Podcast
Questions and Answers
Jakie aminokwasy są klasyfikowane jako endogenne?
Jakie aminokwasy są klasyfikowane jako endogenne?
Jakie aminokwasy muszą być dostarczane z pożywieniem?
Jakie aminokwasy muszą być dostarczane z pożywieniem?
Które z poniższych zwierząt są źródłem aminokwasów pochodzenia zwierzęcego?
Które z poniższych zwierząt są źródłem aminokwasów pochodzenia zwierzęcego?
Który aminokwas jest wytwarzany w organizmie z ornityny?
Który aminokwas jest wytwarzany w organizmie z ornityny?
Signup and view all the answers
Jakich aminokwasów jest 20, a które występują w białkach?
Jakich aminokwasów jest 20, a które występują w białkach?
Signup and view all the answers
Jakie aminokwasy mają łańcuch boczny o charakterze niepolarnym?
Jakie aminokwasy mają łańcuch boczny o charakterze niepolarnym?
Signup and view all the answers
Które z poniższych aminokwasów mogą tworzyć wiązania disiarczkowe?
Które z poniższych aminokwasów mogą tworzyć wiązania disiarczkowe?
Signup and view all the answers
Jaką właściwość mają aminokwasy o łańcuchu zasadowym?
Jaką właściwość mają aminokwasy o łańcuchu zasadowym?
Signup and view all the answers
Które aminokwasy przekształcają się do acetooctanu?
Które aminokwasy przekształcają się do acetooctanu?
Signup and view all the answers
Jakie jest biologiczne znaczenie aminokwasów w kontekście peptydów i białek?
Jakie jest biologiczne znaczenie aminokwasów w kontekście peptydów i białek?
Signup and view all the answers
Jakie aminokwasy można uznać za glikogenne?
Jakie aminokwasy można uznać za glikogenne?
Signup and view all the answers
Które aminokwasy są przykładami aminokwasów ketogennych?
Które aminokwasy są przykładami aminokwasów ketogennych?
Signup and view all the answers
Jaka właściwość mają aminokwasy w środowisku zasadowym?
Jaka właściwość mają aminokwasy w środowisku zasadowym?
Signup and view all the answers
Co oznacza termin 'punkt izoelektryczny' (pI) w kontekście aminokwasów?
Co oznacza termin 'punkt izoelektryczny' (pI) w kontekście aminokwasów?
Signup and view all the answers
Jakie aminokwasy są substratami w syntezie puryn?
Jakie aminokwasy są substratami w syntezie puryn?
Signup and view all the answers
Study Notes
Aminokwasy: Definicja i Klasyfikacja
- Aminokwas to związek chemiczny zawierający co najmniej jedną grupę amionową (-NH2) i jedną grupę karboksylową (-COOH).
- Istnieje około 300 aminokwasów, z czego tylko nieliczne są aminokwasami białkowymi, w tym 20 powszechnie występujących α-L-aminokwasów.
- Dwa aminokwasy białkowe występują tylko w niektórych białkach.
Podział aminokwasów według pochodzenia
- Aminokwasy pochodzenia zwierzęcego i roślinnego.
Podział aminokwasów według możliwości wytwarzania
- Aminokwasy endogenne: produkowane przez organizm, charakteryzują się prostym łańcuchem bocznym (Gly, Ala, Asp, Asn, Glu, Gln, Ser, Cys, Tyr, Pro).
- Aminokwasy egzogenne: muszą być dostarczane z pożywieniem (Phe, Leu, Ile, Val, Lys, Met, Arg, Thr, His, Trp).
- Arg i His mogą być syntetyzowane z ornityny i zasad purynowych.
Podział aminokwasów według budowy łańcucha bocznego
- Aminokwasy z łańcuchem niepolarnym: zawierają łańcuchy boczne bez grup funkcyjnych, są hydrofobowe (Ala, Val, Leu, Ile, Phe, Trp, Met, Pro, Gly).
- Aminokwasy z łańcuchem polarnym bez ładunku: grupy -OH (Ser, Thr, Tyr), -SH (Cys), związane amidowo (-NH2, Asn, Gln); nie dysocjują w fizjologicznym pH.
- Aminokwasy z łańcuchem kwasowym: dodatkowa grupa -COOH, nośniki ładunku ujemnego (Asp, Glu).
- Aminokwasy z łańcuchem zasadowym: grupy -NH2 (Lys), guanidynowa (Arg), pierścień imidazolowy (His); w fizjologicznym pH mogą wiązać protony.
Inne aminokwasy w białkach
- Selenocysteina: zawiera selen, podobna do Ser i Cys.
- Pirololizyna: pochodna lizyny.
- Hydroksyprolina i hydroksylizyna: powstają w obróbce potranslacyjnej białek kolagenowych.
- γ-karboksyglutaminian: związany z białkami osoczowymi, istotny w krzepnięciu krwi.
Udział aminokwasów w przemianach
- Aminokwasy glikogenne: przekształcają się w szczawiooctan; kluczowe w glukoneogenezie.
- Aminokwasy ketogenne: przekształcają się do acetooctanu, redukują się do β-hydroksymaślanu lub ulegają dekarboksylacji do acetonu (Leu, Lys).
- Aminokwasy glukoketogenne: rozpadają się na dwa fragmenty, służące jako substraty dla glukoneogenezy lub ciał ketonowych (Ile, Tyr, Phe, Trp).
Właściwości aminokwasów
- Optyczne: skręcają płaszczyznę światła spolaryzowanego, większość aminokwasów to L-aminokwasy, z wyjątkiem Gly.
- Amfoteryczne: mogą działać jako kwas lub zasada w zależności od pH.
- Buforujące: stabilizują pH, najskuteczniej przeciwdziałają zmianom, gdy pH odpowiada pK słabego kwasu.
Przemiana aminokwasów
- Aminokwasy nie mogą być magazynowane, ich nadmiar jest degradowany do ciał ketonowych lub substancji do glukoneogenezy.
- Ostatecznym miejscem degradacji szkieletów węglowodorowych aminokwasów jest cykl Krebsa.
Biologiczne znaczenie aminokwasów
- Składniki peptydów i białek, umożliwiające tworzenie wiązań peptydowych.
- Prekursory hormonów (adrenalina, noradrenalina, dopamina), barwników biochemicznych (melanina), koenzymów (CoA), neuroprzekaźników (acetylocholina, GABA).
- Substraty w syntezie puryn (Asp, Gl...).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Quiz dotyczący aminokwasów, ich podziałów i pochodzenia. Skupia się na różnicach między aminokwasami zwierzęcymi a roślinnymi oraz na tym, które z nich organizm potrafi sam wytwarzać. Sprawdź swoją wiedzę na temat 20 powszechnie występujących aminokwasów białkowych.