Podcast
Questions and Answers
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany jako lek nasenny?
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany jako lek nasenny?
Który z wymienionych enzymów występuje w owocach ananasa i ma zastosowanie podobne do papainy?
Który z wymienionych enzymów występuje w owocach ananasa i ma zastosowanie podobne do papainy?
Jakie działanie mają glikozydy fenolowe?
Jakie działanie mają glikozydy fenolowe?
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w leczeniu chorób metabolicznych wątroby?
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w leczeniu chorób metabolicznych wątroby?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych substancji mają właściwości immunosupresyjne?
Które z wymienionych substancji mają właściwości immunosupresyjne?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w stanach zmęczenia?
Który z wymienionych aminokwasów jest stosowany w stanach zmęczenia?
Signup and view all the answers
Jaki jest główny mechanizm działania leptyn?
Jaki jest główny mechanizm działania leptyn?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych kwasów organicznych występuje w owocach jarzębiny, wiśni, jabłoni, gruszy, malin?
Który z wymienionych kwasów organicznych występuje w owocach jarzębiny, wiśni, jabłoni, gruszy, malin?
Signup and view all the answers
Jakie grzyby są stosowane w leczeniu nowotworów płuc?
Jakie grzyby są stosowane w leczeniu nowotworów płuc?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych grzybów jest znany z właściwości przeciwirusowych?
Który z wymienionych grzybów jest znany z właściwości przeciwirusowych?
Signup and view all the answers
Ile grzybów jest dopuszczonych do spożycia w Polsce na dobę?
Ile grzybów jest dopuszczonych do spożycia w Polsce na dobę?
Signup and view all the answers
Który grzyb jest stosowany do szybszej regeneracji mięśni przez sportowców?
Który grzyb jest stosowany do szybszej regeneracji mięśni przez sportowców?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych grzybów jest używany w leczeniu cukrzycy?
Który z wymienionych grzybów jest używany w leczeniu cukrzycy?
Signup and view all the answers
Co charakteryzuje karotenoidy w kontekście ich działanie antyoksydacyjnego?
Co charakteryzuje karotenoidy w kontekście ich działanie antyoksydacyjnego?
Signup and view all the answers
Jakie są ograniczenia stosowania mikroorganizmów jako źródła naturalnych karotenoidów?
Jakie są ograniczenia stosowania mikroorganizmów jako źródła naturalnych karotenoidów?
Signup and view all the answers
Jakie właściwości ma fukoksantyna, związana z metabolizmem tłuszczu?
Jakie właściwości ma fukoksantyna, związana z metabolizmem tłuszczu?
Signup and view all the answers
Jakie substancje są potencjalnymi źródłami astaksantyny?
Jakie substancje są potencjalnymi źródłami astaksantyny?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń na temat hodowli mikroorganizmów jako źródła karotenoidów jest nieprawdziwe?
Które z poniższych stwierdzeń na temat hodowli mikroorganizmów jako źródła karotenoidów jest nieprawdziwe?
Signup and view all the answers
Jaka jest roczna sprzedaż karotenoidów syntetycznych?
Jaka jest roczna sprzedaż karotenoidów syntetycznych?
Signup and view all the answers
Jakie są źródła karotenoidów?
Jakie są źródła karotenoidów?
Signup and view all the answers
Jakie są zalety naturalnych karotenoidów w porównaniu do syntetycznych?
Jakie są zalety naturalnych karotenoidów w porównaniu do syntetycznych?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych karotenoidów jest najdroższy?
Który z wymienionych karotenoidów jest najdroższy?
Signup and view all the answers
Jakie działanie wykazuje likopen?
Jakie działanie wykazuje likopen?
Signup and view all the answers
Jaką dawkę profilaktyczną likopenu zaleca się dziennie?
Jaką dawkę profilaktyczną likopenu zaleca się dziennie?
Signup and view all the answers
Jakie jest działanie przeciwnowotworowe likopenu?
Jakie jest działanie przeciwnowotworowe likopenu?
Signup and view all the answers
Ile karotenoidów na skalę przemysłową otrzymuje się z syntezy chemicznej?
Ile karotenoidów na skalę przemysłową otrzymuje się z syntezy chemicznej?
Signup and view all the answers
O ile zmniejsza się ryzyko po spożyciu 1 filiżanki herbaty zielonej dziennie?
O ile zmniejsza się ryzyko po spożyciu 1 filiżanki herbaty zielonej dziennie?
Signup and view all the answers
Jakie korzyści zauważono po spożywaniu 2 g proszku z zielonej herbaty dziennie przez osoby powyżej 88 roku życia?
Jakie korzyści zauważono po spożywaniu 2 g proszku z zielonej herbaty dziennie przez osoby powyżej 88 roku życia?
Signup and view all the answers
Które z poniższych składników są częścią zespołu metabolicznego?
Które z poniższych składników są częścią zespołu metabolicznego?
Signup and view all the answers
Jakie działanie wykazuje napar z zielonej herbaty w kontekście sklerotycznych zmian tętnic?
Jakie działanie wykazuje napar z zielonej herbaty w kontekście sklerotycznych zmian tętnic?
Signup and view all the answers
Jakie ryzyko niesie ze sobą spożycie dużych ilości ekstraktów herbaty w formie suplementów?
Jakie ryzyko niesie ze sobą spożycie dużych ilości ekstraktów herbaty w formie suplementów?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do tradycyjnego naparu herbacianego?
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do tradycyjnego naparu herbacianego?
Signup and view all the answers
Jak zielona herbata wpływa na stres oksydacyjny?
Jak zielona herbata wpływa na stres oksydacyjny?
Signup and view all the answers
Jakie korzyści zdrowotne stwierdzono w odniesieniu do śmiertelności z powodu chorób układu krążenia?
Jakie korzyści zdrowotne stwierdzono w odniesieniu do śmiertelności z powodu chorób układu krążenia?
Signup and view all the answers
Jaki kwas tłuszczowy jest głównym składnikiem oleju rycynowego?
Jaki kwas tłuszczowy jest głównym składnikiem oleju rycynowego?
Signup and view all the answers
Który olej roślinny jest stosowany w profilaktyce hipercholesterolemii?
Który olej roślinny jest stosowany w profilaktyce hipercholesterolemii?
Signup and view all the answers
Jakie działanie ma kwas erukowy?
Jakie działanie ma kwas erukowy?
Signup and view all the answers
Olej lniany stosuje się głównie w leczeniu:
Olej lniany stosuje się głównie w leczeniu:
Signup and view all the answers
Jakie właściwości mają fitochinony zawarte w oleju z pestek dyni?
Jakie właściwości mają fitochinony zawarte w oleju z pestek dyni?
Signup and view all the answers
Który olej roślinny zawiera tokoferole i tokotrienole?
Który olej roślinny zawiera tokoferole i tokotrienole?
Signup and view all the answers
Jakie zastosowanie mają lecytyny w medycynie?
Jakie zastosowanie mają lecytyny w medycynie?
Signup and view all the answers
Który olej wykazuje działanie hipotensyjne?
Który olej wykazuje działanie hipotensyjne?
Signup and view all the answers
Flashcards
Mechanizm przeniesienia elektronu SET
Mechanizm przeniesienia elektronu SET
Proces przeniesienia pojedynczego elektronu w reakcji chemicznej.
Karotenoidy
Karotenoidy
Naturalne pigmenty występujące w roślinach, glonach i mikroorganizmach.
Astaksantyna
Astaksantyna
Karotenoid o wysokiej wartości rynkowej, stosowany jako suplement.
Naturalne karotenoidy vs syntetyczne
Naturalne karotenoidy vs syntetyczne
Signup and view all the flashcards
L-karyna i B-karoten
L-karyna i B-karoten
Signup and view all the flashcards
Likopen
Likopen
Signup and view all the flashcards
Profilaktyczna dawka likopenu
Profilaktyczna dawka likopenu
Signup and view all the flashcards
Zalecana dawka terapeutyczna likopenu
Zalecana dawka terapeutyczna likopenu
Signup and view all the flashcards
Mikroorganizmy jako źródło karotenoidów
Mikroorganizmy jako źródło karotenoidów
Signup and view all the flashcards
Fukoksantyna
Fukoksantyna
Signup and view all the flashcards
Korzyści fukoksantyny
Korzyści fukoksantyny
Signup and view all the flashcards
Dozwolona ilość grzybów
Dozwolona ilość grzybów
Signup and view all the flashcards
Zawartość białka w grzybach
Zawartość białka w grzybach
Signup and view all the flashcards
Ergosterol
Ergosterol
Signup and view all the flashcards
Grzyb Reishi
Grzyb Reishi
Signup and view all the flashcards
Maitake
Maitake
Signup and view all the flashcards
Herbata zielona a ryzyko
Herbata zielona a ryzyko
Signup and view all the flashcards
Poprawa funkcji poznawczych
Poprawa funkcji poznawczych
Signup and view all the flashcards
Zespół metaboliczny
Zespół metaboliczny
Signup and view all the flashcards
Działanie herbaty na cholesterol
Działanie herbaty na cholesterol
Signup and view all the flashcards
Herbata jako przeciwutleniacz
Herbata jako przeciwutleniacz
Signup and view all the flashcards
Ochronne działanie herbaty
Ochronne działanie herbaty
Signup and view all the flashcards
Ryzyko spożycia ekstraktów
Ryzyko spożycia ekstraktów
Signup and view all the flashcards
Zielona herbata a nowotwory
Zielona herbata a nowotwory
Signup and view all the flashcards
Glicyna
Glicyna
Signup and view all the flashcards
Metionina
Metionina
Signup and view all the flashcards
Kwas glutaminowy
Kwas glutaminowy
Signup and view all the flashcards
L-tryptofan
L-tryptofan
Signup and view all the flashcards
Cyklosporyna
Cyklosporyna
Signup and view all the flashcards
Papaina
Papaina
Signup and view all the flashcards
Kwas bursztynowy
Kwas bursztynowy
Signup and view all the flashcards
Glikozydy
Glikozydy
Signup and view all the flashcards
Kwas rycynowy
Kwas rycynowy
Signup and view all the flashcards
Kwas erukowy
Kwas erukowy
Signup and view all the flashcards
Olej z pestek dyni
Olej z pestek dyni
Signup and view all the flashcards
Olej lniany
Olej lniany
Signup and view all the flashcards
Olej rokitnikowy
Olej rokitnikowy
Signup and view all the flashcards
Olej wiesiołkowy
Olej wiesiołkowy
Signup and view all the flashcards
Olej z nasion ogórecznika
Olej z nasion ogórecznika
Signup and view all the flashcards
Lecytyny
Lecytyny
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Fitoterapia i Farmakoterapia
- Tematem jest fitoterapia (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu)
- Materiał został zeskanowany, aby otworzyć go na stronie Studocu
- Serwis Studocu nie jest sponsorowany przez uniwersytety
- Źródło: Bartosz Makarewicz ([email protected])
Karotenoidy w diecie
- WYKŁAD I: Karotenoidy z naturalnych źródeł w żywieniu - potencjał prozdrowotny i zagrożenia.
- Rubiksantyna, B-karoten, luteina, likopen, B-apo-8-karotenal - przykłady.
- Karotenoidy to terpenoidy zbudowane z 8 jednostek izoprenowych.
- Mogą być acykliczne, monocykliczne lub bicykliczne (B-karoten).
- Karoteny to węglowodory (C40H56), mogą mieć do 11 wiązań podwójnych (aktywność antyoksydacyjna).
- Ksantofile to tlenowe pochodne karotenów (np. -OH, -COOH, =O).
- Są hydrofobowe i słabo rozpuszczalne w wodzie.
- Ich przyswajanie zależy od tłuszczów.
- Są wrażliwe na światło i ciepło (izomeryzacja) - wtedy mają mniejszą aktywność biologiczną i jaśniejszy kolor.
- Przemysłowe zastosowanie karotenoidów: barwniki (żółte, pomarańczowe, bordowe), antyoksydanty, prekursory wit. A, w żywności, kosmetykach, lekach.
- Mechanizm usuwania wolnych rodników przez karotenoidy: przekazywanie elektronów (NO2*, CaCl3*) lub jednoelektronowe przeniesienie (SET).
- Rynek karotenoidów: ponad 1,5 bilionów USD (w tym karotenoidy syntetyczne) z podziałem na astaksantynę (0,257 mln USD), B-karoten (254 mln USD), kantaksantynę (154 mln USD). Koszt pozyskiwania barwnika metodami mikrobiologicznymi jest znacznie wyższy od kosztów syntetycznych.
- Karotenoidy pochodzą z roślin, glonów i mikroorganizmów.
Likopen
- Likopen jest silnym przeciwutleniaczem (drugi zaraz po astaksantynie).
- Wysoki poziom likopenu we krwi jest ważny dla zdrowia.
- Pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy.
- Jest bardzo skuteczny w profilaktyce nowotworów (prostaty, płuc, układu pokarmowego, białaczki, jajnika, szyjki macicy, wątroby).
- Wpływa na wzrost apoptozy komórek nowotworowych.
- Poprawia wygląd skóry.
- Zalecana dawka profilaktyczna to 12-15 mg/dzień, terapeutyczna to 30 mg/dzień.
- Pokarmy bogate w likopen to pomidory, arbuz, czerwone grejpfruty, papaja, morele (suszone), dzika róża.
- Dostępne są suplementy z likopenem.
Annato (biksyna + norbiksyna)
- Pomarańczowo-czerwony naturalny barwnik (wyciąg nasion tropikalnego drzewa annato).
- Jest mieszaniną karotenoidów (biksyna, norbiksyna)
- Zastosowanie w przemyśle spożywczym: margaryny, oleje roślinne, produkty do smarowania pieczywa, żółte sery.
- Ograniczone ilości
Luteina i Zeaksantyna
- Luteina i zeaksantyna zmniejszają ryzyko chorób oczu (np. zwyrodnienia plamki żółtej, zaćmy, zwyrodnienia barwników siatkówki).
- Poprawiają proces przetwarzania obrazu.
- Poprawiają odporność (np. poprzez zwiększenie aktywności limfocytów T i B).
- Zalecane spożycie nie zostało określone (szacuje się, że 6mg luteiny dziennie ma wpływ ochronny).
- Pokarmy bogate w luteinę i zeaksantynę to warzywa (zielone, żółte, pomarańczowe, np. kapusta, szpinak, jarmuż, natka pietruszki), owoce (do 1 mg/100 g np. nektarynki, jeżyny, maliny), żółtka jaj.
- Dostępne są suplementy.
B-karoten
- B-karoten jest prekursorem wit. A.
- Gromadzi się w wątrobie, potem przemieniany w witaminę A.
- Zapobiega oparzeniom skóry.
- Ma działanie antyoksydacyjne.
- Zalecana dawka profilaktyczna to 5-7 mg/dzień
- Bogate źródła to: Marchew, żółte i pomarańczowe warzywa i owoce, dynia, pomidory, brzoskwinie, nektarinki, morele, mango, melony, szpinak, brokuły.
Mikrobiologiczna funkcja karotenoidów
- Astaksantyna - drożdże, bakterie
- Ksantoksantyna - bakterie
- Likopen - pleśnie
- Torularodyna - drożdże
- Zeaksantyna - bakterie
- B-karoten - pleśnie
Rola karotenoidów w komórkach drobnoustrojów
- Karotenoidy barwią drobnoustroje, chronią je przed promieniami UV.
- Karotenoidy neutralizują wolne rodniki, powstałe w przemianach metabolicznych.
Fitoterapia i farmakoterapia w preparatach
- Przygotowanie ekstraktów i surowców
- Standaryzacja substancji czynnych.
- Wykorzystanie na poziomie chemicznym, technologicznym i biologicznym.
Fukoksantyna
- Zwiększa przemianę materii i wspomaga spalanie tłuszczu.
- Wpływa na enzymy odpowiedzialne za metabolizm tłuszczu.
- Nasila produkcję energii na drodze β-oksydacji.
- Korzystnie wpływa na cholesterol i trójglicerydy.
- Antyoksydant.
- Pochodzi z alg morskich (brunatnic).
Substancje czynne w przyprawach
- Przyprawy: dodatki do potraw poprawiające smak i zapach, konserwujące, profilaktyczne/lecznicze, wzbogacające.
- Podział przypraw: egzotyczne/korzenne oraz ziołowe/krajowe i warzywne.
Fitopreparaty
- Substancje czynne pochodzące z surowców pochodzenia roślinnego.
Glikozydy
- Glikozydy nasercowe - wykorzystywane w niewydolności krążenia (naparstnica, miłek, konwalia).
- Glikozydy antrachinonowe - mają działanie przeczyszczające (np. rhabarbar, kruszyna).
Substancje czynne w przyprawach – dodatek
- Zwiększają asortyment potraw;
- Zabezpieczają przed utlenianiem zawartych substancji;
- Hamują zmiany mikrobiologiczne.
Grzyby
- Zastosowania w medycynie chińskiej.
- Zioła stosowane w kontekście chorób układu pokarmowego.
- Klasyfikacja ziół.
Herbata Camellia sinensis
- Wiecznie zielony krzew lub drzewo z rodziny roślin.
- Liście: ciemnozielone, skórzaste, błyszczące, okrągłe.
- Typy herbaty: biała, zielona, żółta, ulung, czarna.
- Proces produkcji - zbiór, więdnięcie, zaginanie/tworzenie cząsteczek, suszenie.
Skład chemiczny liści herbaty
- Węglowodany, witaminy, składniki mineralne, flawonoidy.
- Katechiny (EGCG, EGC, ECG, EC, GC, C) są głównymi składnikami polifenolowymi.
- Wpływ czynników na ilość polifenoli: temperatura, czas zbierania, fermentacja, czynniki środowiskowe.
Wpływ herbaty na zdrowie
- działanie przeciwmiażdżycowe, obniżające ciśnienie krwi, wpływ na cholesterol
- antyoksydacyjne działanie, ograniczanie procesu utleniania, hamowanie reakcji wolnych rodników
- wpływ na układ krążenia
- wpływ na układ odpornościowy
- działanie przeciwpróchnicze
- działanie przeciwnowotworowe
Składniki naparu z liści herbaty a nowotwory
- Związek polifenoli herbaty z prewencją nowotworów.
- Wpływ na metabolizm komórkowy, np. modyfikacja aktywności enzymów detoksyfikacyjnych czy ograniczenie proliferacji.
Herbata w diecie osób starszych
- Działanie na układ kostny.
- Możliwy zmniejszony spadek gęstości mineralnej kości, ograniczenie złamań.
Dysfunkcje poznawcze
- Wpływ polifenoli herbaty na funkcję poznawczą.
- Obniża stres oksydacyjny w mózgu, zapobiega chorobom.
- Może zmniejszać ryzyko choroby Alzheimera i Parkinsona.
- Związane z przeciwutleniającymi i przeciwzapalnymi składnikami.
###Inne herbaty
- herbaty pu-erh, yerba mate, rooibos.
Polifenole herbaty jako dodatki do żywności
- Wpływ polifenoli na stabilność utleniania w produktach żywnościowych.
- Chroni mięso, tłuszcze przed utlenianiem.
- wydłuża okres przechowywania.
- Chroni przed powstawaniem związków rakotwórczych.
Zalecenia spożycia naparu
- Czas parzenia w zależności od rodzaju herbaty (czarna, zielona, biała).
- Wpływ dodatków np. mleka na zawartość substancji czynnych.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Sprawdź swoją wiedzę na temat aminokwasów, grzybów i ich zastosowań w medycynie. Quiz zawiera pytania dotyczące działania leków, ich właściwości oraz zastosowań w leczeniu różnych chorób. Dowiedz się, które związki roślinne są ważne w terapii i wsparciu organizmu.