Antik Yunan Tiyatrosu ve Tiyatro Türleri

Modern Tiyatro Türları

• Günümüz tiyatrosunun temeli antik Yunan tiyatrosudur ve Bağ bozumu tanrısı Dionysos adına yapılan törenlerde ortaya çıkmıştır.
• İlk tiyatro türleri trajedi (tragedya) ve komedidir.

Tragedya (Traji)

• Yaşamın acıklı yönlerini, kendine özgü konularla sahnede yansıtmak; ahlak, erdem örneği göstermek amacıyla yazılmış manzum tiyatro eserlerine trajedi denir.
• Klasik trajedinin özellikleri:
  • Erdem ve ahlaka her şeyin üstünde yer verilir.
  • Konularını tarih ve mitolojiden alır.
  • Çirkin sayılan vurma, yaralanma, öldürme gibi olaylar, sahnede sergilenmez, sahne gerisinden duyurulur.
  • Manzum olarak yazılır.
  • Beş perdeden oluşur, diyalog ve koro bölümlerinden oluşur.
  • Kahramanlar olağanüstü varlıklar veya soylulardır.
  • Üç birlik kuralı vardır: zaman birliği, yer birliği, olay birliği.

Komedi (Komedya)

• İzleyiciyi güldüren, eğlendiren ve eğlendirirken düşündüren tiyatro türüne komedi denir.
• Klasik komedinin özellikleri:
  • Konular günlük yaşamdan alınır.
  • Kişiler çoğunlukla halk kesimindendir.
  • Acı veren olaylar seyircinin gözü önünde gerçekleştirilebilir.
  • Üslûpta soyluluk aranmaz; her türlü kaba sözlere şakalara yer verilir.
  • Nazımla yazılır.
  • Birbiri arkasından sürüp giden “diyalog” ve “koro” bölümlerinden oluşur.
  • Eser ara vermeden oynanır, perde arası yoktur.
  • Üç birlik kuralına uyulmuştur.
• Başlıca komedi çeşitleri:
  • Karakter Komedisi: İnsan karakterinin gülünç ve aksak yanlarını konu alan komedidir.
  • Töre Komedisi: Toplumun gülünç ve aksak yanlarını konu alan komedidir.
  • Entrika Komedisi (Vodvil)

Dram

• Yaşamın acıklı ve gülünç yönlerini bir arada yansıtan tiyatro türüne dram denir.
• Dramın özellikleri:
  • Üç birlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur.
  • Hem acıklı hem gülünç olaylar, yaşamda olduğu gibi bir arada bulunabilir.
  • Ola tarihin herhangi bir devrinden ya da günlük yaşamdan alınabilir.
  • Kişiler halkın her kesiminden seçilebilir.
  • Acı veren olaylar sahnede oluş halinde gösterilir.
  • Perde sayısı yazarın isteğine bağlıdır.
  • Hem şiir hem düz yazıyla yazılabilir.