Aminokwasy i Związki Roślinne w Medycynie
42 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany jako lek nasenny?

  • Kwas glutaminowy
  • Glicyna
  • L-tryptofan (correct)
  • Metionina
  • Który z wymienionych enzymów występuje w owocach ananasa i ma zastosowanie podobne do papainy?

  • Bromelina (correct)
  • Kortykotropina
  • Rycyna
  • Tyreotropina
  • Jakie działanie mają glikozydy fenolowe?

  • Przeciwbakteryjne
  • Przeciwwirusowe
  • Przeciwzapalne
  • Antyoksydacyjne (correct)
  • Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w leczeniu chorób metabolicznych wątroby?

    <p>Arginina (B)</p> Signup and view all the answers

    Które z wymienionych substancji mają właściwości immunosupresyjne?

    <p>Cyklosporyna (B)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w stanach zmęczenia?

    <p>Glicyna (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaki jest główny mechanizm działania leptyn?

    <p>Hamowanie apetytu (B)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych kwasów organicznych występuje w owocach jarzębiny, wiśni, jabłoni, gruszy, malin?

    <p>Kwas jabłkowy (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie grzyby są stosowane w leczeniu nowotworów płuc?

    <p>Zagiew okółkowa (B)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych grzybów jest znany z właściwości przeciwirusowych?

    <p>Grzyby mun (B), Reishi (D)</p> Signup and view all the answers

    Ile grzybów jest dopuszczonych do spożycia w Polsce na dobę?

    <p>200g świeżych i 1g suszu (A)</p> Signup and view all the answers

    Który grzyb jest stosowany do szybszej regeneracji mięśni przez sportowców?

    <p>Maczuznik chiński (A)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych grzybów jest używany w leczeniu cukrzycy?

    <p>Czrenidłak kołpakowaty (A)</p> Signup and view all the answers

    Co charakteryzuje karotenoidy w kontekście ich działanie antyoksydacyjnego?

    <p>Neutralizują reaktywne formy tlenu (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są ograniczenia stosowania mikroorganizmów jako źródła naturalnych karotenoidów?

    <p>Trudności w ekstrakcji barwników (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie właściwości ma fukoksantyna, związana z metabolizmem tłuszczu?

    <p>Obniża poziom cholesterolu (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie substancje są potencjalnymi źródłami astaksantyny?

    <p>Mikroorganizmy, takie jak drożdże (A)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń na temat hodowli mikroorganizmów jako źródła karotenoidów jest nieprawdziwe?

    <p>Hodowla zależy od warunków pogodowych (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaka jest roczna sprzedaż karotenoidów syntetycznych?

    <p>1,5 bln USD (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są źródła karotenoidów?

    <p>Rośliny, mikroorganizmy, glony (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie są zalety naturalnych karotenoidów w porównaniu do syntetycznych?

    <p>Wyższa termostabilność (B)</p> Signup and view all the answers

    Który z wymienionych karotenoidów jest najdroższy?

    <p>Astaksantyna (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie działanie wykazuje likopen?

    <p>Poprawia wygląd skóry (A)</p> Signup and view all the answers

    Jaką dawkę profilaktyczną likopenu zaleca się dziennie?

    <p>12-15 mg (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie jest działanie przeciwnowotworowe likopenu?

    <p>Przyspiesza śmierć komórek nowotworowych (C)</p> Signup and view all the answers

    Ile karotenoidów na skalę przemysłową otrzymuje się z syntezy chemicznej?

    <p>8 (D)</p> Signup and view all the answers

    O ile zmniejsza się ryzyko po spożyciu 1 filiżanki herbaty zielonej dziennie?

    <p>38% (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie korzyści zauważono po spożywaniu 2 g proszku z zielonej herbaty dziennie przez osoby powyżej 88 roku życia?

    <p>Poprawa funkcji poznawczych (A)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych składników są częścią zespołu metabolicznego?

    <p>Otyłość brzuszna (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie działanie wykazuje napar z zielonej herbaty w kontekście sklerotycznych zmian tętnic?

    <p>Działa ochronnie na tętniczki (A)</p> Signup and view all the answers

    Jakie ryzyko niesie ze sobą spożycie dużych ilości ekstraktów herbaty w formie suplementów?

    <p>Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (D)</p> Signup and view all the answers

    Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do tradycyjnego naparu herbacianego?

    <p>Nie stwierdzono uszkodzenia wątroby (B)</p> Signup and view all the answers

    Jak zielona herbata wpływa na stres oksydacyjny?

    <p>Działa ochronnie przed chorobami związanymi ze stresem oksydacyjnym (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie korzyści zdrowotne stwierdzono w odniesieniu do śmiertelności z powodu chorób układu krążenia?

    <p>Spożycie zielonej herbaty obniża śmiertelność (B)</p> Signup and view all the answers

    Jaki kwas tłuszczowy jest głównym składnikiem oleju rycynowego?

    <p>Kwas rycynowy (A)</p> Signup and view all the answers

    Który olej roślinny jest stosowany w profilaktyce hipercholesterolemii?

    <p>Olej z pestek dyni (D)</p> Signup and view all the answers

    Jakie działanie ma kwas erukowy?

    <p>Uszkadza mięsień sercowy (D)</p> Signup and view all the answers

    Olej lniany stosuje się głównie w leczeniu:

    <p>Zapalnych zmian skóry (C)</p> Signup and view all the answers

    Jakie właściwości mają fitochinony zawarte w oleju z pestek dyni?

    <p>Wspomagają metabolizm lipidów (A)</p> Signup and view all the answers

    Który olej roślinny zawiera tokoferole i tokotrienole?

    <p>Olej rokitnikowy (B)</p> Signup and view all the answers

    Jakie zastosowanie mają lecytyny w medycynie?

    <p>Zaburzenia metabolizmu tłuszczowego (B)</p> Signup and view all the answers

    Który olej wykazuje działanie hipotensyjne?

    <p>Olej z nasion ogórecznika (A)</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Mechanizm przeniesienia elektronu SET

    Proces przeniesienia pojedynczego elektronu w reakcji chemicznej.

    Karotenoidy

    Naturalne pigmenty występujące w roślinach, glonach i mikroorganizmach.

    Astaksantyna

    Karotenoid o wysokiej wartości rynkowej, stosowany jako suplement.

    Naturalne karotenoidy vs syntetyczne

    Naturalne karotenoidy są preferowane z powodu zdrowotnych korzyści i prawnych restrykcji.

    Signup and view all the flashcards

    L-karyna i B-karoten

    Najpopularniejsze karotenoidy, które występują w diecie.

    Signup and view all the flashcards

    Likopen

    Silny przeciwutleniacz, wspomagający zdrowie i zapobiegający nowotworom.

    Signup and view all the flashcards

    Profilaktyczna dawka likopenu

    Zalecana dawka likopenu wynosi 12-15 mg dziennie dla zdrowia.

    Signup and view all the flashcards

    Zalecana dawka terapeutyczna likopenu

    Zalecana terapeutyczna dawka likopenu wynosi 30 mg dziennie.

    Signup and view all the flashcards

    Mikroorganizmy jako źródło karotenoidów

    Łatwe i tanie źródło karotenoidów z korzyściami hodowlanymi i stałym kolorem barwnika.

    Signup and view all the flashcards

    Fukoksantyna

    Karotenoid zapobiegający przyrostowi tkanki tłuszczowej oraz wspierający metabolizm i zdrowie sercowo-naczyniowe.

    Signup and view all the flashcards

    Korzyści fukoksantyny

    Obniżenie poziomu cholesterolu, wspieranie termogenezy, działanie antyoksydacyjne.

    Signup and view all the flashcards

    Dozwolona ilość grzybów

    200g świeżych grzybów lub 1g suszu na dobę.

    Signup and view all the flashcards

    Zawartość białka w grzybach

    Białko grzybów jest dobrze zbilansowane z białkiem wzorcowym.

    Signup and view all the flashcards

    Ergosterol

    Prowitamina D2, obecna w niektórych grzybach, jak borowik i maślak.

    Signup and view all the flashcards

    Grzyb Reishi

    Stosowany w leczeniu nowotworów, chorób układu krążenia i astmy.

    Signup and view all the flashcards

    Maitake

    Grzyb wspomagający terapie nowotworowe i zaburzenia metaboliczne.

    Signup and view all the flashcards

    Herbata zielona a ryzyko

    Spożycie 1 filiżanki herbaty zielonej dziennie zmniejsza ryzyko chorób o 38%.

    Signup and view all the flashcards

    Poprawa funkcji poznawczych

    Stosowanie 2g proszku z zielonej herbaty dziennie przez 3 miesiące poprawia funkcje poznawcze u osób >88 lat.

    Signup and view all the flashcards

    Zespół metaboliczny

    Otyłość brzuszna, wysoki poziom trójglicerydów i niskie HDL to składniki zespołu metabolicznego.

    Signup and view all the flashcards

    Działanie herbaty na cholesterol

    Składniki herbaty pomagają obniżyć poziom cholesterolu LDL i ciśnienie krwi.

    Signup and view all the flashcards

    Herbata jako przeciwutleniacz

    Zielona herbata zwiększa odporność erytrocytów na utlenianie oraz pojemność przeciwutleniającą śliny.

    Signup and view all the flashcards

    Ochronne działanie herbaty

    Napar z zielonej herbaty może chronić przed zmianami w tętniczkach, w tym w mózgu.

    Signup and view all the flashcards

    Ryzyko spożycia ekstraktów

    Zbyt duże spożycie ekstraktów z herbaty może prowadzić do chorób wątroby.

    Signup and view all the flashcards

    Zielona herbata a nowotwory

    Spożycie zielonej herbaty zmniejsza śmiertelność z powodu chorób układu krążenia.

    Signup and view all the flashcards

    Glicyna

    Środek tonizujący układ mięśniowy, stosowany w stanach zmęczenia.

    Signup and view all the flashcards

    Metionina

    Chroni wątrobę przed stłuszczeniem i innymi zmianami.

    Signup and view all the flashcards

    Kwas glutaminowy

    Lek tonizujący układ nerwowy, wspomaga funkcje mózgu.

    Signup and view all the flashcards

    L-tryptofan

    Lek nasenny, wywołujący fizjologiczny sen.

    Signup and view all the flashcards

    Cyklosporyna

    Peptyd o właściwościach immunosupresyjnych, stosowany w transplantologii.

    Signup and view all the flashcards

    Papaina

    Enzym proteolityczny stosowany w leczeniu niestrawności i robaczyc.

    Signup and view all the flashcards

    Kwas bursztynowy

    Organiczny kwas roślinny o właściwościach prozdrowotnych, występuje w niedojrzałych owocach.

    Signup and view all the flashcards

    Glikozydy

    Połączenie składnika cukrowego z cząsteczką niecukrową, działają jako antyoksydanty.

    Signup and view all the flashcards

    Kwas rycynowy

    Główny składnik oleju rycynowego, działa jako środek przeczyszczający.

    Signup and view all the flashcards

    Kwas erukowy

    Toksyny zawarte w oleju rzepakowym, uszkadza mięsień sercowy.

    Signup and view all the flashcards

    Olej z pestek dyni

    Zawiera fitosterole, selen i fitochinon; wspomaga zdrowie prostaty.

    Signup and view all the flashcards

    Olej lniany

    Przyspiesza regenerację skóry; stosowany w owrzodzeniach i stanach zapalnych.

    Signup and view all the flashcards

    Olej rokitnikowy

    Zawiera tokoferole, wspiera leczenie skóry i owrzodzeń żołądka.

    Signup and view all the flashcards

    Olej wiesiołkowy

    Pomocny w alergicznych zmianach skóry, nadciśnieniu i miażdżycy.

    Signup and view all the flashcards

    Olej z nasion ogórecznika

    Działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne i obniża cholesterol.

    Signup and view all the flashcards

    Lecytyny

    Zastosowanie w zaburzeniach metabolizmu tłuszczowego; emulgatory.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Fitoterapia i Farmakoterapia

    • Tematem jest fitoterapia (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu)
    • Materiał został zeskanowany, aby otworzyć go na stronie Studocu
    • Serwis Studocu nie jest sponsorowany przez uniwersytety
    • Źródło: Bartosz Makarewicz ([email protected])

    Karotenoidy w diecie

    • WYKŁAD I: Karotenoidy z naturalnych źródeł w żywieniu - potencjał prozdrowotny i zagrożenia.
    • Rubiksantyna, B-karoten, luteina, likopen, B-apo-8-karotenal - przykłady.
    • Karotenoidy to terpenoidy zbudowane z 8 jednostek izoprenowych.
    • Mogą być acykliczne, monocykliczne lub bicykliczne (B-karoten).
    • Karoteny to węglowodory (C40H56), mogą mieć do 11 wiązań podwójnych (aktywność antyoksydacyjna).
    • Ksantofile to tlenowe pochodne karotenów (np. -OH, -COOH, =O).
    • Są hydrofobowe i słabo rozpuszczalne w wodzie.
    • Ich przyswajanie zależy od tłuszczów.
    • Są wrażliwe na światło i ciepło (izomeryzacja) - wtedy mają mniejszą aktywność biologiczną i jaśniejszy kolor.
    • Przemysłowe zastosowanie karotenoidów: barwniki (żółte, pomarańczowe, bordowe), antyoksydanty, prekursory wit. A, w żywności, kosmetykach, lekach.
    • Mechanizm usuwania wolnych rodników przez karotenoidy: przekazywanie elektronów (NO2*, CaCl3*) lub jednoelektronowe przeniesienie (SET).
    • Rynek karotenoidów: ponad 1,5 bilionów USD (w tym karotenoidy syntetyczne) z podziałem na astaksantynę (0,257 mln USD), B-karoten (254 mln USD), kantaksantynę (154 mln USD). Koszt pozyskiwania barwnika metodami mikrobiologicznymi jest znacznie wyższy od kosztów syntetycznych.
    • Karotenoidy pochodzą z roślin, glonów i mikroorganizmów.

    Likopen

    • Likopen jest silnym przeciwutleniaczem (drugi zaraz po astaksantynie).
    • Wysoki poziom likopenu we krwi jest ważny dla zdrowia.
    • Pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy.
    • Jest bardzo skuteczny w profilaktyce nowotworów (prostaty, płuc, układu pokarmowego, białaczki, jajnika, szyjki macicy, wątroby).
    • Wpływa na wzrost apoptozy komórek nowotworowych.
    • Poprawia wygląd skóry.
    • Zalecana dawka profilaktyczna to 12-15 mg/dzień, terapeutyczna to 30 mg/dzień.
    • Pokarmy bogate w likopen to pomidory, arbuz, czerwone grejpfruty, papaja, morele (suszone), dzika róża.
    • Dostępne są suplementy z likopenem.

    Annato (biksyna + norbiksyna)

    • Pomarańczowo-czerwony naturalny barwnik (wyciąg nasion tropikalnego drzewa annato).
    • Jest mieszaniną karotenoidów (biksyna, norbiksyna)
    • Zastosowanie w przemyśle spożywczym: margaryny, oleje roślinne, produkty do smarowania pieczywa, żółte sery.
    • Ograniczone ilości

    Luteina i Zeaksantyna

    • Luteina i zeaksantyna zmniejszają ryzyko chorób oczu (np. zwyrodnienia plamki żółtej, zaćmy, zwyrodnienia barwników siatkówki).
    • Poprawiają proces przetwarzania obrazu.
    • Poprawiają odporność (np. poprzez zwiększenie aktywności limfocytów T i B).
    • Zalecane spożycie nie zostało określone (szacuje się, że 6mg luteiny dziennie ma wpływ ochronny).
    • Pokarmy bogate w luteinę i zeaksantynę to warzywa (zielone, żółte, pomarańczowe, np. kapusta, szpinak, jarmuż, natka pietruszki), owoce (do 1 mg/100 g np. nektarynki, jeżyny, maliny), żółtka jaj.
    • Dostępne są suplementy.

    B-karoten

    • B-karoten jest prekursorem wit. A.
    • Gromadzi się w wątrobie, potem przemieniany w witaminę A.
    • Zapobiega oparzeniom skóry.
    • Ma działanie antyoksydacyjne.
    • Zalecana dawka profilaktyczna to 5-7 mg/dzień
    • Bogate źródła to: Marchew, żółte i pomarańczowe warzywa i owoce, dynia, pomidory, brzoskwinie, nektarinki, morele, mango, melony, szpinak, brokuły.

    Mikrobiologiczna funkcja karotenoidów

    • Astaksantyna - drożdże, bakterie
    • Ksantoksantyna - bakterie
    • Likopen - pleśnie
    • Torularodyna - drożdże
    • Zeaksantyna - bakterie
    • B-karoten - pleśnie

    Rola karotenoidów w komórkach drobnoustrojów

    • Karotenoidy barwią drobnoustroje, chronią je przed promieniami UV.
    • Karotenoidy neutralizują wolne rodniki, powstałe w przemianach metabolicznych.

    Fitoterapia i farmakoterapia w preparatach

    • Przygotowanie ekstraktów i surowców
    • Standaryzacja substancji czynnych.
    • Wykorzystanie na poziomie chemicznym, technologicznym i biologicznym.

    Fukoksantyna

    • Zwiększa przemianę materii i wspomaga spalanie tłuszczu.
    • Wpływa na enzymy odpowiedzialne za metabolizm tłuszczu.
    • Nasila produkcję energii na drodze β-oksydacji.
    • Korzystnie wpływa na cholesterol i trójglicerydy.
    • Antyoksydant.
    • Pochodzi z alg morskich (brunatnic).

    Substancje czynne w przyprawach

    • Przyprawy: dodatki do potraw poprawiające smak i zapach, konserwujące, profilaktyczne/lecznicze, wzbogacające.
    • Podział przypraw: egzotyczne/korzenne oraz ziołowe/krajowe i warzywne.

    Fitopreparaty

    • Substancje czynne pochodzące z surowców pochodzenia roślinnego.

    Glikozydy

    • Glikozydy nasercowe - wykorzystywane w niewydolności krążenia (naparstnica, miłek, konwalia).
    • Glikozydy antrachinonowe - mają działanie przeczyszczające (np. rhabarbar, kruszyna).

    Substancje czynne w przyprawach – dodatek

    • Zwiększają asortyment potraw;
    • Zabezpieczają przed utlenianiem zawartych substancji;
    • Hamują zmiany mikrobiologiczne.

    Grzyby

    • Zastosowania w medycynie chińskiej.
    • Zioła stosowane w kontekście chorób układu pokarmowego.
    • Klasyfikacja ziół.

    Herbata Camellia sinensis

    • Wiecznie zielony krzew lub drzewo z rodziny roślin.
    • Liście: ciemnozielone, skórzaste, błyszczące, okrągłe.
    • Typy herbaty: biała, zielona, żółta, ulung, czarna.
    • Proces produkcji - zbiór, więdnięcie, zaginanie/tworzenie cząsteczek, suszenie.

    Skład chemiczny liści herbaty

    • Węglowodany, witaminy, składniki mineralne, flawonoidy.
    • Katechiny (EGCG, EGC, ECG, EC, GC, C) są głównymi składnikami polifenolowymi.
    • Wpływ czynników na ilość polifenoli: temperatura, czas zbierania, fermentacja, czynniki środowiskowe.

    Wpływ herbaty na zdrowie

    • działanie przeciwmiażdżycowe, obniżające ciśnienie krwi, wpływ na cholesterol
    • antyoksydacyjne działanie, ograniczanie procesu utleniania, hamowanie reakcji wolnych rodników
    • wpływ na układ krążenia
    • wpływ na układ odpornościowy
    • działanie przeciwpróchnicze
    • działanie przeciwnowotworowe

    Składniki naparu z liści herbaty a nowotwory

    • Związek polifenoli herbaty z prewencją nowotworów.
    • Wpływ na metabolizm komórkowy, np. modyfikacja aktywności enzymów detoksyfikacyjnych czy ograniczenie proliferacji.

    Herbata w diecie osób starszych

    • Działanie na układ kostny.
    • Możliwy zmniejszony spadek gęstości mineralnej kości, ograniczenie złamań.

    Dysfunkcje poznawcze

    • Wpływ polifenoli herbaty na funkcję poznawczą.
    • Obniża stres oksydacyjny w mózgu, zapobiega chorobom.
    • Może zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera i Parkinsona.
    • Związane z przeciwutleniającymi i przeciwzapalnymi składnikami.

    ###Inne herbaty

    • herbaty pu-erh, yerba mate, rooibos.

    Polifenole herbaty jako dodatki do żywności

    • Wpływ polifenoli na stabilność utleniania w produktach żywnościowych.
    • Chroni mięso, tłuszcze przed utlenianiem.
    • wydłuża okres przechowywania.
    • Chroni przed powstawaniem związków rakotwórczych.

    Zalecenia spożycia naparu

    • Czas parzenia w zależności od rodzaju herbaty (czarna, zielona, biała).
    • Wpływ dodatków np. mleka na zawartość substancji czynnych.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Description

    Sprawdź swoją wiedzę na temat aminokwasów, grzybów i ich zastosowań w medycynie. Quiz zawiera pytania dotyczące działania leków, ich właściwości oraz zastosowań w leczeniu różnych chorób. Dowiedz się, które związki roślinne są ważne w terapii i wsparciu organizmu.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser