu pazarın kuruluş için prensiplerin düzenlendiği maddeler oluşturdu

Cecchini Raporu

• 1988 yılında İtalyan ekonomist Paulo Cecchini yönetiminde hazırlandı
• Tek Pazar'ın oluşturulması ile ilgili ekonomik kazançların tespitine yönelik önemli bir çalışmadır
• Raporda, gümrük kontrollerinin kaldırılması ile Topluluk içerisinde ticarete konu malların değerinin % 1,8'i oranında bir kazanç getireceği tahmin edilmekte

Maastricht Anlaşması

• 9-10 Aralık 1991 tarihinde Hollanda'nın Maastricht kentinde yapıldı
• Avrupa Birliği sürecinin daha da hızlanmasını sağlayacak kararlar alındı
• En önemli temel taahhüdü, tek para kullanma kararıdır
• Ekonomik ve Parasal Birlik Anlaşması imzalandı, Topluluk içinde tek para kullanılması ve ortak bir Avrupa Merkez Bankası kurulması kararı alındı

Ekonomik ve Parasal Birlik

• Üç aşamada gerçekleştirilecek:
  1. Aşama: Temmuz 1990’da başlayan Tek Pazar’ın tamamlanmasını amaçlayan aşamadır
  2. Aşama: 1 Ocak 1994 başladı, Avrupa Para Enstitüsü (APE) kurulacak, tek para için üye ülkeler arasında geçerli kritikler yani “bütünleşme ölçütleri” belirlenecektir
  3. Aşama: Avrupa Merkez Bankası resmen faaliyete geçecek, ilgili üye devletlerin para ve kambiyo politikalarının yürütülmesini bağımsız olarak üstlenecektirHere are the study notes in Turkish:

Avrupa Ekonomik Topluluğu'ndan Avrupa Birliği'ne

• Avrupa Birliği'nin yapılanması Maastricht Anlaşması ile başladı.
• Maastricht Anlaşması, üye devletlerin dış politikasında ilk kez savunma konularını da içermektedir.
• Avrupa Birliği'nin ikinci temel unsuru, ilke olarak üye devletler arasında savunma ve dış politikada işbirliği konularını içermektedir.

Avrupa Birliği'nde Genişleme

• Kopenhag Zirvesi'nde 1993'te, 12 üye ülke arasında malların, sermayenin, hizmetlerin ve insanların serbest dolaşımı tam anlamıyla sağlanmıştır.
• Avrupa Birliği üyelik kriterleri belirlenmiştir:
  • Siyasi kriterler: Demokrasinin güvence altına alınması, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlık haklarına saygı koşullarıdır.
  • Ekonomik kriterler: İyi işleyen bir pazar ekonomisi ve AB içindeki piyasa güçlerine ve rekabet baskısına karşı koyabilme kapasitesidir.
  • Topluluk müktesebatının kabulü: AB'nin çeşitli siyasi, ekonomik ve parasal hedeflerine bağlılık.

Amsterdam Anlaşması

• 2 Ekim 1997 tarihinde imzalanan Amsterdam Anlaşması, AB'yi vatandaşlar açısından daha anlaşılır ve ilgi çekici kılmak ve doğuya doğru genişlemenin oluşturacağı güçlüklere karşı hazır olmayı amaçlamıştır.
• Amsterdam Anlaşması'nın temel hedefleri şunlardır:
  • Bütünleşmenin ne olduğunun Avrupa vatandaşlarınca iyi kavranamaması ve bütünleşmeye sahip çıkılmayacağı endişeleri ile, istihdam, sosyal politika, halk sağlığı ve vatandaş haklarını bütünleşme sürecine eklemek.

Nice Anlaşması

• 7-11 Aralık 2000 tarihinde Fransa'nın Nice kentinde toplanan zirve sonucunda kabul edilen Nice Anlaşması, genişleme dalgalarıyla büyüyen Birliğin kurumsal sisteminin bu genişlemelere uygun olarak düzenlenmesine yönelik ilke ve kuralları belirlemiştir.
• Nice Anlaşması'nda yer alan önemli ana değişiklikler şunlardır:
  • Nitelikli oy çoğunluğu sistemine geçilmesi
  • Güçlendirilmiş İşbirliği: Bazı üye ülkelerin ilerlemek istediği konularda, çekincesi olan diğer ülkelerin ilgili alanlardaki gelişmelerin dışında kalmasına izin veren "güçlendirilmiş işbirliği" sistemidir.

Avrupa Anayasası

• Avrupa Birliği Anayasası, üye ve aday ülke liderleri tarafından Roma'da imzalanmış ve 29 Ekim 2004 tarihinde son şeklini almıştır.
• Avrupa Anayasası, Avrupa Birliği üye ülkelerinin siyasi bir birlik kurma yolunda attıkları en önemli adımı teşkil etmektedir ve AB'nin temelini oluşturan kurucu antlaşmalar ile bunları değiştiren tüm antlaşmaları tek ve yeni bir metinde bütünleştirmektedir.

AET ve EURATOM

• Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM) kuruldu
• AET, mallar için ortak bir pazar ve gümrük birliği oluşturmak amacını taşır
• EURATOM, nükleer sanayilerin hızla kurulmasına ve üye ülkelerde hayat standardının yükseltilmesine katkıda bulunur

İngiltere’nin Üyelik Başvurusunun Reddi

• İngiltere, AET’ye üyelik başvurusunda bulunmuştur
• Fransa lideri De Gaulle, İngiltere’nin başvurusunu iki kez reddetmiştir (1961 ve 1967 yıllarında)
• İngiltere’nin başvurusunun reddedilmesinin nedeni, Fransa’nın İngiltere’nin katılımıyla kendi aleyhine olacağını düşünmesiydi

Avrupa Topluluğuna katılmalar

• İngiltere, Danimarka, Norveç ve İrlanda AET’ye katılmıştır (1973)
• Norveç, referandumda katılım anlaşmasını reddetmiştir

AKÇT+AET+EURATOM = Avrupa Topluluğu (AT)

• AKÇT, AET ve EURATOM organlarının ortak faaliyet içerisinde olmamalarını tasarlayan Birleşme Anlaşması imzalanmıştır (1967)
• Üç Avrupa Topluluğunun yönetim organları tek bir organ durumuna gelmiştir

Avrupa Ekonomik Topluluğu’ndan Avrupa Birliği’ne

• Avrupa Ekonomik Topluluğu, Avrupa Birliği’ne dönüşmüştür

• Maastricht Anlaşması, Avrupa Birliği’nin temellerini atmıştır

• Avrupa Topluluğu, ortak tarım politikası, ortak Pazar ve Avrupa Adalet Divanı gibi kurumları bünyesinde barındırmıştır### Avrupa Ekonomik Topluluğu'ndan Avrupa Birliği'ne

• Avrupa Ekonomik Topluluğu (1957), Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (1952) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (1957) birleştirilerek Avrupa Toplulukları (AT) adını aldı.

• Avrupa Topluluğu'nun kuruluşunda belirlenen hedefleri şunlardır: • Üye devletler arasındaki gümrük vergilerini, malların ithal ve ihracatındaki miktar kısıtlamalarını ve eş etkili diğer bütün önlemleri ortadan kaldırarak ortak bir gümrük birliği kurmak. • Serbest dolaşımına ilişkin engelleri ortadan kaldırarak ortak bir pazar oluşturmak. • Gümrük Birliği'nin kurulması için gümrük vergilerinin kaldırılmasının yanında miktar kısıtlamalarının da kaldırılmasını sağlamak.

Avrupa Tek Pazarı

• Avrupa Tek Pazarı, emeğin, malların, hizmetlerin ve sermayenin serbestçe dolaşarak rekabeti, ticareti ve etkinliği artırdığı bir alan yaratmaktır.
• Avrupa Tek Pazarı'na ulaşmak için 31 Aralık 1992 tarihine kadar iç pazarın kurulması hedeflendi.

Beyaz Kitap

• Beyaz Kitap, yapılacakların bir program şeklinde sıralamasıydı.
• Üç ana gruba ayrılan engeller: • Fiziki engeller (iç sınırlarında yapılan kontroller) • Teknik engeller (farklı ulusal standartlar) • Mali engeller (dolaylı vergi sistemlerindeki ulusal farklılıklar)

Cecchini Raporu

• Cecchini Raporu, Topluluğun piyasa bütünleşmesinden beklenen kazançları üretici ve tüketiciler üzerindeki etkileri bakımından mikroekonomik analiz yaptı.
• Rapor, iç pazarın gerçekleştirilmesi Topluluk bazında yaklaşık 170-250 milyar ECU tutarında ekonomik büyüme sağlamıştır.

Maastricht Anlaşması

• Maastricht Anlaşması, 9-10 Aralık 1991'de Hollanda'nın Maastricht kentinde yapıldı.
• Anlaşma, Avrupa Birliği sürecinin daha da hızlanmasına ilişkin kararları aldı.
• Anlaşma, Ekonomik ve Parasal Birliğin koşul ve aşamalarını belirledi.
• Anlaşma, tek para kullanma kararı aldı.

Ekonomik ve Parasal Birlik

• Ekonomik ve Parasal Birlik, üç aşamada gerçekleştirilecektir:
  1. Aşama: Temmuz 1990'da başlayan Tek Pazar'ın tamamlanmasını amaçlayan aşama.
  2. Aşama: 1 Ocak 1994'de başlayan aşamada, Avrupa Para Enstitüsü kurulacak, tek para için üye ülkeler arasında geçerli kritikler yani "bütünleşme ölçütleri" belirlenecektir.
  3. Aşama: Avrupa Merkez Bankası resmen faaliyete geçecek, ilgili üye devletlerin para ve kambiyo politikalarının yürütülmesini bağımsız olarak üstlenecektir.### Maastricht Anlaşması
• Maastricht Anlaşması, üye devletlerin dış politika bütünleşmesinde ilk kez savunma konularını da içeren bir genişlemeyi öngörmektedir.
• Anlaşmada, ODGP'nin zamanla nihai bir ortak savunma politikasını da içerecek şekilde, Birliğin güvenliğine ilişkin tüm alanları kapsayacağı ifade edilmiştir.
• Avrupa Birliği’nin bu ikinci temel unsuru, ilke olarak üye devletler arasında savunma ve dış politikada işbirliği konularını içermektedir.

Kopenhag Zirvesi

• Ocak 1993’te Tek Pazar’ın oluşmasıyla birlikte, 12 üye ülke arasında malların, sermayenin, hizmetlerin ve insanların serbest dolaşımı tam anlamıyla sağlanmıştır.
• Haziran 1993’te Kopenhag Zirvesi’nde, “Kopenhag Kriterleri” olarak bilinen koşullar belirlenmiştir.
• Kopenhag Kriterleri, AB üyelik başvurusu kabul edilen tüm aday ülkeler tarafından yerine getirilmesi gereken asgari koşulları ifade etmektedir.

Amsterdam Anlaşması

• 2 Ekim 1997 tarihinde imzalanan Amsterdam Anlaşması, AB’yi vatandaşlar açısından daha anlaşılır ve ilgi çekici kılmak ve doğuya doğru genişlemenin oluşturacağı güçlüklere karşı hazırlamaktı.
• Anlaşma, AB’nin genişlemesine hazırlık mahiyetinde ele alınan konularla, adalet, içişleri ve ODGP’nı güçlendirecek, Avrupa bütünleşmesini derinleştirme yönünde adımlar atmıştır.
• Amsterdam Anlaşması, Maastricht Anlaşması’nın çeşitli hukuki zayıflıklarını gidererek, ilave bütünleşme adımlarının atıldığı II. Maastricht olarak da anılmaktadır.

Nice Anlaşması

• Nice Anlaşması, 7-11 Aralık 2000 tarihinde Fransa’nın Nice kentinde toplanan zirve sonucunda kabul edilmiştir.
• Anlaşma, genişleme dalgalarıyla büyüyen Birliğin kurumsal sisteminin bu genişlemelere uygun olarak düzenlenmesine yönelik ilke ve kuralları belirlemiştir.
• Nice Anlaşması, 15 üye ülke ve 12 aday ülkenin (Türkiye hariç) AB Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu'ndaki üye sayıları dağılımı ile AB Konseyi'nde karar alma prosedürlerinde oy ağırlıklarını belirlemiş, Bakanlar Konseyi'ndeki ağırlıklı oy oranlarını değiştirmiştir.

Avrupa Anayasası

• Avrupa Anayasası, AB’nin kurucu anlaşmalar üzerinde belli sürelerde peryodik olarak yenileştirmelere gidilen; Avrupa Tek Senedi, Maastricht, Amsterdam ve Nice Anlaşması gibi Antlaşmalar bu yenileştirmeler sonucu ortaya çıkmıştır.
• Anayasa, üye ve aday ülke liderleri tarafından Roma’da imzalanmış ve 29 Ekim 2004 tarihinde son şeklini almıştır.
• AB Anayasası, üye devletlerin siyasi bir birlik kurma yolunda attıkları en önemli adımı teşkil etmekte ve AB’nin temelini oluşturan kurucu antlaşmalar ile bugüne kadar onları değiştiren tüm antlaşmaları tek ve yeni bir metinde bütünleştirmektedir.