Aralin 19: Sektor ng Agrikultura

Aralin 19: Sektor ng Agrikultura

• Tatalakayin ang sektor ng agrikultura at ang ambag nito sa pambansang kaunlaran.

Sektor ng Agrikultura

• Ang agrikultura ay isang agham, sining, at gawain na may kaugnayan sa produksyon ng pagkain at hilaw na sangkap.
• Tumutugon ito sa mga pangangailangan ng tao.

Bansang Agrikultural ang Pilipinas

• Ang Pilipinas ay isang bansang agrikultural dahil malaking bahagi ng lupain nito ay ginagamit para sa agrikultura.
• Maraming Pilipino ang nagtatrabaho sa sektor na ito ng ekonomiya.

Ang Agrikultura bilang Gulugod ng Ekonomiya

• Malaking bahagi ng ekonomiya ay nakadepende sa sektor ng agrikultura.
• Lahat ng sektor ay umaasa sa agrikultura para sa pagkain at hilaw na materyales para sa produksyon.
• Hindi makakamit ang pambansang kaunlaran kung hindi bibigyang pansin ang agrikultura.

Mga Sektor ng Agrikultura

• Paghahalaman
• Pangingisda
• Paghahayupan
• Paggugubat

Paghahalaman (Farming)

• Ito ay ang produksyon ng aning pagkain (food crops) o aning pambenta (commercial crops).
• Ang mga aning pagkain ay sumasaklaw sa mga pagkaing binibili ng mga kabahayan, tulad ng bigas, mais, lamang lupa, at mga gulay.
• Ang aning pambenta o komersiyal ay ginagamit sa pangangalakal, tulad ng mangga, niyog, saging, at pinya.

Paghahayupan (Animal Industry)

• Nakatuon sa pag-aalaga ng hayop para sa kapakinabangan, tulad ng karne, hibla, katad, at bilang katulong sa gawain.
• Ang sub-sektor ay mauuri sa livestock (baka, kambing, baboy) at pagmamanukan/poultry (manok, pato).

Pangingisda (Fisheries)

• Nakatuon sa pagpapaunlad ng palaisdaan sa pamamagitan ng aquaculture, recreational fisheries (lokal na pangingisda), at commercial fishing.
• Komersiyal na pangingisda ay ang pangingisda gamit ang bangka na may bigat na higit sa tatlong tonelada at dumarayo sa mahigit 7 kilometrong layo mula sa baybayin.
• Lokal na Pangingisda ay ang pangingisda sa pandagat (marine) at inland waters, gamit ang bangkang pangingisda na 3 tonelada o mas maliit pa.
• Aquaculture sumasaklaw sa kontroladong produksiyon ng isda at yamang-tubig tulad ng talaba, tahong, at sea weeds.

Paggugubat (Forestry)

• Tumutukoy sa mga pang-ekonomiyang gawaing kaugnay sa kagubatan.
• Kabilang ang pagkuha ng hilaw na sangkap mula sa kagubatan.

Kahalagahan ng Agrikultura

• Nagtutustos ng pagkain.
• Nagbibigay ng trabaho.
• Pinagkukunan ng hilaw na materyal.
• Tagabili ng mga yaring produkto.
• Nagpapasok ng dolyar sa bansa.

Mga Suliranin ng Sektor ng Agrikultura at Epekto Nito

• Pagkaubos ng mga magsasaka: Marami sa mga magsasaka ang tumatanda, at kulang ang pumapalit na kabataan, kaya bumababa ang bilang ng mga produktong agrikultural.
• Mataas na gastusin: Nalulugi ang mga magsasaka dahil sa napakalaking gastusin kumpara sa kinikita.
• Problema sa imprastruktura: Bumababa ang halaga ng produkto sa pamilihan dahil sa pagbaba ng kalidad.
• Problema sa kapital: Nababaon sa utang ang mga magsasaka at hindi na makaahon.
• Masamang panahon: Nasira ang produksyon dahil sa tagtuyot, malakas na ulan, at bagyo na nagiging dahilan ng mataas na presyo ng pagkain.
• Malawakang pagpapalit-gamit ng lupa: Pagkaabuso sa lupa at pagkaubos ng sustansiya nito, na nagiging sanhi ng pagbaba ng produksyon.
• Pagdagsa ng dayuhang kalakal: Hindi patas na kompetisyon na nagdudulot ng pagkalugi ng maraming magsasaka.
• Kakulangan sa pananaliksik at makabagong teknolohiya: Limitado ang may kakayahan sa makabagong paraan, na nagiging dahilan ng mababang produksyon at kalidad.
• Monopolyo sa pagmamay-ari ng lupa: Maraming magsasaka ang walang sariling lupa at tumatanggap lamang ng maliit na suweldo.

Batas Republika Blg. 6657 ng 1988

• Kilala bilang Comprehensive Agrarian Reform Law (CARL).
• Inaprubahan ni dating Pangulong Corazon Aquino noong Hunyo 10, 1988.
• Ipinasailalim sa batas na ito ang lahat ng publiko at pribadong lupang agrikultural.
• Nakapaloob ito sa Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP).
• Ipinamamahagi ang lahat ng lupang agrikultural, anuman ang tanim, sa mga magsasakang walang sariling lupa.
• Hindi sakop ng CARP ang liwasan, parke, gubat, reforestation area, palaisdaan, tanggulang pambansa, paaralan, simbahan, sementeryo, templo, watershed, at iba pa.

Sangay ng Pamahalaan na Tumutulong sa Sektor ng Agrikultura

• Department of Agriculture (DA): Gumagabay sa mga magsasaka ukol sa makabagong teknolohiya at wastong paraan ng pagtatanim.
• Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR): Sinisikap na paunlarin ang larangan ng pangingisda.
• Bureau of Animal Industry (BAI): Nangangasiwa sa larangan ng paghahayupan.
• Ecosystem Research and Development Bureau (ERDB): Nagsasagawa ng pananaliksik sa ecosystem para sa pangangalaga ng kapaligiran at yamang gubat.

Isaisip

• Ang pag-unlad ay nakabatay sa laki at taas ng kita ng mga sektor ng ekonomiya.
• Mahalagang suportahan ng pamahalaan ang sektor ng agrikultura dahil dito nagmumula ang pagkain na tumutugon sa pangangailangan ng mamamayan.
• Nararapat bigyang pansin ang agrikultura upang mapalakas ito bilang katuwang ng gobyerno sa pagkamit ng kaunlaran.