Anatomia mózgu - Płat czołowy i inne

Płat czołowy

• Odpowiada za wyższe funkcje poznawcze, takie jak abstrakcyjne myślenie, planowanie, ocena emocji, motywacja, uwaga i pamięć.
• Zawiera ośrodek ruchowy mowy Broki, odpowiedzialny za konstruowanie wypowiedzi.
• W jego przyśrodkowej części znajduje się kora przedczołowa, związana z myśleniem, planowaniem, regulacją zachowania, motywacją, pamięcią roboczą i uwagą.
• Tuż za nią leży kora przedruchowa, która planuje ruchy i przechowuje wspomnienia ruchowe.
• Kora ruchowa, zlokalizowana z przodu płata czołowego, generuje impulsy nerwowe potrzebne do ruchu i wysyła rozkazy do mięśni.

Płat ciemieniowy

• Odpowiedzialny za lokalizację wrażeń czuciowych, przetwarzanie informacji i interpretację pojęć abstrakcyjnych.
• Związany z orientacją przestrzenna i integracją funkcji ruchowych i wzrokowych.

Płat potyliczny

• Odpowiedzialny za wzrok, analizę, zapamiętywanie i odbiór bodźców wizualnych.

Płat skroniowy

• Zakręt skroniowy przedni poprzeczny (zakręty Heschla) stanowi główny obszar kory słuchowej.
• Odpowiedzialny za szybkość artykulacji, modulowanie tonu głosu oraz rozumienie wypowiedzi.

Móżdżek

• Odpowiedzialny za równowagę, koordynację ruchu i percepcję czasu.

Pola Brodmanna

• Wyróżnione na podstawie badań cytoarchitektonicznych.
• Opisane pola od 1 do 52, odpowiadają obecnemu podziałowi kory.
• U człowieka występuje 44 pól, ponieważ brakuje pól 13-16 i 48-51.

Oscylacje mózgowe

• Cykliczne zmiany aktywności elektrycznej mózgu.
• Cykl oscylacji to odstęp czasu pomiędzy pełną górką a pełnym dołkiem.
• Okres oscylacji to czas trwania jednego cyklu.
• Częstotliwość oscylacji to liczba cykli na sekundę, wyrażona w Hz.
• Im szybsze oscylacje, tym wyższa częstotliwość.

Pasma częstotliwości

• Pasmo delta (1-4 Hz): Dominuje w głębokim śnie i stanie medytacji, występuje u małych dzieci i w przypadku uszkodzeń mózgu.
• Pasmo theta (4-8 Hz): Występuje w drugim stadium NREM, związany z pamięcią roboczą i procesami poznawczymi.
• Pasmo alfa (8-12 Hz): Powstaje w stanie relaksu i zamkniętych oczu.
• Pasmo beta (12-30 Hz): Charakterystyczne dla stanu czuwania i aktywności umysłowej.
• Pasmo gamma (30-100 Hz): Występuje w stanie aktywnej uwagi i podczas procesów poznawczych wymagających dużej koncentracji.

Artefakty EEG

• Artefakty oczne: Powstają w wyniku ruchu gałek ocznych, mrugania lub przesuwania powiek.
• Artefakty sercowe: Powodowane przez aktywność elektryczną serca, rejestrowane w okolicach elektrod szyjnych.
• Artefakty oddechowe: Związane z ruchem klatki piersiowej lub głowy podczas oddychania.
• Zakłócenia od sieci elektrycznej: Zjawisko o częstotliwości 50 Hz (Europa) lub 60 Hz (USA).
• Artefakty związane z elektrodami: Wynikają z ruchu elektrod, złej jakości kontaktu lub wysychania żelu przewodzącego.
• Artefakty potowe: Powstają w wyniku potu na skórze.

Montaże EEG

• Wykorzystywane do rejestracji aktywności mózgowej.
• Różnią się umiejscowieniem elektrod i punktem odniesienia, do którego odnoszone są sygnały.
• Montaż do uszu: Odniesienie do małżowin usznych.
• Montaż do wyrostków sutkowatych: Odniesienie do wyrostków sutkowatych kości skroniowej.
• Montaż do wybranej elektrody: Odniesienie do jednej, wybranej elektrody.
• Montaż do średniej z wszystkich elektrod (canon average): Odniesienie do średniej z wszystkich elektrod.
• Montaż poprzeczny: Odniesienie do elektrod leżących na przeciwległych stronach głowy.
• Montaż podłużny: Odniesienie do elektrod leżących na tej samej stronie głowy.

Event-Related Potentials (ERP)

• Potencjały mózgowe wywołane przez określone zdarzenia.
• Zapis aktywności mózgu w odpowiedzi na te zdarzenia.
• Typowe komponenty ERP:
  • P1: Komponent dodatni pojawiający się około 100 ms po bodźcu.
  • N1: Komponent ujemny pojawiający się około 200 ms po bodźcu.
  • P2: Komponent dodatni pojawiający się około 300 ms po bodźcu.
  • N2: Komponent ujemny pojawiający się około 500 ms po bodźcu.
  • P300: Komponent dodatni pojawiający się około 300 ms po bodźcu, związany z detekcją nowości lub zjawisk znaczących.
• MMN (mismatch negativity): Występuje w odpowiedzi na nieoczekiwany bodziec, ujemna zmiana sygnału, wskazuje na detekcję błędu.
• N400: Występuje w odpowiedzi na bodźce semantycznie nieodpowiadające kontekstowi, wskazuje na zaangażowanie mózgu w interpretację znaczenia.
• P600: Występuje w odpowiedzi na naruszenie zasad gramatyki, wskazuje na zaangażowanie mózgu w przetwarzanie składni.

Analiza mocy oscylacji

• Uśrednienie sygnału EEG w określonym czasie.
• Umożliwia ocenę aktywności mózgu w różnych zakresach częstotliwości.
• Spektrogram: Reprezentacja graficzna zmian w zakresie częstotliwości sygnału w czasie.
• Widmo mocy: Reprezentacja graficzna całkowitej mocy sygnału w różnych zakresach częstotliwości.
• Korekcja do baseline: Odjęcie średniej wartości sygnału w pewnym okresie czasu przed bodźcem.

Spektrogram

• Narzędzie do analizy danych EEG.
• Pokazuje rozkład energii sygnału EEG w różnych częstotliwościach w czasie.
• Wykorzystywany do identyfikacji i analizy rytmicznych wzorców aktywności mózgowej.
• Pozwala na obserwację zmian w aktywności mózgu w odpowiedź na różne bodźce.
• Przydatne narzędzie do badania procesów poznawczych i stanów psychofizycznych.
• Daje obraz zmian częstotliwości w czasie w postaci "mapy" trójwymiarowej.

Ten quiz obejmuje różne płaty mózgu, w tym płat czołowy, ciemieniowy, potyliczny i skroniowy. Sprawdź swoją wiedzę na temat funkcji i zadań tych części mózgu, które odgrywają kluczową rolę w przetwarzaniu informacji i zachowaniu. Przygotuj się na pytania dotyczące ich struktury i znaczenia w codziennym życiu.