Podcast
Questions and Answers
Атлах шайқасы қай жылы өтті?
Атлах шайқасы қай жылы өтті?
Атлах шайқасында Араб халифаты Түркештерге толық жеңіске жетті.
Атлах шайқасында Араб халифаты Түркештерге толық жеңіске жетті.
False
Атлах шайқасынан кейін қандай тарихи әсерлер болды?
Атлах шайқасынан кейін қандай тарихи әсерлер болды?
Орталық Азиядағы Араб халифатының ықпалы тежеуге мүмкіндік алды.
Атлах шайқасы __________ территориясында өтті.
Атлах шайқасы __________ территориясында өтті.
Signup and view all the answers
Атлах шайқасындағы қатысушыларды сәйкестендір:
Атлах шайқасындағы қатысушыларды сәйкестендір:
Signup and view all the answers
Атлах шайқасының негізгі себебі неде?
Атлах шайқасының негізгі себебі неде?
Signup and view all the answers
Түркештердің әскері географиялық жағдайды ауыр күшпен жеңіп өтті.
Түркештердің әскері географиялық жағдайды ауыр күшпен жеңіп өтті.
Signup and view all the answers
Араб әскері қасиетті бағытта қанша бағытта қозғалды?
Араб әскері қасиетті бағытта қанша бағытта қозғалды?
Signup and view all the answers
ВІІІ-ХІІ ғасырларда мұсылман әлеміндегі халықтарды басқа елдердің даму дәрежесімен салыстыра алмағанымыздың себебі неде?
ВІІІ-ХІІ ғасырларда мұсылман әлеміндегі халықтарды басқа елдердің даму дәрежесімен салыстыра алмағанымыздың себебі неде?
Signup and view all the answers
Түркілер ислам дінін қорқыныштан қабылдады.
Түркілер ислам дінін қорқыныштан қабылдады.
Signup and view all the answers
751 жылы болған Атлах шайқасында мұсылман әскері қанша қытай әскерін өлтірді?
751 жылы болған Атлах шайқасында мұсылман әскері қанша қытай әскерін өлтірді?
Signup and view all the answers
750 жылы ___________ соңғы он төртінші халифасы Маруан ІІ-ні Аббасилер құлатты.
750 жылы ___________ соңғы он төртінші халифасы Маруан ІІ-ні Аббасилер құлатты.
Signup and view all the answers
Сәйкестендіріңіз: Аббас халифатының ықпалы мен оқиғалары.
Сәйкестендіріңіз: Аббас халифатының ықпалы мен оқиғалары.
Signup and view all the answers
Таң империясы Жетісудың кейбір аймақтарын қашан басып алды?
Таң империясы Жетісудың кейбір аймақтарын қашан басып алды?
Signup and view all the answers
Атлах шайқасынан кейін ислам діні Қазақстан жерінде кеңінен таралды.
Атлах шайқасынан кейін ислам діні Қазақстан жерінде кеңінен таралды.
Signup and view all the answers
Атлах шайқасы қандай территорияда өтті?
Атлах шайқасы қандай территорияда өтті?
Signup and view all the answers
749 жылы ____________ первые халифы Абул Аббас ас-Саффах билікке келді.
749 жылы ____________ первые халифы Абул Аббас ас-Саффах билікке келді.
Signup and view all the answers
Ислам діні Орталық Азия мен Африкада қалай таралды?
Ислам діні Орталық Азия мен Африкада қалай таралды?
Signup and view all the answers
Әл Макдисидің «Әл Бэду әт-Тарих» еңбегінде Қытай әскерінің қанша адамы өліп, қанша адамы тұтқынға түскені туралы айтылған?
Әл Макдисидің «Әл Бэду әт-Тарих» еңбегінде Қытай әскерінің қанша адамы өліп, қанша адамы тұтқынға түскені туралы айтылған?
Signup and view all the answers
Ислам діні түркі халықтары үшін рухани тыныштық пен әділеттілік әкелмей, будда дінін бастайды.
Ислам діні түркі халықтары үшін рухани тыныштық пен әділеттілік әкелмей, будда дінін бастайды.
Signup and view all the answers
Қай жылы Бағдатта қағаз өндірісі ашылды?
Қай жылы Бағдатта қағаз өндірісі ашылды?
Signup and view all the answers
Мысырда қағаз өндірісі шамамен __________ жылы ашылды.
Мысырда қағаз өндірісі шамамен __________ жылы ашылды.
Signup and view all the answers
Ислам дінінің Орта Азия халықтарына таралуына қанша уақыт кетті?
Ислам дінінің Орта Азия халықтарына таралуына қанша уақыт кетті?
Signup and view all the answers
Қарахандықтардың ислам дінін қабылдаған уақыты қашан?
Қарахандықтардың ислам дінін қабылдаған уақыты қашан?
Signup and view all the answers
Атлах шайқасынан кейін түркі халықтарының Қытай құлдығынан сақталып, ислам өркениетіне қалай әсер етті?
Атлах шайқасынан кейін түркі халықтарының Қытай құлдығынан сақталып, ислам өркениетіне қалай әсер етті?
Signup and view all the answers
Әл Макдисидің еңбегінде 20 мыңы __________ түсті.
Әл Макдисидің еңбегінде 20 мыңы __________ түсті.
Signup and view all the answers
Түркі халықтарының исламды қабылдау уақыты:
Түркі халықтарының исламды қабылдау уақыты:
Signup and view all the answers
Ислам дінінің уағыздалуы бақалау үшін мешіттер мен медреселер салынған.
Ислам дінінің уағыздалуы бақалау үшін мешіттер мен медреселер салынған.
Signup and view all the answers
Study Notes
Тарихи контекст
- Уақыт: Атлах шайқасы 751 жылы өтті.
- Орын: Атлах, қазіргі Өзбекстан территориясында.
-
Қатысушылар:
- Араб халифаты (әмірліктері, әсіресе Умайидтер).
- Түркеш және түрік қағанаты (басты рөлі Түрік қағанатының әскерінде).
-
Себептері:
- Арабтардың Орталық Азиядағы ықпалын кеңейтуге ұмтылысы.
- Түркештердің Арабтарға қарсы күресі, олардың автономиясын қорғау.
-
Саяси жағдай:
- Араб халифаты саяси тұрақтылықты қамтамасыз еткенімен, шекараларының кеңеюі түрік тайпаларының қарсыласуына алып келді.
Атлах шайқасындағы стратегиялық шешімдер
-
Әскердің орналасуы:
- Түркештер жергілікті географиялық жағдайды пайдаланып, төбе үстінде қорғанысты қамтамасыз етті.
- Арабтардың әскери жүйесі: жеке әскери бөлімшелер арасында координация жетіспеушілігі.
-
Тактикалық шаралар:
- Түркештер жорықтың жеделдігі мен күтпегендікті пайдаланды, қарсыластарын қоршауға алды.
- Араб әскері үш басты бағытта қозғалған еді, бірақ наразылық және ыдырау себепті сәтсіздікке ұшырады.
-
Командирлік шеберлік:
- Түркеш командирлері бірлескен операцияларды ұйымдастыра отырып, жаудың резервтерін және бағытын бақылауда ұстады.
- Арабтардың әр бөлімшесінің командирлерімен байланысының әлсіздігі шайқастың нәтижесіне ықпал етті.
-
Нәтижесі:
- Түркештер жеңіске жетіп, Орталық Азиядағы Араб халифатының ықпалын тежеуге мүмкіндік алды.
- Шайқас түрік әскери тактикасының тиімділігін дәлелдеді және Орталық Азиядағы саяси жағдайға үлкен әсер етті.
Атлах Шайқасының Тарихтық Контексі
- Атлах шайқасы 751 жылы қазіргі Өзбекстан территориясындағы Атлахта болған.
- Шайқасқа Араб халифаты (әсіресе Умайидтер) мен Түркеш және түрік тайпалары қатысқан.
- Арабтардың Орталық Азиядағы ықпалын кеңейтуге ұмтылысы мен Түркештердің автономиясын қорғау үшін күрес - шайқастың негізгі себептері.
- Араб халифаты саяси тұрақтылықты қамтамасыз еткенімен, олардың кеңеюі түрік тайпаларының қарсыласуына әкелді.
Атлах Шайқасындағы Стратегиялық Шешімдер
- Түркештер жергілікті географиялық жағдайды пайдаланып, төбе үстінде қорғаныстық шеп орнатқан, бұл Арабтардың шабуылына кедергі болған.
- Арабтардың әскери бөлімшелері арасындағы координация жетіспеушілігі олардың стратегиялық тұрғыдан әлсіздігін көрсетті.
- Түркештердің шабуылының жеделдігі мен күтпегендігі Араб әскеріне күшті соққы берді.
- Түркеш командирлері жаудың резервтерін және бағытын бақылауда ұстап, тиімді бірлескен операцияларды ұйымдастырды.
- Араб әскері үш басты бағытта қозғалған, бірақ наразылық және ыңыраю себепті сәтсіздікке ұшырады.
- Арабтардың әр бөлімшесінің командирлерімен байланысының әлсіздігі олардың жеңілісіне әсер еткен маңызды фактор.
- Түркештердің жеңісі Орталық Азиядағы Араб халифатының ықпалын тежеді.
- Шайқас түрік әскери тактикасының тиімділігін және Орталық Азиядағы саяси бейнедегі өзгерістерге әсерін көрсетті.
VIII-XII ғасырлардағы Ислам әлемі
- VIII-XII ғасырларда Ислам әлемі Еуропа елдерінен гөрі әлдеқайда дамыған.
- Ислам дінінің таралуы Орта Азия мен солтүстік Африкада мәдени гүлденуге әкелді.
- Бұл кезең Ислам дінінің түркі халықтарына әсері ерекше болды.
- Кейбір деректерде Исламның қылыш арқылы таратылғаны туралы пікірлер айтылған.
- VII-VIII ғасырларда Орта Азияда түркі тайпаларының арасындағы соғыстардан әлсіреу байқалды.
- Таң империясы Жетісудың кейбір аймақтарын басып алды.
- 751 жылы Атлах шайқасы Орта Азияның тарихи, мәдени және саяси картасын өзгертті.
- Бұл шайқас нәтижесінде Ислам діні Орта Азияда кеңінен тарады.
- 750 жылы Аббаси халифаты Умәуи халифатын құлатты.
- 751 жылы Талас өзеніндегі шайқас мұсылмандардың жеңісімен аяқталды.
- Бұл шайқас кезінде тұтқынға түскен қытайлар арабтарға қағаз жасауды үйретті.
- Бағдатта, Мысырда, Мароккода және Испанияда қағаз өндірістері ашылды.
- Арабтардың қағаз жасауды игеруі кітап шығаруды жеңілдетті.
- Аббас халифаты кезінде (751-1258) көптеген түркі халықтары Ислам дінін қабылдады.
- Ислам дінінің таралуымен қалаларда мешіттер мен медреселер салынды.
- Ислам діні осы аймақтағы христиан дінін, будданы, зороастризмді және жергілікті тәңірге табынушылықты ығыстырды.
- Бирунидің жазбаларында Манихей ілімінің тек Самарқанда ғана таратылғаны туралы айтылған.
- Түркілердің арасында Ислам дінінің таралуы туралы нақты деректер аз.
- Қарахандықтар Ислам дінін X ғасырдың аяғында қабылдады.
- Басқа түркі халықтарының көпшілігі Ислам дінін 1043 жылы қабылдады.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Атлах шайқасы 751 жылы өткен тарихи оқиға. Араб халифаты мен Түркештердің арасындағы жалпы әскери стратегиялар мен тактикалық шешімдер қарастырылады. Бұл шайқас Орталық Азияның саяси картасындағы маңызды өзгерістерге себеп болды.
