Ақсу – Жабағылы қорығы туралы тест

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы

• Қазақстандағы тұңғыш қорық, 1926 жылы құрылған.
• Талас Алатауы мен Өгем жотасында орналасқан.
• Жамбыл мен Түркістан облыстарының аумағында жатыр.
• Ақсу және Жабағылы өзендерінің аралығында орналасқан.
• Жалпы ауданы 128118 гектар, құрамында «Қарабастау» (126 гектар) және «Әулие» (100 гектар) телімдері бар.
• 2007 жылдан бері ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік қорықтар тізіміне енген.

География және климат

• Биіктігі 1000 м-ден 4280 м аралығында, Тянь-Шань тауларында.
• Әр түрлі биіктік белдеулерде жатыр, альпілік және субальпілік шалғындармен әйгілі.
• Мұздықтар мен көп жылдық қарлар байқалады.

Өсімдіктер әлемі

• 1400-ден астам жоғары сатыдағы өсімдіктер, 61 мүк, 58 қына.
• Дәрі-дәрмектік өсімдіктер: қылша, сасыр, иманжапырақ, түйежапырақ, шәйқурай.
• Техникалық: арша, рауғаш, итқұмық.
• Жеміс-жидектер: жабайы алма, шетен, шие, қарақат.
• Эндемик өсімдіктер: майысқыш қияқ, талас қайыңы, ақшыл сары жоңышқа.

Жануарлар әлемі

• Сүтқоректілер: 42 түр, соның ішінде арқар, таутеке, марал, барыс.
• Құстар: 238 түр, гималай ұлары, бүркіт, ителгі.
• Бауырымен жорғалаушылар: 9 түр, қосмекенділер: 2 түр.
• Балықтың 2 түрі мен омыртқасыз жәндіктердің алуан түрлері бар.

Ғылыми зерттеулер

• Ақсу-Жабағылы табиғаттың ғылыми зерттеу лабораториясы болып табылады, үздіксіз зерттеулер жүргізіледі.

Ландшафт және экология

• Аймақтың табиғаты мен ландшафты көркем әрі тылсым.
• Жазықтар мен алаңқайлар, биік шыңдар, және терең шатқалдар үйлеседі.
• Мұздай тау көлдерінде аспан мен табиғаттың көріністері айнадай шағылысады.

Түрлі-түсті өсімдіктер мен жәндіктер

• Грейг қызғалдақтары мен амарантус грандифолия бағалы майлы өсімдік.
• Аполло көбелектері сирек кездеседі.
• Тоқылдақ дауысы табиғаттың әмбебап әуезін қосады.

Палеонтологиялық маңыздылығы

• Ақсу-Жабағылының сазды топырағында палеонтологтар тасқа айналған өсімдіктер мен жануарлардың іздерін тапқан.
• Тастарға ойылып түсірілген бейнелер, ежелгі адамдардың аң аулауының көріністері бар.

Ақсу-Жабағылы қорығы – Қазақстандағы ең көне қорықтар қатарында. Бұл қорық ЮНЕСКО биосфера қорығы дәрежесіне ие және Тянь-Шань тауларында орналасқан. Тестте қорықтың географиясы, биологиялық алуантүрлілігі мен ғылыми жұмыстар туралы сұрақтар бар.