Podcast Beta
Questions and Answers
Ano ang isa sa mga konsepto na nauugnay sa Renaissance?
Sino ang bumuo ng ideya na ang mga katuparan ng 'Disenyo'?
Ano ang pangunahing sanhi ng pagbabago sa kultura ng Europa noong Renaissance?
Sino ang kilalang Europeong nag-isa sa eksplorasyong siensyalista sa Italia?
Signup and view all the answers
Ano ang naging epekto ng pagdating ng mga Europeo sa Kanlurang Mundo noong Unang Yugto ng Kolonyalismo?
Signup and view all the answers
Sa paanong paraan naipapakita ang pagtutol ng awtor sa mga pangungusap na naglalarawan sa pagkawala ng ilang mga tribong etniko?
Signup and view all the answers
Ano ang ipinapakita ng teksto patungkol sa impluwensiya ng Europeong nanguna sa eksplorasyon?
Signup and view all the answers
Ano ang pinakamalaking isyu na tinatalakay sa bahagi ng teksto patungkol sa Inglatera at Pransiya?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin o ideya na ipinapahayag ng teksto patungkol sa rebolusyong industriyal?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing kritisismo sa sistema ng impersyalismo na nabanggit sa huling bahagi ng teksto?
Signup and view all the answers
Study Notes
Araling Panlipunan 8: Lakas ng Ilang Pagbabago ng Panlipunan sa Europa at Amerika
Renaissance
Ang larangan na ito ay isa sa mga pinaka-mahalaga at nais hindi matapos-matapos na parte ng kasaysayan ng mundo. Nauugnay ang concepto ng renesansa sa pagdating ng "edad ng novidad" o "modernong edad." Ang idea na tito ang panlilimutas ng buong mundo ng ganoon na parang "dust and shadows," at maging isang usapang pagsalita sa ilang iba't ibang konteksto na may kinalaman sa teologiya, politika, literatura, at nakapinsala sa ila'y nagkauna-una sapagkat ang Europeos ay tumawag sa Kanayunan bilang "Bagong Disenyo" at bagkus ay naging isang "bagong langit."
Ngunit para ganito na pagpapanalig mo'ng ganyung utusan ni Shakespeare at sino pa ang bumuo sa ideya na ang mga katuparan ng "Disenyo"? Pareho ba ito sa karakteristika ng "medieval mindset?" Ang eksplorasyong siensyalista ng pagkasimula ng renesansa sa Italia ay nag-isa sa cataclysmic shift sa panlipunan — sinasadya o hindi, ang sariling kultura ng Europa ay nagbago sa kung paano nila itong isaalang-alang ang mundo.
Unang Yugto ng Kolonialismo
Ang ika-sampung siping, kilos o libo't dalawang beses na pagsasagawa na pag-eekspropyo ng ibang pantai ay binalakay ng mga Panlisnisyal na Europeo. Ang mga Europeng maganyong dumating sa Kanayunan ay tumayo sa bahagyang pananagutin na ang ilang linnamnam sakaling ipinasok ni Kapitang Andres de Urdaneta ang mga pagkasira sa buong Parola (nang dumaan siya sa Kanayunan). Narito ang ilang mga kapalit na mga bagong linnamnam na magwa-wala:
- Ngayon, wala na ang mga Maranao at Maguindanao!
- Ngayon, wala na ang mga Bagobo at Mandaya!
- Ngayon, wala na ang mga Alukai!
- Ngayon, wala na ang mga Bukidnon!
- Ngayon, wala na ang mga Punjab!
- Ngayon, wala na ang mga Maguindanao!
- Ngayon, wala na ang mga Iloko!
- Ngayon, wala na ang mga Tagalog!
- Ngayon, wala na ang mga Pampango!
- Ngayon, wala na ang mga Visayan!
Oo, ang pamilihang Bukidnon ay may bagong kapalit. Pero ang mga Maranao at Bagobo? Hindi mo naman sinasabihan na wala silang kinatay? O sige, hindi mo naman gustong sabihin na ang mga Maranao sa Mindanao ay hindi baka ginoo ng Allah; hindi mo rin gustong sabihin na ang Bagobo ay hindi baka lumulupad ng Isang Diyos.
Mga Europeong Nanguna Sa Eksplorasyon
Pero igulong mo'ng ganito, sino man ang nais na humuli sa Malapascua? Halimbawa, kaya na mayroong apa na kung naging isang hindi saparilidong lugar, kung wala na ang katawan na binigyan ng imprastraktura? Kaya na wala na ang mga kung hindi saparilidong narito, eh? Hindi ko lang gustong sabihin na nabigyang imprastruktura sila ng mga Kapitan, hindi mo ko lang gustong sabihin na nagbigay sila ng isang utang na loob? Hindi mo lang gustong sabihin na sumailalim sila ng apagat, para magdagsa sa kanino man? Hindi mo lang gustong sabihin na sinabi ni Magellan sa Cabezas de San Agustin na: "Linoing, ibang ating kapatid, sige nyo'ng tumanggi kung nais ninyo hindi! Pero pagdating namin, dubo't sampung taon hintay ang aming mapiling silang ministryong obispo!" Pareho ba si Magellan at Gudani? Ang itensing na triangulo ng araw ay nahahanga bukod sa mga mapiling napupuno ng apoy at sira? Sige, balak mo'ng likha ng mapiling artista na nagtitingnan ng pagdating namin sa Malapascua? Hindi baligtarin ang mapiling Mariano Moreno o Pio Valenzuela? Yo rito tapirig, sito'y magaling ka, pero kaya namang matira ba kayo laban ni Magellan? Basta hindi ka mag-ano na araw, kung hindi ka mag-ano na ayuda, kung hindi ka mag-ano na impresion ng mapiling lugar para siya'y matrabaho*
Impersyalismo: Ang Mga Trigo ng Europa Ay Nangunguna
Inglatera At Pransiya
Ang panlipunan ng Europa ay nagdaang gobyerno na maglagay ng impersyalismo sa mundo. Ang rebolusyong industriyal ay naghintay ng pag-unlad na hindi pa napag-isa habang magdagdag ng kaunting kilos ng pagsasiguro sa kanila't kanilang negosyo.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Explore ang mga mahahalagang pangyayari at konsepto sa kasaysayan ng Europa at Amerika tulad ng Renaissance, Unang Yugto ng Kolonialismo, Mga Europeong Nanguna Sa Eksplorasyon, at Inglatera at Pransiya. Matuto tungkol sa mga implikasyon ng impersyalismo sa mundo at kung paano ito nakaimpluwensya sa pag-unlad ng lipunan.
